Νέο Φάληρο
 |
Το λήμμα δεν περιέχει πηγές ή αυτές που περιέχει δεν επαρκούν. |
Συντεταγμένες: 37°56′54″N 23°39′33″E / 37.94833°N 23.65917°E
| Νέο Φάληρο | |
|---|---|
 Το κτήριο του Ωδείου Νέου Φαλήρου | |
  Νέο Φάληρο | |
| Χώρα | Ελλάδα |
| Διοικητική υπαγωγή | Δήμος Πειραιά |
 Σχετικά πολυμέσα | |
Το Νέο Φάληρο είναι συνοικία του Πειραιά στην αρχή της περιοχής του Φαληρικού όρμου. Υπάρχουν πηγές οι οποίες τεκμηριώνουν την ύπαρξη αρχαίας συνοικίας με το όνομα Εχελίδες.[1]
Τα όριά της ξεκινούν από τον Ιερό Ναό Παναγίας Μυρτιδιώτισσας και τελειώνουν στον Κηφισό, βόρεια φτάνει μέχρι την οδό Θηβών ενώ η οδός Δωδεκανήσου καθορίζει τα σύνορα με τα Καμίνια ενώ συνορεύει και με τον δήμο Αγίου Ιωάννη Ρέντη, ανατολικά με το Μοσχάτο ενώ προς δυσμάς αποτελεί συνέχεια του Πειραιά.
Ιστορία
[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]Η συνοικία του Νέου Φαλήρου άρχισε να δημιουργείται κατά τη δεκαετία του 1850-1860. Πρώτος οικιστής του Νέου Φαλήρου φέρεται να ήταν ο Γιαννόπουλος, του οποίου η οικία βρισκόταν στο οικόπεδο όπου μετέπειτα οικοδομήθηκε το Ξενοδοχείο «Ακταίον» και σήμερα υφίσταται συγκρότημα πολυκατοικιών και το νοσοκομείο Metropolitan.
Η αρχικά αγγλικών συμφερόντων Εταιρία Σιδηροδρόμων Αθηνών-Πειραιώς ανέλαβε εργολαβικά τη δημιουργία σιδηροδρομικού σταθμού και βοηθητικών εγκαταστάσεων στα τέλη της δεκαετίας του 1860. Εκτός του σιδηροδρομικού σταθμού βέβαια κατασκευάστηκε ο παραθαλάσσιος περίπατος, το «Μέγα Ξενοδοχείον του Σταθμού», το Θέατρο του Φαλήρου, αναμορφώθηκαν τα υπάρχοντα θαλάσσια λουτρά, κτίστηκαν και ιδιωτικές οικίες-επαύλεις προς πώληση και εκμίσθωση, ενώ αργότερα κατασκευάστηκαν η εξέδρα του Νέου Φαλήρου (1891) και το ποδηλατοδρόμιο (1895) για τις ανάγκες των πρώτων σύγχρονων Ολυμπιακών Αγώνων του 1896.
Το προάστιο του Νέου Φαλήρου τότε γνώρισε μια ραγδαία ανάπτυξη και καθιερώθηκε ως κοσμικό σημείο αναφοράς για «καλή κοινωνία» της Αθήνας και του Πειραιά αλλά και για πλήθος επισκεπτών και τουριστών. Ξενοδοχεία, εστιατόρια, θεάματα, χοροί, πολιτιστικά δρώμενα και πλήθος άλλων εκδηλώσεων λάμβαναν χώρα στο δημοφιλές προάστιο, το οποίο προτιμούσαν για τη διαμονή τους γνωστοί πολιτικοί και στρατιωτικοί παράγοντες, πρέσβεις, πλούσιοι αστοί, βιομήχανοι και πολλοί άνθρωποι των γραμμάτων και των τεχνών.
