Επαπειλούμενη γλώσσα

Από τη Βικιπαίδεια, την ελεύθερη εγκυκλοπαίδεια

Μια επαπειλούμενη γλώσσα ή ετοιμοθάνατη γλώσσα είναι μια γλώσσα η οποία κινδυνεύει να εξαφανιστεί επειδή οι ομιλητές της πεθαίνουν ή στρέφονται στην ομιλία άλλων γλωσσών. Η απώλεια γλώσσας συμβαίνει, όταν η γλώσσα δεν έχει πλέον εγγενείς ομιλητές και γίνεται "νεκρή γλώσσα". Εάν κανένας δεν μπορεί να μιλήσει τη γλώσσα, αυτή γίνεται "εξαφανισμένη γλώσσα". Μια νεκρή γλώσσα μπορεί ακόμα να μελετηθεί μέσω ηχογραφήσεων ή κειμένων, αλλά είναι ακόμη νεκρή ή εξαφανισμένη εκτός εάν υπάρχουν άπταιστοι ομιλητές.[1] Αν και γλώσσες πάντα εξαφανίζονταν, σε όλη την ανθρώπινη ιστορία, σήμερα πεθαίνουν με επιταχυνόμενο ρυθμό λόγω της παγκοσμιοποίησης, του ιμπεριαλισμού, της νεοαποικιοκρατίας και της γλωσσοκτονίας (γλωσσική δολοφονία). [2]

Η μετατόπιση γλώσσας συμβαίνει πιο συχνά όταν οι ομιλητές στρέφονται σε μία γλώσσα που σχετίζεται με την κοινωνική ή οικονομική δύναμη ή ομιλείται ευρύτερα, με τελικό αποτέλεσμα τον θάνατο της (αρχικής) γλώσσας. Η γενική συναίνεση είναι ότι σήμερα υπάρχουν περίπου 6.000[3] έως 7.000 ομιλούμενες γλώσσες και ότι το 50% έως 90% αυτών θα έχουν εξαφανιστεί έως το έτος 2100.[4] Οι 20 πιο κοινές γλώσσες, καθεμία από τις οποίες έχει περισσότερους από 50 εκατομμύρια ομιλητές, ομιλούνται από το 50% του παγκόσμιου πληθυσμού, αλλά οι περισσότερες γλώσσες ομιλούνται από λιγότερα από 10.000 άτομα. Σε πιο καθολικό επίπεδο, το 0,2% των παγκόσμιων γλωσσών ομιλούνται από τον μισό παγκόσμιο πληθυσμό, ενώ το 96% των γλωσσών του κόσμου ομιλούνται από το 4% του παγκόσμιου πληθυσμού.

Το πρώτο βήμα προς τον θάνατο μίας γλώσσας είναι η πιθανή απειλή. Αυτό συμβαίνει όταν μια γλώσσα αντιμετωπίζει έντονη εξωτερική πίεση, αλλά υπάρχουν ακόμη κοινότητες ομιλητών που μεταδίδουν τη γλώσσα στα παιδιά τους. Το δεύτερο στάδιο είναι η απειλή. Μόλις μια γλώσσα φτάσει στο στάδιο της απειλής, απομένουν μόνο μερικοί ομιλητές και τα παιδιά, ως επί το πλείστον, δεν μαθαίνουν τη γλώσσα. Το τρίτο στάδιο της εξαφάνισης της γλώσσας είναι η σοβαρή απειλή. Κατά τη διάρκεια αυτού του σταδίου, μια γλώσσα είναι απίθανο να επιβιώσει για ακόμη μία γενιά και σύντομα θα εξαφανιστεί. Στο τέταρτο στάδιο η γλώσσα είναι πλέον ετοιμθάνατη και ακολουθεί το πέμπτο στάδιο που είναι εξαφανισμένη.

Πολλά προγράμματα βρίσκονται σε εξέλιξη, τα οποία στοχεύουν στην πρόληψη ή στην επιβράδυνση της απώλειας γλωσσών με την αναζωογόνηση των απειλούμενων γλωσσών και την προώθηση της εκπαίδευσης και του αλφαβιτισμού σε μειονοτικές γλώσσες. Τα προγράμματα αυτά, συχνά, περιλαμβάνουν συνεργασίες μεταξύ γλωσσικών κοινοτήτων και γλωσσολόγων. [5] Πολλές χώρες σε ολόκληρο τον κόσμο έχουν θεσπίσει ειδική νομοθεσία με στόχο την προστασία και τη σταθεροποίηση των γλωσσών των αυτόχθονων κοινοτήτων ομιλίας. Αναγνωρίζοντας ότι οι περισσότερες από τις γλώσσες που απειλούνται με εξαφάνιση στον κόσμο είναι απίθανο να αναζωογονηθούν, πολλοί γλωσσολόγοι εργάζονται επίσης για την τεκμηρίωση των χιλιάδων γλωσσών στον κόσμο για τις οποίες ελάχιστα ή τίποτα δεν είναι γνωστά.

Αριθμός γλωσσών[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]

Ο συνολικός αριθμός των σύγχρονων γλωσσών σε όλο τον κόσμο δεν είναι γνωστός και δεν είναι επακριβώς καθορισμένο τι αποτελεί ξεχωριστή γλώσσα σε αντίθεση με μία διάλεκτο. Οι εκτιμήσεις ποικίλλουν ανάλογα με την έκταση και τα μέσα της έρευνας που πραγματοποιείται, τον ορισμό μιας διακριτής γλώσσας και την τρέχουσα κατάσταση γνώσης απομακρυσμένων και απομονωμένων γλωσσικών κοινοτήτων. Ο αριθμός των γνωστών γλωσσών ποικίλλει με την πάροδο του χρόνου καθώς ορισμένες από αυτές εξαφανίζονται και άλλες ανακαλύπτονται για πρώτη φορά. Ένας ακριβής αριθμός γλωσσών παγκοσμίως δεν ήταν ακόμη γνωστός μέχρι τη χρήση καθολικών, συστηματικών ερευνών στο δεύτερο μισό του 20ου αιώνα.[6] Η πλειοψηφία των γλωσσολόγων στις αρχές του εικοστού αιώνα απέφευγε να κάνει εκτιμήσεις, ενώ, μέχρι τότε, οι εκτιμήσεις ήταν συχνά προϊόν εικασίας και πολύ χαμηλές.[7]

Ένας από τους πιο ενεργούς ερευνητικούς οργανισμούς για τη μελέτη και καταγραφή γλωσσών είναι το SIL International, το οποίο διατηρεί μια βάση δεδομένων, το Ethnologue, το οποίο ενημερώνεται με τη συμβολή γλωσσολόγων από όλο τον κόσμο. [8]

