Γιάσουο

Από τη Βικιπαίδεια, την ελεύθερη εγκυκλοπαίδεια

Συντεταγμένες: 49°44′N 21°28′E / 49.733°N 21.467°E / 49.733; 21.467

Γιάσουο

Σημαία
Έμβλημα
Τοποθεσία στο χάρτη
Τοποθεσία στο χάρτη
Γιάσουο
49°44′0″N 21°28′0″E
ΧώραΠολωνία[1]
Διοικητική υπαγωγήΠόβιατ Γιάσουο
Ίδρυση1365
ΠροστάτηςΑντώνιος της Πάδοβας
Έκταση36,52 km²
Πληθυσμός33.830 (31  Μαρτίου 2021)[2]
Ταχ. κωδ.38-200, 38-201, 38-211
Ζώνη ώραςUTC+01:00 (επίσημη ώρα)
UTC+02:00 (θερινή ώρα)
ΙστότοποςΕπίσημος ιστότοπος
Commons page Σχετικά πολυμέσα
δεδομένα (π • σ • ε )

Το Γιάσουο (πολωνικά: Jasło) είναι πόλη και έδρα του Πόβιατ Γιάσουο, στο Βοεβοδάτο Κάτω Καρπαθίων της νοτιοανατολικής Πολωνίας. Ο πληθυσμός του είναι 34.040 κάτοικοι (2021).[3] Προηγουμένως ήταν μέρος του Βοεβοδάτου Κρόσνο (1975–1998). Βρίσκεται στην Ελάσσων Πολωνία, στην καρδιά του λεκανοπεδίου Γιασιέλκο-Σανότσκιε και το μέσο υψόμετρο του είναι 320 μέτρα πάνω από την επιφάνεια της θάλασσας, αν και υπάρχουν ορισμένοι λόφοι που βρίσκονται εντός των ορίων της πόλης. Προστάτης της πόλης είναι ο Άγιος Αντώνιος της Πάδοβας.

Ιστορία[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]

Γοτθική εκκλησία της Κοιμήσεως της Θεοτόκου

Στις πρώτες ημέρες της πολιτείας της Πολωνίας, το Γιάσουο ήταν μέρος της Καστελανάτου του Μπιετς, από το οποίο αναδύθηκε η Κομητεία Μπιετς τον 14ο αιώνα. Ένας κατάλογος πρυτανείων, που δημιουργήθηκαν για τη συλλογή των δέκατων, μια εκκλησία στο «Γιάσελ» (Jassel) στην κοσμητεία Ζρέντσιν, επισκοπή της Κρακοβίας, παρουσιάζεται το 1328.[4] Η περιοχή της μελλοντικής πόλης ανήκε σε ένα Αβαείο των Κιστερκιανών από την Κοπσιβνίτσα και στα μέσα του 13ου αιώνα, το Γιάσουο, γνωστός τότε ως Jasiel ή Jasiol, είχε μια έκθεση τοπικής σημασίας. Μαζί με μια σειρά από άλλες τοποθεσίες στην Ελάσσων Πολωνία, στο χωριό παραχωρήθηκαν Δικαιώματα του Μαγδεβούργου από τον Βασιλιά Καζίμιρ Γ΄ το Μέγα, στις 23 Απριλίου 1366. Το 1368, ο βασιλιάς έκανε μια συναλλαγή με τους Κιστερκιανούς μοναχούς - σε αντάλλαγμα για την πόλη Φρίστακ και τα χωριά Γκλίνικ και Κομπίλε, το Γιάσουο έγινε βασιλική πόλη. Είχε ήδη μια ενοριακή εκκλησία, που ιδρύθηκε πριν από το 1325 από τον Βασιλιά Βλαδίσλαος Α΄ το Βραχύ. Η ενορία είχε σχολείο και στα μέσα του 14ου αιώνα ήρθαν στην πόλη οι αδελφοί Καρμελίτες. Σύμφωνα με τον Γιαν Ντουούγκος στο Liber beneficiorum Dioecesis cracoviensis, η εκκλησία που στέκεται σήμερα χτίστηκε από τους αδελφούς Στανίσουαφ Τσιελάτκο, σχολαστικό του Σαντόμιες και Μικόουαϊ του οικοσήμου Τσιόουεκ, το 1446. Αυτό συνέβη επειδή το πρωτότυπο καταστράφηκε από τους Ούγγρους.[4] Τα οικόσημα των Στσέμιε, Τρόμπι, Γκριφ, Γιανίνα και Πόμπουγκ βρίσκονται στο θησαυροφυλάκιο της εκκλησίας και εξαιτίας αυτού, το Slownik Geograficzny («Γεωγραφικό Λεξικό») προτείνει ότι αυτά μπορεί να είναι αρχοντικά σπίτια που συνέβαλαν στην ανάπτυξη.[4]