Η επονομαζόμενη και Belle Epoque του Νέου Φαλήρου κράτησε μέχρι τις αρχές του 20ού αιώνα και η περίοδος παρακμής ξεκίνησε κατά τον Μεσοπόλεμο. Στις αρχές του 20ού αιώνα θα λειτουργήσει για πρώτη φορά και ο Ατμό-ηλεκτρικός Σταθμός (ΑΗΣ) του Νέου Φαλήρου για την κάλυψη των αυξανόμενων αναγκών ηλεκτροδότησης της πρωτεύουσας αλλά και των παρακείμενων βιομηχανικών μονάδων και βεβαίως του σιδηροδρομικού δικτύου.
Η συνοικία του Νέου Φαλήρου το 1925 αποσχίστηκε από τον Δήμο Πειραιώς και αποτέλεσε ξεχωριστή Κοινότητα, ενώ το 1946 μετασχηματίστηκε σε Δήμο. Στην απογραφή του 1951 αριθμούσε 6.538 κατοίκους. Όμως το 1968 ενσωματώθηκε ξανά στον Δήμο Πειραιώς με την αιτιολογία του μικρού πληθυσμού της. Το Νέο Φάληρο αποτελούσε παλαιότερα τη πρώτη λουτρόπολη της Αθήνας που συνδεόταν και με γραμμή τραμ.
Από τα τέλη του 19ου αιώνα, στη λεγόμενη βιομηχανική ζώνη του Νέου Φαλήρου, πλησίον της λεωφόρου Αθηνών-Πειραιώς, αναπτύχθηκαν βιομηχανίες και βιοτεχνίες.
Σήμερα κατά μήκος της προαναφερόμενης λεωφόρου και εντός των ορίων του Νέου Φαλήρου μπορεί κανείς να παρατηρήσει ακόμη τα βιομηχανικά «κουφάρια» της μεγάλης χημικής βιομηχανίας των Χρωματουργείων Πειραιώς «ΧΡΩΠΕΙ», το παλαιό οινοπνευματοποιείο «ΗΒΗ» του Ευστάθιου Φινόπουλου, εργοστασιακές μονάδες εν λειτουργία, όπως λ.χ. η «ΕΛΑΪΣ», αλλά και παλαιές βιομηχανικές εγκαταστάσεις που άλλαξαν χρήση, όπως λ.χ. το Factory Outlet, το οποίο στεγάζεται στο κτήριο της παλαιάς κλωστοϋφαντουργίας «Γαβριήλ». Το έτερο εργοστάσιο της κλωστοϋφαντουργίας Γαβριήλ βρίσκεται παραπλεύρως του ποδοσφαιρικού γηπέδου «Γεώργιος Καραϊσκάκης», ενώ πρόσφατα κατεδαφίστηκε το κτήριο της κλωστοϋφαντουργίας «ΑΙΓΑΙΟΝ».
Το Νέο Φάληρο συνδέεται με την Αθήνα και τον Πειραιά με όλα τα οδικά μέσα συγκοινωνίας, καθώς και με τον ηλεκτρικό σιδηρόδρομο, ενώ αποτελεί αφετηρία των γραμμών του σύγχρονου τραμ. Το άλλοτε παλαιό μέγα ποδηλατοδρόμιο, που είχε ανεγερθεί για να χρησιμοποιηθεί στους πρώτους σύγχρονους Ολυμπιακούς Αγώνες του 1896, μετατράπηκε το 1964 σε στάδιο και μετονομάστηκε σε Στάδιο Γεώργιος Καραϊσκάκης. Το 2003 το Στάδιο «Γεώργιος Καραϊσκάκης» κατεδαφίστηκε και ανεγέρθηκε στην θέση του το νέο στάδιο με το αυτό όνομα το οποίο εντάχθηκε στους αγωνιστικούς χώρους των ολυμπιακών αγώνων του 2004 και χρησιμοποιήθηκε ως στάδιο ποδοσφαίρου.[2][3]