Το πλήθος γλωσσών στη βάση δεδομένων του Ethnologue το 2005, εξαιρουμένων των διπλών καταγραφών γλωσσών από διαφορετικές χώρες, ήταν 6.912, εκ των οποίων το 32.8% (2.269) ήταν στην Ασία και το 30.3% (2.092) στην Αφρική.[9] Αυτό το σύγχρονο άθροισμα πρέπει να εκλαμβάνεται ως μεταβλητός αριθμός εντός ενός εύρους. Οι περιοχές με έναν ιδιαίτερα μεγάλο αριθμό γλωσσών που βρίσκονται υπό εξαφάνιση περιλαμβάνουν: την Ανατολική Σιβηρία, την Κεντρική Σιβηρία, τη Βόρεια Αυστραλία, την Κεντρική Αμερική και το Οροπέδιο Βορειοδυτικού Ειρηνικού. Άλλες καίριες περιοχές είναι η Οκλαχόμα και ο Νότιος Κώνος της Νότιας Αμερικής.

Επαπειλούμενες νοηματικές γλώσσες[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]

Σχεδόν όλη η μελέτη για τις επαπειλούμενες γλώσσες έχει γίνει σε ομιλούμενες γλώσσες. Μία μελέτη της Ουνέσκο για τις επαπειλούμενες γλώσσες δεν αναφέρει τις νοηματικές γλώσσες.[10] Ωστόσο, ορισμένες νοηματικές γλώσσες βρίσκονται επίσης σε κίνδυνο, όπως η Νοηματική Γλώσσα της Κοινότητας Αλιπούρ (AVSL) της Ινδίας,[11] η Νοηματική Γλώσσα Ανταμορόμπ της Γκάνας, η Νοηματική Γλώσσα Μπαν Κορ της Ταϊλάνδης και η Νοηματική Γλώσσα των Γηγενών στις Μεγάλες Πεδιάδες της Αμερικής. [12] [13] Πολλές νοηματικές γλώσσες χρησιμοποιούνται από μικρές κοινότητες. Μικρές αλλαγές στο περιβάλλον τους (όπως η επαφή με μια μεγαλύτερη νοηματική γλώσσα ή η διασπορά της κοινότητας των κωφών) μπορεί να οδηγήσουν σε κίνδυνο και απώλεια της παραδοσιακής νοηματικής τους γλώσσας. Αναπτύσσονται μέθοδοι για την αξιολόγηση της ζωτικότητας των νοηματικών γλωσσών. [14]

Ορισμός και μέτρηση του κινδύνου[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]

Παρόλο που δεν υπάρχει καθορισμένο κατώτατο όριο για τον προσδιορισμό μιας γλώσσας ως επαπειλούμενης, το έγγραφο της UNESCO από το 2003 με τίτλο Γλωσσική ζωτικότητα και απειλή [15] καθορίζει εννέα παράγοντες για τον προσδιορισμό ζωτικότητας μίας γλώσσας:

  1. Διαγενεακή μετάδοση γλωσσών
  2. Απόλυτος αριθμός ομιλητών
  3. Ποσοστό ομιλητών που υπάρχει στον συνολικό (παγκόσμιο) πληθυσμό
  4. Χρήση γλώσσας σε υπάρχοντα περιβάλλοντα και τομείς
  5. Ανταπόκριη στη χρήση γλώσσας σε νέους τομείς και μέσα
  6. Διαθεσιμότητα υλικού για την εκμάθηση της γλώσσας και τον αλφαβητισμό
  7. Κυβερνητικές και θεσμικές πολιτικές γλώσσας
  8. Στάση της κοινότητας απέναντι στη γλώσσα της
  9. Ποσότητα και ποιότητα της τεκμηρίωσης

Αρκετές γλώσσες, για παράδειγμα κάποιες στην Ινδονησία, έχουν δεκάδες χιλιάδες ομιλητές, αλλά θεωρούνται επαπειλούμενες επειδή τα παιδιά δεν τις μαθαίνουν πλέον και οι ομιλητές στρέφονται στη χρήση της εθνικής γλώσσας (π.χ. Ινδονησιακά) αντί των τοπικών γλωσσών. Αντίθετα μία γλώσσα με μόνο 500 ομιλητές μπορεί να θεωρείται επαρκώς ζωντανή εάν είναι η κύρια γλώσσα μίας κοινότητας και είναι η πρώτη (ή μόνη) ομιλούμενη γλώσσα όλων των παιδιών σε αυτήν την κοινότητα.

Υποστηρίζοντας ότι «Η γλωσσική ποικιλομορφία είναι απαραίτητη για την ανθρώπινη κληρονομιά», η ομάδα εμπειρογνωμόνων της UNESCO για τις επαπειλούμενες γλώσσες δίνει αυτόν τον ορισμό μιας γλώσσας που απειλείται με εξαφάνιση: «... όταν οι ομιλητές της σταματούν να τη χρησιμοποιούν, τη χρησιμοποιούν σε ολοένα και μειούμενο αριθμό τομέων επικοινωνίας και παύουν να τη μεταδίδουν από τη μία γενιά στην άλλη. Δηλαδή, δεν υπάρχουν νέοι ομιλητές, ενήλικες ή παιδιά." [15]

Η UNESCO λειτουργεί με τέσσερα επίπεδα γλωσσικού κινδύνου μεταξύ του «ασφαλούς» (δεν κινδυνεύει) και του «εξαφανισμένου» (χωρίς ζωντανούς ομιλητές), με βάση τη διαγενεακή μεταφορά: «ευάλωτο» (δεν ομιλείται από παιδιά εκτός σπιτιού), «σίγουρα απειλούμενο» (δεν ομιλείται από παιδιά), «σοβαρά απειλούμενο» (ομιλείιται μόνο από τις παλαιότερες γενιές) και «άκρως απειλούμενο» (ομιλείται από λίγα μέλη της παλαιότερης γενιάς, συχνά ημι-ομιλητές). [3] Ο Άτλας των Παγκόσμιων Γλωσσών σε Κίνδυνο της UNESCO κατηγοριοποιεί 2.473 γλώσσες ανά επίπεδο κινδύνου. [16] Περισσότερες από 200 γλώσσες έχουν εξαφανιστεί σε όλο τον κόσμο κατά τη διάρκεια των τελευταίων τριών γενεών. [17]

