Μετάβαση στο περιεχόμενο

Νίκος Γαβριήλ Πεντζίκης

Από τη Βικιπαίδεια, την ελεύθερη εγκυκλοπαίδεια
(Ανακατεύθυνση από Νίκος-Γαβριήλ Πεντζίκης)
Νίκος Γαβριήλ Πεντζίκης
Όνομα στη
μητρική γλώσσα		Νίκος Γαβριήλ Πεντζίκης (Ελληνικά)
Γέννηση1908[1][2][3]
Θεσσαλονίκη
Θάνατος1993[1][2][3]
Χώρα πολιτογράφησηςΕλλάδα[4]
Ιδιότητασυγγραφέας και ζωγράφος
ΑδέλφιαΖωή Καρέλλη[5]
ΒραβεύσειςΒραβείο Χέρντερ
Υπογραφή
δεδομένα (π • σ • ε )

Ο Νίκος Γαβριήλ Πεντζίκης (17/30 Οκτωβρίου 1908 - 13 Ιανουαρίου 1993[6]), ήταν Έλληνας πεζογράφος, ποιητής και αυτοδίδακτος ζωγράφος.

Βιογραφία

[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]

Γεννήθηκε το 1908 στη Θεσσαλονίκη και ήταν γιος του Γαβριήλ Πεντζίκη και της Μαρίας Ιωαννίδου. Αδελφή του ήταν η ποιήτρια Ζωή Καρέλλη. Στην ηλικία των δεκατεσσάρων ετών συνέταξε μια παγκόσμια γεωγραφία, η οποία αρχικά πήρε έγκριση από το Υπουργείο Παιδείας, αλλά στη συνέχεια ανακλήθηκε όταν έγινε γνωστή η ηλικία του συγγραφέα της[7].

Σπούδασε Φαρμακευτική και Ιατρική στη Γαλλία (πτυχίο Οπτικής Φυσιολογίας) και στη συνέχεια σπούδασε Βοτανολογία και Φαρμακευτική στο πανεπιστήμιο του Στρασβούργου. Τη δεκαετία του 1930 ανέλαβε το φαρμακείο του πατέρα του, το οποίο τις βραδινές ώρες μετέτρεπε σε λογοτεχνικό εντευκτήριο. Το 1933 επισκέφθηκε για πρώτη φορά το Άγιο Όρος - έκτοτε πήγε άλλες 93 φορές - και εκεί άρχισε να ασχολείται με τη ζωγραφική.

Στα γράμματα εμφανίστηκε το 1935, δημοσιεύοντας το ποίημα "Η γυναίκα που προπονείται στο κολύμπημα", στο περιοδικό το "Τρίτο μάτι". Υπήρξε βασικός συνεργάτης και ιδρυτικό μέλος του περιοδικού "Κοχλίας". Αργότερα άρχισε να δημοσιεύει μελέτες σε έγκριτα περιοδικά ("Μακεδονικές Ημέρες", "Μορφές" και "Διαγώνιος") και εξέδωσε μυθιστορήματα και πεζογραφήματα. Ανήκει στην ομάδα των συγγραφέων που είναι γνωστοί ως "Σχολή της Θεσσαλονίκης", ήταν μάλιστα ο μόνος του οποίου η φήμη ξεπέρασε τα στενά όρια του κύκλου του.

Μετά τη συνταξιοδότησή του (1969) αφοσιώθηκε στη συγγραφή έργων και συνέχισε τη ζωγραφική. Ήταν μέλος της Εταιρείας Ελλήνων Λογοτεχνών, της Εταιρείας Λογοτεχνών Θεσσαλονίκης και του Καλλιτεχνικού Επιμελητηρίου Αθηνών. Βραβεύτηκε με πολλά βραβεία, όπως το Ρalmes Αcademiques (1951), το Α΄ Κρατικό Βραβείο μυθιστορήματος (1984), το βραβείο του Υπουργείου Πολιτισμού (1987) και το Βραβείο Χέρντερ της Βιέννης (1989).

Τα έργα του κινούνται μεταξύ πραγματικότητας και φαντασίας. Ενδιαφέρεται για την αρχιτεκτονική του κειμένου και πιστεύει ότι το κείμενο πρέπει να υπόκειται σε διαρκή επεξεργασία. Χρησιμοποιεί πρωτοποριακές τεχνικές, όπως ο εσωτερικός μονόλογος και η συνειρμική γραφή. Ο ίδιος αποκαλούσε τον εαυτό του "παιζω-γράφο".

Ξεχωριστό ενδιαφέρον παρουσιάζουν οι γλωσσικές του επιλογές, αφού πετυχαίνει να αντικαταστήσει τις λέξεις-νοήματα με τις λέξεις-αισθήσεις. Όλο του το έργο διακατέχεται από την έννοια της ύπαρξης μέσα από τα πράγματα, δηλαδή της συνοχής του κόσμου.

Παντρεύει επίσης την παράδοση (αρχαία, βυζαντινή και δημοτική) με τη νεωτερικότητα. Πιστός στην ορθοδοξία, διαβάζει πατερικά κείμενα και συναξάρια, από τα οποία συχνά εμπνέεται.

