Αγία Παρασκευή Αιανής Κοζάνης

Από τη Βικιπαίδεια, την ελεύθερη εγκυκλοπαίδεια

Συντεταγμένες: 40°13′16.08″N 21°46′28.68″E / 40.2211333°N 21.7746333°E / 40.2211333; 21.7746333 Για οικισμούς με το ίδιο όνομα δείτε το λήμμα: Αγία Παρασκευή (αποσαφήνιση)
Για συνώνυμο οικισμό στο δήμο Κοζάνης δείτε: Αγία Παρασκευή Πολυμύλου

Αγία Παρασκευή Αιανής
Αγία Παρασκευή Αιανής is located in Greece
Αγία Παρασκευή Αιανής
Αγία Παρασκευή Αιανής
Διοίκηση
ΧώραΕλλάδα
ΠεριφέρειαΔυτικής Μακεδονίας
Περιφερειακή ΕνότηταΚοζάνης
ΔήμοςΚοζάνης
Δημοτική ΕνότηταΑιανής
Δημοτική ΚοινότηταΑγίας Παρασκευής
Γεωγραφία και Στατιστική
Γεωγραφικό διαμέρισμαΜακεδονία
ΝομόςΚοζάνης
Υψόμετρο610
Έκταση5,920 (η κοινότητα)
Πληθυσμός637 (2011)
Πληροφορίες
Ταχ. κώδικας50 150
Τηλ. κωδικός+24610

Η Αγία Παρασκευή είναι ορεινό χωριό της Κοζάνης σε υψόμετρο 610 μέτρα[1].

Γεωγραφία - Αξιοθέατα[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]

Η Αγία Παρασκευή βρίσκεται στους βορειοανατολικούς πρόποδες του όρους Βούρινος (ή Μπούρινος) σε απόσταση 14 χλμ. νότια από την Κοζάνη και 10 χλμ. βορειοδυτικά από την Αιανή. Οι κάτοικοί της ασχολούνται με τη γεωργία (καλλιέργεια σιτηρών) και την κτηνοτροφία. Αρκετοί εργάζονται ως οικοδόμοι και στα εργοστάσια της Δ.Ε.Η.[2] Η εκκλησία της Αγίας Παρασκευής, στην οποία οφείλεται το όνομα του χωριού, από το 1997 έχει κηρυχθεί ως ιστορικό διατηρητέο μνημείο. Πρόκειται για ναό "που ευρίσκεται βόρεια του οικισμού και διατηρεί τοιχογραφίες του 16ου αιώνα στον ανατολικό τοίχο του ιερού (Ανάληψη, Ευαγγελισμός, Πλατυτέρα, Μελισμός, Ιεράρχες)"[3].

Ιστορία[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]

Η Αγία Παρασκευή, όπως η ευρύτερη περιοχή της Αιανής, έχει κατοικηθεί από από τα προχριστιανικά χρόνια χωρίς όμως να είναι γνωστό πότε ξεκίνησε η κατοίκηση του χωριού. Από τα δάπεδα της παλαιοχριστιανικής εκκλησίας και τη κρύπτη της Αγίας Παρασκευής πιθανολογείται ότι υπήρχε οργανωμένος συνοικισμός από τον 4ο με 5ο αιώνα. Το 1692 υπάρχει η πρώτη καταγεγραμμένη αναφορά στο κώδικα της Ζάβορδας στη μονή Μεταμορφώσης του Σωτήρα και Οσίου Νικάνορα. Δεν κατοικήθηκε από Οθωμανούς την περίοδο της τουρκοκρατίας αν και υπήρξε τσιφλίκι Τούρκου μπέη μέχρι την απελευθέρωση. Σύμφωνα με τον Κ. Γουναρόπουλο στο περιοδικό ΠΑΝΔΩΡΑ, αναφέρεται το 1872 να κατοικούν 12 Ελληνικές οικογένειες[2].

Το χωριό αναφέρεται επίσημα το 1918, μετά την απελευθέρωση, στο ΦΕΚ 260Α - 31/12/1918 να ορίζεται έδρα ομώνυμης κοινότητας[4]. Σύμφωνα με το σχέδιο Καλλικράτης η ομώνυμη κοινότητα ανήκει στη δημοτική ενότητα Αιανής του δήμου Κοζάνης και σύμφωνα με την απογραφή 2011 ο πληθυσμός της είναι 637 μόνιμοι κάτοικοι[5]. Η κοινότητα είναι χαρακτηρισμένη ως αγροτικός ημιορεινός οικισμός, με έκταση 5,920 χμ² (2011). [6]

Πληθυσμός[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]

Μόνιμος [7][8][9]
Έτος Πληθυσμός
1991 627
2001 676
2011 637
Πραγματικός (de facto) [10][11][12][6]
Έτος Πληθυσμός
1961 568
1971 524
1981 583
1991 628
2001 677
2011 640

Εξωτερικοί σύνδεσμοι[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]

Παραπομπές[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]

  1. Εγκυκλοπαίδεια Νέα Δομή. Τεγόπουλος - Μανιατέας. 1996. σελ. 102, τομ. 1. 
  2. 2,0 2,1 «ΑΓΙΑ ΠΑΡΑΣΚΕΥΗ ΚΟΖΑΝΗΣ - Ιστορία». www.agiaparaskevikozanis.gr. Αρχειοθετήθηκε από το πρωτότυπο στις 30 Μαρτίου 2019. Ανακτήθηκε στις 30 Μαρτίου 2019. 
  3. «ΔΙΑΡΚΗΣ ΚΑΤΑΛΟΓΟΣ ΚΗΡΥΓΜΕΝΩΝ ΑΡΧΑΙΟΛΟΓΙΚΩΝ ΧΩΡΩΝ ΚΑΙ ΜΝΗΜΕΙΩΝ». listedmonuments.culture.gr. Αρχειοθετήθηκε από το πρωτότυπο στις 5 Μαρτίου 2016. Ανακτήθηκε στις 30 Μαρτίου 2019. 
  4. «Διοικητικές Μεταβολές Οικισμών». ΕΕΤΑΑ. Ανακτήθηκε στις 30 Μαρτίου 2019. 
  5. «ΦΕΚ αποτελεσμάτων ΜΟΝΙΜΟΥ πληθυσμού απογραφής 2011», σελ. 10544 (σελ. 70 του pdf)
  6. 6,0 6,1 https://www.statistics.gr/2011-census-pop-hous
  7. https://www.eetaa.gr/metaboles/apografes/apografi_2011_monimos.pdf
  8. https://www.eetaa.gr/metaboles/apografes/apografi_2001_monimos.pdf
  9. https://www.eetaa.gr/metaboles/apografes/apografi_1991_monimos.pdf
  10. ΠΛ 1:133
  11. ΠΛΜ 1:390
  12. Δομή 1:150

Πηγές[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]

  • Εγκυκλοπαίδεια Πάπυρος Λαρούς Μπριτάνικα, 1978, 2006 (ΠΛΜ)
  • Εγκυκλοπαίδεια Πάπυρος Λαρούς, εκδ. 1963 (ΠΛ)
  • Εγκυκλοπαίδεια Δομή, 2002-4