Χρησιμοποιώντας ένα εναλλακτικό σχήμα ταξινόμησης, ο γλωσσολόγος Μίκαελ Ε. Κράους ορίζει τις γλώσσες ως "ασφαλείς", εάν θεωρείται πιθανό ότι τα παιδιά θα τις μιλούν σε 100 χρόνια, "επαπειλούμενες" εάν είναι πιθανό τα παιδιά να μην τις μιλούν σε 100 χρόνια (περίπου το 60-80% των γλωσσών εμπίπτουν σε αυτήν την κατηγορία) και "ετοιμοθάνατες" εάν τα παιδιά δεν τις μιλούν τώρα. [18]

Πολλοί μελετητές έχουν επινοήσει τεχνικές για να προσδιορίσουν εάν απειλούνται οι γλώσσες. Ένα από τα πρώτα είναι το GIDS (Βαθμολογημένη Κλίμακα Διαγενεακών Διαταραχών) που πρότεινε ο Τζόσουα Φίσμαν το 1991. [19] Το 2011 ένα ολόκληρο τεύχος του Περιοδικού Πολυγλωσσικής και Πολυπολιτισμικής Ανάπτυξης αφιερώθηκε στη μελέτη της εθνογλωσσικής ζωτικότητας, Τεύχος 32.2, 2011, με αρκετούς συγγραφείς να παρουσιάζουν τα δικά τους εργαλεία για τη μέτρηση της γλωσσικής ζωτικότητας. Αρκετά άλλα έργα έχουν για τη μέτρηση της ζωτικότητας της γλώσσας, τα οποία προετοιμάστηκαν από συγγραφείς για διαφορετικές καταστάσεις και εφαρμογές. [20] [21] [22] [23]

Αιτίες[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]

Σύμφωνα με το Εγχειρίδιο του Cambridge για τις Επαπειλούμενες Γλώσσες,[4] υπάρχουν τέσσερις βασικοί τύποι αιτιών απειλούμενων γλωσσών:

Αιτίες οι οποίες θέτουν τους πληθυσμούς που ομιλούν τις γλώσσες σε φυσικό κίνδυνο, όπως:

  1. Πόλεμος και γενοκτονία. Παραδείγματα αυτού, είναι η γλώσσα (ες) του γηγενή πληθυσμού της Τασμανίας που πέθανε από ασθένειες και πολλές εξαφανισμένες και επαπειλούμενες γλώσσες της Αμερικής όπου οι γηγενείς πληθυσμοί έχουν υποστεί γενοκτονία. Η γλώσσα Miskito στη Νικαράγουα και οι γλώσσες των Μάγια στη Γουατεμάλας έχουν επηρεαστεί από εμφύλιο πόλεμο.
  2. Φυσικές καταστροφές, λιμός, ασθένεια. Οποιαδήποτε φυσική καταστροφή είναι αρκετά σοβαρή για να εξαφανίσει έναν ολόκληρο πληθυσμό ομιλητών μητρικής γλώσσας έχει τη δυνατότητα να θέσει σε κίνδυνο μια γλώσσα. Ένα παράδειγμα αυτού, είναι οι γλώσσες που ομιλούν οι άνθρωποι των Νήσων Ανταμάν, οι οποίοι επλήγησαν σοβαρά από τον σεισμό και το τσουνάμι του Ινδικού Ωκεανού του 2004 .

Αιτίες οι οποίες εμποδίζουν ή αποθαρρύνουν τους ομιλητές να χρησιμοποιούν μια γλώσσα, όπως:

  1. Η πολιτιστική, πολιτική ή οικονομική περιθωριοποίηση δημιουργεί ένα ισχυρό κίνητρο για τα άτομα να εγκαταλείψουν τη γλώσσα τους (και για λογαριασμό τους και για τα παιδιά τους) υπέρ μιας άλλης γλώσσας με κύρος, ένα παράδειγμα αυτού είναι η εξομοιωτική εκπαίδευση. Αυτό συμβαίνει συχνά όταν οι αυτόχθονες πληθυσμοί και οι εθνοτικές ομάδες που κάποτε υποβλήθηκαν σε αποικισμό ή / και προηγούμενη κατάκτηση, προκειμένου να επιτύχουν υψηλότερο κοινωνικό καθεστώς, έχουν περισσότερες πιθανότητες να βρουν εργασία ή / και αποδοχή σε ένα δεδομένο κοινωνικό δίκτυο μόνο όταν υιοθετήσουν τα πολιτιστικά και γλωσσικά χαρακτηριστικά άλλων ομάδων με αρκετή ανισορροπία δύναμης για να τους ενσωματώσουν πολιτιστικά, μέσω διαφόρων μέσων εξαναγκασμού εντός και εκτός ομάδας (βλ. παρακάτω), παραδείγματα αυτού του είδους του κινδύνου είναι οι περιπτώσεις: της Ουαλικής, [24] τηςΣκωτικής Γαελικής και της Σκωτς Γλώσσας στη Μεγάλη Βρετανία, της Ιρλανδικής Γλώσσας στην Ιρλανδία και Μεγάλη Βρετανία, της γλώσσας της Σαρδηνίας στην Ιταλία, [25] [26] των Ριουκιουανών Γλώσσών και Ainu στην Ιαπωνία, [27] και της γλώσσας Chamorro στο Γκουάμ. Αυτή είναι και η πιο κοινή αιτία απειλής γλωσσών. [4] Από τότε που η Ινδική Κυβέρνηση υιοθέτησε τα Χίντι ως την επίσημη γλώσσα της κυβέρνησης της ένωσης, τα Χίντι υπερκέρασαν πολλές γλώσσες στην Ινδία. [28] Άλλες μορφές πολιτισμικού ιμπεριαλισμού περιλαμβάνουν τη θρησκεία και την τεχνολογία, θρησκευτικές ομάδες μπορεί να έχουν την πεποίθηση ότι η χρήση μιας συγκεκριμένης γλώσσας είναι ανήθικη ή απαιτούν από τους οπαδούς τους να μιλούν μια γλώσσα που είναι η εγκεκριμένη γλώσσα της θρησκείας (όπως η αραβική γλώσσα ως η γλώσσα του Κορανίου, με την πίεση για πολλες Βορειοαφρικανικές ομάδες Βερβέρικης ή Αιγυπτιακής καταγωγής για να αραβοποιήθουν [29]). Υπάρχουν επίσης περιπτώσεις όπου η πολιτιστική ηγεμονία μπορεί συχνά να προέρχεται όχι από μια προηγούμενη ιστορία κυριαρχίας ή κατάκτησης, αλλά απλώς από την αυξανόμενη επαφή με μεγαλύτερες και με μεγαλύτερη επιρροή κοινότητες μέσω καλύτερων επικοινωνιών, σε σύγκριση με τη σχετική απομόνωση των προηγούμενων αιώνων.
  2. Πολιτική καταστολή . Αυτό συμβαίνει συχνά όταν τα έθνη-κράτη, καθώς εργάζονται για την προώθηση ενός ενιαίου εθνικού πολιτισμού, περιορίζουν τις ευκαιρίες χρήσης γλωσσών μειονοτήτων στη δημόσια σφαίρα, τα σχολεία, τα μέσα ενημέρωσης και αλλού, μερικές φορές ακόμη και απαγορεύτοντας τες εντελώς. Μερικές φορές οι εθνοτικές ομάδες επανεγκαθίστανται βίαια, ή τα παιδιά μπορεί να απομακρυνθούν για να εκπαιδεύθουν μακριά από το σπίτι τους, ή να διαταράξουν τις πιθανότητες πολιτιστικής και γλωσσικής συνέχειας με άλλους τρόπους. Αυτό συνέβη στην περίπτωση πολλών γηγενών αμερικανών ιθαγενών, γαλλικών της Λουιζιάνα και αυστραλιανών γλωσσών, καθώς και ευρωπαϊκών και ασιατικών μειονοτικών γλωσσών όπως τα Βρετονικά, τα Οξιτανικά ή τα Αλσατιανά στη Γαλλία και τα κουρδικά στην Τουρκία.
  3. Αστικοποίηση. Η μετακίνηση ανθρώπων σε αστικές περιοχές μπορεί να αναγκάσει τους ανθρώπους να μάθουν τη γλώσσα του νέου τους περιβάλλοντος. Τελικά, οι επόμενες γενιές θα χάσουν την ικανότητα να μιλούν τη μητρική τους γλώσσα, οδηγώντας τη σε κίνδυνο. Μόλις πραγματοποιηθεί η αστικοποίηση, οι νέες οικογένειες που ζουν εκεί θα πιέζονται να μιλήσουν τη γλώσσα της πόλης.
  4. Ο διεθνικός γάμος μπορεί επίσης να θέσει σε κίνδυνο γλώσσες, καθώς θα υπάρχει πάντα πίεση να μιλούν μια γλώσσα μεταξύ τους. Αυτό μπορεί να οδηγήσει τα παιδιά να μιλούν μόνο την πιο κοινή γλώσσα που ομιλείται μεταξύ του παντρεμένου ζευγαριού.