Η Πολωνική Χρυσή Εποχή ήταν μια περίοδος ευημερίας τόσο για την Ελάσσων Πολωνία όσο και για το Γιάσουο, που ανήκε στο Βοεβοδάτο Κρακοβίας (14ος αιώνας-1795) της Επαρχίας Ελάσσονος Πολωνίας του Πολωνικού Στέμματος. Η πόλη διεκδικήθηκε στην αρχή της περιόδου. Το 1474, ο βασιλιάς της Ουγγαρίας, Ματθίας Κορβίνος, έκαψε το Γιάσουο κατά την επίθεσή του στους πρόποδες των Καρπαθίων.[4] Μετά από αυτό, η πόλη μεγάλωσε, αλλά δεν έγινε ποτέ μια σημαντική αστική τοποθεσία αυτού του τμήματος της χώρας. Είχε πλήθος τεχνιτών, πολλά πανηγύρια και αγορές. Οι ντόπιοι έμποροι συναλλάσσονταν τόσο με Πολωνούς όσο και με ξένους εμπόρους, κυρίως από το Βασίλειο της Ουγγαρίας, εκμεταλλευόμενοι την εγγύτητα των συνόρων. Το 1550, ο Γιοάχιμ Λουμπομίρσκι, ένας αυλικός του Βασιλιά Σιγισμούνδου Β΄ Αύγουστου της Πολωνίας, και η καταγωγή του, δόθηκε στο Γιάσουο, αφού μετατράπηκε σε σταρόστβο.[4] Όταν αναφερόταν στις λεπτομέρειες μιας επιθεώρησης πόλης το 1564, το Slownik Geograficzny περιέγραψε: «Κρίνοντας από τον αριθμό των αρτοποιών και των τσαγκάρηδων, πρέπει να συμπεράνουμε ότι η πόλη ήταν σημαντικά μεγαλύτερη από σήμερα». Πρόκειται για το Γιάσουο του 1902 περίπου, με 2.962 κατοίκους εκείνη τη μετέπειτα εποχή.[4] Το Γιάσουο δόθηκε στον Μικόουαϊ Στρους από τον Βασιλιά Σιγισμούνδο Γ΄ της Πολωνίας το 1613. Ανέστησε την πόλη και ενίσχυσε την απαγόρευση εναντίον των Εβραίων, «επειδή εμποδίζουν τους κατοίκους της πόλης στο εμπόριο και αγοράζουν όλα τα τρόφιμα», όπως περιέγραψε ο Στρους, σύμφωνα με το Slownik Geograficzny.[4]

Παλάτι Σροτσίνσκι

Οι καλές εποχές τελείωσαν τη δεκαετία του 1650. Το 1655, η πόλη καταλήφθηκε και καταστράφηκε από τους Σουηδούς (βλέπε τον Κατακλυσμό), το 1657 - από τους Τρανσιλβανούς του Γεωργίου Β΄ Ράκοτσι, και στα πρώτα χρόνια του 18ου αιώνα - πάλι από τα σουηδικά στρατεύματα του Βασιλιά Καρόλου ΙΒ΄ της Σουηδίας (δείτε: Μεγάλος Βόρειος Πόλεμος). Επιπλέον, καταστροφικές πυρκαγιές έπληξαν το Γιάσουο το 1683, το 1755 και το 1826, οι οποίες πιθανότατα επιβράδυναν την ανάπτυξη της πόλης.[4] Η πόλη καταστράφηκε για άλλη μια φορά από τους Ρώσους κατά τη διάρκεια της Συνομοσπονδίας του Μπαρ.

