Ελιά Ηρακλείου

Ελιά
Ελιά Ελιά
Διοίκηση
Χώρα	Ελλάδα
Περιφέρεια	Κρήτη
Δήμος	Χερσονήσου
Γεωγραφία
Νομός	Ηρακλείου
Υψόμετρο	230
Πληροφορίες
Παλαιά ονομασία	Ελαία
Ταχ. κώδικας	700 08
Τηλ. κωδικός	700 08
www.hersonisos.gr

Η Ελιά είναι χωριό και πρώην κοινότητα της επαρχίας Πεδιάδος με 652 (σύμφωνα με τη μέτρηση 2000) κατοίκους και ομώνυμη τοπική κοινότητα στον Δήμο Χερσονήσου του νομού Ηρακλείου. Η θέση της είναι σε λόφο με πανοραμική θέα, σε υψόμετρο 230μ.. Η κύρια ασχολία των κατοίκων είναι η γεωργία και ειδικότερα η ελαιοκομία αλλά και η κτηνοτροφία . Παράγονται επίσης κρασί, σταφίδα και είναι επίσης ανεπτυγμένη η ορνιθοκομία. Συνδέεται με το Ηράκλειο με ασφαλτόστρωτο δρόμο, που είναι 15 χιλιόμετρα. Λειτουργούν νηπιαγωγείο και Δημοτικό Σχολείο. Επιπλέον στο παραδοσιακό χωριό λειτουργούν καφενεία και δύο ταβέρνες. Στην Ελιά υπάρχουν δύο εκκλησίες που βρίσκονται στην πλατεία του χωριού, ο Άγιος Παντελεήμονας και η Παναγία, όπως και πολλά εκκλησάκια περιφερειακά του χωριού.

Επίσης Στο χωρίο Ελιά έχει ένα γήπεδο με την ομάδα ποδοσφαίρου που ονομάζεται Ρωμανός. Ο Ευγένιος Γκέραντ ο σπουδαίος προπονητής του Ο.Φ.Η. κατοικούσε στο χωριό αυτό.

Επιπλέον σε αυτό το χωριό υπάρχει ένα ελαιουργείο, φροντιστήριο ξένων γλωσσών και ωδείο.

Τοπική Κοινότητα Eλιάς

Η τοπική κοινότητα Ελιάς, με έδρα το ομώνυμο χωριό, το συγκροτούν οι οικισμοί:

• η Ελιά [ 652 ] , έδρα.
• η Δία (νησίδα) [ 0 ]
• ο Καρτερός [ 550 ]
• το Σταυρωμένο [ 98 ]

Ιστορικά στοιχεία

Αναφέρεται το 1583 ως Elia και Glia με 346 κατοίκους .Κατά την Tουρκοκρατία κατοικούσαν πολλοί Τούρκοι. Δεν έχει εξακριβωθεί αν έχει σχέση με την αρχαία κρητική πόλη Ελαία, την οποία τοποθετούν μερικοί στη Δυτική Κρήτη. Το 1866 ισχυρό τουρκικό σώμα κατόρθωσε να εισχωρήσει μέσα στο χωριό και να πάρει πολλά πράγματα των κατοίκων. Όμως πριν αποκτήσουν τη λεία τους χτυπήθηκαν από επαναστάτες και σκοτώθηκαν 25 άτομα .

Στη θέση Αρτσά, μεταξύ Κάτω Βάθειας και Ελιάς, ανακάλυψε ο Ξανθουδίδης το 1903 ένα λαξευτό τάφο που χρονολογείται από την Ύστερομινωική εποχή ο οποίος περιείχε δύο πήλινες λάρνακες με μήκος 1,20 μέτρα με τους σκελετούς διατηρημένους σε καλή κατάσταση στην αρχική θέση, με συμπτυγμένους τους μηρούς και τις κνήμες (sepoltura accovachiata). Έτσι, αποδείχτηκε ότι την εποχή εκείνη τους νεκρούς τους έθαβαν σε συνεσταλμένη θέση με κεκαμμένα τα κάτω άκρα.

Διάσημοι κάτοικοι

Στο χωριό Ελιά Ηρακλείου είχε εγκατασταθεί μετά την απόσυρση του από την ενεργό δράση ο Ευγένιος Γκέραρντ, ιστορικός προπονητής του Ο.Φ.Η. Έκτοτε, υπήρξε μόνιμος κάτοικος του χωριού μέχρι το θάνατο του.

Πηγές

• Το Ηράκλειο και ο Νομός του, έκδοση Νομαρχία Ηρακλείου.

Εξωτερικοί σύνδεσμοι

• Η Ελιά στον ιστότοπο του Δήμου Γουβών.
• Η Ελιά στην ιστοσελίδα Τουρισμού Πολιτισμού του Δήμου Χερσονήσου (ανακτήθηκε 1η Μάη 2019)