Ατιράου

Από τη Βικιπαίδεια, την ελεύθερη εγκυκλοπαίδεια

Συντεταγμένες: 47°7′N 51°53′E / 47.117°N 51.883°E / 47.117; 51.883

Ατιράου

Σημαία

Έμβλημα
Τοποθεσία στο χάρτη
Τοποθεσία στο χάρτη
Ατιράου
47°7′0″N 51°53′0″E
ΧώραΚαζακστάν
Διοικητική υπαγωγήΠεριφέρεια Ατιράου
Ίδρυση1640
Υψόμετρο−20 μέτρο
Πληθυσμός295.496 (1  Ιανουαρίου 2021)[1]
Ταχ. κωδ.060001–060011
Ζώνη ώραςUTC+05:00
ΙστότοποςΕπίσημος ιστότοπος
Commons page Σχετικά πολυμέσα

Το Ατιράου (καζακικά: Атырау‎‎, Atıraw, أتيراو, ρωσικά: Атырау‎‎, γνωστό μέχρι τις 4 Οκτωβρίου 1991 ως Γκούριεφ , ρωσικά: Гурьев‎‎), είναι πόλη στην Καζακστάν και πρωτεύουσα τις περιφέρειας Ατιράου. Το Ατιράου είναι διηπειρωτική πόλη στην Ευρασία, ευρισκόμενη στις εκβολές του Ουράλη στη Κασπία Θάλασσα. Επειδή ο Ουράλης αποτελεί το σύνορο Ευρώπης και Ασίας, βρίσκεται σε δύο ηπείρους. Βρίσκεται 2.700 χιλιόμετρα βορειοδυτικά του Αλμάτι και 351 χιλιόμετρα ανατολικά της Ρωσικής πόλης Αστραχάν.

Το σύγχρονο Ατιράου φημίζεται για τις βιομηχανίες πετρελαίου και φυσικού αερίου. Έχει 154.100 κατοίκους (2007), μια ελαφριά αύξηση από τους 142.500 κατοίκους της απογραφής 1999. Οι Καζάκοι έχουν σταθεροποιηθεί σε ποσοστά κοντά στο 90%. Οι υπόλοιποι κάτοικοι είναι κυρίως Ρώσοι, ενώ κάποιοι άλλοι ανήκουν σε άλλες εθνότητες όπως οι Τάταροι και οι Ουκρανοί, λόγω της εσωτερικής μετανάστευσης κατά την Σοβιετική εποχή.

Ιστορία[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]

Το ξύλινο φρούριο στο στόμιο του ποταμού Γιάικ ιδρύθηκε το 1645 ως Νίζνι Γιάιτσκι Γκορόντοκ (κυριολεκτικά, Φρούριο του Κάτω Γιάικ) από τον Ρώσο έμπορο Γκούρι Ναζάροφ, καταγόμενο από το Γιαροσλάβλ, που ειδικεύτηκε στο εμπόριο με τα κράτη της Χίβας και Μπουχάρας. Το φρούριο λεηλατήθηκε από τους κοζάκους του Γιαΐκ, οδηγώντας την οικογένεια Γκούριεφ να το ξαναχτίσει (1647-62). Ο Τσάρος Αλέξιος έστειλε μια φρουρά Στρέλτσι για να προστατεύσει το φρούριο από Κοζάκικες επιδρομές. Παρά τις προσπάθειες αυτές, ο Κοζάκος επαναστάτης Στέπαν Ραζίν κατείχε τη πόλη το 1667 και το 1668. Το φρούριο έχασε σταδιακά τη στρατηγική του σημασία και κατεδαφίστηκε το 1810. Από το 1708 έως το 1992 ήταν γνωστό ως Γκούριεφ, ενώ στα καζακικά το όνομα Ατιράου σημαίνει 'Δέλτα ποταμού'.