Ο Άνταμ Τάρουο έγινε σταρόστα του Γιάσουο το 1733 και ο Γέντζεϊ Μοστσένσκι ήταν ο επόμενος σταρόστα που ανέλαβε τα καθήκοντά του.[4] Ο σταρόστα ζούσε σε ένα κάστρο στο Κραγιοβίτσε, αφού το Γιάσουο δεν είχε τείχη ή κάστρο. Δεν υπάρχουν παραδοσιακά ερείπια κάστρου στο Γιάσουο.[4] Μοναστήρι και εκκλησία των Καρμελιτών υπήρχαν επίσης στο Γιάσουο. Το Slownik Geograficzny προτείνει ότι πιθανότατα ιδρύθηκε πριν από το 1437. Ένα πηγάδι, το οποίο υποτίθεται ότι ευλόγησε ο Άγιος Αδαλβέρτος ταξιδεύοντας από την Ουγγαρία, υπήρχε στην εκκλησία, που προσέλκυε προσκυνητές στην πόλη. Το μοναστήρι μετατράπηκε σε γραφείο για το σταρόστα το 1786 και το πηγάδι δεν υπάρχει σήμερα.[4]

Το 1772, μετά τον πρώτο διαμελισμό της Πολωνίας, το Γιάσουο προσαρτήθηκε από την Μοναρχία των Αψβούργων και έγινε μέρος του Βασιλείου της Γαλικίας και Λοδομερίας. Το 1790, η πόλη έγινε η έδρα μιας συνοικίας, η οποία είχε μεταφερθεί εδώ από την Ντούκλα. Αρκετοί Αυστριακοί δημόσιοι υπάλληλοι ήρθαν εδώ και χτίστηκαν κτίρια γραφείων, με νέο δημαρχείο, δικαστήριο, φυλακή και σχολεία. Πολλά σπίτια στην πλατεία της αγοράς κάηκαν στην πυρκαγιά του 1826, η οποία οδήγησε σε μια οικοδομική έκρηξη και στις αρχές του 1846, αγρότες από τα χωριά γύρω από το Γιάσουο συμμετείχαν στην εξέγερση των αγροτών της Γαλικίας. Στις 12 Ιουνίου 1846, οι ταραχές της Γαλικίας προκάλεσαν ένα κύμα αντιεβραϊκών ταραχών, οι οποίες σάρωσαν την πόλη, τραυματίζοντας και καταστρέφοντας τις περιουσίες πολλών ιθαγενών Εβραίων. Πολύ κοντά στο Γιάσουο, το διυλιστήριο οινοπνευματωδών ποτών του Γιάκομπ Φραντ κάηκε. Οι πυροσβεστικές δυνάμεις έλαβαν εντολή να μην σβήσουν τις φωτιές από τον περιφερειάρχη που έφτασε στο σημείο και άλλες αρχές δεν επενέβησαν. Η πόλη και τα γύρω χωριά αναφέρθηκαν ότι περιείχαν έξι χιλιάδες κατοίκους εκείνη την εποχή, και το ένα τέταρτο αυτού του πληθυσμού ήταν Εβραίοι, σύμφωνα με τον ειδικό ανταποκριτή της εφημερίδας Εβραϊκός Κόσμος εκείνη την εποχή.[5] Ένας από τους κληρικούς που κινητοποίησε την αγροτιά στην επόμενη αντιαυστριακή εξέγερση του 1848 ήταν ο Πατήρ Κάρολ Σλέγκαλ από κοντά από το Γιάσουο.[6]

Αναμνηστική πλακέτα στο πρώην φαρμακείο του Ιγκνάτσι Λουκασιέβιτς

Μεταξύ 1840 και 1849, η πόλη διατηρούσε πληθυσμό περίπου 1.950 ατόμων, σύμφωνα με στοιχεία απογραφής που περιλαμβάνονται στο Λεξικό της Γεωγραφίας.[7] Το 1858, ο Ιγκνάτσι Λουκασιέβιτς, ένας παγκοσμίου φήμης εφευρέτης, μετακόμισε στο Γιάσουο. Λόγω της πρωτοποριακής του δουλειάς, κατασκευάστηκε μια πετρελαιοπηγή στο Νιεγκουοβίτσε, κοντά στο Γιάσουο (1889–1890). Κοντά στο Γιάσουο και στην κοντινή πόλη Κρόσνο, άλλα διυλιστήρια αργού πετρελαίου ιδρύθηκαν στα μέσα στα τέλη του 1800. [8] Την ίδια περίπου εποχή, κατασκευάστηκε μια σιδηροδρομική γραμμή από το Στρούζε στο Ζάγκους (1872-1884), με πρόσθετη σύνδεση από το Γιάσουο στο Ζέσουφ, η οποία άνοιξε το 1890. Η «Ενορία της Σταύρωσης του Χριστού», που εδρεύει στο νεκροταφείο, ιδρύθηκε το 1862.[4] Το 1860, η αυστριακή αυτοκρατορική διοίκηση διακήρυξε ξανά το δικαίωμα των Εβραίων να ζουν μέσα στα όρια του Γιάσουο. Στη συνέχεια, ο εβραϊκός πληθυσμός αυξήθηκε ραγδαία, ριζώνοντας τον εαυτό του στον οικονομικό και εμπορικό τομέα της πόλης και των γειτονικών περιοχών.[9]

