Η Αφήγηση του Άρθουρ Γκόρντον Πυμ από το Ναντάκιτ

Από τη Βικιπαίδεια, την ελεύθερη εγκυκλοπαίδεια
Η Αφήγηση του Άρθουρ Γκόρντον Πυμ από το Ναντάκιτ
ΣυγγραφέαςΈντγκαρ Άλλαν Πόε
ΓλώσσαΑγγλικά
Ημερομηνία δημοσίευσης15  Ιουλίου 1838
Μορφήμυθιστόρημα
ΤόποςΜασαχουσέτη[1]
LC ClassOL40962W[2]
Πρώτη έκδοσηHarper
ΕπόμενοA Strange Discovery
Commons page Σχετικά πολυμέσα
Το εξώφυλλο του έργου

Η Αφήγηση του Άρθουρ Γκόρντον Πυμ από το Ναντάκιτ (πρωτότυπος τίτλος: The Narrative of Arthur Gordon Pym) είναι το μοναδικό μυθιστόρημα του Έντγκαρ Άλλαν Πόε. Σε αυτό το έργο του, ο αμερικανός ποιητής και συγγραφέας επιχειρεί να διερευνήσει ένα από τα μεγαλύτερα επιστημονικά μυστήρια της εποχής του, την φύση του Νοτίου Πόλου της Γης, αλλά και να θίξει ευαίσθητα ζητήματα και συνθήκες σχετικά με τη ναυσιπλοΐα στις θάλασσες του Νότου[3].

Έκδοση και πηγές[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]

Το μυθιστόρημα εκδόθηκε από τον οίκο «Harper’s» και κυκλοφόρησε ταυτόχρονα στο Λονδίνο και τη Νέα Υόρκη, τον Ιούλιο του 1838. Προηγούμενα (ΙανουάριοςΦεβρουάριος του 1837) είχαν δημοσιευθεί σε συνέχειες τα τρία πρώτα του κεφάλαια, στον «Φιλολογικό Αγγελιοφόρο του Νότου», μια εφημερίδα που έδρευε στο Ρίτσμοντ της Βιρτζίνια, στην οποία ο Πόε εργαζόταν ως αρχισυντάκτης[3].

Προκειμένου να παρουσιάσει την ιστορία ως αυθεντική εξερεύνηση, ο Πόε χρησιμοποίησε μια σειρά πραγματικών ταξιδιών που έγιναν κατά την περίοδο συγγραφής του μυθιστορήματος[4]. Η σημαντικότερη πηγή του ήταν ο εξερευνητής Τζερεμάια Ν. Ρέυνολντς,[5] το έργο του οποίου Address on the Subject of a Surveying and Exploring Expedition to the Pacific Ocean and the South Seas έτυχε ευνοϊκής κριτικής από τον Πόε τον Ιανουάριο του 1837[6]. Ο Πόε χρησιμοποίησε περίπου 700 λέξεις της αφήγησης του Ρέυνολντς σχεδόν στο μισό της συνολικής έκτασης του κεφαλαίου XVI.[7] Το 1843 ο Πόε σχεδόν εξύμνησε τον Ρέυνολντς στην κριτική A Brief Account of the Discoveries and Results of the United States' Exploring Expedition στο Graham's Magazine[8]. Δεν είναι σαφές αν ο Πόε και ο Ρέυνολντς συναντήθηκαν ποτέ[9], αλλά σύμφωνα με τον θρύλο, λίγο πριν από τον θάνατό του, σε κατάσταση παραληρήματος ο Πόε καλούσε το όνομα "Ρέυνολντς". Αν και το περιστατικό είναι πιθανώς φανταστικό, σύμφωνα με μία θεωρία ο Πόε εννοούσε τον Τζερεμάια Ρέυνολντς, γεγονός που υποδεικνύει το μέγεθος της επίδρασης που άσκησε ο εξερευνητής στον ποιητή[10]

Υποδοχή από το αναγνωστικό κοινό[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]

