Μετάβαση στο περιεχόμενο

Ποτέ την Κυριακή

Από τη Βικιπαίδεια, την ελεύθερη εγκυκλοπαίδεια
Ποτέ την Κυριακή
ΣκηνοθεσίαΖυλ Ντασέν
ΠαραγωγήΒασίλης Λαμπίρης
ΣενάριοΖυλ Ντασέν
ΠρωταγωνιστέςΜελίνα Μερκούρη
Ζυλ Ντασέν
Γιώργος Φούντας
Τίτος Βανδής
Μήτσος Λυγίζος
Δέσπω Διαμαντίδου
Δήμος Σταρένιος
Δημήτρης Παπαμιχαήλ
Αλέξης Σολωμός
ΜουσικήΜάνος Χατζιδάκις
ΦωτογραφίαΖακ Νατιέ
ΜοντάζΡότζερ Ντουάιρ
ΣκηνογραφίαΑλέκος Ζώνης
Εταιρεία παραγωγήςΜελίνα Φιλμ
Lopert Pictures Corporation
ΔιανομήLopert Pictures Corporation (ΗΠΑ, κινηματογραφικός)
Πρώτη προβολή1 Οκτωβρίου 1960 (ΗΠΑ)
Κυκλοφορία27 Ιουλίου 2005 (DVD)
Διάρκεια91΄
ΠροέλευσηΕλλάδα
ΗΠΑ
ΓλώσσαΕλληνική
Αγγλική
Ρωσική
Προϋπολογισμός$150,000[1]
Ακαθάριστα έσοδα$4 εκατομμύρια [2]
δεδομένα (π • σ • ε )

Το Ποτέ την Κυριακή είναι ελληνική ρομαντική κωμική ταινία του 1960, σε σκηνοθεσία και σενάριο Ζυλ Ντασέν. Πρωταγωνιστούν οι Μελίνα Μερκούρη, Ζυλ Ντασέν, Τίτος Βανδής και Γιώργος Φούντας.

Πρόκειται για την δεύτερη ταινία του Ζυλ Ντασέν, με σενάριο δικό του και πρωταγωνίστρια την Μελίνα Μερκούρη (η πρώτη ταινία ήταν το Ο Χριστός ξανασταυρώνεται, κινηματογραφική διασκευή του ομώνυμου μυθιστορήματος του Νίκου Καζαντζάκη[3]). Γυρίστηκε το 1960 εξ ολοκλήρου στην Ελλάδα και είναι μία από τις διασημότερες ταινίες του παγκόσμιου κινηματογράφου. Στην απονομή των Όσκαρ του 1961, κέρδισε το Όσκαρ Καλύτερου Πρωτότυπου Τραγουδιού για το τραγούδι "Τα Παιδιά του Πειραιά" του Μάνου Χατζιδάκι, στον οποίο και απονεμήθηκε εν απουσία του, καθώς ο Χατζιδάκις δεν ήταν παρών στην απονομή.

Πλοκή

[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]
 Η παρακάτω περίληψη πλοκής του έργου που αφορά το λήμμα είναι ημιτελής. Μπορείτε να επεξεργαστείτε το λήμμα ώστε να περιλαμβάνει την πλήρη πλοκή του έργου (συμπεριλαμβανομένου του τέλους) ώστε να δίνει εγκυκλοπαιδική αξία στο λήμμα.
Η Βικιπαίδεια δεν είναι κατάλογος πωλήσεων ή ενοικιάσεων βιβλίων ή ταινιών ώστε να περιλαμβάνει μόνο τις πληροφορίες από το οπισθόφυλλο ή τη συσκευασία ενός έργου.
Σκηνή από την ταινία, με την πρωταγωνίστρια να χορεύει ατομικά στο κέντρο περιτριγυρισμένη από άντρες που τη θαυμάζουν
Σκηνή από την ταινία

Στη συγκεκριμένη ταινία πρωταγωνιστεί η Ίλια, μία πόρνη στο λιμάνι του Πειραιά. Κοινωνική, ευαίσθητη και συναισθηματική, η Ίλια δεν ανήκει σε κάποιον μαστροπό, διαλέγει τους πελάτες της, δεν εργάζεται τις Κυριακές κι ούτε όταν έχει παραστάσεις το Ελληνικό Φεστιβάλ Θεάτρου. Αποτελεί πρότυπο για τις εκδιδόμενες γυναίκες της περιοχής.

Τον ίδιο καιρό έρχεται στον Πειραιά ο Αμερικανός Χόμερ, ερασιτέχνης φιλόσοφος, επηρεασμένος από τον προτεσταντισμό, τον Αριστοτέλη και τον Φρόυντ. Ηρθε στην Ελλάδα για να βρει το μυστικό της ευτυχίας, αναζητώντας το πώς χάθηκε το μεγαλείο της κλασικής εποχής. Στο πρόσωπο της Ίλιας βλέπει την εικόνα της ξεπεσμένης Ελλάδας.