Η πόλη ανήκει σε δύο μέρη του κόσμου. Η περιοχή Σαμάρσκαγια (στη δεξιά πλευρά του ποταμού) βρίσκεται στην Ευρώπη και η περιοχή Μπουχάρσκαγια στην αριστερή πλευρά του ποταμού βρίσκεται στην Ασία. Η πόλη ιδρύθηκε το 1615, από τον εργοδότη Μιχαήλ Γκούριεφ, ο οποίος κατείχε το μονοπώλιο της αλιείας οξυρρύγχων στο στόμιο του Ουράλη.[2]

Γεωγραφία[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]

Το Ατιράου (μαζί με το Ακτάου) είναι το κύριο λιμάνι στη Κασπία Θάλασσα. Το Ατιράου βρίσκεται στο δέλτα του Ουράλη και βρίσκεται σε υψόμετρο περίπου 20 μέτρα κάτω από τη στάθμη της θάλασσας. Θεωρείται ότι η πόλη βρίσκεται τόσο στην Ασία όσο και στην Ευρώπη, καθώς χωρίζεται από τον Ουράλη.

Η πόλη είναι κομβικό σημείο του Βυθίσματος της Κασπίας, πλούσια σε πετρέλαιο. Υπάρχουν πολλές πετρελαιοπηγές στα πεδία Τενγκίζ και Κασαγκάν. Υπάρχει ένας πετρελαιαγωγός που ξεκινά στο Ατιράου και φτάνει στη Σαμάρα, όπου ενώνεται με το ρωσικό σύστημα αγωγών. Ένας ξεχωριστός αγωγός πετρελαίου ξεκινά από το πεδίο Τενγκίζ και φτάνει στο Νοβοροσίσκ στη Μαύρη Θάλασσα.

Πληθυσμός[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]

Στις αρχές του 2020, 290.700 άτομα ζούσαν στη πόλη. Συνολικά 355.117 άτομα ζουν στο αστικό ακιμάτ του Ατιράου.

Ακολουθεί η εθνοτική σύνθεση της πόλης στο Ατιράου στις αρχές του 2020:

Συνολικά ζουν 355.117 άτομα στο αστικό ακιμάτ του Ατιράου.

Προέλευση του ονόματος[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]

Το λεξικό δημοφιλών γεωγραφικών ονομάτων Ε. Μουρζάεφ (1984) γράφει:

"Η διακλαδισμένη ακτή μιας μεγάλης λίμνης ή Θάλασσας, στην οποία εμφανίζεται ο κόλπος και τα νησιά, οι εκβολές των ποταμών και των ακρωτηρίων. Η βορειοανατολική ακτή της Κασπίας Θάλασσας, συμπεριλαμβανομένου του αλίπ της, εξακολουθεί να αποκαλείται Ατιράου από τους ντόπιους."

Οι Α. Νουρμαγκανμπέτοφ και Μ. Χομπνταμπάγιεφ γράφουν:

"Η λέξη Ατιράου, που παλαιότερα σήμαινε "Νησί", επίσης κατανοεί την σημασία της λέξης σάγκα- "το στόμα του ποταμού", και αυτό είναι φυσικό, ανεξάρτητα εάν ο ποταμός εισέρχεται στον ωκεανό ή την θάλασσα, το στόμιο του διακλαδίζεται, και μεταξύ κάθε κλάδου υπάρχει ξηρός τόπος. Νομίζουμε ότι για αυτό το λόγο υπάρχει η κοινή χρήση του Ατιράου μαζί με το "στόμιο του ποταμού".

Το οικολογικό καζακορωσικό λεξικό (2001) γράφει:

Το Ατιράου είναι μια οδός, ένα κοπάδι ζαχαροκάλαμου στο στόμιο των Ουραλίων.

Κλίμα[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]

Το κλίμα του Ατιράου είναι ημίξηρο (τύπος BSk της κλιματικής ταξινόμησης Κέππεν). Η βροχόπτωση μόλις που επαρκεί για να μην ταξινομηθεί ως ερημικό κλίμα, με ζεστά καλοκαίρια και κρύους χειμώνες. Οι βροχοπτώσεις είναι ελάχιστες όλο το έτος. Το χιόνι είναι συνηθισμένο στη περιοχή αλλά τον χειμώνα δεν είναι έντονο. Η χαμηλότερη καταγεγραμμένη θερμοκρασία κατεγράφη, -37.9 °C, κατεγράφη το 1909, ενώ η υψηλότερη, 42.7 °C, κατεγράφη το 1984.[3] Είναι πολύ πιο ηπειρωτικό από περιοχές που βρίσκονται πιο δυτικά στην ευρωπαϊκή ήπειρο, με καλοκαίρια που χαρακτηρίζονται από θερμοκρασίες κατά μέσο όρο 33 °C και έλλειψη βροχοπτώσεων. Αυτό το κλίμα μοιάζει με τα μεσογειακά κλίματα με ζεστά καλοκαίρια και υποαρκτικούς χειμώνες με λίγο χιόνι αλλά με κρύες θερμοκρασίες. Αυτές οι τεράστιες διακυμάνσεις θερμοκρασίας είναι συγκρίσιμες με τις πεδιάδες στη Σιβηρία και τη Βόρεια Αμερική.

