Μουσείο Μπενάκη

Από τη Βικιπαίδεια, την ελεύθερη εγκυκλοπαίδεια

Συντεταγμένες: 37°58′33.38″N 23°44′25.47″E / 37.9759389°N 23.7404083°E / 37.9759389; 23.7404083

Μουσείο Μπενάκη
Μουσείο Μπενάκη[1][2]
Χάρτης
Γενικές πληροφορίες
Είδοςμουσείο τέχνης[1] και μουσείο
ΔιεύθυνσηΚουμπάρη 1, Αθήνα
Γεωγραφικές συντεταγμένες37°58′33″N 23°44′25″E
Διοικητική υπαγωγήΔήμος Αθηναίων[1]
ΤοποθεσίαΚολωνάκι[1]
ΧώραΕλλάδα[1]
Έναρξη κατασκευής1930
Ολοκλήρωση1931
Ιστότοπος
Επίσημος ιστότοπος
Commons page Πολυμέσα

Το Μουσείο Μπενάκη ιδρύθηκε το 1930 στην Αθήνα με δωρεά του Αντώνη Μπενάκη προς το Ελληνικό Δημόσιο στη μνήμη του πατέρα του, Εμμανουήλ Μπενάκη, οπότε και στεγάστηκε στη νεοκλασική αρχοντική οικία της οικογένειας Μπενάκη.[3][4] Θεωρείται ένας από τους κορυφαίους πολιτιστικούς οργανισμούς στην Ελλάδα με πάνω από 100.000 εκθέματα ελληνικής ιστορίας και πολιτισμού, ενώ από το 2000 οι συλλογές του διαχωρίστηκαν θεματικά με την χρήση περιφερειακών μουσείων.[5] Είναι Ίδρυμα Ιδιωτικού Δικαίου και θεωρείται το παλαιότερος οργανισμός μουσείων στον ελληνικό χώρο.[6][7]

Ιστορία[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]

Ο Αντώνης Μπενάκης είχε ξεκινήσει να συλλέγει τα μετέπειτα εκθέματα στην Αίγυπτο 30 χρόνια πριν την ίδρυση του Μουσείου.[3] Το 1926 εγκαταστάθηκε οριστικά στην Αθήνα οπότε και αποφάσισε τη δωρεά του Μουσείου Μπενάκη στο ελληνικό κράτος μαζί με το πατρικό του σπίτι,[4] κατόπιν της οποίας τελέστηκαν τα εγκαίνια του Μουσείου στις 22 Απριλίου 1931.[3]

Κεντρικό κτίριο[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]

Το κυρίως μουσείο στεγάζεται στο νεοκλασικό κτίριο της οικογένειας Μπενάκη, που ξεκίνησε να χτίζεται το 1867-1868 για τον έμπορο Ιωάννη Πέρογλου στη διασταύρωση της οδού Κουμπάρη και της λεωφόρου Βασιλίσσης Σοφίας, έναντι του Εθνικού Κήπου.[8][3] Το 1895 ο Παναγιώτης Χαροκόπος το αγόρασε για να οικοδομήσει το Μέγαρο Χαροκόπου, ενώ το 1910 , διατηρώντας τον προηγούμενο αρχιτέκτονα Αναστάσιο Μεταξά, το κτίριο περιήλθε στον Εμμανουήλ Μπενάκη και ανακαινίστηκε με στόχο τον επαναπατρισμό της οικογένειάς του σε αυτό από την Αλεξάνδρεια.[3] Μεταξύ 1929 και 1931 έγινε επέκταση στη δυτική του πλευρά για τη λειτουργία του ως μουσείο.[9] Ο Αλέκος και ο Στέφανος Καλλιγάς ολοκλήρωσαν το 1997 μια σειρά επεκτάσεων που κράτησε δύο δεκαετίες ώστε να μπορέσει να στεγαστεί η ολοένα αυξανόμενη συλλογή του Μουσείου.[3][9] Το κτίριο υπέστη ζημιές από σεισμό και μετά από αποκατάσταση που στοίχισε 20.000.000$ άνοιξε πάλι στο κοινό το 2000.[10]

Περιφερειακά μουσεία[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]

Με αρχική ιδέα του Άγγελου Δεληβορριά το 1973 όταν μόλις είχε αναλάβει τη διεύθυνσή του Μουσείου, χρειάστηκαν 25 χρόνια για να πραγματοποιηθεί το όραμά του για εστίαση του κεντρικού κτιρίου στην πορεία του ελληνικού στοιχείου στον χρόνο και μετακίνηση των υπολοίπων συλλογών σε διαφορετικούς χώρους.[11] Έτσι δημιουργήθηκε μια αποκεντρωμένη κτιριακά διάταξη συλλογών:

  • Το Μουσείο Ισλαμικής Τέχνης στον Κεραμεικό,[12] δωρεά του Λάμπρου Ευταξία το 1988 στο Μουσείο Μπενάκη[13]
  • Η έπαυλη Κουλούρα στο Φάληρο, στην οποία στεγάζεται το Μουσείο Μπενάκη Παιχνιδιών[14]
  • Το Πολιτιστικό Κέντρο Μουσείου Μπενάκη σε κτίριο της οδού Πειραιώς που στεγάζει τα αρχεία Νεοελληνικής Αρχιτεκτονικής και άλλα εκθέματα[4]
  • Η πινακοθήκη Νίκου Χατζηκυριάκου Γκίκα[4]
  • Η οικία της Πηνελόπης Δέλτα στην Κηφισιά όπου φυλάσσονται τα Ιστορικά Αρχεία του Ιδρύματος Μπενάκη[4]
  • Η Συλλογή Βαλαδώρου, μουσείο σε σπίτι που δωρήθηκε από τους συλλέκτες της συλλογής του[4]
  • Τα φωτογραφικά αρχεία του Μουσείου, σε κτίριο στο Κολωνάκι επί της πλατείας Φιλικής Εταιρείας[15]

Συλλογές[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]

Κειμήλια Μικρασιατών: χρυσοκέντητος ενεπίγραφος επιτάφιος, εργασμένος από τη φημισμένη κεντήστρα Δεσποινέτα το 1682, με προορισμό τον μητροπολιτικό ναό της ελληνικής κοινότητας στην Άγκυρα της Μικράς Ασίας.
Αρχοντικό της Κοζάνης, Αίθουσα υποδοχής, Μέσα 18ου αιώνα, Μουσείο Μπενάκη

Το Μουσείο εξέλιξε τις συλλογές του στη βάση της αρχικής συλλογής του Αντώνη Μπενάκη με έργα αρχαίας, βυζαντινής, μεταβυζαντινής, ισλαμικής και παραδοσιακής τέχνης.[15] Παρόλο που το μη ελληνικό στοιχείο βρίσκεται αποκεντρωμένο από την κύρια συλλογή, αυτή παρατίθεται με τρόπο που αναδεικνύει την εξωγενή επίδραση στο ελληνικό πολιτιστικό στοιχείο.[11]

Ελληνική χρονογραμμή κεντρικού κτιρίου[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]

Η περιήγηση ανά αίθουσα στο κεντρικό κτίριο ακολουθεί χρονική αλληλουχία:[15]

  • Αίθουσα 1: Παλαιολιθικά στοιχεία
  • Αίθουσα 2: Κυκλαδικός, μινωικός, μυκηναϊκός πολιτισμός, γεωμετρική εποχή και εποχή ανατολικοποίησης
  • Αίθουσα 3: Κεραμικά από διάφορα μέρη του ελληνικού χώρου
  • Αίθουσες 4, 5 & 6: Κλασική περίοδος
  • Αίθουσα 7: Ελληνιστική και ρωμαϊκή περίοδος
  • Αίθουσα 8: Γέφυρα αρχαίας και βυζαντινής περιόδου
  • Αίθουσα 9: Ύστερη αρχαιότητα
  • Αίθουσα 10: Μεσοβυζαντινή εποχή
  • Αίθουσες 11 & 12: Ύστερη βυζαντινή και μεταβυζαντινή περίοδος
  • Αίθουσες 13 ως 24: 15ος - 19ος αιώνας
  • Αίθουσες 25 ως 28: Θρησκευτικά τεχνήματα μεταβυζαντινής εποχής
  • Αίθουσες 29 ως 32: Καθημερινή ζωή πριν την Ελληνική Επανάσταση του 1821
  • Αίθουσες 33 ως 36: Ελληνική Επανάσταση και Ελληνικό Κράτος τον 19ο αιώνα

Μουσείο ισλαμικής τέχνης[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]

Είναι μοναδικό στο είδος του στα Βαλκάνια, ξεκίνησε με βάση τη συλλογή του Αντώνη Μπενάκη και επεκτάθηκε με δωρεές και αγορές και εκτείνεται σε 4 ορόφους:[15]

  1. 7ος ως 12ος αιώνας
  2. 12ος ως 16ος αιώνας
  3. 17ος αιώνας: ένθετο έπαυλης, θησαυροί από Ιράν και Τουρκία
  4. 1796 - 1925: όπλα και κοσμήματα από το Ιράν

Συλλογή κοπτικής τέχνης[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]

Πλούσια σε υφάσματα, μεγάλος αριθμός αγγείων, ξυλόγλυπτα και μεταλλικά αντικείμενα.[15]

Συλλογή κινεζικής τέχνης[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]

Κεραμική τέχνη από 3ο π.Χ. ως 19ο αιώνα, νεολιθικά αγγεία, ταφικό γλυπτό, διακοσμημένα εμπορεύματα.[15]

Μουσείο παιχνιδιών[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]

Ξεκίνησε με βάση τη συλλογή της Μαρίας Αργυριάδη, είναι από τις καλύτερες σε ευρωπαϊκό επίπεδο, και περιέχει παιχνίδια, βιβλία, ρούχα και παιδικά αντικείμενα από όλο τον κόσμο.[4]

Φωτογραφικά αρχεία[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]