Στις αρχές του 20ου αιώνα, ο πληθυσμός του Γιάσουο ήταν 10.000 κάτοικοι. Η πόλη ήταν καλά διατηρημένη και καθαρή, χτίστηκε ένα εργοστάσιο παραγωγής ενέργειας το 1897, στη συνέχεια άνοιξε ένα δημοτικό πάρκο και τον Σεπτέμβριο του 1900, το Γιάσουο επισκέφθηκε ο Αυτοκράτορας Φραγκίσκος Ιωσήφ Α΄ της Αυστρίας. Μεταξύ 1880 και 1902, η γεωργία και η κατασκευή υφασμάτων ήταν οι κοινές κύριες ασχολίες στην περιοχή γύρω από την πόλη.[4] Γύρω στο 1910, ο ιερέας Κισέφσκι και οι έξι χωροφύλακες του καταδίωξαν Ανατολικούς Ορθόδοξους αγρότες επιβάλλοντάς τους πρόστιμο με ασήμαντες προφάσεις και πολλοί οδηγήθηκαν στο δικαστήριο στο Γιάσουο για να λάβουν τις ποινές τους. Ένας Εβραίος δικηγόρος εκπροσώπησε τους Ορθόδοξους αγρότες και περιέγραψε ότι οι Εβραίοι στην περιοχή δεν διώκονταν επειδή χειρίζονταν ανοιχτά τα αναμμένα κεριά, για τα οποία επιβλήθηκαν πρόστιμα στους Ορθόδοξους αγρότες.[10] Η ουκρανική εθνική ομάδα γνωστή ως Κοινωνία Προσβίτα (Διαφωτισμός) ανέπτυξε θυγατρικές στο Γιάσουο μεταξύ 1893 και 1903. Μέχρι το 1914, η Εταιρεία εξαπλώθηκε σε 22 λέμκικα χωριά και προώθησε την ουκρανική εθνική ιδεολογία, ταυτότητα και γλώσσα.[11] Αρκετές μάχες του Α΄ Παγκοσμίου Πολέμου έγιναν στην περιοχή Γιάσουο, αλλά η ίδια η πόλη δεν καταστράφηκε. Η πόλη καταλήφθηκε πίσω από το ρωσικό μέτωπο. Οι σιδηρόδρομοι έτρεχαν από το Σάνοκ στο Γιάσουο και από το Γιάσουο στο Πσέμισλ, στους οποίους βασίστηκαν οι ρωσικές δυνάμεις κατοχής για τη μεταφορά τροφίμων, πυρομαχικών και στρατευμάτων μέσω του μετώπου.[12] Τον Μάιο του 1915, στην Επίθεση στο Γκορλίτσε-Τάρνουφ, οι ρωσικές δυνάμεις απωθήθηκαν από τους Γερμανούς, οι οποίοι εισήλθαν στο Γιάσουο στις 6 Μαΐου 1915, στις 22:30. Ο Πρώσος διοικητής Αουγκούστ φον Μάκενζεν μετέφερε το αρχηγείο του στο Γιάσουο το επόμενο πρωί, αφού η γραμμή απωθήθηκε αρκετά μίλια πέρα από την πόλη.[13] Μετά τον πόλεμο, το 1918, η Πολωνία ανέκτησε την ανεξαρτησία και τον έλεγχο της πόλης.

Στη Δεύτερη Πολωνική Δημοκρατία, το Γιάσουο ήταν η έδρα μιας κομητείας στο Βοεβοδάτο Κρακοβίας (1919-1939). Στο μεγαλύτερο μέρος της περιόδου του Μεσοπολέμου, η ανεργία και η φτώχεια επικρατούσαν και η κατάσταση άρχισε σιγά σιγά να βελτιώνεται στα τέλη της δεκαετίας του 1930, μετά τη δημιουργία της Κεντρικής Βιομηχανικής Περιοχής. Το 1937, άνοιξε το χημικό εργοστάσιο Gamrat, αλλά όλες οι προσπάθειες καταστράφηκαν στη γερμανική εισβολή στην Πολωνία, η οποία πυροδότησε το Β΄ Παγκόσμιο Πόλεμο το Σεπτέμβριο του 1939.