Συχνά, επιδρούν ταυτόχρονα πολλές από αυτές τις αιτίες. Η φτώχεια, οι ασθένειες και οι καταστροφές επηρεάζουν συχνά τις μειονοτικές ομάδες δυσανάλογα προκαλώντας, για παράδειγμα, τη διασπορά των πληθυσμών των ομιλητών και μειωμένα ποσοστά επιβίωσης για όσους ομιλητές μένουν πίσω.

Περιθωριοποίηση και κίνδυνος[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]

Μεταξύ των αιτιών για τον κίνδυνο των γλωσσών, η πολιτιστική, πολιτική και οικονομική περιθωριοποίηση ευθύνεται για το μεγαλύτερο μέρος των γλωσσικών απειλών. Οι μελετητές διακρίνουν διάφορους τύπους περιθωριοποίησης: Η οικονομική κυριαρχία επηρεάζει αρνητικά τις μειονοτικές γλώσσες, όταν η φτώχεια οδηγεί τους ανθρώπους να μεταναστεύσουν προς τις πόλεις ή σε άλλες χώρες, διασκορπίζοντας έτσι τους ομιλητές. Η πολιτιστική κυριαρχία συμβαίνει όταν η λογοτεχνία και η ανώτερη εκπαίδευση είναι προσβάσιμα μόνο στη γλώσσα της πλειοψηφίας. Η πολιτική κυριαρχία λαμβάνει χώρα όταν η εκπαίδευση και η πολιτική δραστηριότητα διεξάγονται αποκλειστικά στη γλώσσα της πλειοψηφίας.

Ιστορικά, σε αποικίες και αλλού όπου ομιλητές διαφορετικών γλωσσών έχουν έρθει σε επαφή, ορισμένες γλώσσες έχουν θεωρηθεί ανώτερες από άλλες και συχνά μια γλώσσα αποκτά δεσπόζουσα θέση σε μια χώρα. Οι ίδιοι οι ομιλητές των επαπειλούμενων γλωσσών μπορεί να συνδέσουν τη γλώσσα τους με αρνητικές αξίες όπως η φτώχεια, ο αναλφαβητισμός και το κοινωνικό στίγμα, γεγονός που προκαλεί την επιθυμία τους να υιοθετήσουν την κυρίαρχη γλώσσα η οποία σχετίζεται με την κοινωνική και οικονομική πρόοδο και τον εκσυγχρονισμό.[4] Από την άλλη πλευρά, οι μετανάστες που μετακινούνται σε μία περιοχή μπορεί να θέσουν σε κίνδυνο την αυτόχθονη γλώσσα. [30]

Επιδράσεις[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]

Η γλωσσική απειλή επηρεάζει τόσο τις ίδιες τις γλώσσες όσο και τους ανθρώπους που τις μιλούν. Επίσης, αυτή επηρεάζει και την ουσία ενός πολιτισμού.

Επιδράσεις στις κοινότητες[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]

Καθώς οι κοινότητες χάνουν τη γλώσσα τους, συχνά χάνουν και μέρη των πολιτιστικών τους παραδόσεων, τα οποία συνδέονται με αυτήν τη γλώσσα, όπως τραγούδια, μύθοι, ποίηση, τοπικές θεραπείες, οικολογικές και γεωλογικές γνώσεις και γλωσσικές συμπεριφορές που δεν μεταφράζονται εύκολα.[31] Επιπλέον, η κοινωνική δομή μίας κοινότητας συχνά αντανακλάται μέσω του λόγου και της γλωσσικής συμπεριφοράς. Αυτό το μοτίβο είναι ακόμη πιο εμφανές στις διαλέκτους. Με τη σειρά του, αυτό μπορεί να επηρεάσει την αίσθηση ταυτότητας του ατόμου και της κοινότητας στο σύνολό της, δημιουργώντας μία εξασθενημένη κοινωνική συνοχή καθώς οι αξίες και οι παραδόσεις της κοινότητας αντικαθίστανται από νέες. Αυτό μερικές φορές χαρακτηρίζεται ως ανωμαλία. Η απώλεια μιας γλώσσας μπορεί να έχει και πολιτικές συνέπειες, καθώς ορισμένες χώρες παρέχουν διαφορετική πολιτική θέση ή προνόμια σε ομάδες εθνοτικών μειονοτήτων, συχνά ορίζοντας την εθνικότητα με βάση τη γλώσσα. Αυτό σημαίνει ότι οι κοινότητες οι οποίες χάνουν τη γλώσσα τους μπορεί επίσης να χάσουν και την πολιτική τους νομιμότητα ως κοινότητα με ειδικά συλλογικά δικαιώματα. Η γλώσσα μπορεί, επιπλέον, να θεωρηθεί επιστημονική γνώση σε τομείς όπως η ιατρική, η φιλοσοφία, η βοτανική και πολλούς άλλους. Η γλώσσα αντικατοπτρίζει τις πρακτικές μίας κοινότητας στη διάδραση της με το περιβάλλον και μεταξύ των ατόμων. Όταν μια γλώσσα χάνεται, χάνεται και αυτή η γνώση. [32]

