Κεραστάρης Αρκαδίας

Από τη Βικιπαίδεια, την ελεύθερη εγκυκλοπαίδεια

Συντεταγμένες: 37°25′N 22°14′E / 37.417°N 22.233°E / 37.417; 22.233

Κεραστάρης
Κεραστάρης is located in Greece
Κεραστάρης
Κεραστάρης
Διοίκηση
ΧώραΕλλάδα
Αποκεντρωμένη ΔιοίκησηΠελοποννήσου, Δυτικής Ελλάδας και Ιονίου
ΠεριφέρειαΠελοποννήσου
ΔήμοςΤρίπολης, Δημοτική Κοινότητα Κεραστάρη Αρκαδίας
Δημοτική ΕνότηταΒαλτετσίου
Γεωγραφία
Γεωγραφικό διαμέρισμαΠελοποννήσου
ΝομόςΑρκαδίας
Πληθυσμός
Μόνιμος35
Έτος απογραφής2021
Πληροφορίες
Ταχ. κώδικας220 27
δεδομένα

Ο Κεραστάρης (ή πιο συχνά: το Κεραστάρι) είναι ένα χωριό στη δημοτική ενότητα Βαλτετσίου, Δήμου Τριπόλεως, νομού Αρκαδίας Ελλάδας. Βρίσκεται στους νοτιοδυτικούς πρόποδες του όρους Άγιος Ηλίας ( ή Αγιο-Λιάς, 1117 μ) βόρεια του ποταμού Αλφειού. Βρίσκεται 2 χλμ δυτικά της Ασέας, 2 χλμ βόρεια του Αθηναίου, 9 χλμ ανατολικά της Μεγαλόπολης και 16 χλμ νοτιοδυτικά της Τρίπολης. Έχει υψόμετρο 760 μέτρα.

Απέχει 10 λεπτά από τον Εθνικό Δρόμο Τρίπολης - Καλαμάτας, δέκα πέντε λεπτά από την Τρίπολη και 40 λεπτά από την Καλαμάτα.

Φυσικό τοπίο[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]

Βρίσκεται σε κατάφυτο περιβάλλον με εκτάσεις δασωμένες με πρίνους (πουρνάρια) και δρυς (βελανιδιές). Μέρος αυτών των εκτάσεων αποτελεί το καταφύγιο άγριας ζωής Προφήτης Ηλίας έκτασης 14.500 στρεμμάτων. Η περιοχή τροφοδοτεί με τα ρέματά της τον άνω ρου του ποταμού Αλφειού και τον παραπόταμό του Ελισσώνα.  

Κύριο χαρακτηριστικό του Κερασταρίου είναι το δάσος δρυός το οποίο φύεται από τα όρια το χωριού μέχρι σχεδόν την κορυφή του όρους Άγιος Ηλίας. Αξίζει να σημειωθεί ότι οι Κερασταραίοι προστάτευσαν το δάσος αυτό από την λαθροϋλοτομία και την υπερβόσκηση ώστε να αναπτυχθει απρόσκοπτα.

Η περιοχή νοτιοδυτικά του Κερασταρίου ταυτίζεται με την Παλίσκιο χώρα (τόπος που έχει πυκνή σκιά) που αναφέρει ο Παυσανίας στα Αρκαδικά.[1] [2] Τα δάση της περιοχής με τις αιωνόβιες πανύψηλες δρυς προσέφεραν για αιώνες ξυλεία τόσο για οικοδομικές εργασίες ( σκεπές, ταβάνια, δοκούς κλπ) όσο και για παραγωγή ξυλοκάρβουνου. Για το λόγο αυτό προσέλκυαν ξυλοκόπους από άλλες περιοχές. Οι καρβουνιάδες[3] του Άγιου Πέτρου Αρκαδίας είναι οι τελευταίοι που ξήλευσαν συστηματικά τα δάση την εποχή της τουρκοκρατίας.[4]

Ονομασία[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]

Το όνομα του χωριού προέρχεται από την λέξη κερεστές[5] (ο) - ξυλεία που χρησιμοποιείται σε οικοδομικές κατασκευές και στη ναυπηγική η  οποία είναι γλωσσικό δάνειο από την τουρκική λέξη kereste - ξυλεία, ξύλο, οικοδομική ξυλεία, που με τη σειρά της  προέρχεται από την περσική keraste.  Όταν προστεθεί το επίθημα – άρι προκύπτει η λέξη Κεραστάρι ως τοπωνύμιο που περιγράφει τον τόπο που εξάγεται τέτοια ξυλεία.[4]

