Ιγνάτιος Ντάντι

Από τη Βικιπαίδεια, την ελεύθερη εγκυκλοπαίδεια
Ιγνάτιος Ντάντι
Γενικές πληροφορίες
Γέννηση30  Απριλίου 1536
Περούτζα[1]
Θάνατος19  Οκτωβρίου 1586[2][3] ή 10  Οκτωβρίου 1586[4]
Αλάτρι
ΘρησκείαΡωμαιοκαθολική Εκκλησία[5]
Θρησκευτικό τάγμαΤάγμα των Δομινικανών
Εκπαίδευση και γλώσσες
Ομιλούμενες γλώσσεςΙταλικά[6]
Ισπανικά
Πληροφορίες ασχολίας
Ιδιότητααστρονόμος[7]
χαρτογράφος[8]
μαθηματικός[8]
καθολικός ιερέας
καθηγητής πανεπιστημίου
κοσμογράφος
φιλόσοφος[9]
καθολικός επίσκοπος (από 1583)[10]
ΕργοδότηςΠανεπιστήμιο της Μπολόνια
Οικογένεια
ΓονείςGiulio Danti
Αξιώματα και βραβεύσεις
Αξίωμαεπιχώριος επίσκοπος (από 1583)[10][11]
Commons page Σχετικά πολυμέσα
δεδομένα

Ο Ιγνάτιος (Ινιάτσιο ή Ενιάτσιο) Ντάντι (ιταλ. Ignazio/Egnazio Danti, Απρίλιος 1536 – 10 Οκτωβρίου 1586) ήταν Ιταλός μοναχός, μαθηματικός, αστρονόμος και στα τελευταία χρόνια της ζωής του επίσκοπος[12] της Ρωμαιοκαθολικής Εκκλησίας.

Οικογένεια και σπουδές[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]

Τα Οπτικά του Ευκλείδη μεταφρασμένα από τον Ντάντι

Ο Ντάντι γεννήθηκε στην Περούτζα με το κατά κόσμο όνομα Πελλεγκρίνο Ραϊνάλντι (Pellegrino Rainaldi Danti), σε οικογένεια καλλιτεχνών και ανθρώπων της γνώσεως. Παιδί ακόμα έμαθε τις βασικές γνώσεις της ζωγραφικής και της αρχιτεκτονικής από τον πατέρα του, τον Τζούλιο, που ήταν αρχιτέκτονας και μηχανικός, μαθητής του Αντόνιο ντα Σανγκάλλο, αλλά και από τη θεία του Τεοντόρα[13], η οποία λέγεται ότι ήταν μαθήτρια του μεγάλου ζωγράφου Περουτζίνο και είχε συγγράψει σχόλια στον Ευκλείδη. Ο μεγαλύτερος αδελφός του Πελλεγκρίνο, ο Βιντσέντσο Ντάντι, υπήρξε διακεκριμένος γλύπτης στη Φλωρεντία του 16ου αιώνα, ενώ ο νεότερος αδελφός, ο Τζιρόλαμο Ντάντι (1547-1580), ήταν ζωγράφος-αγιογράφος στην Περούτζα.

Στις 7 Μαρτίου 1555 ο νεαρός Ντάντι έγινε μοναχός του Τάγματος των Δομινικανών, αλλάζοντας το βαπτιστικό του όνομα από «Πελλεγκρίνο» σε «Ιγνάτιος». Μετά την ολοκλήρωση των σπουδών του στη φιλοσοφία και τη θεολογία, πέρασε λίγο καιρό ως ιεροκήρυκας, αλλά σύντομα αφιερώθηκε με ζήλο στα μαθηματικά, την αστρονομία και τη γεωγραφία.[13]

Στη Φλωρεντία[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]