Αντίθετα, η αναζωογόνηση μίας γλώσσας στις αυτόχθονες κοινότητες συσχετίζεται με καλύτερα αποτελέσματα υγείας. [33]

Επιδράσεις στις γλώσσες[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]

Κατά τη διάρκεια της απώλειας μίας γλώσσας - μερικές φορές αναφέρεται ως απαρχαίωση στη γλωσσολογική βιβλιογραφία - η γλώσσα που χάνεται γενικά υφίσταται αλλαγές, καθώς οι ομιλητές μετατρέπουν τη γλώσσα τους σε πιο όμοια με τη γλώσσα στην οποία αλλάζουν. Για παράδειγμα, σταδιακά χάνουν γραμματικές ή φωνολογικές πολυπλοκότητες οι οποίες δεν εντοπίζονται στην κυρίαρχη γλώσσα. [34] [35]

Ηθικές εκτιμήσεις και συμπεριφορές[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]

Ο επιταχυνόμενος ρυθμός απειλής μίας γλώσσας θεωρείται, γενικά, πρόβλημα από τους γλωσσολόγους και τους ομιλητές. Ωστόσο, ορισμένοι γλωσσολόγοι, όπως ο φωνολόγος Πίτερ Λάντεφογκντ, υποστηρίζουν ότι ο γλωσσικός θάνατος είναι ένα φυσικό μέρος της διαδικασίας της ανθρώπινης πολιτιστικής ανάπτυξης και ότι οι γλώσσες πεθαίνουν επειδή οι κοινότητες σταματούν να τις μιλούν για τους δικούς τους λόγους. Ο Λάντεφογκντ υποστήριξε ότι οι γλωσσολόγοι πρέπει απλώς να τεκμηριώνουν και να περιγράφουν τις γλώσσες επιστημονικά, αλλά να μην επιδιώκουν να παρεμβαίνουν στις διαδικασίες της απώλειας μίας γλώσσας.[36] Μία παρόμοια άποψη έχει υποστηρίξει εκτενώς ο γλωσσολόγος Σαλικόκο Μουφβενε, ο οποίος βλέπει τους κύκλους του γλωσσικού θανάτου και την εμφάνιση νέων γλωσσών μέσω του κρεολισμού ως μία διαρκώς συνεχιζόμενη διαδικασία. [37] [38] [39]

Η πλειονότητα των γλωσσολόγων θεωρούν ότι η απώλεια μίας γλώσσας είναι ένα ηθικό πρόβλημα, καθώς πιστεύουν ότι οι περισσότερες κοινότητες θα προτιμούσαν να διατηρήσουν τις γλώσσες τους, εάν είχαν πραγματικά τη δυνατότητα επιλογής. Θεωρούν επίσης ότι είναι ένα επιστημονικό πρόβλημα, επειδή η απώλεια γλωσσών στην κλίμακα που λαμβάνει χώρα σήμερα, σημαίνει ότι οι γλωσσολόγοι του μέλλοντος θα έχουν πρόσβαση σε ένα μόνο μέρος της παγκόσμιας γλωσσικής ποικιλομορφίας, επομένως η εικόνα τους για το τι είναι ανθρώπινη γλώσσα - και τι μπορεί να είναι - θα είναι περιορισμένη.[40] [41] [42] [43] [44]

Ορισμένοι γλωσσολόγοι θεωρούν ότι η γλωσσική ποικιλομορφία είναι ανάλογη της βιολογικής ποικιλομορφίας και συγκρίνουν τον γλωσσικό κίνδυνο με τον κίνδυνο της άγριας πανίδας. [45]

Απάντηση[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]

Γλωσσολόγοι, μέλη επαπειλούμενων γλωσσικών κοινοτήτων, κυβερνήσεις, μη κυβερνητικές οργανώσεις και διεθνείς οργανισμοί, όπως η UNESCO και η Ευρωπαϊκή Ένωση εργάζονται για να σώσουν και να σταθεροποιήσουν τις επαπειλούμενες γλώσσες.[4] Μόλις μια γλώσσα θεωρηθεί ότι βρίσκεται σε κίνδυνο, υπάρχουν τρία μέτρα που μπορούν να ληφθούν για τη σταθεροποίηση ή τη διάσωση της. Το πρώτο είναι η γλωσσική τεκμηρίωση, το δεύτερο είναι η αναζωογόνηση της γλώσσας και το τρίτο είναι η διατήρηση της.

Γλωσσική τεκμηρίωση είναι η τεκμηρίωση γραπτής και οπτικοακουστικής καταγραφής της γραμματικής, του λεξιλογίου και των προφορικών παραδόσεων (π.χ. ιστορίες, τραγούδια, θρησκευτικά κείμενα) επαπειλούμενων γλωσσών. Συνεπάγεται την παραγωγή περιγραφικών γραμματικών, συλλογών κειμένων και λεξικών των γλωσσών και απαιτεί τη δημιουργία ενός ασφαλούς αρχείου, όπου το υλικό μπορεί να αποθηκευτεί μόλις παραχθεί, ώστε να είναι προσβάσιμο από μελλοντικές γενιές ομιλητών ή επιστημόνων. [4]

Η αναζωογόνηση της γλώσσας είναι η διαδικασία με την οποία μια γλωσσική κοινότητα προσπαθεί να αυξήσει τον αριθμό των ενεργών ομιλητών της επαπειλούμενης γλώσσας μέσω πολιτικών, κοινοτικών και εκπαιδευτικών μέσων.[4] Αυτή η διαδικασία αναφέρεται επίσης μερικές φορές ως αναβίωση της γλώσσας ή αντιστροφή της μετατόπισης της γλώσσας. Για μελέτες περιπτώσεων αυτής της διαδικασίας, δείτε Anderson (2014).[46] Η εφαρμοσμένη γλωσσολογία και η εκπαίδευση βοηθούν στην αναζωογόνηση των απειλούμενων γλωσσών.[47] Στο διαδίκτυο υπάρχουν διαθέσιμα λεξιλόγιο και μαθήματα για διάφορες επαπειλούμενες γλώσσες. [48]