Ιστορία[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]

Το 2011 το όρος Άγιο-Λιάς, στους πρόποδες του οποίου βρίσκονται τα χωριά Αραχαμίτες, Κεραστάρι, Αθήναιον και Ασέα, ταυτίστηκε με ασφάλεια με το όρος Μαίναλος των αρχαίων Αρκάδων. Η κορυφή του υπήρξε λατρευτικός χώρος από το 1000 π.χ. περίπου. Σώζονται τα θεμέλεια υστεροαρχαϊκού ιερού αφιερωμένου στην Αθηνά Σώτηρα ενώ στην Αγία Παρασκευή Αραχαμιτών ανασκάφηκε το ιερό της Λυκοάτιδας Αρτέμιδας του 6ου αιώνα π.χ. από το Φινλανδικό Ινστιτούτο Αθηνών.[2][6][7] Σήμερα, το όνομα Μαίναλος συνδέεται λανθασμένα με το ψηλότερο βουνό της Αρκαδίας, το όρος Μαίναλο, το οποίο όμως βρίσκεται 25 χιλιόμετρα βορειότερα.[2]

Η τοποθεσία του οικισμού έχει κατοικηθεί από αρχαιοτάτων χρόνων όπως μαρτυρούν σποραδικά ευρήματα όπως θραύσματα από μικρά πήλινα μελανόμορφα αγγεία και από πυραμιδοειδείς αγνύθες[α] που φέρουν οπή στη μία τους άκρη.[4][8][9] Σημαντικό εύρημα μεγάλης καλλιτεχνικής αξίας είναι η, κατά μία εκδοχή, χάλκινη ζώνη πολεμιστή του 7ου αιώνα π.χ. κατασκευασμένη πιθανώς στα εργαστήρια του Άργους. Αναπαριστά δύο πολεμιστές με οκτάσχημες ασπίδες και άρματα στα δεξιά και στα αριστερά. Εκτίθεται στο  Εθνικό αρχαιολογικό μουσείο.[10][11]

Στα νεότερα χρόνια, κάτοικοι από διάφορα μέρη της Πελοποννήσου μετοίκησαν εδώ ως αποτέλεσμα της μακραίωνης πολυτάραχης ιστορίας της. Στην απογραφή του Προνοητή της Γαληνοτάτης Δημοκρατίας της Βενετίας στη βενετοκρατούμενη Πελοπόννησο Francesco Grimani, του έτους 1700, το χωριό ανήκει στην επαρχία του Λεονταρίου, αναφέρεται με το όνομα Chierastani[12] και έχει 10 οικογένειες και 55 κατοίκους.[13][14]

Οι Κερασταραίοι συμμετείχαν στην Επανάσταση του 1821 και σε άλλους πολέμους το έθνους. Από τις αρχές του 20ου αιώνα άρχισαν να μεταναστεύουν κυρίως προς τις Η.Π.Α. Μετά το τέλος του εμφυλίου πολέμου η μετανάστευση εντάθηκε προς τις ΗΠΑ, τον Καναδά και την Αυστραλία ενώ υπήρξε και εσωτερική μετανάστευση προς την Αθήνα και αλλού με αποτέλεσμα τη σημαντική μείωση του πληθυσμού.

Με χρήματα των πρώτων Κερασταραίων μεταναστών ανεγέρθηκε το κτήριο του σχολείου στα 1925 ενώ με δωρεά του Φώτη Μπέζου (Frank Anthony Bazos), μετανάστη στον Καναδά και πρωτοπόρου επιχειρηματία, ανεγέρθηκε το κτήριο του πολιτιστικού κέντρου-ξενώνα Κερασταρίου το 1992.

Αξιοθέατα[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]

Αξιοθέατα του χωριού είναι η εκκλησία, μνημείο μεταβυζαντινής κληρονομιάς, που ξεκίνησε να οικοδομείται το 1855 από Λαγκαδινούς μαστόρους[4], καθώς και ο αιωνόβιος πλάτανος με διάμετρο κορμού 6 μέτρων.[15]

Σήμερα[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]

Η κύρια ασχολία των λιγοστών πλέον κατοίκων του Κερασταρίου είναι η κτηνοτροφία, οι αγροτικές καλλιέργειες και λιγότερο από ότι παλιά η μελισσοκομία. Σήμερα αποτελεί τόπο παραθερισμού των πρώην κατοίκων του, που διαμένουν σε αστικά κέντρα και στο εξωτερικό.