Το 1562 ο Ιγνάτιος αιτήθηκε μετάταξη από το κοινόβιο των Δομινικανών στην Περούτζα στη Μονή του Αγίου Μάρκου στη Φλωρεντία. Εκεί, μέσα σε λίγο καιρό είχε βρει απασχόληση διδάσκοντας μαθηματικά και φυσικές επιστήμες στα τέκνα πλούσιων Φλωρεντινών. Τον Σεπτέμβριο του 1563 προσκλήθηκε από τον Κόζιμο Α΄ των Μεδίκων να συμμετάσχει στο «κοσμογραφικό» χαρτογραφικό πρόγραμμά του στο Παλάτσο Βέκιο. Σε αυτό το πλαίσιο, τα επόμενα 12 χρόνια ο Ντάντι ζωγράφισε τριάντα λεπτομερείς χάρτες περιοχών του κόσμου στις θύρες των ερμαρίων της αίθουσας Γκουαρνταρόμπα. Για τον σκοπό αυτόν βασίσθηκε κατά μεγάλο μέρος σε δημοσιευμένους χάρτες των Τζάκομο Γκαστάλντι, Αβραάμ Ορτέλιους, Γεράρδου Μερκάτορα και άλλων. Επίσης εργάσθηκε παραλλήλως σε πολλές σημαντικές επιστημονικές κατασκευές στη Φλωρεντία, όπως στη μεγάλη υδρόγειο σφαίρα του Παλάτσο Βέκκιο (1564-1568) και στην κατασκευή ορειχάλκινων αστρονομικών οργάνων (όπως ενός αστρολάβου), που σήμερα εκτίθενται στο Μουσείο Γαλιλαίου της Φλωρεντίας. Από το 1567 μέχρι το 1569, ο Πάπας Πίος Ε΄, ο οποίος προερχόταν επίσης από τις τάξεις των Δομινικανών, λέγεται ότι ανέθεσε στον Ντάντι να εκπονήσει τα σχέδια για την ανέγερση ενός ναού και μονής των Δομινικανών στο Μπόσκο Μαρένγκο του Πεδεμοντίου. Ως προς αυτό, ο Ντάντι ασχολήθηκε κυρίως ως σύμβουλος. Κατά τη διαμονή του στη Φλωρεντία ο Ντάντι δίδαξε μαθηματικά[13] και συνέγραψε μερικές επιστημονικές πραγματείες, κυρίως σχόλια πάνω σε έργα της αρχαίας και μεσαιωνικής αστρονομίας και των μαθηματικών, καθώς και οδηγίες περί της χρήσεως επιστημονικών οργάνων.

Στην πόλη αυτή ο Ντάντι διέμενε κυρίως στο κοινόβιο της Σάντα Μαρία Νοβέλλα, όπου σχεδίασε το τεταρτημόριο (1572) και τον σφαιρικό αστρολάβο (1574) που βρίσκονται στις ακροτελεύτιες τυφλές αψίδες της κατώτερης προσόψεως του ναού, στη δεξιά και την αριστερή αντιστοίχως. Σχεδίασε επίσης έναν μεγάλο γνώμονα για τον ναό, ο οποίος επέτρεπε σε μια λεπτή ακτίνα φωτός να εισέρχεται στο εσωτερικό του ναού το μεσημέρι κάθε ηλιόλουστης ημέρας μέσα από ένα άνοιγμα ακριβώς κάτω από τον ρόδακα της προσόψεως[14], αν και πιθανώς το έργο αυτό δεν είχε ολοκληρωθεί μέχρι την ημέρα που ο Ντάντι έφυγε από τη Φλωρεντία.

Το 1574 ο Ντάντι με τα όργανά του υπελόγισε τη στιγμή της εαρινής ισημερίας, μια σημαντική ημερομηνία για τον υπολογισμό της ημερομηνίας του Πάσχα. Ανεκάλυψε ότι μεταξύ ημερολογίου και πραγματικότητας υπήρχε απόσταση 11 ημερών, οπότε ο Ντάντι έγινε ένας από τους κυριότερους υποστηρικτές της μεταρρυθμίσεως που οδήγησε στην υιοθέτηση του Γρηγοριανού ημερολογίου[15] το 1582.

Υπήρχαν επίσης συζητήσεις μεταξύ του δούκα και του Ντάντι σχετικώς με τη διάνοιξη ενός καναλιού προς επικοινωνία της Φλωρεντίας με την Τυρρηνική και την Αδριατική Θάλασσα. Ωστόσο αυτό το φιλόδοξο σχέδιο δεν είχε αρχίσει όταν πέθανε ο Κόζιμο Α΄ το 1574. Στα τέλη Σεπτεμβρίου του επόμενου έτους, ο διάδοχος γιος του Κόζιμο, ο Φραγκίσκος Α΄ των Μεδίκων, υποχρέωσε τον Ντάντι να εγκαταλείψει τη Φλωρεντία.[15] Η αιτία για το γεγονός αυτό δεν είναι γνωστή, πάντως οι Δομινικανοί δεν είχαν πρόβλημα να βρουν κατάλληλη απασχόληση ή προστασία για τον Ντάντι σε οποιοδήποτε άλλο μέρος της Ιταλίας και ο επιστήμονας μοναχός δεν επέτρεψε ποτέ πια στη Φλωρεντία.

