Βικιπαίδεια:Εγχειρίδιο μορφής/Λέξεις για προσοχή
 | Αυτή η οδηγία είναι μέρος του Εγχειρίδιου Μορφής της Ελληνικής Βικιπαίδειας. Είναι ένα γενικά αποδεκτό πρότυπο που πρέπει να προσπαθήσουν να ακολουθήσουν οι συντάκτες, αν και αντιμετωπίζεται καλύτερα με κοινή λογική, και μπορεί να ισχύουν περιστασιακές εξαιρέσεις. Κάθε ουσιαστική τροποποίηση αυτής της σελίδας θα πρέπει να αντικατοπτρίζει τη συναίνεση. Σε περίπτωση αμφιβολίας, συζητήστε πρώτα στη σελίδα συζήτησης. |
 | Αυτή η σελίδα με λίγα λόγια: Να είστε προσεκτικοί με εκφράσεις που μπορεί να εισάγουν προκατάληψη, να μην έχουν ακρίβεια ή να περιλαμβάνουν προσβλητικούς όρους. Χρησιμοποιήστε καθαρή, άμεση γλώσσα. Αφήστε τα γεγονότα και μόνο να μιλήσουν. |
| Εγχειρίδιο μορφής |
|---|
|
|
Δεν υπάρχουν απαγορευμένες λέξεις ή εκφράσεις στη Βικιπαίδεια, αλλά ορισμένες εκφράσεις πρέπει να χρησιμοποιούνται με προσοχή, διότι ενδέχεται να προκαλούν μεροληψία. Προσπαθήστε να εξαλείψετε εκφράσεις που είναι κολακευτικές, απαξιωτικές, ασαφείς, κλισέ, ή υποστηρίζουν μια συγκεκριμένη άποψη.
Οι συμβουλές σε αυτήν την οδηγία δεν περιορίζονται στα παραδείγματα που παρέχονται και δεν πρέπει να εφαρμόζονται αυστηρά. Εάν μια λέξη μπορεί να αντικατασταθεί από μια με λιγότερες πιθανότητες παρεξήγησης, θα έπρεπε.[1] Ορισμένες λέξεις έχουν συγκεκριμένες τεχνικές έννοιες σε ορισμένα πλαίσια και είναι αποδεκτές σε αυτά τα πλαίσια, π.χ. αξίωση νομικά. Αυτό που έχει σημασία είναι ότι τα λήμματα πρέπει να είναι καλογραμμένα και να είναι συνεπή με τις βασικές πολιτικές περιεχομένου - Βικιπαίδεια: Ουδέτερη οπτική γωνία, Βικιπαίδεια: Όχι πρωτότυπη έρευνα και Βικιπαίδεια: Επαληθευσιμότητα . Η κατευθυντήρια γραμμή δεν ισχύει για παραθέσεις, οι οποίες πρέπει να αναπαράγονται πιστά από τις αρχικές πηγές.
Εάν δεν αισθάνεστε ότι μπορείτε να βελτιώσετε μόνοι σας την προβληματική διατύπωση ενός λήμματος, μπορείτε να προσθέσετε ένα πρότυπο μήνυμα για να τραβήξετε την προσοχή άλλων συντακτών σε ένα λήμμα που χρειάζεται επιμέλεια .
Λέξεις που μπορεί να εισάγουν προκατάληψη[επεξεργασία κώδικα]
Φούσκωμα[επεξεργασία κώδικα]
Λέξεις όπως αυτές χρησιμοποιούνται συχνά χωρίς αναφορά για την προώθηση του θέματος ενός λήμματος, ενώ ούτε παρέχουν ούτε απλώς συνοψίζουν επαληθεύσιμες πληροφορίες. Αντί να κάνετε μη αποδείξιμες διακηρύξεις σχετικά με τη σημασία ενός θέματος, χρησιμοποιήστε γεγονότα και απόδοση για να αποδείξετε αυτή τη σημασία.