Το έργο συνάντησε ιδιαίτερα αρνητικό κλίμα μεταξύ των κριτικών όπως ο Λιούις Γκέυλορντ Κλαρκ[11] κυρίως λόγω ορισμένων υπερβολών του που χαρακτήριζαν τη δομή και την εξέλιξη, αλλά και εξαιτίας της εναντίωσής του προς τα ήθη και την επιστημονική γνώση του καιρού του, στιγματίστηκε δηλαδή και λοιδωρήθηκε ως προκλητικό αλλά και ως ασήμαντη δημιουργία. Πολλοί κριτικοί, επίσης, σχολίασαν αρνητικά τις υπερβολικά βίαιες σκηνές του έργου του.[12] Λόγω της πολεμικής που αναπτύχθηκε, ως εκ τούτου, με βαρύτατους χαρακτηρισμούς από τα μέσα της εποχής προς τον συγγραφέα, ο Πόε απογοητεύθηκε και δεν θέλησε να ασχοληθεί ξανά με το συγκεκριμένο είδος γραφής, μάλιστα διέκοψε ένα ακόμη μυθιστόρημά του με τίτλο «Ημερολόγιο του Ιουλίου Ρόντμαν» που δημοσιευόταν ήδη σε συνέχειες στο περιοδικό «Burton’s Gentleman’s Magazine»[3].

Στον αντίποδα ο Χόρχε Λουίς Μπόρχες, που παραδέχτηκε ότι ο Πόε άσκησε σημαντική επίδραση πάνω του,[13] θεώρησε πως το συγκεκριμένο μυθιστόρημα ήταν "το μεγαλύτερο έργο του Πόε"[14].

Η αναγνώριση του έργου[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]

Μερικά χρόνια αργότερα, το 1854, η «Αφήγηση» μεταφράσθηκε στα γαλλικά από τον Σαρλ Μποντλέρ, που πρώτος διέκρινε και ανέδειξε τη λογοτεχνική του αξία. Τον «ονειρικό» μάλιστα χαρακτήρα του έργου εντόπισε πρώτη η ψυχαναλύτρια Μαρί Μποναπάρτ στον 20ό αιώνα, ανοίγοντας έτσι έκτοτε σε άλλους μελετητές το πεδίο για μια πολύπλευρη προσέγγισή του. Το βιβλίο γνώρισε μεγαλύτερη επιτυχία στην Αγγλία από ότι στις ΗΠΑ, καθώς ανατυπώθηκε δύο φορές (1841 και 1861), αφού η διήγηση εκλήφθηκε απ' τους αναγνώστες ως αυθεντική και όχι ως προϊόν μυθοπλασίας του Ποε, κάτι που βέβαια ήταν αλήθεια.[3]

Υπόθεση και χαρακτήρας του έργου[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]

Ένας ναυαγός του Νότιου Πόλου ονόματι Άρθουρ Γκόρντον Πυμ (το Πυμ θεωρήθηκε μια επινόηση του Πόε, αποτελώντας σύνθεση μεταξύ του επώνυμου του συγγραφέα και του αντίστοιχου, επίσης μονοσύλλαβου επώνυμου του Τζον Κλιβς Συμς, ο οποίος είχε αναπτύξει μια ακραία θεωρία για τη φύση της γήινης σφαίρας) διασώζεται ύστερα από πάμπολλες δραματικές περιπέτειες και μεταδίδει ο ίδιος την εμπειρία του, υπό μορφή διήγησης. Ακριβώς για το λόγο ότι τα περιστατικά που διηγείται αγγίζουν το όριο του υπερφυσικού ή του απίθανου να συμβούν υπό φυσιολογικές συνθήκες, ο Πόε επιθυμούσε να μείνει στο περιθώριο της συγγραφής, επινοώντας μάλιστα ένα αναπάντεχο τέλος με τον απότομο θάνατο του δήθεν αφηγητή του, που αφήνει έτσι το μυθιστόρημα ανολοκλήρωτο. Πέντε κεφάλαια (κύριες ενότητες) αποτελούν το έργο, με τέσσερα αλλεπάλληλα ταξίδια με κάθε είδος πλεούμενο, κατά σειρά με ιστιοφόρο, με μπρίκι, με μια σκούνα και στο τέλος, με ένα μονόξυλο. Ο Πόε έχει την ευκαιρία να αναφερθεί σε κρίσιμα θέματα της εποχής του, αλλά και να επισημάνει ηθικά ή άλλου είδους διλήμματα, όπως είναι οι φυλετικές προκαταλήψεις, η δουλεία και η χειραφέτηση των σκλάβων, ο κανιβαλισμός, το ναυτικό δίκαιο κ.α. Με βάση το απρόοπτο τέλος του πονήματος του Πόε ο Ιούλιος Βερν θέλησε να αποδώσει μια συνέχεια, ολοκληρώνοντάς το και έτσι εμπνεύσθηκε το μυθιστόρημα «Η Σφίγγα των Πάγων» (1897) στο οποίο δίνει τη δική του εξήγηση πάνω στο φαινόμενο της πολικότητας του Νότου[3].