Μεταγενέστερος βίος[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]

Λίγο καιρό μετά την αναχώρησή του από τη Φλωρεντία, ο Ντάντι είχε ήδη γίνει Καθηγητής των Μαθηματικών στο Πανεπιστήμιο της Μπολόνια. Κατά την παραμονή του εκεί κατασκεύασε έναν τεράστιο γνώμονα στον Ναό του Αγίου Πετρωνίου, η μεσημβρινή γραμμή του οποίου είναι ακόμα ορατή στο πλακόστρωτο της εκκλησιάς. Επίσης πέρασε λίγο καιρό στην ιδιαίτερη πατρίδα του μετά από πρόσκληση του τοπικού κυβερνήτη, όπου συνέταξε χάρτες της Δημοκρατίας της Περούτζα.

Χάρτης της ηπειρωτικής Ιταλίας, της Κορσικής και της Σαρδηνίας στη Γαλαρία των Χαρτών (σήμερα μέρος των Μουσείων του Βατικανού)
Scienze matematiche ridotte in tavole, 1577

Εξαιτίας της ικανότητας του Ντάντι στα μαθηματικά, ο Πάπας Γρηγόριος ΙΓ΄ τον προσεκάλεσε στη Ρώμη, τον διόρισε «ποντιφήκειο μαθηματικό» και τον ενέταξε στην επιτροπή που είχε συστήσει για τη μεταρρύθμιση του ημερολογίου.[15] Επιπλέον, τον έθεσε υπεύθυνο επόπτη των ζωγράφων τους οποίους ο Πάπας είχε συγκεντρώσει στο Βατικανό για να συνεχίσουν τη διακόσμηση του παπικού ανακτόρου, με την προσθήκη και χαρτών των περιοχών της τότε Ιταλίας στη νεόδμητη Γαλαρία των Χαρτών, κατά μήκος του Μπελβεντέρε. Αυτό το έργο, που άρχισε στις αρχές του 1580 και ολοκληρώθηκε περίπου 18 μήνες αργότερα, χαρτογράφησε ολόκληρη την ιταλική χερσόνησο σε 40 μεγάλης κλίμακας νωπογραφίες, με την καθεμιά να απεικονίζει από μία περιφέρεια καθώς και μία άποψη της πλέον εξέχουσας πόλεώς της.

Αλλά και όταν ο Ποντίφηκας ανέθεσε στον αρχιτέκτονα Ντομένικο Φοντάνα να επισκευάσει τον Κλαυδιανό Λιμένα του Πόρτους, ήταν ο Ντάντι εκείνος που εκπόνησε τα απαραίτητα σχέδια.[15] Στη Ρώμη ο Ντάντι δημοσίευσε μια μετάφραση μέρους του έργου του Ευκλείδη με υπομνηματισμό και συνέγραψε μια βιογραφία του αρχιτέκτονα Τζάκοπο Μπαρότσι ντα Βινιόλα. Ιδιαίτερο ενδιαφέρον παρουσιάζουν οι σχετικές σημειώσεις του για το έργο περί προοπτικής του ντα Βινιόλα. Το 1583, σε αναγνώριση της προσφοράς του, ο Πάπας Γρηγόριος όρισε τον Ντάντι Επίσκοπο του Αλάτρι. Ο διορισμός του έγινε στις 14 Νοεμβρίου[12] και χειροτονήθηκε επίσκοπος στις 30 Νοεμβρίου 1583.

Ο Ντάντι επέδειξε μεγάλη ενεργητικότητα σε αυτό το νέο αξίωμα: Ως Επίσκοπος του Αλάτρι, συνεκάλεσε μια επισκοπική σύνοδο, διόρθωσε πολλές καταχρήσεις και επέδειξε μεγάλη φροντίδα για τους άπορους. Λίγο πριν από τον θάνατό του, κλήθηκε στη Ρώμη από τον νέο Πάπα, τον Σίξτο Ε΄, προκειμένου να βοηθήσει στην τοποθέτηση του μεγαλόπρεπου Οβελίσκου του Βατικανού στην Πλατεία του Αγίου Πέτρου.

Εκτός από τα ήδη αναφερθέντα γραπτά έργα, ο Ντάντι συνέγραψε την Trattato del'uso e della fabbrica dell'astrolabo con la giunta del planifero del Raja[16] (Φλωρεντία 1578), το Le Scienze matematiche ridotte in tavole (1577), την Anemographia στα λατινικά (εκδ. Giovanni Rossi, Μπολόνια 1578), καθώς και μία αναθεωρημένη και επηυξημένη έκδοση της La Sfera του Σακρομπόσκο (La Sfera di Messer G. Sacrobosco tradotta da Pier Vincenzio Danti).