- Παράδειγμα φουσκώματος:
- O Μπομπ Ντίλαν είναι η καθοριστική φιγούρα της αντικουλτούρας της δεκαετίας του '60 και ένας λαμπρός τραγουδοποιός.
- Μόνο τα γεγονότα :
- Ο Ντίλαν είχε συμπεριληφθεί στο 100: Οι πιο σημαντικοί άνθρωποι του αιώνα του Time, sτο οποίο ονομαζόταν «αυθεντία ποιητής, καυστικός κοινωνικός κριτικός και ατρόμητος, καθοδηγώντας το πνεύμα της γενιάς αντικουλτούρας».[1] Στα μέσα της δεκαετίας του 1970, τα τραγούδια του είχαν ξανατραγουδηθεί από εκατοντάδες άλλους καλλιτέχνες.[2]
Τα λήμμα που πάσχουν από τέτοια γλώσσα πρέπει να ξαναγραφτούν για να διορθωθεί το πρόβλημα ή ενδέχεται να επισημανθούν με ένα κατάλληλο πρότυπο εάν ένας συντάκτης δεν είναι βέβαιος πώς να τα διορθώσει καλύτερα.
Το φούσκωμα είναι ένα παράδειγμα θετικής φορτωμένης ή χειραγωγικής γλώσσας· η αρνητικά χειραγωγική γλώσσα πρέπει να αποφεύγεται εξίσου. Τα άτομα που είναι υπεύθυνα για «δημόσιες δαπάνες» (ουδέτερος όρος) μπορούν να φορτωθούν και με τους δύο τρόπους, όπως «πολιτικοί που φορολογούν και ξοδεύουν, δανειζόμενοι πάνω από τις πλάτες των εγγονιών μας» ή «δημόσιοι υπάλληλοι που διασφαλίζουν σημαντικές επενδύσεις στην ουσιαστική μας υποδομή για το δημόσιο καλό».
Αμφισβητούμενοι χαρακτηρισμοί[επεξεργασία κώδικα]
Χαρακτηρισμοί φορτωμένοι με αξία - όπως το να αποκαλείται μια οργάνωση σέκτα, ένα άτομο ρατσιστής ή σεξιστής, τρομοκράτης ή αγωνιστής της ελευθερίας ή μια σεξουαλική πρακτική διαστροφή -μπορεί να εκφράζει αμφιλεγόμενη άποψη και καλύτερα να αποφεύγεται, εκτός εάν χρησιμοποιείται ευρέως από αξιόπιστες πηγές για να περιγράψουν το θέμα, οπότε χρησιμοποιήστε την εντός κειμένου απόδοση. Αποφύγετε το μύθος με την ανεπίσημη έννοιά του και καταδείξετε το επιστημονικό πλαίσιο για τυπική χρήση του όρου.
Το πρόθεμα ψευδο- δείχνει ότι κάτι είναι ψευδές ή κίβδηλο, το οποίο μπορεί να είναι συζητήσιμο. Η κατάληξη -gate υποδηλώνει την ύπαρξη σκανδάλου. Χρησιμοποιήστε αυτά σε αντικείμενα μόνο όταν χρησιμοποιούνται ευρέως εξωτερικά, π.χ. Gamergate, με απόδοση εντός κειμένου σε περίπτωση αμφιβολίας. Αντί να περιγράφετε ένα άτομο χρησιμοποιώντας τον υποκειμενικό και ασαφή όρο αμφιλεγόμενος, δώστε αντίθετα στους αναγνώστες πληροφορίες σχετικά με τις σχετικές αντιπαραθέσεις. Βεβαιωθείτε, επίσης, ότι αξιόπιστες πηγές αποδεικνύουν την ύπαρξη διαμάχης και ότι ο όρος δεν χρησιμοποιείται για να δώσει αδικαιολόγητο βάρος σε περιθωριακή άποψη.
