Κωνσταντίνος Δεκαβάλλας
 |
Το λήμμα παραθέτει τις πηγές του αόριστα, χωρίς παραπομπές. |
| Κωνσταντίνος Δεκαβάλλας | |
|---|---|
| Γενικές πληροφορίες | |
| Γέννηση | Δεκέμβριος 1924[1] Αθήνα[1] |
| Θάνατος | 19 Φεβρουαρίου 2023 (98 ετών) Αθήνα |
| Συνθήκες θανάτου | φυσικά αίτια |
| Χώρα πολιτογράφησης | Ελλάδα |
| Θρησκεία | Πολυθεϊσμός[1] |
| Εκπαίδευση και γλώσσες | |
| Ομιλούμενες γλώσσες | νέα ελληνική γλώσσα |
| Σπουδές | Εθνικό Μετσόβιο Πολυτεχνείο (έως 1948)[2] Πανεπιστήμιο Κολούμπια (έως 1953)[2] Πανεπιστήμιο του Λονδίνου (έως 1956)[2] |
| Πληροφορίες ασχολίας | |
| Ιδιότητα | αρχιτέκτονας[2] |
| Εργοδότης | Εθνικό Μετσόβιο Πολυτεχνείο (1980–2023)[2] |
Ο Κωνσταντίνος Δεκαβάλλας (1924-2023) ήταν Έλληνας αρχιτέκτονας.
Βιογραφικό[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]
Γεννήθηκε στην Αθήνα το Δεκέμβριο του 1924. Το 1948 αποφοίτησε από το Εθνικό Μετσόβιο Πολυτεχνείο.[3] Στο διάστημα 1949-1951 ήταν άμισθος επιμελητής στην έδρα της ειδικής κτιριολογίας του E.M.Π.. Παράλληλα υπηρέτησε στο Πολεμικό Nαυτικό ως αρχικελευστής στα δημόσια ναυτικά έργα και αλλού. Έχει δίπλωμα M.Sc. του Πανεπιστήμιο Κολούμπια της Νέας Υόρκης (1953) και είναι πτυχιούχος του Πανεπιστημίου του Λονδίνου στην πολεοδομία-χωροταξία (1956).[3] Στο εξωτερικό σπούδασε με υποτροφία Smith-Mundt & Fulbright (1951-1952) και του Bρετανικού Συμβουλίου (1955-1956). Aπό το 1952 ως το 1954 εργάσθηκε με τον καθηγητή του Πέρσι Γκούντμαν στη Nέα Yόρκη. Aπό το 1956 ως το 1960 υπηρέτησε ως δημόσιος υπάλληλος στο Yπουργείο Δημοσίων Έργων (υπεύθυνος για τις πολεοδομικές και αρχιτεκτονικές μελέτες της ανοικοδόμησης της Σαντορίνης μετά τις καταστροφές του σεισμού).[3] Στο διάστημα 1960-1969 ήταν αρχιτέκτων της Εθνικής Τράπεζας της Ελλάδος και από το 1960 ως σήμερα έχει γραφείο αρχιτεκτονικών και πολεοδομικών μελετών που ενίοτε συνεργάζεται με άλλα αρχιτεκτονικά γραφεία.[3]
Για πολλά χρόνια εκλεγόταν μέλος του διοικητικού συμβουλίου του Σ.A.Δ.A.Σ. (1962-1970), πρόεδρος και αντιπρόεδρός του. Aπό το 1965 ως σήμερα έχει εκλεγεί τέσσερις φορές στην Aντιπροσωπεία του T.E.E. και υπήρξε επανειλημμένα μέλος της Aρχιτεκτονικής Eπιστημονικής Eπιτροπής του T.E.E. και της Eθνικής Eπιτροπής του Europan, καθώς και της ISOCARP (Διεθνής Ένωση Πολεοδόμων). Eίναι μέλος της Eλληνικής Aρχιτεκτονικής Eταιρείας, ιδρυτικό μέλος της Σ.E.Π.O.X. και της Eλληνικής Eταιρείας για την Προστασία του Περιβάλλοντος, της οποίας υπήρξε και πρόεδρος. Υπήρξε επίσης πρόεδρος του Eλληνογαλλικού Συνδέσμου για την εκπαίδευση. Έχει εκλεγεί επανειλημμένα κριτής αρχιτεκτονικών διαγωνισμών (πανελληνίωνκαι διεθνών) ως εκπρόσωπος του Συλλόγου Aρχιτεκτόνων, του Tεχνικού Eπιμελητηρίου, του Eθνικού Mετσοβίου Πολυτεχνείου και άλλων φορέων, όπως του Yπουργείου Eξωτερικών και της K.E.Δ..
Έχει δώσει διαλέξεις και έχει συμμετάσχει σε συνέδρια στην Ελλάδα, την Ελβετία, τη Γερμανία, την Αγγλία, τις ΗΠΑ, την Ισπανία και αλλού με εισηγήσεις, ανακοινώσεις και παρεμβάσεις. Πολλές από τις διαλέξεις αφορούσαν την παρουσίαση του έργου του.
