Διαβατήριο Νάνσεν

Από τη Βικιπαίδεια, την ελεύθερη εγκυκλοπαίδεια
Εμπροσθόφυλλο του διαβατηρίου Νάνσεν που εκδόθηκε στη Γαλλία. Το διαβατήριο εκδόθηκε σε Ρώσους και αργότερα σε άλλους πρόσφυγες που δεν μπόρεσαν να πάρουν τα κοινά διαβατήρια.

Τα διαβατήρια Νάνσεν (Nansen), με αρχική και επίσημη ονομασία διαβατήρια ανιθαγενών, ήταν διεθνώς αναγνωρισμένα ταξιδιωτικά έγγραφα προσφύγων από το 1922 έως το 1938, που εκδόθηκαν για πρώτη φορά από το Γραφείο της Ύπατης Αρμοστείας για τους Πρόσφυγες της Κοινωνίας των Εθνών σε απάτριδες πρόσφυγες.[1] Γρήγορα έγιναν γνωστά ως «διαβατήρια Νάνσεν» από τον υποστηρικτή τους, τον Νορβηγό πολιτικό και εξερευνητή των πόλων Φρίντγιοφ Νάνσεν.

Ιστορία[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]

Το τέλος του Α΄ Παγκοσμίου Πολέμου είδε σημαντική αναταραχή, που οδήγησε σε προσφυγική κρίση. Πολλές κυβερνήσεις ανατράπηκαν και τα εθνικά σύνορα επανασχεδιάστηκαν, συχνά σύμφωνα με γενικά εθνοτικές γραμμές. Σε ορισμένες χώρες ξέσπασε εμφύλιος πόλεμος. Πολλοί άνθρωποι εγκατέλειψαν τα σπίτια τους εξαιτίας του πολέμου ή των διώξεων ή του φόβου τους. Η αναταραχή είχε ως αποτέλεσμα πολλοί άνθρωποι να μείνουν χωρίς διαβατήρια, ή ακόμη και έθνη να τα εκδώσουν, γεγονός που εμπόδισε πολλά διεθνή ταξίδια, παγιδεύοντας συχνά πρόσφυγες. Το επικίνδυνο γεγονός για το διαβατήριο Νάνσεν ήταν η ανακοίνωση του 1921 από τη νέα κυβέρνηση της Σοβιετικής Ένωσης για την ανάκληση της υπηκοότητας των Ρώσων που ζουν στο εξωτερικό, συμπεριλαμβανομένων περίπου 800.000 προσφύγων από τον Ρωσικό Εμφύλιο Πόλεμο.[2] Τα πρώτα διαβατήρια Νάνσεν εκδόθηκαν μετά από μια διεθνή συμφωνία που επιτεύχθηκε στη Διακυβερνητική Διάσκεψη για τα Πιστοποιητικά Ταυτότητας για τους Ρώσους Πρόσφυγες, που συγκλήθηκε από τον Φρίντγιοφ Νάνσεν στη Γενεύη από τις 3 Ιουλίου 1922 έως τις 5 Ιουλίου 1922,[3] στο ρόλο του ως Ύπατου Αρμοστή για Πρόσφυγες για την Κοινωνία των Εθνών.[4] Μέχρι το 1942, τιμήθηκαν από κυβερνήσεις σε 52 χώρες.

Το 1924, η συμφωνία Νάνσεν διευρύνθηκε για να συμπεριλάβει και Αρμένιους, και το 1928 Ασσύριους, Ασσυροχαλδαίους, Βούλγαρους και Τούρκους πρόσφυγες.[5] Περίπου 450.000 διαβατήρια Νάνσεν δόθηκαν[6] σε απάτριδες και πρόσφυγες που χρειάζονταν ταξιδιωτικά έγγραφα, αλλά δεν μπορούσαν να λάβουν ένα από μια εθνική αρχή.