Όσον αφορά τον όρο ψευδοεπιστήμη : σύμφωνα με την πολιτική Βικιπαίδεια:Ουδέτερη οπτική γωνία, οι ψευδοεπιστημονικές απόψεις «θα πρέπει να περιγράφονται σαφώς ως τέτοιες». Σύμφωνα με την κατευθυντήρια γραμμή περιεχομένου Βικιπαίδεια:Περιθωριακές θεωρίες, ο όρος ψευδοεπιστήμη, όταν υποστηρίζεται από αξιόπιστες πηγές, μπορεί να χρησιμοποιηθεί για τη διάκριση περιθωριακών θεωριών από την επικρατούσα επιστήμη.
Μη υποστηριζόμενες αναφορές[επεξεργασία κώδικα]
Οι διφορούμενες λέξεις ή στα αγγλικά οι λέξεις νυφίτσες είναι λέξεις και φράσεις που στοχεύουν στη δημιουργία μιας εντύπωσης ότι κάτι συγκεκριμένο και ουσιαστικό έχει ειπωθεί, ενώ στην πραγματικότητα έχει κοινοποιηθεί μόνο ένας αόριστος ή διφορούμενος ισχυρισμός. Μια κοινή μορφή διφορούμενης διατύπωσης είναι η αόριστη απόδοση, όπου μια δήλωση καλύπτεται με αυθεντία, αλλά δεν έχει ουσιαστική βάση. Φράσεις όπως οι παραπάνω παρουσιάζουν την εμφάνιση υποστήριξης για δηλώσεις, αλλά μπορούν να στερήσουν από τον αναγνώστη την ευκαιρία να εκτιμήσει την πηγή της άποψης. Μπορούν να συγκαλύψουν μια προκατειλημμένη άποψη. Οι ισχυρισμοί για το τι λένε, σκέφτονται, αισθάνονται ή πιστεύουν οι άνθρωποι και τι έχει καταδείξει, επιδείξει ή αποδείξει πρέπει να αποδοθούν με σαφήνεια.
Τα παραπάνω παραδείγματα δεν είναι αυτόματα χειραγωγικές λέξεις. Μπορούν επίσης να χρησιμοποιηθούν στην κύρια ενότητα ενός λήμματος ή σε μια θεματική πρόταση μιας παραγράφου, και το σώμα του λήμματος ή η υπόλοιπη παράγραφος μπορεί να παρέχει απόδοση. Ομοίως, οι απόψεις που αποδίδονται σωστά σε μια αξιόπιστη πηγή μπορούν να χρησιμοποιούν παρόμοιες εκφράσεις, εάν αυτές οι εκφράσεις απεικονίζουν με ακρίβεια τις απόψεις της πηγής. Αξιόπιστες πηγές μπορεί να αναλύουν και να ερμηνεύουν, αλλά το να το κάνουν οι συντάκτες θα παραβίαζαν τη Βικιπαίδεια:Όχι πρωτότυπη έρευνα ή πολιτικές Βικιπαίδεια:Ουδέτερη οπτική γωνία. Ομοίως, η συντακτική ειρωνεία και οι ενοχοποιήσεις με αμυδρούς επαίνους δεν έχουν θέση στα λήμματα της Βικιπαίδειας.
Τα λήμματα που περιλαμβάνουν χειραγωγικές λέξεις θα πρέπει ιδανικά να ξαναγραφούν έτσι ώστε να υποστηρίζονται από αξιόπιστες πηγές. Εναλλακτικά, ενδέχεται να επισημανθούν με τα {{Weasel}}, {{By whom}} ή παρόμοια πρότυπα για την υπόδειξη του προβλήματος στους μελλοντικούς αναγνώστες (οι οποίοι μπορεί να επιλέξουν να διορθώσουν το πρόβλημα).