Οι κάτοικοί του εορτάζουν την εικόνα της Παναγίας της Θρηνωδούσας του Κερασταρίου την Κυριακή των Μυροφόρων.[16]

Τα τελευταία χρόνια έχει γίνει γνωστό από τα συνέδρια (workshops) πάνω στην αστρονομία που διοργανώνονται κάθε πέντε χρόνια από τον γεννημένο στο Κεραστάρι ερευνητή του CSIRO Astronomy and Space Science Τάσο Τζιούμη (Tasso Tzioumis).[17][18]

Πρόσωπα με καταγωγή από το Κεραστάρι[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]

Σημειώσεις[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]

  1. ↑ /οι αγνύθες είναι βαρύδια που χρησιμοποιούνταν στον αρχαίο αργαλειό.

Παραπομπές[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]

  1. ↑ «Pausanias, Description of Greece, *)arkadika/, chapter 36, section 7». www.perseus.tufts.edu. Ανακτήθηκε στις 15 Ιουνίου 2023. 
  2. ↑ 2,0 2,1 2,2 Forsén, Björn (2022). Mainalia : The forgotten history of an Arcadian tribe / Μαιναλια : Η ξεχασμένη ιστορία ενός αρκαδικού έθνους (δίγλωσση έκδοση, Ελληνικά-Αγγλικά). Αθήνα: Melissa/Μέλισσα. σελ. 31. ISBN 978-960-204-439-1. 
  3. ↑ «Πειράγματα και περιπαίγματα της Αρκαδίας | ΟΔΟΣ ΑΡΚΑΔΙΑΣ». Ανακτήθηκε στις 25 Δεκεμβρίου 2020. .
  4. ↑ 4,0 4,1 4,2 4,3 Μπαρδαβίλλιας, Ευάγγελος (1972). Το χωριό μας το Κεραστάρι. Αθήνα: Γεώργιος Μπαρδαβίλλιας. σελ. 11. 
  5. ↑ «κερεστές». Academic Dictionaries and Encyclopedias (στα Αγγλικά). Ανακτήθηκε στις 25 Δεκεμβρίου 2020. 
  6. ↑ Forsén, Björn (2011). «Αρχαιολογικό Δελτίο. Αγία Παρασκευή Αραχαμιτών. Αναφορά εργασιών έτους 2011» (PDF). Φινλανδικό Iνστιτούτο Aθηνών. 
  7. ↑ «Ασέα - Ασέα, Αρκαδία (1936–1938, 1994–1996, 1997, 2000–2012)». Σουηδικό Ινστιτούτο Αθηνών. Αρχειοθετήθηκε από το πρωτότυπο στις 22 Ιανουαρίου 2021. Ανακτήθηκε στις 25 Δεκεμβρίου 2020. 
  8. ↑ «Πυραμιδόσχημη αγνύθα». Ανακτήθηκε στις 29 Δεκεμβρίου 2020. [νεκρός σύνδεσμος]
  9. ↑ «Εργαλεια | ARTEX | Κέντρο Έρευνας και Συντήρησης Αρχαιολογικού Υφάσματος». artextiles.org. Ανακτήθηκε στις 26 Δεκεμβρίου 2020. 
  10. ↑ basil petrakos. National Museum Of Athens Sculpture Bronzes Vases 1998 By BASIL PETRAKOS Pdf. 
  11. ↑ Björn, Forsén (2022). Mainalia: the forgotten history of an Arcadian tribe / Μαιναλία: Η ξεχασμένη ιστορία ενός Αρκαδικού έθνους. Αθήνα: Ekdotikos oikos Melissa. σελ. 91. ISBN 978 960 204 439 1. 