Υπάρχουν τρεις άνθρωποι που, παράλληλα, θέλουν να σταματήσουν την Ίλια από την πορνεία. Ένας άντρας που την αγαπά, ο Χόμερ και ο μαστροπός του λιμανιού ο οποίος εξαιτίας της χάνει κέρδη. Τελικά, ο μαστροπός χρηματοδοτεί τον Χόμερ στον σκοπό του να την κάνει "καθώς πρέπει". Έτσι, ο Χόμερ της μαθαίνει έναν "πνευματικό" τρόπο ζωής, πέρα από τις φυσικές απολαύσεις και της διδάσκει φιλοσοφία, μουσική, γεωγραφία. Με τις αρχές της λογικής τής διορθώνει τις λάθος ερμηνείες που δίνει στην πλοκή των αρχαίων τραγωδιών, στις οποίες η Ίλια αλλάζει την εξέλιξη και τους δίνει ευχάριστο τέλος.

Η Ίλια θεωρεί ότι ξαναγεννήθηκε και χαίρεται με τη νέα της ζωή, μέχρι που μαθαίνει ποιος δίνει τα χρήματα για την εκπαίδευσή της. Εξαγριώνεται και μαζί με τις πόρνες-θύματα του μαστροπού κάνει μια "επανάσταση" ενάντιά του. Απορρίπτει και τον Χόμερ από τη ζωή της. Παρ' όλα αυτά, ξεφεύγει από την πορνεία και ξεκινά μόνιμη σχέση (ίσως γάμο - δεν αναφέρεται στην ταινία) με τον άντρα που την αγαπά, δείχνοντας ότι μόνο η αγάπη μπορεί να αλλάξει έναν άνθρωπο.

Διανομή

[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]

Αλληγορία

[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]
 Το λήμμα δεν περιέχει πηγές ή αυτές που περιέχει δεν επαρκούν. Μπορείτε να βοηθήσετε προσθέτοντας την κατάλληλη τεκμηρίωση. Υλικό που είναι ατεκμηρίωτο μπορεί να αμφισβητηθεί και να αφαιρεθεί.
Η σήμανση τοποθετήθηκε στις 07/09/2012.

Ο Ζυλ Ντασέν είναι σκηνοθέτης που είχε εκδιωχθεί από τον μακαρθισμό λόγω των αριστερών του πεποιθήσεων. Σαν μαθητής του Χίτσκοκ, δεν παραλείπει ποτέ να φτιάχνει μία ενδιαφέρουσα με ανατροπές πλοκή αλλά και σαν αριστερός δεν παραλείπει ποτέ να περνά τα πολιτικά του μηνύματα μέσα από τις ταινίες του. Η συγκεκριμένη ταινία παρουσιάζει το πρόβλημα που αντιμετωπίζει η Ελλάδα, την οποία συμβολίζει η χαρούμενη πόρνη Ίλια, να την θέλουν πάντα μνηστήρες φαινομενικά αγαθοί και καλοπροαίρετοι ώστε να την διαμορφώσουν όπως αυτοί επιθυμούν κρύβοντας πάντα άλλα, πιο "ανεξιχνίαστα" κριτήρια.

Εισπράξεις

[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]

Ο προϋπολογισμός της ταινίας ήταν 151.000 δολάρια.[4] Συνολικά απέφερε 8.000.000 δολάρια παγκοσμίως.[4] Στην Ελλάδα έκοψε 184.524 εισιτήρια.[5]

Η διασκευή στο Μπρόντγουεϊ

[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]

Η επιτυχία της ταινίας στις ΗΠΑ ήταν αρκετά μεγάλη, γεγονός που οδήγησε τον Ζυλ Ντασέν και την Μελίνα Μερκούρη στην απόφαση να παρουσιάσουν μια θεατρική διασκευή - μιούζικαλ του Ποτέ την Κυριακή στο Μπρόντγουεϊ, στο θέατρο Μαρκ Χέλιντζερ, την περίοδο 1967-1968. Η σκηνοθεσία και διασκευή της παράστασης είναι του Ζυλ Ντασέν. Η μουσική είναι του Μάνου Χατζιδάκι. Το μιούζικαλ ήταν υποψήφιο για 6 βραβεία Τόνι[6].