Σημειώσεις παραπομπές[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]

  1. «NoveList Plus» (Αγγλικά) EBSCO Information Services. Ανακτήθηκε στις 27  Μαΐου 2021.
  2. «The Tales and Poems of Edgar Allan Poe in Six Volumes: Vol. IV by Edgar Allan Poe | Open Library». Ανακτήθηκε στις 9  Σεπτεμβρίου 2023.
  3. 3,0 3,1 3,2 3,3 3,4 Χατζή Τ. 1994, σσ. 9-42.
  4. Cf. Claude Richard, notes on Arthur Gordon Pym, in Edgar Allan Poe..., coll. bouquins, σ. 1328
  5. Sova, 2001, σ. 210.
  6. Meyers, 1991, σ. 96.
  7. Tynan, D., (December 1971), "J. N. Reynold's Voyage of the Potomac: Another Source for The Narrative of Arthur Gordon Pym" from Poe Studies, vol. IV, no. 2, σσ. 35–37.
  8. Thomas & Jackson, 1987, σ. 436.
  9. Standish, 2006, σ. 88.
  10. Meyers, 1991, σ. 255.
  11. Moss, 1963, σ. 89.
  12. Silverman, 2006, σ. 137
  13. Hutchisson, 2005, σ. 145.
  14. Books.Google.com, read final page of preview

Βιβλιογραφία[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]

  • Hutchisson, J.M., (2005), Poe, Jackson, MS: University Press of Mississippi, ISBN 1-57806-721-9.
  • Meyers, J., (1991), Edgar Allan Poe: His Life and Legacy. New York: Cooper Square Press, ISBN 0-8154-1038-7.
  • Moss, S. P., (1963), Poe's Literary Battles: The Critic in the Context of His Literary Milieu, Carbondale, IL: Southern Illinois University Press,
  • Sova, Dawn B., (2001), Edgar Allan Poe: A to Z. New York: Checkmark Books, ISBN 0-8160-4161-X.
  • Standish, D., (2006), Hollow Earth: The Long and Curious History of Imagining Strange Lands, Fantastical Creatures, Advanced Civilizations, and Marvelous Machines Below the Earth's Surface, Cambridge, MA: De Capo Press, ISBN 0-306-81373-4.
  • Stashower, D., (2006), The Beautiful Cigar Girl: Mary Rogers, Edgar Allan Poe, and the Invention of Murder, New York: Dutton, ISBN 0-525-94981-X
  • Χατζή, Τ., (1994), Σημείωμα της μεταφράστριας στο Η Αφήγηση του Άρθουρ Γκόρντον Πυμ από το Ναντάκιτ, στην Α΄ έκδοση του έργου, Αθήνα: Πατάκης σσ. 9-42, ISBN 960-293-946-Χ

Εξωτερικοί σύνδεσμοι[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]