Μπαρντέγιοβ

Από τη Βικιπαίδεια, την ελεύθερη εγκυκλοπαίδεια

Συντεταγμένες: 49°17′36″N 21°16′34″E / 49.29333°N 21.27611°E / 49.29333; 21.27611

Μπαρντέγιοβ

Έμβλημα
Τοποθεσία στο χάρτη
Τοποθεσία στο χάρτη
Μπαρντέγιοβ
49°17′42″N 21°16′33″E
ΧώραΣλοβακία
Διοικητική υπαγωγήBardejov District
Ίδρυση1241
Διοίκηση
 • ΔήμαρχοςBoris Hanuščak
Έκταση72,39 km²
Υψόμετρο323 μέτρα
Πληθυσμός30.267 (1  Ιανουαρίου 2023)[1]
Ταχ. κωδ.085 01
Τηλ. κωδ.054
Ζώνη ώραςUTC+01:00 (επίσημη ώρα)
UTC+02:00 (θερινή ώρα)
ΙστότοποςΕπίσημος ιστότοπος
Commons page Σχετικά πολυμέσα
Μνημείο Παγκόσμιας
Κληρονομιάς της UNESCO
Απόθεμα της Πόλης Μπαρντέγιοβ
Επίσημο όνομα στον κατάλογο μνημείων Π.Κ.

Η κεντρική πλατεία της παλιάς πόλης, με τον ναό του αγίου Αιγιδίου και το δημαρχείο
Χάρτης
Χώρα μέλος Σλοβακία
ΤύποςΠολιτιστικό
Κριτήριαiii, iv
Ταυτότητα973
Ιστορικό εγγραφής
Εγγραφή2000 (24η συνεδρίαση)

Το Μπαρντέγιοβ (σλοβακικά: Bardejov, προφορά ; γερμανικά: Bartfeld‎‎, ουγγρικά: Bártfa‎‎, πολωνικά: Bardejów‎‎[2]) είναι πόλη στη βορειοανατολική Σλοβακία, στα όρη Μπεσκίντ. Η πόλη το 2010 είχε 33.020 κατοίκους. Το παλιό οχυρωμένο κέντρο της πόλης έχει ανακηρυχθεί μνημείο παγκόσμιας κληρονομιάς από την UNESCO, καθώς είναι εξαιρετικά διατηρημένο και ολοκληρωμένο και αποτελεί τυπικό παράδειγμα αστικοποίησης στην περιοχή.[3]

Ιστορία[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]

Η περιοχή του σημερινού Μπαρντέγιοβ κατοικείται από την εποχή του λίθου, με ίχνη κατοίκησης τα οποία χρονολογούνται από το 20.000 Π.Χ. Η παλαιότερη μνεία στην πόλη γίνεται το 1247, όταν οι μοναχοί του Μπαρντέγιοβ παραπονέθηκαν στον βασιλιά Μπέλα Δ΄ σχετικά με την παραβίαση των συνόρων της πόλης από το γειτονικό Πρέσοβ. Το 1320, ο βασιλιάς Κάρολος Ροβέρτος έδωσε στους κατοίκους της πόλης εκτεταμένα δικαιώματα, με αποτέλεσμα τη γρήγορη επέκταση της πόλης. Οι κύριες δραστηριότητες των κατοίκων ήταν το εμπόριο, η γεωργία και η βιοτεχνία.[4] Το Μπαρντέγιοβ βρισκόταν σε εμπορικό δρόμο ο οποίος διέσχιζε τα Καρπάθια και συνέδεε την Ουγγαρία με την Πολωνία.[3] Το 1352 η πόλη οχυρώθηκε. Το 1376 η πόλη ανακηρύχθηκε ελεύθερη βασιλική πόλη από τον Λαδίσλαος Α΄.[4]