Η διατήρηση της γλώσσας αναφέρεται στην υποστήριξη που παρέχεται σε γλώσσες, οι οποίες για την επιβίωση τους χρειάζονται προστασία από τρίτους, οι οποίοι μπορούν τελικά να επηρεάσουν τον αριθμό των ομιλητών μιας γλώσσας.[4] Οι διαδικασίες της UNESCO σχετικά με την πρόληψη της εξαφάνισης μίας γλώσσας περιλαμβάνουν την προώθηση και την υποστήριξη της γλώσσας σε θέματα όπως η εκπαίδευση, ο πολιτισμός, η επικοινωνία, η πληροφόρηση και η επιστήμη.[49]

Μία άλλη επιλογή είναι η «μετα-κλασική συντήρηση»: η διδασκαλία ορισμένων λέξεων και εννοιών της χαμένης γλώσσας, αντί της κανονικής αναζωογόνησης.[50]

Δείτε επίσης[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]

Σημειώσεις[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]

  1. ↑ Crystal, David (2002). Language Death. Cambridge University Press. σελίδες 11. ISBN 0521012716. A language is said to be dead when no one speaks it any more. It may continue to have existence in a recorded form, of course traditionally in writing, more recently as part of a sound or video archive (and it does in a sense 'live on' in this way) but unless it has fluent speakers one would not talk of it as a 'living language'. 
  2. ↑ See pp. 55-56 of Zuckermann, Ghil‘ad, Shakuto-Neoh, Shiori & Quer, Giovanni Matteo (2014), Native Tongue Title: Proposed Compensation for the Loss of Aboriginal Languages, Australian Aboriginal Studies 2014/1: 55-71.
  3. ↑ 3,0 3,1 Moseley, Christopher, επιμ. (2010). Atlas of the World's Languages in Danger. Memory of Peoples (3rd έκδοση). Paris: UNESCO Publishing. ISBN 978-92-3-104096-2. Ανακτήθηκε στις 15 Μαΐου 2018. 
  4. ↑ 4,0 4,1 4,2 4,3 4,4 4,5 4,6 4,7 Austin, Peter K· Sallabank, Julia (2011). «Introduction». Στο: Austin, Peter K. Cambridge Handbook of Endangered Languages. Cambridge University Press. ISBN 978-0-521-88215-6. 
  5. ↑ Grinevald, Collette & Michel Bert. 2011. "Speakers and Communities" in Austin, Peter K; Sallabank, Julia, eds. (2011). Cambridge Handbook of Endangered Languages. Cambridge University Press. (ISBN 978-0-521-88215-6). p.50
  6. ↑ Crystal, David (2002). Language Death. England: Cambridge University Press. σελίδες 3. ISBN 0521012716. As a result, without professional guidance, figures in popular estimation see-sawed wildly, from several hundred to tens of thousands. It took some time for systematic surveys to be established. Ethnologue, the largest present-day survey, first attempted a world-wide review only in 1974, an edition containing 5,687 languages. 
  7. ↑ Crystal, David (2000). Language Death. Cambridge. σελίδες 3. ISBN 0521653215. 
  8. ↑ Grenoble, Lenore A.· Lindsay J. Whaley (1998). «Preface». Στο: Lenore A. Grenoble. Endangered languages: Current Issues and Future Prospects. Cambridge University Press. σελίδες xi–xii. ISBN 0-521-59102-3. 
  9. ↑ «Statistical Summaries». Ethnologue Web Version. SIL International. 2009. Ανακτήθηκε στις 26 Απριλίου 2009. 
  10. ↑ Endangered languages in Europe: indexes
  11. ↑ ELAR – The Endangered Languages Archive
  12. ↑ «Hand Talk: American Indian Sign Language». Αρχειοθετήθηκε από το πρωτότυπο στις 24 Οκτωβρίου 2014. Ανακτήθηκε στις 21 Σεπτεμβρίου 2017. 
  13. ↑ Hederpaly, Donna. Tribal "hand talk" considered an endangered language Billings Gazette, August 13, 2010
  14. ↑ Bickford, J. Albert, M. Paul Lewis, Gary F. Simons. 2014. Rating the vitality of sign languages. Journal of Multilingual and Multicultural Development 36(5):1-15.
  15. ↑ 15,0 15,1 UNESCO Ad Hoc Expert Group on Endangered Languages (2003). «Language Vitality and Endangerment» (PDF). Ανακτήθηκε στις 12 Αυγούστου 2016. 
  16. ↑ «UNESCO Interactive Atlas of the World's Languages in Danger». UNESCO.org. 2010. Ανακτήθηκε στις 15 Μαΐου 2018. 
  17. ↑ «Languages on Papua Vanish Without a Whisper». Dawn.com. 21 Ιουλίου 2011. 
  18. ↑ Krauss, Michael E. (2007). «Keynote – Mass Language Extinction and Documentation: The Race Against Time». Στο: Miyaoka, Osahito. The Vanishing Languages of the Pacific Rim (illustrated έκδοση). Oxford: Oxford University Press. σελίδες 3–24. ISBN 978-0199266623. 9780199266623. 
  19. ↑ Fishman, Joshua. 1991. Reversing Language Shift. Clevendon: Multilingual Matters.
  20. ↑ Dwyer, Arienne M. 2011. Tools and techniques for endangered-language assessment and revitalization
  21. ↑ Ehala, Martin. 2009. An Evaluation Matrix for Ethnolinguistic Vitality. In Susanna Pertot, Tom Priestly & Colin Williams (eds.), Rights, promotion and integration issues for minority languages in Europe, 123–137. Houndmills: PalgraveMacmillan.
  22. ↑ M. Lynne Landweer. 2011. Methods of Language Endangerment Research: A Perspective from Melanesia. International Journal of the Sociology of Language 212: 153–178.
  23. ↑ Lee, Nala Huiying, and John Van Way. 2016. Assessing levels of endangerment in the Catalogue of Endangered Languages (ELCat) using the Language Endangerment Index (LEI). Language in Society 45(02):271-292.
  24. ↑ Fulton, Helen (2012). Conceptualizing Multilingualism in England, c. 800 – c. 1250, edited by Elizabeth M. Tyler, Studies in the Early Middle Ages 27, Turnhout, Brepols, pp. 145–170