Εκφράσεις αμφιβολίας[επεξεργασία κώδικα]
Λέξεις όπως υποτιθέμενο προφανές, φαινόμενο, εικαζόμενο, διατεινόμενο μπορούν να υποδηλώνουν ότι ένα δεδομένο σημείο είναι ανακριβές, αν και η φερόμενος και η κατηγορούμενος είναι κατάλληλες όταν η παραβίαση υποστηρίζεται αλλά είναι απροσδιόριστη, όπως με άτομα που περιμένουν ή υποβάλλονται σε ποινική δίκη· όταν χρησιμοποιούνται αυτά, βεβαιωθείτε ότι η πηγή της κατηγορίας είναι σαφής. Το ονομαζόμενο μπορεί να σημαίνει κοινά ονομαζόμενο, ψευδώς ή αμφιλεγόμενα ονομαζόμενο και μπορεί να είναι δύσκολο να τα ξεχωρίσουμε. Το απλά ονομαζόμενο είναι προτιμότερο για την πρώτη έννοια. Οι λεπτομερείς και αποδιδόμενες εξηγήσεις είναι προτιμότερες για τις άλλες.
Τα λάθος σημεία στίξης μπορούν επίσης να έχουν παρόμοια αποτελέσματα. Τα εισαγωγικά, όταν δεν επισημαίνουν μια πραγματική παράθεση, μπορούν να ερμηνευτούν ως ειρωνικά εισαγωγικά, υποδεικνύοντας ότι ο συγγραφέας αποστασιοποιείται από την κατά τα άλλα κοινή ερμηνεία της παρατιθέμενης έκφρασης. Η χρήση έμφασης μπορεί να μετατρέψει μια ακίνδυνη λέξη σε μια φορτωμένη έκφραση, οπότε αυτά τα περιστατικά πρέπει επίσης να εξεταστούν προσεκτικά.
Παρατηρητική αρθογράφηση[επεξεργασία κώδικα]
Η χρήση επιρρημάτων όπως αξιοσημείωτα και ενδιαφέροντα, και φράσεων όπως πρέπει να σημειωθεί, για να επισημανθεί κάτι ως ιδιαίτερα σημαντικό ή σίγουρο χωρίς να αποδίδεται αυτή η γνώμη θα πρέπει συνήθως να αποφεύγεται για να διατηρείται αμερόληπτος τόνος. Λέξεις όπως θεμελιωδώς, ουσιαστικά και βασικά μπορούν να υποδηλώνουν συγκεκριμένες ερμηνευτικές απόψεις, και έτσι θα πρέπει επίσης να αποδοθούν σε αμφιλεγόμενες περιπτώσεις. Προσοχή πρέπει να χρησιμοποιείται με στην πραγματικότητα, πράγμα που σημαίνει ότι ένα γεγονός είναι σε αντίθεση με τις προσδοκίες· βεβαιωθείτε ότι αυτό είναι επαληθεύσιμο και όχι απλώς υποτιθέμενο. Σαφώς, προφανώς, φυσικά, αυτονόητα και βεβαίως όλα υποθέτουν πάρα πολλά για τη γνώση και την προοπτική του αναγνώστη και συχνά ισοδυναμούν με φλυαρία. Η Βικιπαίδεια δεν πρέπει να έχει άποψη για το αν ένα γεγονός ήταν τυχερό ή όχι. Αυτή η προσέγγιση πειστικής γραφής είναι επίσης αντίθετη με τη πολιτική Βικιπαίδεια:Όχι πρωτότυπη έρευνα (η Βικιπαίδεια δεν προσπαθεί να οδηγήσει τον αναγνώστη σε μια συγκεκριμένη ερμηνεία ή συμπέρασμα), και την γλώσσα καθοδήγησης και διδασκαλίας (η Βικιπαίδεια δεν σπάει τον τέταρτο τοίχο και δεν γράφει στον αναγνώστη, εκτός από τα πρότυπα πλοήγησης.)
Πιο διακριτικά, η παρατήρηση μπορεί να παράγει επιπτώσεις που δεν υποστηρίζονται από τις πηγές . Όταν χρησιμοποιείται για τη σύνδεση δύο προτάσεων, λέξεις όπως αλλά, παρά, ωστόσο, και παρόλο που ενδέχεται να υποδηλώνουν μια σχέση εκεί που δεν υπάρχει, πιθανώς αμφισβητώντας την εγκυρότητα της πρώτης δήλωσης, δίνοντας παράλληλα βάρος στην αξιοπιστία της δεύτερης.