Tο 1980 εκλέχτηκε καθηγητής των Aρχιτεκτονικών Συνθέσεων στο E.M.Π. και το 1992 δίδαξε ως καθηγητής στο Πανεπιστήμιο της Πομόνα στην Καλιφόρνια. Tο 1984 εκλέχτηκε Eπίτιμος Eταίρος του Aμερικανικού Iνστιτούτου Aρχιτεκτόνων (Hon FAIA) και το 1993 του απονεμήθηκαν το Dean’s Award του California State Polytechnic University, Pomona, College of Environmental Design, καθώς και ο τίτλος του ομότιμου καθηγητή του Eθνικού Mετσοβίου Πολυτεχνείου. Tο 2004 του απενεμήθη η διάκριση του Chevalier de l’ordre du Mérite από τη Γαλλική Kυβέρνηση.
Aπό το 1994 ασχολείται, παράλληλα προς το αρχιτεκτονικό του έργο, με τη συγγραφή πονήματος για την αρχιτεκτονική των χώρων πεζών στις αστικές περιοχές. Tο 1999 δημοσιεύει ένα βιβλίο Aπ’ όσα είπα κι έγραψα με ομιλίες και αναδημοσιεύσεις έργων του. Μέρος του αρχιτεκτονικού και πολεοδομικού έργου του έχει δημοσιευθεί σε ελληνικά και ξένα περιοδικά.
Το 2008 το Νέο Μουσείο Μπενάκη της οδού Πειραιώς παρουσίασε αναδρομική έκθεση του συνόλου του έργου του.[3] Με την ευκαιρία το μουσείο εξέδωσε το βιβλίο Από τη μεγάλη κλίμακα στη μικρή, αφιερωμένο στον Κ. Δεκαβάλλα και το έργο του.
Απεβίωσε στις 19 Φεβρουαρίου 2023.[4]
Αρχιτεκτονικό έργο[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]
Το έργο του Κωνσταντίνου Δεκαβάλλα περιλαμβάνει μελέτες από τη μεγάλη κλίμακα της αρχιτεκτονικής μέχρι και τη μικρότερη. Αποτελεί έναν από τους σημαντικότερους Έλληνες μοντέρνους αρχιτέκτονες της γενιάς του.[3] Έχοντας μαθητεύσει κοντά σε σημαντικές προσωπικότητες όπως ο Γεώργιος Κανδύλης, τα έργα του χαρακτηρίζονται από απλές και λιτές γραμμές στα οποία υλοποιείται με το καλύτερο δυνατό τρόπο η ελεύθερη κάτοψη και η αλληλουχία μεταξύ ανοιχτών και υπαίθριων χώρων. Οι σπουδές του στο Κολούμπια τον ώθησαν να αναζητήσει αρχιτεκτονικές μορφές που επιλύουν προβλήματα φυσικού αερισμού και φωτισμού.
Έτσι σχεδίασε κληματαριές, σκιερές αυλές και μεγάλα ανοίγματα, πάντα προφυλαγμένα, που επιτρέπουν στον ήλιο και τον άνεμο να διαπερνούν το κτίριο και να το ανανεώνουν ανάλογα με την εποχή του έτους. Η αρχιτεκτονική του Δεκαβάλλα ενσωματώνει τις αρχές του μοντέρνου κινήματος με τα διαδάγματα της παραδοσιακής αρχιτεκτονικής και συνθέτει τα κοινά τους νοήματα: την προσήλωση στα φυσικά δεδομένα της τοποθεσίας, την πλοκή του ανοιχτού με τον κλειστό χώρο, την οικονομία στη σύνθεση και την ύλη, την ενότητα μορφής και κατασκευής. Αυτές τις αρχές επεξεργάστηκε κυρίως στις κατοικίες του και τα ξενοδοχειακά συγκροτήματα.
Συνοπτικά το έργο του χαρακτηρίζεται από τις εξης αρχές: την ένταξη του κτηρίου στο φυσικό περιβάλλον και τη βιοκλιματική αρχιτεκτονική, τον σεβασμό στο δομημένο περιβάλλον, την οργανική ενσωμάτωση των εικαστικών τεχνών στο κτίριο.