Μνημείο για την επιτυχημένη επιχείρηση Kedyw στις 5 Αυγούστου 1943

Κάτω από τη γερμανική κατοχή το Γιάσουο ανήκε στο Γενικό Κυβερνείο και ήταν σημαντικό κέντρο του πολωνικού κινήματος αντίστασης. Στην αλλαγή από το 1939 στο 1940, 93 Πολωνοί που προσπάθησαν να περάσουν τα σύνορα για να βρουν καταφύγιο στην Ουγγαρία, φυλακίστηκαν από τους Γερμανούς στο Γιάσουο και στη συνέχεια σφαγιάστηκαν στο κοντινό χωριό Σιεκλούφκα (δείτε: Ναζιστικά εγκλήματα κατά του πολωνικού έθνους).[14] 27 Πολωνοί που γεννήθηκαν στο Γιάσουο, καθώς και άλλοι Πολωνοί που έζησαν ή σπούδασαν στην πόλη, δολοφονήθηκαν από τους Ρώσους στη μεγάλη Σφαγή του Κάτιν τον Απρίλιο–Μάιο 1940.[15] Το βράδυ της 5ης/6ης Αυγούστου 1943, οι Κέντιφ πραγματοποίησαν μια επιτυχημένη επίθεση στην τοπική φυλακή. Οι Πολωνοί που έσωσαν τους Εβραίους από το Ολοκαύτωμα, δέθηκαν με Εβραίους από τους Γερμανούς και απελάθηκαν μαζί τους.[16] Το Σεπτέμβριο και τον Οκτώβριο του 1944, μετά την καθιέρωση της σοβιετικής-γερμανικής πρώτης γραμμής, η οποία παρέμεινε αμετάβλητη για αρκετούς μήνες, οι Γερμανοί άρχισαν την εκδίωξη όλων των κατοίκων του Γιάσουο, καθώς η πόλη βρισκόταν στην πρώτη γραμμή. Στα τέλη του φθινοπώρου του 1944, μονάδες της Βέρμαχτ έκαψαν ολόκληρη την πόλη, καθώς η κατοχική γερμανική διοίκηση διέταξε να καταστραφεί η πόλη, με αποτέλεσμα να καταστραφεί το 90% του Γιάσουο. Ήταν μια από τις πιο κατεστραμμένες πολωνικές πόλεις. Τον Ιανουάριο του 1945, μόνο 365 άνθρωποι κατοικούσαν ανάμεσα στα ερείπια της πόλης.

Ετυμολογία[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]

Το όνομα προέρχεται από την παλαιά πολωνική κοινή λέξη για τη «φάτνη» ή «γούρνα» που ακουγόταν σαν «jasło» < *jesło. Πιθανώς, προέρχεται από το σλαβονικό ρήμα «τρώω» - «jeść» < *jesti. Το σύγχρονα πολωνικά ισοδύναμα είναι «żłób» ή πιο σπάνια «koryto» και η λέξη «jasło» έχει ξεχαστεί με αυτήν την έννοια. Η γερμανοποιημένη εκδοχή ήταν Jassel ή Jessel, η οποία εμφανίστηκε το 1325.[17]

Μεταφορές[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]

Ο Εβραιοπολωνός μαθηματικός Χιούγκο Στάινχαους γεννήθηκε στο Γιάσουο

Το Γιάσουο είναι ένας σημαντικός σιδηροδρομικός κόμβος της νοτιοανατολικής Πολωνίας, με τρένα που πηγαίνουν προς τρεις κατευθύνσεις - ανατολικά (προς Ζάγκους), δυτικά (προς Στρούζε) και βορειοανατολικά (προς Ζέσουφ). Μια άλλη γραμμή, κατά μήκος του ποταμού Βισουόκα έως τη Ντεμπίτσα, σχεδιάστηκε κατά την περίοδο του μεσοπολέμου. Η κατασκευή της ξεκίνησε το 1938, αλλά δεν ολοκληρώθηκε ποτέ λόγω του Β΄ Παγκοσμίου Πολέμου.