Συνώνυμα του είπε[επεξεργασία κώδικα]
Σε ορισμένους τύπους γραφής, η επαναλαμβανόμενη χρήση του εν λόγω θεωρείται κουραστική και οι συγγραφείς ενθαρρύνονται να χρησιμοποιούν συνώνυμα. Ωστόσο, στη Βικιπαίδεια, είναι πιο σημαντικό να αποφεύγεται η γλώσσα που προκαλεί αδικαιολόγητες συνέπειες.
Είπε, δήλωσε, περιέγραψε, έγραψε, σχολίασε και σύμφωνα με είναι σχεδόν πάντα ουδέτερες και ακριβείς. Χρειάζεται επιπλέον προσοχή με πιο φορτωμένους όρους. Για παράδειγμα, το να γράψουμε ότι ένα άτομο διευκρίνισε, εξήγησε, εξέθεσε, βρήκε, επισήμανε ή αποκάλυψε κάτι μπορεί να σημαίνει ότι είναι αλήθεια, αντί να μεταφέρει απλώς το γεγονός ότι ειπώθηκε. Το να γράψουμε ότι κάποιος επέμεινε, σημείωσε, παρατήρησε, εικάζει ή υποθέτει μπορεί να υποδηλώνει το βαθμό της προσοχής, της αποφασιστικότητας ή της πρόσβασης του ατόμου σε αποδεικτικά στοιχεία, ακόμη και όταν τέτοια πράγματα δεν είναι επαληθεύσιμα.
Για να γράψετε ότι κάποιος διαβεβαίωσε ή ισχυρίστηκε κάτι μπορεί να θέσει υπό αμφισβήτηση την αξιοπιστία της δήλωσής του, τονίζοντας κάθε πιθανή αντίφαση ή υπονοώντας μια αδιαφορία για τα αποδεικτικά στοιχεία. Ομοίως, να είστε συνετοί στη χρήση της παραδοχής, της ομολογίας, της αποκάλυψης και της άρνησης, ιδιαίτερα για ζωντανούς ανθρώπους, επειδή αυτά τα ρήματα μπορεί αδόκιμα να υποδηλώνουν ενοχή .
Εκφράσεις που στερούνται ακρίβειας[επεξεργασία κώδικα]
Ευφημισμοί[επεξεργασία κώδικα]
Η λέξη πέθανε είναι ουδέτερη και ακριβής· αποφύγετε τους ευφημισμούς όπως έφυγε. Ομοίως, το έκανε σεξ είναι ουδέτερο. ο ευφημισμός έκανε έρωτα είναι τολμηρή. Ορισμένες λέξεις που είναι κατάλληλες σε πολλά πλαίσια έχουν επίσης ευφημιστικές εντυπώσεις που πρέπει να αποφεύγονται: μην χρησιμοποιείτε ζήτημα για πρόβλημα ή διαφωνία. Τα θύματα αμάχων δεν πρέπει να καλύπτονται ως παράπλευρες απώλειες .
Αν ένα άτομο έχει θλίψη, ή έχει προσβληθεί, πείτε ακριβώς αυτό.