300.000 αρνητικά και 25.000 φωτογραφίες.[15]

Λοιπές δραστηριότητες[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]

Το μουσείο εκθέτει μέρη συλλογές του στο εξωτερικό.[16][17][18] Στην Ελλάδα πραγματοποιεί κάθε χρόνο περίπου 30 περιοδικές εκθέσεις, 450 πολιτιστικές εκδηλώσεις και πάνω από 500 εκπαιδευτικά προγράμματα ενώ έχει την πιο μεγάλη μουσειακή βιβλιοθήκη της Ελλάδας με 200.000 τόμους βιβλίων, ενώ διαθέτει 7 εργαστήρια για να συντηρεί έργα τέχνης .[4]

Φωτοθήκη[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]

Παραπομπές[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]

  1. 1,0 1,1 1,2 1,3 1,4 1,5 dp.iset.gr/en/institution/view.html?id=10953. Ανακτήθηκε στις 28  Απριλίου 2020.
  2. 2,0 2,1 www.benaki.org/index.php?lang=el.
  3. 3,0 3,1 3,2 3,3 3,4 3,5 TEAM, ΦΩΣ. «Η ιστορία του Μουσείου Μπενάκη». Fosonline.gr. Ανακτήθηκε στις 4 Ιουλίου 2022. 
  4. 4,0 4,1 4,2 4,3 4,4 4,5 4,6 4,7 «Μουσείο Μπενάκη: To μουσείο που τοποθετεί τον ελληνικό πολιτισμό στην παγκόσμια διάστασή του». greece2021.gr. Ανακτήθηκε στις 4 Ιουλίου 2022. 
  5. «Benaki Museum». History Hit (στα Αγγλικά). Ανακτήθηκε στις 4 Ιουλίου 2022. 
  6. «Μουσείο Μπενάκη | Athens Culture Net». athensculturenet.com. Ανακτήθηκε στις 5 Ιουλίου 2022. 
  7. «Εγκαίνια Μουσείου Μπενάκη - 22 Απριλίου 1931 - ERT.GR». www.ert.gr. 22 Απριλίου 2021. Ανακτήθηκε στις 5 Ιουλίου 2022. 
  8. «Εγκαίνια Μουσείου Μπενάκη - ΔΕΚΑΕΤΙΑ 1930 - 100 Χρόνια Κ». www.kathimerini.gr. Ανακτήθηκε στις 4 Ιουλίου 2022. 
  9. 9,0 9,1 Μουσείο Μπενάκη, Οδηγός Αθηνών
  10. «The Stunning Benaki Museum». Explore Greece (στα Αγγλικά). 2 Μαρτίου 2019. Ανακτήθηκε στις 4 Ιουλίου 2022. 
  11. 11,0 11,1 «New museum celebrates Greece through the ages - The Globe and Mail». web.archive.org. 22 Ιανουαρίου 2012. Αρχειοθετήθηκε από το πρωτότυπο στις 22 Ιανουαρίου 2012. Ανακτήθηκε στις 4 Ιουλίου 2022. CS1 maint: Unfit url (link)
  12. «Μουσείο Ισλαμικής Τέχνης: Το μοναδικό μουσείο στο είδος του με μία από τις δέκα καλύτερες συλλογές παγκοσμίως». NewsIT. 23 Μαΐου 2022. Ανακτήθηκε στις 4 Ιουλίου 2022. 
  13. «Μουσείο Μπενάκη - Μουσείο Ισλαμικής Τέχνης». CultureNow.gr. Ανακτήθηκε στις 5 Ιουλίου 2022. 
  14. «Έπαυλις Κουλούρα: Ένα Μουσείο παιχνιδιών με ιστορία στο Παλαιό Φάληρο | VIMA Online». www.vimaonline.gr. Ανακτήθηκε στις 4 Ιουλίου 2022. 
  15. 15,0 15,1 15,2 15,3 15,4 15,5 15,6 «Μουσείο Μπενάκη - Athens Info Guide». www.athensinfoguide.com. Ανακτήθηκε στις 5 Ιουλίου 2022. 
  16. «Greeks bearing gifts». web.archive.org. 4 Νοεμβρίου 2012. Αρχειοθετήθηκε από το πρωτότυπο στις 4 Νοεμβρίου 2012. Ανακτήθηκε στις 5 Ιουλίου 2022. CS1 maint: Unfit url (link)
  17. «GREEK COSTUMES ON DISPLAY HERE; Yesteryear's Elegance From Athens Museum Brought Over by Smithsonian» (στα αγγλικά). The New York Times. 1959-10-25. ISSN 0362-4331. https://www.nytimes.com/1959/10/25/archives/greek-costumes-on-display-here-yesteryears-elegance-from-athens.html. Ανακτήθηκε στις 2022-07-05. 
  18. «A cup commeth». The Age (στα Αγγλικά). 27 Σεπτεμβρίου 2005. Ανακτήθηκε στις 5 Ιουλίου 2022. 

Εξωτερικοί σύνδεσμοι[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]