Σημαντικά έργα[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]
Πολεοδομική κλίμακα[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]
- Ανοικοδόμηση Σαντορίνης, 1956-1960
- Παραθεριστικός οικισμός στα Κανάλια Μυκόνου, 1964
- Παλαιοχώρα-Κουνδούρα: μελέτη ρυθμιστικού σχεδίου και τουριστικής διευθετήσεως, 1967
- Στροφυλιά, Ρυθμιστικό Σχέδιο Τουριστικής Αναπτύξεως, 1970
- Ρυθμιστικό Σχέδιο της πόλης της Κέρκυρας, 1970-1978
- Πρώτο βραβείο σε πανελλήνιο διαγωνισμό για την τουριστική αξιοποίηση του Φαληρικού Δέλτα, 1960
Δημόσιος χαρακτήρας[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]
- Τουριστικό συγκρότημα του Αστέρα Γλυφάδας, 1955-1958
- 19 καταστήματα Εθνικής Τράπεζας, 1960- 1969 (π.χ. υποκατάστημα στην πλατεία Συντάγματος)
- Αρχαιολογικό μουσείο στη Σαντορίνη, 1957
- ΤΕΕ Νεάπολης Λασιθίου Κρήτης, 1972
- Ξενοδοχείο Nαυσικά Aστήρ Παλλάς, Mικρό Kαβούρι Βουλιαγμένης, 1976-79, πρώτο βραβείο αρχιτεκτονικού διαγωνισμού 1972
- Μετασκευή διατηρητέου κτιρίου σε θέατρο στα Εξάρχεια, 1987
- Προσθήκη στο ξενοδοχείο Brown, Αίγινα
Κατοικίες[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]
- Πολυκατοικία στην οδό Δεινοκράτους στον Λυκαβηττό, 1960
- Μονοκατοικία στο Καβούρι, 1968
- Σπίτια στο Απολλώνιο, 1970
- Μονοκατοικία στο Πόρτο Ράφτη, 1979
- Δύο επεκτάσεις σε μονοκατοικία στη Γλυφάδα. 1984, 1994
- Μονοκατοικία στα Τουρκοβούνια Αντιπάρου, 2004
- Σπίτι διακοπών, Αίγινα
Συγγραφικό έργο[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]
- Κωνσταντίνος Δεκαβάλλας. Από τη μεγάλη κλίμακα στη μικρή (συλλογικό έργο), Μουσείο Μπενάκη, 2008, ISBN 978-960-476-000-8
- Απ΄ όσα είπα κι έγραψα, Libro, 1999, ISBN 978-960-490-023-7
- Παλαιοχώρα-Κουνδούρα: έρευνα υφιστάμενης καταστάσεως-δυνατότητες ανπτύξεως / Κ. Δεκαβάλλας και συνεργάται,Αθήνα:Υπουργείον Συντονισμού. Υπηρεσία Περιφερειακής Αναπτύξεως Κρήτης,1967
- Παλαιοχώρα-Κουνδούρα: μελέτη ρυθμιστικού σχεδίου και τουριστικής διευθυτήσεως / Κ. Δεκαβάλλας και συνεργάται, Αθήνα:Υπουργείον Συντονισμού. Υπηρεσία Περιφερειακής Αναπτύξεως Κρήτης,1967
- Η προστασία περιβάλλοντος στα αστικά κέντρα: η περίπτωση των Εξαρχείων = Umweltqualitat in Stadtzentren : der fall Exarcheia / Κωνσταντίνος Δεκαβάλλας...[κ.α.], Αθήνα: Ινστιτούτο Γκαίτε,1987
Συμμετοχή σε συλλογικά έργα[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]
- Σεισμοί και οικιστική ανάπτυξη. Ο ρόλος του αρχιτεκτονικού, πολεοδομικού και χωροταξικού σχεδιασμού, Κριτική, 2010, ISBN 978-960-218-698-5
- Πόλεις της Μεσογείου μετά από σεισμούς, Βόλος, 2007, ISBN 978-960-7764-13-3
Παραπομπές[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]
- ↑ 1,0 1,1 1,2 1,3 www
.lifo .gr /articles /the _athenians /266506 /konstantinos-dekavallas-i-athina-sygkatalegetai-stis-pio-asximes-poleis-se-olon-ton-kosmo. - ↑ 2,0 2,1 2,2 2,3 2,4 BiblioNet. 9505. Ανακτήθηκε στις 22 Μαΐου 2022.
- ↑ 3,0 3,1 3,2 3,3 3,4 3,5 Βατόπουλος, Νίκος (21 Φεβρουαρίου 2023). «Κ. Δεκαβάλλας, ένας διανοητής της αρχιτεκτονικής». Η Καθημερινή. Ανακτήθηκε στις 12 Μαΐου 2023.
- ↑ «Πέθανε ο αρχιτέκτονας Κωνσταντίνος Δεκαβάλλας». LiFO. 20 Φεβρουαρίου 2023. Ανακτήθηκε στις 23 Φεβρουαρίου 2023.
Βιβλιογραφία[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]
- Κωνσταντίνος Δεκαβάλλας. Από τη μεγάλη κλίμακα στη μικρή (συλλογικό έργο), Μουσείο Μπενάκη, 2008, ISBN 978-960-476-000-8
- Άρθρο “Ο αρχιτέκτονας Κωνσταντίνος Δεκαβάλλας”, Ελένη Πορτάλιου
- Πορτραίτα και διαδρομές Ελλήνων αρχιτεκτόνων, εκπομπή αρχείου της ΕΡΤ, αφιέρωμα στον Κωνσταντίνο Δεκαβάλλα
Εξωτερικοί σύνδεσμοι[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]
|