Προ του σταθμού του ηλεκτρικού βρίσκεται ο τύμβος και το μνημείο του μεγάλου στρατηγού της Ελληνικής Επανάστασης του 1821 Γεωργίου Καραϊσκάκη, που είναι και το πρώτο μνημείο που ανεγέρθηκε στην Ελλάδα κατά την περίοδο της βασιλείας του Όθωνα. Ο Γεώργιος Καραϊσκάκης, στις 21 Απριλίου 1827, είχε στρατοπεδεύσει στο Νέο Φάληρο έχοντας νικήσει τον Κιουταχή στο Κερατσίνι και στο Μοναστήρι του Αγίου Σπυρίδωνα. Όντας άρρωστος, βγήκε από τη σκηνή του για να αποσοβήσει μια συμπλοκή μεταξύ Ελλήνων και Τούρκων αλλά πληγώθηκε και στις 23 Απριλίου πέθανε.[4]
Σημειώνεται επίσης ότι στην αρχή της δεκαετίας του '70 η παραλία του Νέου Φαλήρου έτυχε σε όλο το μήκος της μεγάλης διαμόρφωσης με επιχωματώσεις και δημιουργήθηκε η υπερυψωμένη παραλιακή λεωφόρος Ποσειδώνος, η οποία άλλαξε άρδην την άλλοτε αμμώδη γραφική παραλία της, στο βορειοδυτικό χώρο της οποίας ανεγέρθηκε το Στάδιο Ειρήνης και Φιλίας, όπως ονομάστηκε. Όπισθεν των εγκαταστάσεων του ΣΕΦ διασώζεται ένα μικρό τμήμα παραλίας.
Στο Νέο Φάληρο μπορεί κανείς να συναντήσει σημαντικά νεοκλασικά αναπαλαιωμένα κτήρια και βίλες του 18ου και 19ου αιώνα, αρκετά εγκαταλειμμένα νεοκλασικά αρχοντικά, παλαιές εργατικές πολυκατοικίες αλλά και σύγχρονα οικοδομήματα.
Επίσης στο Νέο Φάληρο υπάρχουν και οι εγκαταστάσεις του ραδιοτηλεοπτικού σταθμού ΣΚΑΪ , εγκαταστάσεις της ηλεκτρονικής εφημερίδας esos.gr και οι διοικητικές υπηρεσίες του ομόσταβλου ΣΠΟΡ FM 94.6.
Κοινότητα και Δήμος Νέου Φαλήρου
[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]Η Κοινότητα συστάθηκε στις 27 Φεβρουαρίου 1925. Τον Ιούλιο του 1943 υπήχθη στον νομό Αττικής. Τρία χρόνια αργότερα (26 Μαρτίου 1946) αναγνωρίστηκε σε Δήμο.[5]
Δήμαρχοι
[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]Το 1964 επανεξελέγη δήμαρχος ο Κατσουλάκος.
Παραπομπές
[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]- ↑ ΟΙ ΔΗΜΟΙ ΤΩΝ ΑΘΗΝΑΙΩΝ ΣΤΗΝ ΑΡΧΑΙΟΤΗΤΑ
- ↑ Ιστοσελίδα www.athensinfoguide.com (Ανάκτηση 8 Αυγούστου 2011)
- ↑ Άρθρο της εφημερίδας Ελευθεροτυπία στις 29/06/2002 (Ανάκτηση 8 Αυγούστου 2011)
- ↑ Σαν Σήμερα. «Γεώργιος Καραϊσκάκης». Σαν Σήμερα .gr. Ανακτήθηκε στις 13 Ιανουαρίου 2022.
- ↑ Διοικητικές μεταβολές στον Δ. Νέου Φαλήρου, ΕΕΤΑΑ.
Πηγές
[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]- «Νεώτερον Εγκυκλοπαιδικόν Λεξικόν Ηλίου» τόμος 18ος, σελίδα 136.
- «Η Ιστορία του νέου Φαλήρου μέσα από τους δρόμους του», Βάννα Πανδή-Αγαθοκλή, Εκδόσεις Όμβρος, Βιβλιοθήκη Μελετών και Δοκιμίων, ΧΕΝ Νέου Φαλήρου.
- «Ο Πειραιεύς του άλλοτε», Πάνου Λώζου, 1987.