Ο Ντάντι απεβίωσε στο Αλάτρι σε ηλικία 50 ετών[17], μετά από μία τριετία στον επισκοπικό θρόνο της πόλεως, στον οποίο τον διαδέχθηκε ο Μποναβεντούρα Φουρλάνι.


Παραπομπές[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]

  1. ↑ Εθνική Βιβλιοθήκη της Γερμανίας: (Γερμανικά) Gemeinsame Normdatei. Ανακτήθηκε στις 17  Δεκεμβρίου 2014.
  2. ↑ Εθνική Βιβλιοθήκη της Γαλλίας: (Γαλλικά) καθιερωμένοι όροι της Εθνικής Βιβλιοθήκης της Γαλλίας. data.bnf.fr/ark:/12148/cb145332908. Ανακτήθηκε στις 10  Οκτωβρίου 2015.
  3. ↑ «Benezit Dictionary of Artists» (Αγγλικά) Oxford University Press. 2006. B00046681. Ανακτήθηκε στις 9  Οκτωβρίου 2017. ISBN-13 978-0-19-977378-7.
  4. ↑ «Catholic-Hierarchy.org». (Αγγλικά) Catholic-Hierarchy.org. Ηνωμένες Πολιτείες Αμερικής. danii. Ανακτήθηκε στις 2  Ιουνίου 2020.
  5. ↑ «Catholic-Hierarchy.org» (Αγγλικά) Ηνωμένες Πολιτείες Αμερικής. danii. Ανακτήθηκε στις 20  Οκτωβρίου 2020.
  6. ↑ Εθνική Βιβλιοθήκη της Γαλλίας: (Γαλλικά) καθιερωμένοι όροι της Εθνικής Βιβλιοθήκης της Γαλλίας. data.bnf.fr/ark:/12148/cb145332908. Ανακτήθηκε στις 10  Οκτωβρίου 2015.
  7. ↑ Εθνική Βιβλιοθήκη της Γερμανίας: (Γερμανικά) Gemeinsame Normdatei. Ανακτήθηκε στις 25  Ιουνίου 2015.
  8. ↑ 8,0 8,1 (Αγγλικά) Union List of Artist Names. 16  Ιουνίου 2009. 500022630. Ανακτήθηκε στις 22  Μαΐου 2021.
  9. ↑ Ανακτήθηκε στις 14  Ιουνίου 2019.
  10. ↑ 10,0 10,1 danii.
  11. ↑ a249.
  12. ↑ 12,0 12,1 Eubel, Konrad (1923). HIERARCHIA CATHOLICA MEDII ET RECENTIORIS AEVI Vol III (2η έκδοση). Münster: Libreria Regensbergiana. σελίδες 99.  (στα λατινικά)
  13. ↑ 13,0 13,1 13,2 Brock, Henry. "Ignazio Danti." The Catholic Encyclopedia Vol. 4, Robert Appleton Company, Νέα Υόρκη 1908. Ανακτήθηκε στις 15 Δεκεμβρίου 2022.
  14. ↑ Heilbron, John Lewis (1990). The Sun in the Church. Cathedrals as Solar Observatories. Harvard University Press. σελ. 62. ISBN 0674005368. 
  15. ↑ 15,0 15,1 15,2 15,3 O'Connor, John J., και Robertson, Edmund F.: «Egnatio Pellegrino Rainaldi Danti», MacTutor, School of Mathematics and Statistics, Πανεπιστήμιο του Σαιντ Άντριους, Νοέμβριος 2002
  16. ↑ Ralf Kern: Wissenschaftliche Instrumente in ihrer Zeit, τόμ. 1, εκδ. Koenig, Κολωνία 2010, σελ. 318
  17. ↑ «Bishop Ignazio (Pellegrino) Danti, O.P.», Catholic-Hierarchy.org. David M. Cheney. Ανακτήθ. 4 Ιανουρίου 2017.

Πηγές[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]

  • Το λήμμα «Ignazio Danti» στην Catholic Encyclopedia, επιμ. Charles Herbermann, έκδ. Robert Appleton Company, Νέα Υόρκη 1913

Εξωτερικοί σύνδεσμοι[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]

Καθιερωμένοι όροι
Ανακτήθηκε από "https://el.wikipedia.org/w/index.php?title=Ιγνάτιος_Ντάντι&oldid=10459027"