Βρεταννία Δευτέρα

Από τη Βικιπαίδεια, την ελεύθερη εγκυκλοπαίδεια
Η Ρωμαϊκή Βρετανία περί το 410 μ.Χ., χωρίς (υποθετικά) επαρχιακά σύνορα.

Η Bρετανία Δευτέρα, λατιν.: Britannia Secunda ή Britannia II (Βρετανία ΙΙ) ήταμν μία από τις επαρχίες της διοίκησης των «Βρετανών», που δημιουργήθηκε κατά τις εταρρυθμίσεις τού Διοκλητιανού στα τέλη του 3ου αι. [1] Πιθανότατα δημιουργήθηκε μετά την ήττα του σφετεριστή Αλλέκτου από τον Κωνστάντιο Α΄ Χλωρό το 296 μ.Χ. και αναφέρθηκε στον περί το 312 Κατάλογο της Βερόνας των ρωμαϊκών επαρχιών. Η θέση και η πρωτεύουσά της παραμένουν αβέβαια, αν και πιθανότατα βρισκόταν πιο μακριά από τη Ρώμη, από ό,τι η Βρετανία Πρώτη. Προς το παρόν, οι περισσότεροι μελετητές τοποθετούν τη Βρετανία II στο Γιόρκσαϊρ και τη βόρεια Αγγλία. Εάν ναι, η πρωτεύουσά της θα ήταν το Eβόρακον (Γιόρκ).

Η παραδοσιακή διάταξη των ύστερων ρωμαϊκών επαρχιών κατά τον Κάμντεν, [2] που τοποθετεί τη Βρετανία ΙΙ στην Ουαλία. Με βάση τη σύγχρονη αρχαιολογία, η Βρετανία Ι έφτανε τουλάχιστον βόρεια ως το Κορίνιον.
Μία άλλη πιθανή διευθέτηση των ύστερων ρωμαϊκών επαρχιών, με τη Βρετανία ΙΙ στη βόρεια Αγγλία.

Ιστορία[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]

Μετά τη ρωμαϊκή κατάκτηση της Βρετανίας, διοικήθηκε ως ενιαία επαρχία από το Καμουλόδουνον (Κόλτσεστερ) και στη συνέχεια από το Λονδίνιον (Λονδίνο) μέχρι τις μεταρρυθμίσεις τού Σεβήρου, που ακολούθησαν την εξέγερση τού κυβερνήτη της Κλοδίου Αλβίνου. Αυτλες χώρισαν την επικράτεια σε ορεινή Άνω Βρετανία (Britannia Superior) και πεδινή Κάτω Βρετανία (Britannia Inferior), των οποίων οι αντίστοιχες πρωτεύουσες ήταν το Λονδίνιον και το Eβόρακον. Κατά τις πρώτες φάσεις των μεταρρυθμίσεων τού Διοκλητιανού, η Βρετανία βρισκόταν υπό τον έλεγχο της Βρετανικής αυτοκρατορίας του Αλλέκτου ως μέρος της Εξέγερσης των Καραυσίων. Κάποια στιγμή μετά την ανάκτηση τού εδάφους από τον Κωνστάντιο Α΄ Χλωρό το 296 μ.Χ., ιδρύθηκε η διοίκηση των Βρετανών (με τοποτηρητή της στο Λονδίνιο) και έγινε τμήμα της πραιτωριανής επαρχίας της Γαλατίας. Οι Βρετανίες χωρίστηκαν σε τρεις, τέσσερις ή πέντε επαρχίες, [α] που φαίνεται να έφεραν τα ονόματα Πρώτη, Δευτέρα, Mαξίμα Καισαρησία και (πιθανώς) Φλαβία Καισαρησία και Βαλεντία. [β] [4] [5]

Η τοποθέτηση και οι πρωτεύουσες αυτών των όψιμων βρετανικών επαρχιών είναι αβέβαιες, αν και ο Κατάλογος Αξιωμάτων αναφέρει τον κυβερνήτη (praeses) της Βρετανίας ΙΙ από την τάξη των ιππέων, καθιστώντας απίθανο να είχε βάση το Λονδίνιον. Ο κατάλογος των επισκόπων που συμμετείχαν στη Σύνοδο τού 314 της Αρλ είναι προφανώς αλλοιωμένος [γ], αλλά γενικά υποτίθεται ότι μιμείται τη ρωμαϊκή διοίκηση: φαίνεται βέβαιο ότι ένας από τους επισκόπους ήταν από το Εβόρακον, ακόμα και αν το όνομά του ("Eβόριος" ) ήταν ένα γραφικό λάθος. [7]

Γ. Κάμντεν[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]