  12. ↑ Pacifico, Pietro Antonio (1704). Breve descrizzione corografica del Pelopomneso o'Morea: Con una gr. Carta. Lovisa. 
  13. ↑ Παναγιωτόπουλος, Βασίλης (1987). Πληθυσμός και Οικισμοί της Πελοποννήσου 13ος-18ος αι. Αθήνα: Εμπορική Τράπεζα της Ελλάδος. 
  14. ↑ ΠΛΗΘΥΣΜΟΣ ΚΑΙ ΟΙΚΙΣΜΟΙ ΤΗΣ ΠΕΛΟΠΟΝΝΗΣΟΥ. 
  15. ↑ «Πλάτανος Κερασταρίου». Morias 21. Ανακτήθηκε στις 23 Δεκεμβρίου 2021. 
  16. ↑ «Μεγάλη γιορτή στο Κεραστάρι». ΤΑ ΝΕΑ. 26 Απριλίου 2001. Ανακτήθηκε στις 25 Δεκεμβρίου 2020. 
  17. ↑ «Από το Κεραστάρι της Αρκαδίας «θα ψάξουν» για εξωγήινους | Neos Kosmos». ΝΕΟΣ ΚΟΣΜΟΣ. 30 Απριλίου 2017. Ανακτήθηκε στις 24 Δεκεμβρίου 2020. [νεκρός σύνδεσμος]
  18. ↑ «Tasso Tzioumis' home page (CASS)». www.atnf.csiro.au. Ανακτήθηκε στις 24 Δεκεμβρίου 2020. 
  19. ↑ «Βράβευση Καθηγητή Steven Anthony Krilis». 
  20. ↑ «Steven Krilis , Professor». 
  21. ↑ «Frank Bazos (1901-1994)». Find a Grave-gedenkplek (στα Ολλανδικά). Ανακτήθηκε στις 29 Δεκεμβρίου 2020. 
  22. ↑ «MyBeckers.ca». www.mybeckers.ca. Ανακτήθηκε στις 26 Δεκεμβρίου 2020. 
  23. ↑ «ΒΙΓΛΑΣ ΙΩΑΝΝΗΣ». www.politeianet.gr. Ανακτήθηκε στις 6 Ιανουαρίου 2021. 
  24. ↑ Βίγλας, Ιωάννης (6 Ιανουαρίου 2021). «Σαρανταπέντε Γιάννηδες ...». Βιβλιοπωλείο "Ο Σταθμός". Αρχειοθετήθηκε από το πρωτότυπο στις 9 Ιανουαρίου 2021. Ανακτήθηκε στις 6 Ιανουαρίου 2021. 
  25. ↑ «Biography». Pteroti House. Ανακτήθηκε στις 29 Δεκεμβρίου 2020. 
  26. ↑ «Σελίδα Πεσόντος - ΜΠΑΡΔΑΒΙΛΙΑΣ ΑΝΑΣΤΑΣΙΟΣ του Ευάγγελου - Υποσμηναγός». ΠΑΝΕΛΛΗΝΙΟΣ ΣΥΛΛΟΓΟΣ ΟΙΚΟΓΕΝΕΙΩΝ ΠΕΣΟΝΤΩΝ ΑΕΡΟΠΟΡΩΝ - ΠΑΣΟΙΠΑ. Ανακτήθηκε στις 29 Δεκεμβρίου 2020. 
  27. ↑ «Κεραστάρι Αρκαδίας». covert angels. Ανακτήθηκε στις 25 Δεκεμβρίου 2020. 
  28. ↑ Πιστη, Αιωνια Ελληνικη (31 Οκτωβρίου 2017). «ΑΙΩΝΙΑ ΕΛΛΗΝΙΚΗ ΠΙΣΤΗ: ΑΓΝΩΣΤΟΙ ΗΡΩΕΣ ΤΟΥ ΕΛΛΗΝΙΣΜΟΥ : ΣΜΗΝΑΓΟΣ ΑΝΑΣΤΑΣΙΟΣ ΜΠΑΡΔΑΒΙΛΙΑΣ, Ο ΗΡΩΑΣ ΑΠΟ ΤΟ ΚΕΡΑΣΤΑΡΙ ΑΡΚΑΔΙΑΣ». ΑΙΩΝΙΑ ΕΛΛΗΝΙΚΗ ΠΙΣΤΗ. Ανακτήθηκε στις 25 Δεκεμβρίου 2020. 
  29. ↑ «Τάσος Τζιούμης - Διεθνούς φήμης ραδιοαστρονόμος». ellines.com. Ανακτήθηκε στις 29 Δεκεμβρίου 2020. 
Ανακτήθηκε από "https://el.wikipedia.org/w/index.php?title=Κεραστάρης_Αρκαδίας&oldid=10437892"