Μετά το θάνατο του Νάνσεν το 1930, το διαβατήριο χειριζόταν το Διεθνές Γραφείο Νάνσεν για τους Πρόσφυγες εντός της Κοινωνίας των Εθνών. Σε εκείνο το σημείο το διαβατήριο δεν περιείχε πλέον αναφορά στη διάσκεψη του 1922, αλλά εκδόθηκαν στο όνομα της Κοινωνίας. Το γραφείο έκλεισε το 1938. Τα διαβατήρια εκδόθηκαν στη συνέχεια από μια νέα υπηρεσία, το Γραφείο της Ύπατης Αρμοστείας για τους Πρόσφυγες υπό την Προστασία της Κοινωνίας των Εθνών στο Λονδίνο.[7][8]

Εικόνες[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]

Κληρονομιά[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]

Το Διεθνές Γραφείο Νάνσεν για τους Πρόσφυγες τιμήθηκε με το Νόμπελ Ειρήνης το 1938 για τις προσπάθειές του να καθιερώσει τα διαβατήρια Νάνσεν.[9][10]

Ενώ τα διαβατήρια Νάνσεν δεν εκδίδονται πλέον, οι υπάρχουσες εθνικές και υπερεθνικές αρχές, συμπεριλαμβανομένων των Ηνωμένων Εθνών, εκδίδουν ταξιδιωτικά έγγραφα για απάτριδες και πρόσφυγες, συμπεριλαμβανομένων πιστοποιητικών ταυτότητας (ή «διαβατηρίων αλλοδαπών») και ταξιδιωτικών εγγράφων προσφύγων.

Αξιοσημείωτοι κάτοχοι του διαβατηρίου[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]

Δείτε επίσης[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]


Παραπομπές[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]

  1. "The Little-Known Passport That Protected 450,000 Refugees" Atlas Obscura, Retrieved October 10, 2017
  2. Nansen the humanist, retrieved December 11, 2012
  3. Refugees, United Nations High Commissioner for. «Refworld – Arrangement with respect to the issue of certificates of identity to Russian Refugees». refworld.org. Ανακτήθηκε στις 9 Απριλίου 2018. 
  4. «Documents from the League of Nations Archives». Refugee Survey Quarterly 22 (1): 71–73. 2003. doi:10.1093/rsq/22.1.71. 
  5. «Arrangement of 12 May 1926 relating to the Issue of Identity Certificates to Russian and Armenian Refugees League of Nations, Treaty Series Vol. LXXXIX, No. 2004» (PDF). refworld.org. Αρχειοθετήθηκε (PDF) από το πρωτότυπο στις 9 Οκτωβρίου 2022. Ανακτήθηκε στις 9 Απριλίου 2018. 
  6. Nansen-pass Μεγάλη Νορβηγική Εγκυκλοπαίδεια, retrieved December 11, 2012
  7. «Office of the High Commissioner for Refugees under the Protection of the League – Yearbook Profile – Union of International Associations». www.uia.org. Ανακτήθηκε στις 9 Απριλίου 2018. 
  8. The Nansen Office Arkivverket. Retrieved December 2, 2014
  9. Fridtjof Nansen, Nobelprize.org, 1922. Retrieved February 22, 2011.
  10. «The Nansen International Office for Refugees – Nobel Lecture». www.nobelprize.org. Ανακτήθηκε στις 9 Απριλίου 2018. 
  11. 11,0 11,1 11,2 11,3 11,4 The Nansen Office Arkivverket.no, ανακτήθηκε στις 11 Δεκεμβρίου 2012
  12. 12,0 12,1 12,2 12,3 12,4 Nansenkontoret Arkivverket.no (νορβηγικά), ανακτήθηκε στις 11 Δεκεμβρίου 2012
  13. Mumford, David (2015). «(Obituary) Alexander Grothendieck (1928–2014) Mathematician who rebuilt algebraic geometry.» (στα αγγλικά). Nature 517 (7534): 272. doi:10.1038/517272a. PMID 25592527. http://www.nature.com/articles/517272a.epdf. Ανακτήθηκε στις 2015-10-14. 
  14. «Vladimir Jabotinsky Dies of Heart Attack at Age 59; Was Visiting Youth Camp» (PDF). pdfs.jta.org. Ανακτήθηκε στις 10 Ιανουαρίου 2019. 
  15. [1]. New martyrs and confessors of the Russian Orthodox Church of the 20th century (in Russian), [dostęp 2019-04-28]
  16. «Victor Starffin – Society for American Baseball Research». 

Εξωτερικοί σύνδεσμοι[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]