Βραβεία

[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]

Στο Φεστιβάλ των Καννών το 1960, το Ποτέ την Κυριακή ήταν υποψήφιο για τον Χρυσό Φοίνικα αλλά τελικά κέρδισε μόνο το βραβείο πρώτου Γυναικείου Ρόλου που απονεμήθηκε στην Μελίνα Μερκούρη, η οποία μοιράστηκε το βραβείο με τη Ζαν Μορό πρωταγωνίστρια της ταινίας Μοντεράτο Καντάμπιλε. Περισσότερο και από το βραβείο ερμηνείας της Μελίνας Μερκούρη για την Ίλια, εκείνο που πέρασε στην ιστορία του 13ου Φεστιβάλ των Καννών ήταν το γλέντι που ακολούθησε. Πολλά θρυλούνται για εκείνη τη βραδιά και άλλα τόσα μετέφεραν οι δημοσιογράφοι της εποχής: τον Ντασέν να χορεύει χασάπικο πάνω σε τραπέζι, τον Γιώργο Φούντα να μαθαίνει ζεϊμπέκικο στη Χάγια Χαραρίτ, τη Μπέτσι Μπλερ να ακολουθεί στο τσα τσα τον Μάνο Χατζιδάκι και τον Ζορζ Σιμενόν να βγάζει την πίπα και να φωνάζει "κούκλα να ζήσεις" στη Μελίνα Μερκούρη[7].

Το 1961 η ταινία ήταν υποψήφια για 5 Όσκαρ, μεταξύ των οποίων για τον Πρώτο Γυναικείο Ρόλο για τη Μελίνα Μερκούρη (βραβείο το οποίο έχασε από την Ελίζαμπεθ Τέιλορ που κέρδισε για την ταινία Ζήσαμε στην αμαρτία (Butterfield 8, 1960)), για τα ενδύματα για την Ντένη Βαχλιώτη αλλά και σεναρίου και σκηνοθεσίας για τον Ζυλ Ντασέν. Κέρδισε Όσκαρ όμως μόνο για την μουσική του Μάνου Χατζιδάκι για "Τα παιδιά του Πειραιά"[8], τραγούδι με τις περισσότερες διασκευές σε όλο τον κόσμο και ένα από τα πιο διάσημα τραγούδια του παγκόσμιου κινηματογράφου. "Τα παιδιά του Πειραιά" ήταν το πρώτο τραγούδι σε άλλη γλώσσα πλην της αγγλικής που έλαβε τη συγκεκριμένη διάκριση.[9]

Οργάνωση Κατηγορία Υποψήφιος Αποτέλεσμα
Όσκαρ Σκηνοθεσία Ζυλ Ντασέν Υποψηφιότητα
Α' Γυναικείου Ρόλου Μελίνα Μερκούρη Υποψηφιότητα
Πρωτότυπο Σενάριο Ζυλ Ντασέν Υποψηφιότητα
Κοστούμια Ντένη Βαχλιώτη Υποψηφιότητα
Τραγούδι (Τα παιδιά του Πειραιά) Μάνος Χατζιδάκις Νίκη
Χρυσές Σφαίρες Βραβείο Samuel Goldwyn Ελλάδα Υποψηφιότητα
BAFTA Καλύτερη Ταινία Υποψηφιότητα
Καλύτερη Γυναικεία Ερμηνεία σε Πρωταγωνιστικό Ρόλο Μελίνα Μερκούρη Υποψηφιότητα
Φεστιβάλ Καννών Χρυσός Φοίνικας Ζυλ Ντασέν Υποψηφιότητα
Βραβείο Α' Γυναικείου Ρόλου Μελίνα Μερκούρη Νίκη

Παραπομπές

[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]
  1. ↑ Tino Balio, United Artists: The Company That Changed the Film Industry, University of Wisconsin Press, 1987 p. 127
  2. ↑ "All-Time Top Grossers", Variety, 8 January 1964 p 69
  3. ↑ ««Ο Χριστός Ξανασταυρώνεται» του Ζυλ Ντασέν». 
  4. ↑ 4,0 4,1 «Box office / business for Ποτέ την Κυριακή». IMDb. Ανακτήθηκε στις 10 Ιουνίου 2011. 
  5. ↑ «Ποτέ Την Κυριακή [1960]». Αρχειοθετήθηκε από το πρωτότυπο στις 28 Οκτωβρίου 2007. Ανακτήθηκε στις 10 Ιουνίου 2011. 
  6. ↑ «Ilya Darling - IBDB». 
  7. ↑ Κάννες-Μελίνα Μερκούρη, Ιστορικό Λεύκωμα 1960, Καθημερινή (1997)
  8. ↑ «Awards for Ποτέ την Κυριακή». IMDb. Ανακτήθηκε στις 10 Ιουνίου 2011. 
  9. ↑ Δώρα Παπαδοπούλου (25 Φεβρουαρίου 2011). «And the Oscar goes to…». e-orfeas.gr. Αρχειοθετήθηκε από το πρωτότυπο στις 24 Αυγούστου 2011. Ανακτήθηκε στις 10 Ιουνίου 2011. 

Εξωτερικοί σύνδεσμοι

[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]
Ανακτήθηκε από "https://el.wikipedia.org/w/index.php?title=Ποτέ_την_Κυριακή&oldid=10726861"