Κλιματικά δεδομένα Ατιράου
Μήνας Ιαν Φεβ Μάρ Απρ Μάι Ιούν Ιούλ Αύγ Σεπ Οκτ Νοε Δεκ Έτος
Υψηλότερη Μέγιστη °C (°F) 10.5 15.0 26.3 32.5 38.0 41.9 42.7 41.9 40.1 29.6 19.9 11.8 42,7
Μέση Μέγιστη °C (°F) −2.8 −1.8 5.8 17.2 24.5 30.8 33.4 31.6 24.6 15.3 5.1 −1.1 15,2
Μέση Μηνιαία °C (°F) −6.4 −6.3 0.8 11.2 18.4 24.5 26.8 24.8 18.0 9.7 1.3 −4.3 9,9
Μέση Ελάχιστη °C (°F) −9.4 −9.9 −3.1 6.1 12.8 18.4 20.5 18.5 12.3 5.0 −1.7 −7 5,2
Χαμηλότερη Ελάχιστη °C (°F) −37.9 −37.4 −32.3 −12.3 −2.3 2.3 8.1 4.8 −5.7 −15.7 −29.8 −35.8 −37,9
Υετός mm (ίντσες) 14 12 15 16 23 18 10 12 8 16 18 14 176
υγρασίας 84 80 74 58 50 45 45 46 52 64 80 84 64
Μέσες ημέρες βροχόπτωσης 4 4 6 8 9 7 6 5 5 8 10 6 78
Μέσες ημέρες χιονόπτωσης 14 11 7 1 0 0 0 0 0 1 5 11 50
Μέσες μηνιαίες ώρες ηλιοφάνειας 98 138 167 245 311 330 343 323 267 196 105 75 2.598
Πηγή #1: Pogoda.ru.net[3]
Πηγή #2: Εθνική Διοίκηση Ωκεανού και Ατμόσφαιρας (ώρες ηλιοφάνειας, 1961–1990)[4]

Βιομηχανία[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]

Βιομηχανία πετρελαίου[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]

Το τρίτο μεγαλύτερο διυλιστήριο στο Καζακστάν βρίσκεται στο Ατιράου.[5] Το διυλιστήριο του Ατιράου λειτουργείται από την KazMunayGas και έχει χωρητικότητα 16.600 κυβικών μέτρων την ημέρα (2012). Ένα βαθύ συγκρότημα διύλισης πετρελαίου βρίσκεται υπό κατασκευή, το οποίο είναι το τελικό στάδιο της πλήρους ανακατασκευής του διυλιστηρίου πετρελαίου του Ατιράου. Το εγχείρημα έχει σχεδιαστεί να επεξεργάζεται 2.4 εκατομμύρια τόνους πρώτων υλών ανά έτος (πετρέλαιο και πετρέλαιο εσωτερικής καύσης κενού). Το έργο θα αυξήσει το βάθος της επεξεργασίας πετρελαίου στο διυλιστήριο μέχρι το 2016 σε 85%, ενώ θα μπορεί να επεξεργάζεται 5.5 εκατομμύρια τόνους πετρελαίου το έτος.[6]

Το Ατιράου βρίσκεται κοντά στο πεδίο Τενγκίζ, το οποίο λειτουργείται εν μέρη από τη Chevron.[7] Οι περισσότερες οικογένειες των εργαζομένων της Chevron ζουν στο χωριό Ντοστίκ, ένα συγκρότημα που περιλαμβάνει στέγαση, ψυχαγωγικές εγκαταστάσεις και ένα διεθνές σχολείο.[8] Στο Ατιράου ζουν απόδημοι πληθυσμοί που εργάζονται για τις εταιρείες Agip, ExxonMobil, Shell, ConocoPhillips.[9]

Αθλητισμός[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]

Η πόλη φιλοξενεί την ομάδα καλαθοσφαίρισης ΒΚ Μπαρσί Ατιράου. Η ομάδα αγωνίζεται στο Κύπελλο Πρωταθλητών ΦΙΒΑ Ασίας και στο πρωτάθλημα καλαθοσφαίρισης του Καζακστάν. Παίζει τους εντός έδρας αγώνες της στο Συγκρότημα Αθλητισμού και Αναψυχής Ατιράου.