Το 1988 αναγορεύτηκε επίτιμος διδάκτορας της Φιλοσοφικής Σχολής του Αριστοτελείου Πανεπιστημίου Θεσσαλονίκης. Πέθανε από ανακοπή της καρδιάς το 1993 και ενταφιάστηκε στην Ορμύλια Χαλκιδικής.

Εργογραφία[8]

[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]
  • Ανδρέας Δημακούδης και άλλες μαρτυρίες χαμού και δεύτερης πανοπλίας, εκδ. Α.Σ.Ε, Θεσσαλονίκη 1982, (α' έκδ. 1935).
  • Ο πεθαμένος και η Ανάσταση, εκδ. Άγρα, Αθήνα 1987, (α΄έκδ.1944).
  • Πραγματογνωσία και άλλα επτά κείμενα μυθοπλασίας νεωτερικής, εκδ. Α.Σ.Ε, Θεσσαλονίκη 1984, (α΄έκδ.1950).
  • Βορυφρύνη, εκδ. Άγρα, Αθήνα 1982.
  • Αρχιτεκτονική της σκόρπιας ζωής και άλλα μεταγενέστερα κείμενα, εκδ. Α.Σ.Ε, Θεσσαλονίκη 1987, (α΄ έκδ. 1963)
  • Το μυθιστόρημα της κυρίας Έρσης, εκδ. Άγρα , Αθήνα 1992 (α΄έκδ.1966).
  • Μητέρα Θεσσαλονίκη, εκδ. Κέδρος, Αθήνα 1994, (α΄ έκδ. 1970).
  • Προς εκκλησιασμό, εκδ. Α.Σ.Ε, Θεσσαλονίκη 1986 (α΄ έκδ. 1970).
  • Συνοδεία, εκδ. Α.Σ.Ε, Θεσσαλονίκη 1984 (α΄ έκδ. 1971).
  • Ομιλήματα, εκδ. Ακρίτας, Αθήνα 1992 (α΄εκδ. 1972).
  • Σημειώσεις εκατό ημερών, εκδ. Παρατηρητής, Θεσσαλονίκη 1988, (α΄ έκδ.1973).
  • Αρχείον, εκδ. Α.Σ.Ε, Θεσσαλονίκη 1991, (α΄ έκδ. 1974).
  • Παλαιότερα ποιήματα και νεώτερα πεζά, εκδ. Α.Σ.Ε, Θεσσαλονίκη 1988, (α΄ έκδ.1980).
  • Πόλεως και νομού Δράμας παραμυθία, εκδ. Άγρα, Αθήνα 1999, (α΄ έκδ.1981).
  • Υδάτων υπερεκχείλιση, εκδ. Παρατηρητής, Θεσσαλονίκην 1990.

Παραπομπές

[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]
  1. ↑ 1,0 1,1 Εθνική Βιβλιοθήκη της Γαλλίας: (Γαλλικά) καθιερωμένοι όροι της Εθνικής Βιβλιοθήκης της Γαλλίας. data.bnf.fr/ark:/12148/cb12474910b. Ανακτήθηκε στις 10  Οκτωβρίου 2015.
  2. ↑ 2,0 2,1 LIBRIS. Εθνική Βιβλιοθήκη της Σουηδίας. 305643. Ανακτήθηκε στις 9  Οκτωβρίου 2017.
  3. ↑ 3,0 3,1 (Γερμανικά) Εγκυκλοπαίδεια Μπρόκχαους. pentzikis-nikos-gabriel. Ανακτήθηκε στις 9  Οκτωβρίου 2017.
  4. ↑ LIBRIS. Εθνική Βιβλιοθήκη της Σουηδίας. 13  Νοεμβρίου 2012. libris.kb.se/katalogisering/khw04dp34kz8zx9. Ανακτήθηκε στις 24  Αυγούστου 2018.
  5. ↑ BiblioNet. 30093. Ανακτήθηκε στις 31  Δεκεμβρίου 2020.
  6. ↑ Χρονολόγιο Αρχειοθετήθηκε 2012-09-03 στο Wayback Machine., περιοδικό Επτά Ημέρες της "Καθημερινής", 2-3-1997 (αρχείο σε μορφή .pdf)
  7. ↑ «Νίκος Γαβριήλ Πεντζίκης». biblionet.gr. BiblioNet. Ανακτήθηκε στις 12 Μαρτίου 2017. 
  8. ↑ Τριαντάφυλλος Η. Κωτόπουλος, "Η Θεσσαλονίκη στο έργο των Θεσσαλονικέων πεζογράφων", διδακτορική διατριβή, Πανεπιστήμιο Ιωαννίνων, Φιλοσοφική σχολή - Τμήμα Φιλολογίας, τομέας Μεσαιωνικής και Νέας Ελληνικής Φιλολογίας, Ιωάννινα 2005.

Εξωτερικοί σύνδεσμοι

[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]


Ανακτήθηκε από "https://el.wikipedia.org/w/index.php?title=Νίκος_Γαβριήλ_Πεντζίκης&oldid=10757543"