Ο Γουίλιαμ Κάμντεν υποστήριξε την τοποθέτηση της Βρετανίας Δευτέρας στην Ουαλία [2] και η με μεγάλη επιρροή πλαστογραφία του Τσαρλς Μπέρτραμ, Περί τού κράτους της Βρετανίας, τοποθετεί τη Βρετανία ΙΙ δίδοντάς της σύνορα με το Ντη (Dee) και το Σέβερν. [8] Αυτό ήταν γενικά αποδεκτό από τα μέσα του 18ου έως τα μέσα του 19ου αι., πριν αποκαλυφθεί ως απάτη. Έχει γενικά αναιρεθεί από την ανακάλυψη επιγραφών, που δείχνουν ότι η δυτική Αγγλία ήταν μέρος της Βρετανίας Ι, με πιθανή πρωτεύουσα το Κορίνιον.

Βαλεντία[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]

Ο Αμμιανός αναφέρει ότι το έτος 369 ο κόμης Θεοδόσιος ίδρυσε ή επανίδρυσε την επαρχία της Βαλεντίας (που μαρτυρείται περαιτέρω στον Κατάλογο των Αξιωμάτων) από εδάφη, που ανακτήθηκαν από τον «εχθρό». [9] Η τοποθεσία της είναι θέμα επιστημονικής συζήτησης, αλλά κάποιοι την τοποθετούν στο τείχος τού Αδριανού στην περιοχή γύρω από το Λουγκουβάλιο (Καρλάιλ). Αν ναι, θα είχε σχηματιστεί κάποια στιγμή τον 4ο αι. έξω από εδάφη, που προηγουμένως διοικούνταν από το Eβόρακον. Άλλοι την τοποθετούν ανάμεσα στο τείχος τού Αδριανού και το τείχος τού Αντωνίνου ή στην Ουαλία στην περιοχή γύρω από τη Ντέιβα (Τσέστερ). Και στις δύο περιπτώσεις, μέρος της επικράτειας μπορεί επίσης να είχε προηγουμένως τη διαχείριση από το Eβόρακον πριν από την αναδιοργάνωση.

Σημειώσεις[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]

  1. Polemius Silvius's 5th-century Nomina Omnium Provinciarum gives six provinces, but Roman administration over the Orcades (Orkney) is generally discounted. Some modern scholars such as Birley, however, believe Maxima and Flavia were originally a single province Caesariensis which was later divided. This comports with Camden[2] and some texts of Sextus Rufus, although they make the original province Britannia Maxima.
  2. Valentia is generally treated as a later formation and placed variously beyond the Wall, around the Wall, and in Wales. It may, however, have simply been another name for the British diocese as a whole.[3]
  3. "Nomina Episcoporum, cum Clericis Suis, Quinam, et ex Quibus Provinciis, ad Arelatensem Synodum Convenerint" ["The Names of the Bishops with Their Clerics who Came Together at the Synod of Arles and from which Province They Came"] from the Consilia[6] in Thackery[7] (in Latin)

Bιβλιογραφικές αναφορές[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]

  1. Frere, Sheppard (1967). Britannia: a history of Roman Britain. Cambridge: Harvard University Press. σελίδες 198–199. 
  2. 2,0 2,1 2,2 Camden, William (1610), «The Division of Britaine», Britain, or, a Chorographicall Description of the most flourishing Kingdomes, England, Scotland, and Ireland, http://www.visionofbritain.org.uk/travellers/Camden/7 
  3. Dornier, Ann (1982). «The Province of Valentia». Britannia 13: 253–260. doi:10.2307/526498. 
  4. Notitia Dignitatum.
  5. Verona List.
  6. Labbé, Philippe & Gabriel Cossart (eds.) Sacrosancta Concilia ad Regiam Editionem Exacta: quae Nunc Quarta Parte Prodit Actior [The Sancrosanct Councils Exacted for the Royal Edition: which the Editors Now Produce in Four Parts], Vol. I: "Ab Initiis Æræ Christianæ ad Annum CCCXXIV" ["From the Beginning of the Christian Era to the Year 324"], col. 1429. The Typographical Society for Ecclesiastical Books (Paris), 1671.
  7. 7,0 7,1 Thackery, Francis. Researches into the Ecclesiastical and Political State of Ancient Britain under the Roman Emperors: with Observations upon the Principal Events and Characters Connected with the Christian Religion, during the First Five Centuries, pp. 272 ff. T. Cadell (London), 1843.
  8. Hughes, William. The Geography of British History: A Geographical Description of the British Islands at Successive Periods from the Earliest Times to the Present Day: With a Sketch of the Commencement of Colonisation on the Part of the English Nation, p. 87. Longman, Green, Longman, Roberts, & Green (London), 1863.
  9. Ammianus, XXVIII, iii.