Τα πρότυπα διαφέρουν για εκφράσεις που αφορούν αναπηρίες και άτομα με ειδικές ανάγκες. Ο στόχος είναι να εκφράσουμε ιδέες με σαφήνεια και ευθεία χωρίς να προκαλέσουμε περιττή προσβολή. Μην υποθέσετε ότι η απλή γλώσσα είναι ακατάλληλη.[2]
Κλισέ και ιδιωματισμοί[επεξεργασία κώδικα]
Τα κλισέ και τα ιδιώματα πρέπει γενικά να αποφεύγονται υπέρ των άμεσων, κυριολεκτικών εκφράσεων. Η μερίδα του λέοντος συχνά παρεξηγείται. χρησιμοποιήστε έναν όρο όπως όλοι, οι περισσότεροι, τα δύο τρίτα ή ό, τι ταιριάζει με το πλαίσιο. Η κορυφή του παγόβουνου πρέπει να προορίζεται για συζητήσεις για παγόβουνα . Εάν κάτι θεωρείται ως σπάταλη περίσσεια, μην το αναφέρετε ως φούντα με μαργαριτάρι. Αντ' αυτού, περιγράψτε την σπάταλη προσπάθεια ως προς τις ενέργειες ή τα γεγονότα που οδήγησαν στην υπέρβαση. Αντί να γράψετε ότι κάποιος έκανε το βήμα, δηλώστε τις πράξεις του ουσιαστικά. Εάν μια κυριολεκτική ερμηνεία μιας φράσης δεν έχει νόημα στο πλαίσιο μιας πρότασης, τότε η πρόταση θα πρέπει να αναδιατυπωθεί. Ορισμένα ιδιώματα είναι κοινά μόνο σε ορισμένα μέρη του κόσμου και πολλοί αναγνώστες δεν είναι εγγενείς ομιλητές ελληνικών. Τα λήμματα δεν πρέπει να υποθέτουν εξοικείωση με συγκεκριμένες φράσεις.
Σχετικές χρονικές αναφορές[επεξεργασία κώδικα]
Προτιμώνται οι απόλυτες προδιαγραφές χρόνου σε σχέση με τις σχετικές κατασκευές που χρησιμοποιούν πρόσφατα, επί του παρόντος και ούτω καθεξής, επειδή οι τελευταίες ενδέχεται να ξεπεραστούν. «Μέχρι τον Σεπτέμβριο του 2022 οι εισφορές είχαν μειωθεί» μπορεί να έχει την ίδια έννοια με το «Πρόσφατα, οι εισφορές έχουν μειωθεί», αλλά η πρώτη πρόταση διατηρεί τη σημασία της όσο περνάει ο καιρός. Και οι κατασκευές τύπου πρόσφατα μπορεί να είναι διφορούμενες ακόμη και κατά τη στιγμή της γραφής: ήταν την τελευταία εβδομάδα; Μήνα; Έτος; [α] Η πληροφορία ότι «Η σημερινή πρόεδρος, η Κριστίνα Φερνάντεζ ανέλαβε καθήκοντα το 2007» ή «η Κριστίνα Φερνάντεζ είναι πρόεδρος από το 2007», αποδίδονται καλύτερα «η Κριστίνα Φερνάντεζ έγινε πρόεδρος το 2007». Λέξεις όπως «πριν από 17 χρόνια» ή «Ο Παπαδόπουλος είναι 65 ετών» πρέπει να ξαναγραφούν ως «το 2004», «Ο Παπαδόπουλος ήταν 65 ετών κατά τη στιγμή του συμβάντος» ή «Ο Παπαδόπουλος γεννήθηκε το 1956».
Εκφράσεις όπως «πρώην», «στο παρελθόν» και «παραδοσιακά» συνδυάζουν απροσδιόριστες περιόδους στο παρελθόν. Το «παραδοσιακό» είναι ιδιαίτερα ολέθριο επειδή συνεπάγεται αμνημονεύτη καθιερωμένη χρήση. Είναι καλύτερα να χρησιμοποιείτε ρητές ημερομηνίες που υποστηρίζονται από πηγές. Αντί «τα χάμπουργκερ είναι παραδοσιακό αμερικανικό φαγητό», πείτε «το χάμπουργκερ εφευρέθηκε περίπου το 1900 και έγινε ευρέως δημοφιλές στις Ηνωμένες Πολιτείες τη δεκαετία του 1930». Επειδή οι εποχές διαφέρουν μεταξύ του βόρειου και του νότιου ημισφαιρίου, προσπαθήστε να χρησιμοποιήσετε μήνες, τρίμηνα ή άλλους μη εποχικούς όρους, όπως τα μέσα του έτους, εκτός εάν η ίδια η εποχή είναι σχετική (ανοιξιάτικα άνθη, φθινοπωρινή συγκομιδή).
