Καινούργιο Χωριό Ηρακλείου

Καινούργιο Χωριό
Καινούργιο Χωριό Καινούργιο Χωριό
Διοίκηση
Χώρα	Ελλάδα
Δήμος	Χερσονήσου
Γεωγραφία
Νομός	Ηρακλείου
Υψόμετρο	210

Το Καινούργιο Χωριό είναι χωριό του δήμο Χερσονήσου και πρώην κοινότητα της επαρχίας Πεδιάδος και του δήμου Επισκοπής του νομού Ηρακλείου με 109 κατοίκους. Η απόστασή του από το Ηράκλειο είναι 18,5 χιλιόμετρα. Η κύρια ασχολία των κατοίκων είναι η αμπελοκαλλιέργεια και η ελαιοκομία. Η οικονομία του χωριού βασίζεται στο λάδι και στο κρασί. Το Καινούργιο Χωριό έχει αναγνωριστεί ως παραδοσιακός οικισμός.

Δ.δ. Καινούργιου Χωρίου

Το Δημοτικό διαμέρισμα αριθμεί συνολικά 290 κατοίκους (2001).

Οι οικισμοί που το απαρτίζουν είναι:

• το Καινούργιο Χωριό [ 140 ] , έδρα.
• η Γάλιπε [ 150 ] , που είναι κτισμένη σε υψόμετρο 280 μ. Η απόστασή της από το Ηράκλειο είναι 21 χιλιόμετρα.

Ιστορικά στοιχεία

Ο πύργος του Φώσκολου

Το χωριό αναφέρεται στις ενετικές απογραφές. Το 1583 στον Καστροφύλακα με την ονομασία Chienurio Chorio με 134 κατοίκους. Στην ίδια πηγή αναγράφεται και ο οικισμός Γάλυπε, ως Galipe, με 295 κατοίκους.

Στα τέλη του 14ου αιώνα αποτελεί φέουδο της Ενετής Rosa Sagredo, ενώ στα τελευταία χρόνια της Ενετοκρατίας περιέρχεται στη Ενετοκρητική οικογένεια Φώσκολου, εκ της οποίας εικάζεται ότι ήταν και ο συγγραφέας της κωμωδίας Φορτουνάτος, Αντώνιος Μάρκος Φώσκολος (1597-1662). Σήμερα σώζεται η οχυρωματική κατοικία – πύργος που ανήκε στον Ανδρέα Φώσκολο. Ο πύργος υπέστη μετασκευές κατά την εποχή της Τουρκοκρατίας, οπότε και πιθανόν να είχε μετατραπεί σε λουτρό. Το επάνω τμήμα του σωζόταν μέχρι το 1926, οπότε και καταστράφηκε από σεισμό. Στον πύργο βρισκόταν ενεπίγραφη πλάκα η οποία έγραφε ANDREAS FOSC(OLO) RESTAURARE FECIT M... Η επιγραφή πλέον βρίσκεται στο Ιστορικό Μουσείο Κρήτης και πιθανόν προέρχεται από παρακείμενη εκκλησία, πιθανόν του μικρού ναού των Αγία Σαράντα, ο οποίος κατεδαφίστηκε τον 20ό αιώνα.

Στο χωριό βρίσκεται ο δίκλιτος ναός της Παναγίας και της Αγίας Παρασκευής. Στο εσωτερικό του ναού, στο ιερό, σώζονται σπαράγματα τοιχογραφιών των ενετικών χρόνων. Στο παρελθόν ήταν ο νεκροταφικός ναός του χωριού, πριν το νεκροταφείο μεταφερθεί εκτός χωριού την εποχή του Μεσοπολέμου.

Επίσης σώζονται ενετικά πατητήρια οίνου, από τα μεγαλύτερα της Κρήτης.

Πηγές

• Το Ηράκλειο και ο Νομός του, έκδοση Νομαρχία Ηρακλείου.
• Αλεξίου, Στυλιανός (1985). «Ο πύργος του ποιητή Μαρκαντώνιου Φόσκολου». Πεπραγμένα του Ε΄ Διεθνούς Κρητολογικού Συνεδρίου (1981). Β΄. Ηράκλειο Κρήτης: Εταιρία Κρητικών Ιστορικών Μελετών. σελ. 9-13.