  25. ↑ With reference to a language shift and Italianization which first started in Sardinia under Savoyard rule in the late 18th century, it is noted that «come conseguenza dell’italianizzazione dell’isola – a partire dalla seconda metà del XVIII secolo ma con un’accelerazione dal secondo dopoguerra – si sono verificati i casi in cui, per un lungo periodo e in alcune fasce della popolazione, si è interrotta la trasmissione transgenerazionale delle varietà locali. [...] Potremmo aggiungere che in condizioni socioeconomiche di svantaggio l’atteggiamento linguistico dei parlanti si è posto in maniera negativa nei confronti della propria lingua, la quale veniva associata ad un’immagine negativa e di ostacolo per la promozione sociale. [...] Un gran numero di parlanti, per marcare la distanza dal gruppo sociale di appartenenza, ha piano piano abbandonato la propria lingua per servirsi della lingua dominante e identificarsi in un gruppo sociale differente e più prestigioso.» Gargiulo, Marco (2013). La politica e la storia linguistica della Sardegna raccontata dai parlanti, in Lingue e diritti. Lingua come fattore di integrazione politica e sociale, Minoranze storiche e nuove minoranze, Atti a cura di Paolo Caretti e Andrea Cardone, Accademia della Crusca, Firenze, pp. 132-133
  26. ↑ In a social process of radical "De-Sardization" amongst the Sardinian families (Bolognesi, Roberto; Heeringa Wilbert, 2005. Sardegna fra tante lingue, il contatto linguistico in Sardegna dal Medioevo a oggi, Cagliari, Condaghes, p. 29), the language shift to Italian and resulting pressure to Italianize commonly seems to entail a general «rifiuto del sardo da parte di chi vuole autopromuoversi socialmente e [chi] si considera "moderno" ne restringe l'uso a persona e contesti "tradizionali" (cioè socialmente poco competitivi), confermando e rafforzando i motivi del rifiuto per mezzo del proprio giudizio sui sardoparlanti» (ivi, pp. 22-23)
  27. ↑ Mary Noebel Noguchi, Sandra Fotos (edited by) (2000). Studies in Japanese Bilingualism. Multilingual Matters Ltd. σελ. 45–67; 68–97. 
  28. ↑ Lalmalsawma, By David. «India speaks 780 languages, 220 lost in last 50 years – survey». Reuters Blogs. Αρχειοθετήθηκε από το πρωτότυπο στις 27 Δεκεμβρίου 2016. Ανακτήθηκε στις 7 Ιανουαρίου 2017. 
  29. ↑ Vermondo Brugnatelli (2011). Non solo arabi: le radici berbere nel nuovo Nordafrica, in Limes 5 - 11. σελίδες 258–259. 
  30. ↑ Paris, Brian. The impact of immigrants on language vitality: A case study of Awar and Kayan. Language and Linguistics in Melanesia 32.2: 62-75. Web access Αρχειοθετήθηκε 2020-10-20 στο Wayback Machine..
  31. ↑ Eschner, Kat. «Four Things That Happen When a Language Dies». Smithsonian Magazine (στα Αγγλικά). Ανακτήθηκε στις 22 Ιανουαρίου 2020. 
  32. ↑ Guerin, Valerie (2013). «Language Endangerment». Language of the Pacific Islands: 185. 
  33. ↑ Whalen, D. H.; Moss, Margaret; Baldwin, Daryl (9 May 2016). «Healing through language: Positive physical health effects of indigenous language use». F1000Research 5: 852. doi:10.12688/f1000research.8656.1. https://academicworks.cuny.edu/cgi/viewcontent.cgi?article=1504&context=gc_pubs. 
  34. ↑ Dorian, Nancy C. 1978. The Fate of Morphological Complexity in Language Death: Evidence from East Sutherland Gaelic. Language Vol. 54, No. 3: 590–609.
  35. ↑ Schmidt, Annette. 1985. "The Fate of Ergativity in Dying Dyirbal". Language Vol. 61, No. 2: 378–396.
  36. ↑ Ladefoged, Peter 1992. Another view of endangered languages. Language 68(4): 809–11.
  37. ↑ Mufwene, Salikoko (2004). "Language birth and death". Annual Review of Anthropology 33: 201–222.
  38. ↑ Mufwene, Salikoko (2001). The ecology of language evolution. Cambridge: Cambridge University Press. (ISBN 0-511-01934-3).
  39. ↑ Mufwene, Salikoko (2008). Language Evolution: Contact, Competition and Change. Continuum International Publishing Group.
  40. ↑ Hale, Krauss, Watahomigie, Yamamoto, Craig, & Jeanne 1992
  41. ↑ Austin & Sallabank 2011
  42. ↑ Nettle & Romaine 2000
  43. ↑ Skuttnabb-Kangas 2000
  44. ↑ Austin 2009
  45. ↑ Maffi L, ed. 2001. On Biocultural Diversity: Linking Language, Knowledge, and the Environment. Washington, DC: Smithsonian Inst. Press
  46. ↑ «Saving Endangered Languages Before They Disappear». The Solutions Journal (στα Αγγλικά). Αρχειοθετήθηκε από το πρωτότυπο στις 12 Αυγούστου 2020. Ανακτήθηκε στις 22 Αυγούστου 2020. 
  47. ↑ Anderson, Gregory D. S. (2011). «Language Hotspots: what (applied) linguistics and education should do about language endangerment in the twenty-first century.». Language and Education 25 (4): 273–289. doi:10.1080/09500782.2011.577218. 
  48. ↑ «Reviews of Language Courses». Lang1234. Ανακτήθηκε στις 11 Σεπτεμβρίου 2012. 
  49. ↑ «FAQ on endangered languages | United Nations Educational, Scientific and Cultural Organization». www.unesco.org (στα Αγγλικά). Ανακτήθηκε στις 25 Ιανουαρίου 2017. 
  50. ↑ Zuckermann, Ghil'ad (August 26, 2009). «Aboriginal Languages Deserve Revival». The Australian Higher Education. Αρχειοθετήθηκε από το πρωτότυπο στις September 23, 2009. https://web.archive.org/web/20090923233756/http://www.theaustralian.news.com.au/story/0,25197,25980525-25192,00.html. Ανακτήθηκε στις September 5, 2009. 