Μη καθορισμένοι τόποι ή γεγονότα[επεξεργασία κώδικα]
Όπως και στην προηγούμενη ενότητα, προτιμήστε συγκεκριμένες δηλώσεις από γενικές. Είναι καλύτερα να χρησιμοποιείτε ρητές περιγραφές, βασισμένες σε αξιόπιστες πηγές, για το πότε, πού ή πώς συνέβη ένα συμβάν. Αντί να πείτε «Τον Απρίλιο του 2012, ο βουλευτής Ιωάννου κατά κάποιον τρόπο κατάφερε να αυξήσει την αποδοχή του κατά 10%», πείτε «Τον Απρίλιο του 2012, η βαθμολογία αποδοχής του βουλευτή Ιωάννου αυξήθηκε κατά 10%, κάτι που οι ερωτηθέντες απέδωσαν στη νέα του θέση στην εξωτερική πολιτική.[1] ». Αντί να πείτε «ο γερουσιαστής Ιωάννου συζητά συχνά την εξωτερική πολιτική στις ομιλίες του», πείτε «ο γερουσιαστής Ιωάννου συζήτησε την εξωτερική πολιτική κατά τη διάρκεια της προεκλογικής του εκστρατείας και στη συνέχεια κατά τη διάρκεια της νικητήρια ομιλία του στο Κρατικό Συνεδριακό Κέντρο.[2] »
Θυμηθείτε ότι η Βικιπαίδεια είναι μια παγκόσμια εγκυκλοπαίδεια και δεν υποθέτει ότι ορισμένες τοποθεσίες ή ώρες είναι οι «δεδομένες». Τονίζουμε γεγονότα και απόψεις στον ίδιο βαθμό που τονίζονται από τις αξιόπιστες πηγές. Όροι όπως αυτή η χώρα δεν πρέπει να χρησιμοποιούνται.
Πρόσωπο ή αξίωμα;[επεξεργασία κώδικα]
Είναι απαραίτητο για ένα έργο αναφοράς να γίνεται διάκριση μεταξύ ενός αξιώματος (όπως ο πρόεδρος των Ηνωμένων Πολιτειών ) και ενός που το κατέχει (όπως ο Τζο Μπάιντεν)· μια εφημερίδα δεν χρειάζεται συνήθως να κάνει αυτή τη διάκριση, γιατί μια εφημερίδα «Πρόεδρος Μπάιντεν» και «ο Πρόεδρος» είναι ένα και το αυτό κατά τη διάρκεια της θητείας του.
Νεολογισμοί και νέες σύνθετες λέξεις[επεξεργασία κώδικα]
Οι νεολογισμοί είναι εκφράσεις που δημιουργήθηκαν πρόσφατα ή σε μεμονωμένες συνθήκες στις οποίες παρέμειναν περιορισμένες. Στις περισσότερες περιπτώσεις, δεν εμφανίζονται σε λεξικά γενικού ενδιαφέροντος, αν και μπορεί να χρησιμοποιούνται τακτικά σε συγκεκριμένες κοινότητες ή επαγγέλματα. Γενικά πρέπει να αποφεύγονται γιατί οι ορισμοί τους τείνουν να είναι ασταθείς και πολλοί δεν διαρκούν. Όπου η χρήση ενός νεολογισμού είναι απαραίτητη για την περιγραφή των πρόσφατων εξελίξεων σε έναν συγκεκριμένο τομέα, το νόημά του πρέπει να υποστηρίζεται από αξιόπιστες πηγές.