Μέχρι τον 15ο αιώνα, το Μπαρντέγιοβ είχε αναπτυχθεί σε πολυάσχολη πόλη με μεγάλη οικονομική ανάπτυξη. Τότε είχε περίπου 500 σπίτια και πληθυσμό 3.000. Η κύρια δραστηριότητα των κατοίκων ήταν η παραγωγή και πώληση λιναριού, στο οποίο η πόλη είχε το μονοπώλιο,[4] ενώ η πόλη διέθετε συντεχνίες ραφτών, αγγειοπλαστών, σιδεράδων, ψαράδων, χασάπηδων, κατασκευαστών μποτών και ξιφών μεταξύ άλλων. Η πόλη άκμαζε και διέθετε επίσης μύλους, οινοποιείο, πριονιστήρια και παρασκευαστήρια πλίνθων. Όμως, με τη λήξη του μονοπωλίου του Μπραντέγιοβ στο λινάρι στα τέλη του 15ου αιώνα, η πόλη παρήκμασε. Η πόλη πλήχτηκε περαιτέρω από πολέμους και επιδημίες, όπως η επιδημία πανώλης το 1710. Οι Γερμανοί και Ούγγροι σταδιακά αντικαταστάθηκαν από Σλοβάκους.[4]

Στις αρχές του 18ου αιώνα, εγκαταστάθηκε στο Μπαρντέγιοβ μεγάλος αριθμός Σλοβάκων και Εβραίων και μέχρι τα τέλη του αιώνα η πόλη είχε τον ίδιο πληθυσμό που είχε τον 16ο αιώνα. Η πόλη γνώρισε νέα περίοδο ανάπτυξης, κατά την οποία χτίστηκε η εβραϊκή συναγωγή, σχολεία λουτρά, εκκλησίες και γέφυρες. Τον 19ο αιώνα η περιοχή βιομηχανοποιήθηκε. Το 1893 η πόλη συνδέθηκε σιδηροδρομικώς με τον Πρέσοβ.[5] Όμως, στις αρχές του 20ού αιώνα, η πόλη έγινε πάλι ένα αγροτικό κέντρο.

Το 1950, το Μπαρντέγιοβ ανακηρύχθηκε προστατευόμενη πόλη και το 1967 άρχισε εκτεταμένη αποκατάσταση της πολιτιστικής της κληρονομιάς. Το 2000 το Μπαρντέγιοβ ανακηρύχθηκε μνημείο παγκόσμιας κληρονομιάς από την UNESCO, στο οποίο περιλαμβάνεται το παλιό κέντρο της πόλης και η εβραϊκή γειτονιά.[3]

Αξιοθέατα[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]

Η πάλια πόλη του Μπαρντέγιοβ διατηρεί το πολεοδομικό σχέδιο που είχε τον 13ο και 14ο αιώνα, με μεγάλη πλατεία όπου βρισκόταν η αγορά και δρόμους ανά τακτά διαστήματα. Η κεντρική πλατεία περιβάλλεται στις πλευρές της από αστικά σπίτια των αρχών του 15ου αιώνα και στην τέταρτη πλευρά υψώνεται η ρωμαιοκαθολική εκκλησία του αγίου Αιγιδίου, με μορφή τρίκλιτης βασιλικής. Στο κέντρο της πλατείας βρίσκεται το αναγεννησιακό δημαρχείο. Η παλιά πόλη περιβάλλεται από τείχη. Άλλο ένα αξιοθέατο της πόλης είναι η μικρή εβραϊκή συνοικία, η οποία αναπτύχθηκε γύρω από τη συναγωγή, η οποία κατασκευάστηκε την περίοδο 1725-1747.[3]

Αδελφοποιημένες πόλεις[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]

Το Μπαρντέγιοβ έχει αδελφοποιηθεί με τις εξής πόλεις:

Παραπομπές[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]

  1. pop-stat.mashke.org/slovakia-cities.htm.
  2. Komisja Standaryzacji Nazw Geograficznych poza Granicami Rzeczypospolitej Polskiej Αρχειοθετήθηκε 2013-12-12 στο Wayback Machine..
  3. 3,0 3,1 3,2 3,3 Bardejov Town Conservation Reserve UNESCO
  4. 4,0 4,1 4,2 4,3 Vladimir Linder (1994). «Bardejov». Slovak Heritage Live newsletter Volume 2, No. 4. slovakheritage.org. Ανακτήθηκε στις 11 Μαΐου 2016. 
  5. «História mesta Bardejov». e-bardejov.sk. Ανακτήθηκε στις 11 Μαΐου 2016. 
  6. «Miasta partnerskie – Zamość». Urząd Miasta Zamość (στα Πολωνικά). Αρχειοθετήθηκε από το πρωτότυπο στις 28 Ιανουαρίου 2017. Ανακτήθηκε στις 26 Ιουλίου 2013. 

Εξωτερικοί σύνδεσμοι[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]