Γαρρύα
| Γαρρύα | ||||||||||||
|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|
 Ταξιανθίες γαρρύας τον Φεβρουάριο στο Σιάτλ
| ||||||||||||
| Συστηματική ταξινόμηση | ||||||||||||
| ||||||||||||
| Συνώνυμα[1] | ||||||||||||
|
Η γαρρύα ((λατινική και επιστημονική ονομασία Garrya) είναι γένος δικοτυλήδονων φυτών που ανήκει στην οικογένεια γαρρυοειδή και την τάξη γαρρυώδη, στις οποίες έδωσε την ονομασία τους. Η γαρρύα συναντάται στη φύση στο Μεξικό, στις δυτικές ΗΠΑ, την Κεντρική Αμερική και τις Μεγάλες Αντίλλες.[1]
Οι γαρρύες είναι αειθαλείς, δίοικοι θάμνοι, που επικονιάζονται από τον άνεμο και φθάνουν σε ύψος το 1 έως 5 μέτρα. Τα φύλλα τους είναι αντίθετα και απλά, ωοειδή, με δερματώδη υφή και χρώμα σκούρο πράσινο έως γκριζοπράσινο. Το μήκος τους ποικίλλει από 3 μέχρι 15 εκατοστά, έχουν ομαλό χείλος και βραχύ μίσχο. Τα άνθη είναι μικρά, υπόλευκα με πρασινωπή χροιά, και κρέμονται σε μακρόστενες σειρές, που αναπτύσσονται αργά από τα τέλη του καλοκαιριού. Οι αρσενικές σειρές έχουν μήκος από 3 έως 20 εκατοστά και φθάνουν σε πλήρη ανάπτυξη στα τέλη του χειμώνα, οπότε και ρίχνουν γύρη. Οι σειρές των θηλυκών ανθέων είναι συνήθως λίγο μικρότερες σε μήκος και λιγότερο κρεμαστές. Ο καρπός είναι σφαιροειδής ξηρή Ράγα και περιέχει δύο σπόρους.[2]
Είδη[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]
Σήμερα αναγνωρίζονται γενικώς στο γένος Garrya 18 είδη, τα εξής (με τη γεωγραφική κατανομή τους):
- Garrya buxifolia, γαρρύα η κυτιόφυλλη – δυτικό Όρεγκον, βόρεια Καλιφόρνια
- Garrya congdonii – Καλιφόρνια
- Garrya corvorum – Γουατεμάλα
- Garrya elliptica, γαρρύα η παράλιος – δυτικό Όρεγκον, δυτική Καλιφόρνια
- Garrya fadyenii – Κούβα, Τζαμάικα, Ισπανιόλα, έχει εισαχθεί στις Υπήνεμες Νήσους
- Garrya flavescens, γαρρύα η κίτρινη – Καλιφόρνια και Μπάχα Καλιφόρνια, βορειοανατολικά μέχρι τη Γιούτα και το Νέο Μεξικό
- Garrya fremontii – νότια Ουάσινγκτον (πολιτεία), Όρεγκον, Καλιφόρνια, βορειοδυτική Νεβάδα
- Garrya glaberrima – Μεξικό (Κοαουίλα, Νουέβο Λεόν, Ταμαουλίπας)
- Garrya goldmannii – νοτιοανατολικό Νέο Μεξικό, νοτιοδυτικό Τέξας, και νοτιοανατολικό Μεξικό
- Garrya grisea, γαρρύα η τεφρά – Μπάχα Καλιφόρνια
- Garrya laurifolia, γαρρύα η δαφνόφυλλη – ευρύτατα διαδεδομένη από το βόρειο Μεξικό (Τσιουάουα και Ταμαουλίπας) έως τον Παναμά
- Garrya lindheimeri – νοτιοδυτικό Τέξας και βορειοανατολικό Μεξικό
- Garrya longifolia, γαρρύα η μακρόφυλλη – αρκετές πολιτείες του Μεξικού
- Garrya mexicana, γαρρύα η μεξικανική – νότιο Νουέβο Λεόν
- Garrya ovata, γαρρύα η ωοειδής – Νέο Μεξικό, Τέξας, Τσιουάουα, Οαχάκα
- Garrya salicifolia, γαρρύα η ιτεόφυλλη – Μπάχα Καλιφόρνια, Μπάχα Καλιφόρνια Σουρ
- Garrya veatchii – Καλιφόρνια, Μπάχα Καλιφόρνια
- Garrya wrightii – Αριζόνα, Νέο Μεξικό, Τέξας, Τσιουάουα, Σονόρα, Ντουράνγκο, Κοαουίλα
Καλλιέργεια και χρήσεις[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]
Ορισμένα είδη, με πιο αξιοσημείωτο το Garrya elliptica, καλλιεργούνται ευρύτατα σε κήπους ως καλλωπιστικά φυτά, τόσο για το φύλλωμα όσο και για τις ταξιανθίες τους, οι οποίες αναδεικνύονται τον χειμώνα. Συχνά φυτεύονται κοντά σε κάποιο τοίχωμα ή ως αντιανεμικά σε παραλιακές περιοχές.[3] Τα αρσενικά φυτά προτιμώνται, καθώς οι ταξιανθίες τους είναι μακρύτερες και ελκυστικότερες. Μια καλλιεργούμενη ποικιλία του είδους G. elliptica, η «Τζέιμς Ρουφ», έχει ταξιανθίες μήκους έως 35 εκατοστών. Τα υβρίδια G. × issaquahensis (G. elliptica × G. fremontii) και G. × thuretii (G. elliptica × G. fadyenii) έχουν δημιουργηθεί για φύτευση σε κήπους.
Παραπομπές[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]
- ↑ 1,0 1,1 Govaerts, R. «Garrya Douglas ex Lindl». World Checklist of Selected Plant Families. Royal Botanic Gardens, Kew.
- ↑ Dahling, Gerald V. (1978). «Systematics and evolution of Garrya». Contributions from the Gray Herbarium of Harvard University (Harvard University Herbaria) (209): 1, 3-104. doi:.
- ↑ Brickell, Christopher· Royal Horticultural Society (2008). RHS A–Z Encyclopedia of Garden Plants. 2 (3η έκδοση). Ηνωμένο Βασίλειο: Dorling Kindersley. σελ. 1128. ISBN 978-1405332965.
Εξωτερικοί σύνδεσμοι[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]
- Χάρτης της γεωγραφικής κατανομής της Garrya στο DiscoverLife.org