Η προσθήκη κοινών προθεμάτων ή επιθημάτων όπως προ-, μετά-, μη-, αντι-, ή -ειδές με τις υπάρχουσες λέξεις για τη δημιουργία νέων σύνθετων μπορεί να βοηθήσει στη συντομία, αλλά βεβαιωθείτε ότι οι όροι που προκύπτουν δεν είναι παραπλανητικοί ή προσβλητικοί και ότι δεν προσδίδουν αδικαιολόγητο βάρος σε μια οπτική γωνία. Για παράδειγμα, προσθέτοντας -ισμός ή -ιστής σε μια λέξη μπορεί να υποδηλώνουν ότι ένα αδύναμο σύστημα πεποιθήσεων είναι καλά εδραιωμένο, ότι οι οπαδοί μιας πεποίθησης είναι ιδιαίτερα δογματικοί ή ιδεολογικοί (όπως στην αντιεμβολιασμός), ή ότι οι πραγματικές καταστάσεις είναι πραγματικά ένα θέμα δόγματος ( όπως στον εξελικτισμό). Ορισμένες λέξεις, από τη δομή τους, μπορούν να υποδηλώνουν εκτεταμένες μορφές που μπορεί να αποδειχθούν αμφιλεγόμενες (π.χ. λεσβία και τρανσέξουαλ υποδηλώνουν τις μακρύτερες λέξεις λεσβιανισμός και τρανσεξουαλισμός, οι οποίες μερικές φορές θεωρούνται προσβλητικές επειδή φαίνεται να υπονοούν ένα σύστημα πεποιθήσεων ή μια ατζέντα).
Εύκολα συγχεόμενοι όροι[επεξεργασία κώδικα]
Μη χρησιμοποιείτε παρόμοιες ή σχετικές λέξεις με τρόπο που θολώνει το νόημα ή είναι εσφαλμένος ή παραμορφωτικός.
Για παράδειγμα, το επίθετο ελληνικός αναφέρεται γενικά σε άτομα και πράγματα με ελληνική εθνοτική καταγωγή ή σε σχέση με τον ελληνικό πολιτισμό γενικά, ενώ τα ελλαδίτης και ελλαδικός ειδικά σε πράγματα σε σχέση με τον γεωγραφικό χώρο της σύγχρονης Ελλάδας.
Παρόμοιες ανησυχίες αφορούν πολλά πολιτιστικά, επιστημονικά και άλλα θέματα και την ορολογία που χρησιμοποιείται για αυτά. Σε περίπτωση αμφιβολίας για έναν όρο, συμβουλευτείτε σοβαρά σύγχρονα λεξικά.
Αισχρότητες, χυδαιότητες και βωμολοχίες[επεξεργασία κώδικα]
Η Βικιπαίδεια δεν λογοκρίνεται και η συμπερίληψη υλικού που μπορεί να προσβάλλει είναι μέρος του σκοπού της ως εγκυκλοπαίδειας. Τα παραθέματα πρέπει πάντα να είναι κατά λέξη και όπως εμφανίζονται στην αρχική πηγή. Ωστόσο, η γλώσσα που είναι χυδαία, άσεμνη ή βέβηλη θα πρέπει να χρησιμοποιείται μόνο εάν η παράλειψή του θα καθιστούσε ένα λήμμα λιγότερο ακριβές ή σχετικόμ και αν δεν υπήρχε μη άσεμνη εναλλακτική λύση. Τέτοιες λέξεις δεν θα πρέπει να χρησιμοποιούνται εκτός παραθέσεων και ονομάτων, εκτός εάν είναι οι ίδιες θέμα λήμματος.
Σημειώσεις[επεξεργασία κώδικα]
Παραπομπές[επεξεργασία κώδικα]
- ↑ Βλέπε π.χ.: Gowers, Ernest (1954). The Complete Plain Words.
Be short, be simple, be human.
- ↑ Η National Federation of the Blind, για παράδειγμα, αντιτίθεται σε όρους όπως απώλεια όρασης, υπέρ του απλού τυφλός. Ομοίως, η ίδια ομάδα υποστηρίζει ότι δεν υπάρχει ανάγκη να αντικατασταθούν οι αμήχανες περιστάσεις όπως τα άτομα με τύφλωση αντί της απλούστερης φράσης τυφλοί. βλ. "Resolution 93-01", National Federation of the Blind,, 9 Ιουλίου 1993, πρόσβαση 26 Απριλίου 2010.