Βιβλιογραφικές αναφορές[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]

  • Ahlers, Jocelyn C. (September 2012). «Special issue: gender and endangered languages». Gender and Language (Equinox) 6 (2). Αρχειοθετήθηκε από το πρωτότυπο στις 2015-04-26. https://web.archive.org/web/20150426140620/http://www.equinoxpub.com/journals/index.php/GL/issue/view/1093. Ανακτήθηκε στις 2021-02-14. 
  • Abley, Mark (2003). Spoken Here: Travels Among Threatened Languages. London: Heinemann. 
  • Crystal, David (2000). Language Death. Cambridge: Cambridge University Press. ISBN 978-0521012713. 978-0521012713
  • Evans, Nicholas (2001). «The Last Speaker is Dead – Long Live the Last Speaker!». Στο: Newman, Paul. Linguistic Field Work. Cambridge: Cambridge University Press. σελίδες 250–281.  .
  • Hale, Kenneth; Krauss, Michael; Watahomigie, Lucille J .; Yamamoto, Akira Υ .; Craig, Colette; Jeanne, LaVerne M. et al. 1992. Γλώσσες που απειλούνται με εξαφάνιση. Γλώσσα, 68 (1), 1–42.
  • Χάρισον, Κ. Ντέιβιντ. 2007. Όταν οι γλώσσες πεθαίνουν: Η εξαφάνιση των γλωσσών του κόσμου και η διάβρωση της ανθρώπινης γνώσης. Νέα Υόρκη και Λονδίνο: Oxford University Press.(ISBN 0-19-518192-1)ISBN 0-19-518192-1 .
  • McConvell, Patrick· Thieberger, Nicholas (2006). «Keeping Track of Language Endangerment in Australia». Στο: Cunningham, Denis. Language Diversity in the Pacific: Endangerment and Survival. Clevedon, UK: Multilingual Matters. σελίδες 54–84. ISBN 1853598674. 1853598674
  • McConvell, Patrick and Thieberger, Nicholas. 2001 Κατάσταση των Αυτόχθονων Γλωσσών στην Αυστραλία - 2001 (PDF), Αυστραλία Σειρά Δεύτερου Τεχνικού Χαρτιού (Φυσική και Πολιτιστική Κληρονομιά), Τμήμα Περιβάλλοντος και Κληρονομιάς, Καμπέρα.
  • Nettle, Daniel και Romaine, Suzanne. 2000 Vanishing Voices: Η εξαφάνιση των γλωσσών του κόσμου. Οξφόρδη: Oxford University Press.
  • Skutnabb-Kangas, Tove (2000). Linguistic Genocide in Education or Worldwide Diversity and Human Rights?. Mahwah, New Jersey: Lawrence Erlbaum Associates. ISBN 0-8058-3468-0. 0-8058-3468-0
  • Zuckermann, Ghil'ad and Walsh, Michael. 2011. «Stop, Revive, Survive: Μαθήματα από την εβραϊκή αναβίωση που ισχύουν για την αποκατάσταση, τη συντήρηση και την ενδυνάμωση των αυτόχθονων γλωσσών και πολιτισμών», Australian Journal of Linguistics Vol. 31, Νο. 1, σελ. 111–127.
  • Austin, Peter K, επιμ. (2011). Cambridge Handbook of Endangered Languages. Cambridge University Press. ISBN 978-0-521-88215-6. 978-0-521-88215-6
  • Fishman, Joshua. 1991. Αντιστροφή αλλαγής γλώσσας . Clevendon: Πολυγλωσσικά θέματα.
  • Εχάλα, Μάρτιν. 2009 Ένας πίνακας αξιολόγησης για την εθνογλωσσική ζωτικότητα. Στην Susanna Pertot, Tom Priestly & Colin Williams (επιμ. , Θέματα Δικαιωμάτων, Προώθησης και Ένταξης για τις Μειονοτικές Γλώσσες στην Ευρώπη, 123–137. Houndmills: PalgraveMacmillan.
  • Landweer, Μ. Lynne. 2011. Μέθοδοι Έρευνας σχετικά με τον κίνδυνο γλωσσών: μια προοπτική από τη Μελανησία. Διεθνές περιοδικό της κοινωνιολογίας της γλώσσας 212: 153–178.
  • Lewis, M. Paul & Gary F. Simons. 2010 Αξιολόγηση Κινδύνου: Επέκταση του Fishman's GIDS. Revue Roumaine de linguistique 55 (2). 103–120. Ηλεκτρονική έκδοση του άρθρου.
  • Hinton, Leanne και Ken Hale (επιμ.) 2001. Το Πράσινο Βιβλίο της Αναζωογόνησης της Γλώσσας στην Πρακτική. Σαν Ντιέγκο, Καλιφόρνια: Academic Press.
  • Gippert, Jost; Himmelmann, Nikolaus P. and Mosel, Ulrike (επιμ.) 2006. Βασικά στοιχεία τεκμηρίωσης γλωσσών (Τάσεις στη Γλωσσολογία: Μελέτες και Μονογραφίες 178). Βερολίνο: Walter de Gruyter.
  • Fishman, Joshua. 2001α. Μπορούν να σωθούν απειλούμενες γλώσσες; Reversing Language Shift, Revisited: Μια προοπτική του 21ου αιώνα. Clevedon: Πολύγλωσσα θέματα.
  • Ντόριαν, Νανσί. 1981. Γλώσσα Θάνατος: Ο κύκλος ζωής μιας σκωτσέζικης γαελικής διαλέκτου. Φιλαδέλφεια, PA: University of Pennsylvania Press.
  • Campbell, Lyle and Muntzel, Martha C. 1989. Οι διαρθρωτικές συνέπειες του γλωσσικού θανάτου. Στο Dorian, Nancy C. (εκδ. ), Διερεύνηση παρωχημένου: Σπουδές στη γλωσσική συστολή και θάνατο, 181–96. Cambridge University Press.
  • Boas, Franz. 1911. Εισαγωγή. Στο Boas, Franz (επιμ. Εγχειρίδιο Αμερικανικών Ινδικών Γλωσσών Μέρος Ι (Smithsonian Institution Bureau of American Ethnology Bulletin 40), 1-83. Washington, DC: Κυβερνητικό Τυπογραφείο.
  • Austin, Peter K. (επιμ.). 2009 Χίλιες γλώσσες: Ζώντας, απειλούμενο και χαμένο. Λονδίνο: Thames and Hudson and Berkeley, CA: University of California Press.
  • "One Thousand Languages: Living, Endangered and Lost", επιμέλεια του Peter K. Austin. University of California Press (2008) http://www.economist.com/node/12483451 .
  • Whalen, DH, & Simons, GF (2012). Απειλούμενες γλωσσικές οικογένειες. Γλώσσα, 88 (1), 155–173.

Περαιτέρω ανάγνωση[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]

Οργανισμοί[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]

Τεχνολογίες[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]

Ανακτήθηκε από "https://el.wikipedia.org/w/index.php?title=Επαπειλούμενη_γλώσσα&oldid=10356874"