Διεθνείς σχέσεις[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]

Αδελφοποιημένες πόλεις[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]

Το Γιάσουο είναι αδελφοποιημένο με τις:[18]

Παραπομπές[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]

  1. ↑ (Γερμανικά, Αγγλικά, Γαλλικά, Ισπανικά, Ιταλικά) archINFORM. 12508. Ανακτήθηκε στις 6  Αυγούστου 2018.
  2. ↑ bdl.stat.gov.pl/api/v1/data/localities/by-unit/061813305011-0953059?var-id=1639616&format=jsonapi. Ανακτήθηκε στις 5  Οκτωβρίου 2022.
  3. ↑ «Najwieksze miasta w Polsce pod wzgledem liczby ludnosci» [Οι μεγαλύτερες πόλεις της Πολωνίας από άποψη πληθυσμού]. polskawliczbach.pl (στα Πολωνικά). 
  4. ↑ 4,00 4,01 4,02 4,03 4,04 4,05 4,06 4,07 4,08 4,09 4,10 4,11 4,12 Sulimierski, Filip, Bronisław Chlebowski, and Władysław Walewski. Słownik Geograficzny Królestwa Polskiego I Innych Krajów Słowiańskich: Warszawa 1880-1902. Translated by William F. "Fred" Hoffman. Warszawa: BUW. Sekcja Dokumentów Wtórnych, 2006. p. 488-490
  5. ↑ "The Galician Riots." The Jewish World (New York City), July 1, 1898. p. 272
  6. ↑ Stauter-Halsted, Keely. The Nation in the Village: The Genesis of Peasant National Identity in Austrian Poland, 1848-1914. Ithaca: Cornell University Press, 2004.
  7. ↑ Johnston, Alexander (1853). Dictionary of Geography, Descriptive, Physical, Statistical, and Historical, Forming a Complete General Gazetteer of the World. London: Longman, Brown, Green, and Longmans. σελ. 681. 
  8. ↑ Peasant maids, city women : from the European countryside to urban America. Harzig, Christiane. Ithaca: Cornell University Press. 1997. σελίδες 145. ISBN 0801483956. 
  9. ↑ History of the Jews of Jasło : Yizkor (memorial) book of the Jewish community of Jaslo, Poland : translation of Toldot Yehudei Yaslo. Leibner, William., Kramer, Phyllis., Ibn-Chaim, Moshe N. New York. 2013. σελίδες Synopsis. ISBN 9781939561084. 
  10. ↑ Birkbeck, W. J. Religious Persecution in Galicia (Austrian Poland). Berridge, 1912. pp. 14-15
  11. ↑ R., Magocsi, Paul (2015). With their backs to the mountains: a history of Carpathian Rus' and Carpatho-Rusyns. Budapest: Central European University Press. σελ. 133. ISBN 9789633861073. 
  12. ↑ Various. New York Times Current History; The European War, Vol 2, No. 3, June, 1915 April–September, 1915. 2005. From section: "Seven Days of War East and West"
  13. ↑ Prit, Buttar (21 Μαρτίου 2017). Germany ascendant : the Eastern Front 1915. Oxford. σελ. 204. ISBN 9781472819376. 
  14. ↑ Βαρντζίνσκα, Μάρια (2009). Był rok 1939. Operacja niemieckiej policji bezpieczeństwa w Polsce. Intelligenzaktion (στα Πολωνικά). Βαρσοβία: Ινστιτούτο Εθνικής Μνήμης. σελ. 258-259. 
  15. ↑ «Dzień Katyński w Jaśle: "zginął kwiat inteligencji polskiej"». terazJaslo.pl (στα Πολωνικά). Ανακτήθηκε στις 20 Μαρτίου 2021. 
  16. ↑ Datner, Szymon (1968). Las sprawiedliwych (στα Πολωνικά). Warszawa: Książka i Wiedza. σελ. 110. 
  17. ↑ prof. Maria Malec. Słownik nazw geograficznych Polski. 2003. WN PWN. 2007. (ISBN 83-01-13857-2)
  18. ↑ 18,0 18,1 18,2 18,3 18,4 18,5 18,6 18,7 «Jasło Official Website - "Współpraca Międzynarodowa Jasła" (Jasło's Twin Towns)». ) © 2008 Urząd Miasta w Jaśle. Αρχειοθετήθηκε από το πρωτότυπο στις 17 Μαρτίου 2008. Ανακτήθηκε στις 22 Οκτωβρίου 2009. 
  19. ↑ «Prague Partner Cities» (στα Τσεχικά). © 2009 Magistrát hl. m. Prahy. Ανακτήθηκε στις 2 Ιουλίου 2009. 

Πηγές[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]

Εξωτερικοί σύνδεσμοι[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]

Καθιερωμένοι όροι
Ανακτήθηκε από "https://el.wikipedia.org/w/index.php?title=Γιάσουο&oldid=9970216"