Διεθνείς σχέσεις[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]

Δίδυμες πόλεις[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]

Το Ατιράου είναι αδελφοποιημένο με τις παρακάτω πόλεις:

Γέφυρες του Ατυράου[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]

Στις 28 Αυγούστου 1965, χτίστηκε η πρώτη γέφυρα ενισχυμένου σκυροδέματος στην πόλη, περνώντας από τον Ουράλη. Η γέφυρα έχει μήκος 259 μέτρων και ύψος 10 μέτρων. Συνδέει την λεωφόρο Σατπάγιεφ με την οδό Αμπάι. Στην δεξιά ευρωπαϊκή ακτή της λεωφόρου Σατπάγιεφ, βρίσκεται η έδρα του δημαρχείου (ακιμάτ) της πόλης και το κτίριο του ακιμάτ της περιφέρειας Ατιράου.

Το 2001 χτίστηκε μια καλωδιωτή πεζογέφυρα. Η γέφυρα μήκους 551 μέτρων παρατίθεται στο βιβλίο των Ρεκόρ Γκίνες ως η μακρύτερη πεζογέφυρα στον κόσμο. Από τη μέση της γέφυρας πάνω στον Ουράλη κάποιος μπορεί να δει την λεωφόρο Αζαττίκ και όλα τα περίχωρα της.

Το 2009 άνοιξε η γέφυρα Σουλτάν Μπεϊμπάρς, μια γέφυρα τεσσάρων λωρίδων με χωρητικότητα 5-7 χιλιάδων αυτοκινήτων την ημέρα, μήκους 800 μέτρων με δρόμους πρόσβασης, μήκους 380.74 μέτρων και πλάτους 22 μέτρων. Το πλάτος του οδοστρώματος είναι 16 μέτρα, συν δύο μονοπάτια πεζοπορίας 2.5 μέτρων το καθένα.

Παραπομπές[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]

  1. www.citypopulation.de/en/kazakhstan/cities/.
  2. «Atyrau». Ανακτήθηκε στις 3 Απριλίου 2021. 
  3. 3,0 3,1 «pogoda.ru.net Погода и Климат». Ανακτήθηκε στις 10 Ιανουαρίου 2012. 
  4. «Atyrary (Atyrau) Climate Normals 1961–1990». Εθνική Διοίκηση Ωκεανού και Ατμόσφαιρας. Ανακτήθηκε στις 13 Μαΐου 2015. 
  5. «Company Overview of Atyrau Refinery LLP». Αρχειοθετήθηκε από το πρωτότυπο στις 26 Οκτωβρίου 2016. Ανακτήθηκε στις 3 Μαΐου 2021. 
  6. «Japanese Banks Provide $297.5 million Loan to Atyrau Oil Refinery». The Gazette of Central Asia (Satrapia). 15 August 2012. http://www.satrapia.com/news/article/japanese-banks-provide-2975-million-loan-to-atyrau-oil-refinery/. 
  7. Affairs, Chevron Policy, Government and Public. «Kazakhstan». chevron.com. Ανακτήθηκε στις 6 Δεκεμβρίου 2016. 
  8. «DAIS | Touching Hearts Strengthening Minds». www.daiskz.org. Ανακτήθηκε στις 6 Δεκεμβρίου 2016. 
  9. «General Information». atyrau.globaloutpostservices.com. Αρχειοθετήθηκε από το πρωτότυπο στις 20 Δεκεμβρίου 2016. Ανακτήθηκε στις 6 Δεκεμβρίου 2016. 
  10. https://tumba.kz/zhizn-regiona/11-zhizn-regiona/43012-Est_li_pobratimy_u_Aktau_i_drugih_gorodov_Kazahstan.html

 

Εξωτερικοί σύνδεσμοι[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]