Κρητικός Σιδηρόδρομος

Από τη Βικιπαίδεια, την ελεύθερη εγκυκλοπαίδεια
Χάρτης της Κρήτης

Η ιδέα της κατασκευής ενός κρητικού σιδηροδρόμου έχει εκφραστεί και επανέλθει πολλές φορές από τον 19ο αιώνα μέχρι σήμερα. Η ιδιαίτερη γεωγραφία της Κρήτης, η οποία εκτείνεται κατά μήκος του άξονα ανατολής-δύσης, και ταυτόχρονα το γεγονός ότι η πλειοψηφία του πληθυσμού κατοικεί πλησίον των βόρειων ακτών του νησιού, δημιουργούν ιδιαίτερο ενδιαφέρον σχετικά με τα πιθανά κοινωνικά οφέλη ενός σιδηροδρόμου. Μέχρι σήμερα ωστόσο η μικρή οικονομία του νησιού λειτούργησε ανασταλτικά στη κατασκευή σπουδαίων έργων υποδομής, μεταξύ των οποίων και του σιδηροδρόμου. [1]

Ιστορία[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]

Η πρώτη φορά που αναφέρθηκε ο κρητικός σιδηρόδρομος στον δημόσιο λόγο ήταν το 1893, όταν ο Οθωμανός Γενικός Διοικητής Kρήτης, Μαχμούτ Τζελάλ, υποσχέθηκε μεταξύ διάφορων εκσυγχρονιστικών έργων στο νησί και την κατασκευή ενός κρητικού σιδηροδρόμου.

Το 1895 προτάθηκε μετά από περιοδεία στη Κρήτη του Βέλγου προξένου στην Αθήνα Λουίς Ροσέλ, του μηχανικού Σαββάκη και κλιμακίου ξένων και ντόπιων μηχανικών, η κατασκευή σιδηροδρόμου από τα Χανιά στο Ηράκλειο και στη συνέχεια κατευθυνόμενη νότια προς τη Μεσαρά. Το τελευταίο, δηλαδή ένα σχέδιο σύνδεσης του Ηρακλείου με τη Μεσαρά επανήλθε και το 1903, ωστόσο κανένα από αυτούς τους σχεδιασμούς δεν προχώρησε. Το 1913 υποβλήθησαν δύο προτάσεις για σιδηρόδρομο στην πεδιάδα της Μεσαράς και παράλληλη κατασκευή τραμ στα Χανιά, με την συμμετοχή Γάλλων τεχνοκρατών. [2]

Το 1922 εγκαινιάζεται η μία και μοναδική σιδηροδρομική γραμμή που λειτούργησε ποτέ στη Κρήτη, η Σιδηροδρομική Γραμμή Ηρακλείου Κρήτης - Λατομείου Εσταυρωμένου. Η γραμμή είχε εξ' ολοκλήρου βιομηχανική χρήση και συγκεκριμένα κατασκευάστηκε με σκοπό τη μεταφορά φυσικών και τεχνητών λίθων για την κατασκευή του λιμανιού του Ηρακλείου. Είχε μήκος 6 χιλιομέτρων και παρέμεινε σε λειτουργία μέχρι το 1937. [3]

Μεταπολεμικά το σχέδιο του κρητικού σιδηροδρόμου επανήλθε επί κυβερνήσεως Κωνσταντίνου Μητσοτάκη, με πρόταση κατασκευής σιδηροδρόμου υψηλής ταχύτητας, κατά μήκος της βόρειας ακτής. Το 2000 εγκρίθηκαν δύο μελέτες από τον δήμαρχο Ηρακλείου, Κώστα Ασλάνη, η πρώτη σχετική με τη κατασκευή προαστιακού σιδηροδρόμου από Ηράκλειο προς Ρέθυμνο και Χανιά, και η δεύτερη, την ανάπτυξη δύο σιδηδοδρομικών γραμμών στο Ηράκλειο, από το Παγκρήτιο Στάδιο προς τη πλατεία Λιονταριών και το αεροδρόμιο Νίκος Καζαντζάκης και η δεύτερη από το κέντρο του Ηρακλείου προς την Κνωσσό. [4]

Το 2008 με την ανακοίνωση κατασκευής νέου αεροδρομίου στο Καστέλλι Πεδιάδος τέθηκε παράλληλη πρόταση και εκπόνηση μελέτης της Περιφέρειας Κρήτης σχετικά με τη κατασκευή σιδηροδρομικής γραμμής μήκους 40 χλμ. με σκοπό τη σύνδεση του Ηρακλείου με το νέο αεροδρόμιο. [5][6]

Παραπομπές[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]

  1. https://septrainose.gr/article/10112
  2. https://fonimaleviziou.gr/2023/03/24/kritikos-sidirodromos-polla-ta-schedia-kai-oi-protaseis-omos-ti-egine-praxi/
  3. Tzikas, Polykarpos; Konstantinos, Mamalakis; Tertipis, Dimitrios; Charitopoulos, Evangelos. «Μέσα σταθερής τροχιάς στην Κρήτη: Δίκτυα βιομηχανικών σιδηροδρόμων κατά το πρώτο μισό του 20ου αιώνα» (στα αγγλικά). Proceedings of the 12th International Congress of Cretan Studies. https://www.academia.edu/41044939/%CE%9C%CE%AD%CF%83%CE%B1_%CF%83%CF%84%CE%B1%CE%B8%CE%B5%CF%81%CE%AE%CF%82_%CF%84%CF%81%CE%BF%CF%87%CE%B9%CE%AC%CF%82_%CF%83%CF%84%CE%B7%CE%BD_%CE%9A%CF%81%CE%AE%CF%84%CE%B7_%CE%94%CE%AF%CE%BA%CF%84%CF%85%CE%B1_%CE%B2%CE%B9%CE%BF%CE%BC%CE%B7%CF%87%CE%B1%CE%BD%CE%B9%CE%BA%CF%8E%CE%BD_%CF%83%CE%B9%CE%B4%CE%B7%CF%81%CE%BF%CE%B4%CF%81%CF%8C%CE%BC%CF%89%CE%BD_%CE%BA%CE%B1%CF%84%CE%AC_%CF%84%CE%BF_%CF%80%CF%81%CF%8E%CF%84%CE%BF_%CE%BC%CE%B9%CF%83%CF%8C_%CF%84%CE%BF%CF%85_20%CE%BF%CF%85_%CE%B1%CE%B9%CF%8E%CE%BD%CE%B1. 
  4. https://fonimaleviziou.gr/2023/03/24/kritikos-sidirodromos-polla-ta-schedia-kai-oi-protaseis-omos-ti-egine-praxi/
  5. «Το τρένο θα σφυρίξει στην Κρήτη». tanea.gr. Ανακτήθηκε στις 4 Φεβρουαρίου 2020. 
  6. https://www.caroto.gr/2023/04/07/%25CE%25B5%25CE%25AF%25CE%25BD%25CE%25B1%25CE%25B9-%25CE%25B1%25CE%25BD%25CE%25B1%25CE%25B3%25CE%25BA%25CE%25B1%25CE%25AF%25CE%25BF%25CF%2582-%25CE%25BF-%25CF%2583%25CE%25B9%25CE%25B4%25CE%25B7%25CF%2581%25CF%258C%25CE%25B4%25CF%2581%25CE%25BF%25CE%25BC%25CE%25BF%25CF%2582-%25CF%2583%25CF%2584%25CE%25B7%25CE%25BD-%25CE%25BA/amp/[νεκρός σύνδεσμος]