Κουάκεροι

Οι Κουάκεροι ή Χριστιανοί Φίλοι (αγγλ.: Quakers) είναι μέλη μιας Χριστιανικής Ομολογίας (Εκκλησίας) που φέρει την ονομασία Θρησκευτική Κοινωνία των Φίλων (Religious Society of Friends) και ιδρύθηκε τον 17ο αιώνα στην Αγγλία από τον περιπλανώμενο ιεροκήρυκα Τζορτζ Φοξ. Η Αγγλική λέξη Quaker σημαίνει αυτός που τρέμει, και τους δόθηκε τον 17ο αιώνα από άλλους ως παρωνύμιο, διότι σε μια δίκη ο Τζορτζ Φοξ είπε σε έναν δικαστή να τρέμει στο Λόγο του Θεού και ο δικαστής απάντησε, "Πες μας, λοιπόν, εσύ ο τρέμων (Quaker)...". Έπειτα μερικές φορές κατά την ώρα της λατρείας τους έτρεμαν από ευλάβεια. Άλλες ονομασίες που χρησιμοποιήθηκαν για αυτούς είναι «Παιδιά του Φωτός» (Children of the Light) και «Εκκλησία των Φίλων» (Friends Church).

Ιστορική Αναδρομή

Λέγεται ότι οι Κουάκεροι ξεκίνησαν το έτος 1648 στην Αγγλία ως ένας κλάδος Πουριτανών (Αγγλικανοί οι οποίοι είχαν επηρεαστεί από τον Καλβινισμό). Όμως ιστορικά αυτό δεν φαίνεται να είναι σωστό μιας και είχαν έρθει σε πολλές προστριβές με τους Πουριτανούς και είχαν άλλη Θεολογική βάση. Ο ιδρυτής τους Τζορτζ Φοξ γεννήθηκε το 1624 στο Λέστερσάιρ της Αγγλίας. Σε ηλικία 19 ετών ένιωσε την εντολή του Θεού να φύγει από την οικία του. Τα επόμενα τέσσερα χρόνια ταξίδευε, επιστρέφοντας στη οικία του περιστασιακά. Κατά τη διάρκεια αυτής της περιόδου βρισκόταν σε μεγάλη πνευματική σύγκρουση και ταραχή. Μιλούσε με πολλούς Θεολόγους της εποχής αλλά ταράχτηκε όταν κατάλαβε ότι όσοι δίδασκαν τον Χριστιανισμό δεν κατείχαν οι ίδιοι αυτά που έλεγαν. Ο Φοξ είχε πολλά "ανοίγματα" [αποκαλύψεις] από τον Κύριο. Ένιωσε ότι ο Θεός του αποκάλυψε ότι οι θρησκευτικές σπουδές δεν ήταν αρκετό για να είναι κάποιος ικανός και άγιος εργάτης του Χριστού.

Μετά από καιρό είχε την παρακάτω εμπειρία γράφει:

Όταν όλες μου οι ελπίδες σ' αυτούς και σε όλους τους ανθρώπους είχαν χαθεί, έτσι ώστε εξωτερικά δεν είχα τίποτα να με βοηθήσει ούτε ήξερα τι να κάνω, τότε, ω, τότε άκουσα μια φωνή που μου είπε: "Υπάρχει ένας μόνον, ο Ιησούς Χριστός, που μπορεί να μιλήσει στην κατάστασή σου", και όταν το άκουσα αυτό, η καρδιά μου σκίρτησε από χαρά"... Κατάλαβα πως ο Χριστός πέθανε για όλους τους ανθρώπους, ήταν ο εξιλασμός για όλους, φώτισε όλους τους άντρες και τις γυναίκες με τη Θεϊκή και Σωτήρια ζωή Του. Κατάλαβα πως κανείς δε θα μπορούσε να είναι αληθινός πιστός παρά μόνο όποιος πίστευε... Αυτά τα πράγματα δεν τα κατάλαβα με ανθρώπινη βοήθεια ή από την Γραφή, αν και είναι γραμμένα στη Γραφή, αλλά τα είδα στο φως του Κυρίου Ιησού Χριστού, με το άμεσο Πνεύμα Του και τη δύναμή Του, όπως έγινε στους άγιους ανθρώπους του Θεού από τους οποίους γράφτηκαν οι Άγιες Γραφές. Όμως δεν είχα μικρή εκτίμηση για τις Άγιες Γραφές, αλλά ήταν ιδιαιτέρως πολύτιμες, γιατί βρισκόμουν μέσα στο ίδιο Πνεύμα με το οποίο αυτά διακηρύχτηκαν στη Γραφή. Αυτά που ο Κύριος άνοιξε μέσα μου, βρήκα αργότερα ότι συμφωνούσαν μ' αυτήν.
— The Journal of George Fox.

Παρά τους διωγμούς οι Κουάκεροι αυξήθηκαν και ιδρύθηκαν ομάδες και εκτός των γεωγραφικών ορίων της Αγγλίας, στην Ευρώπη και στην Αμερική. Η πολιτεία της Πενσυλβάνια δημιουργήθηκε από τον Βρετανό Κουάκερο Γουίλιαμ Πενν.

To 1827 στην Αμερική μερικοί Κουάκεροι με πρωτεργάτη τον Ηλία Χικς επηρεάστηκαν από τα φιλελεύθερα θεολογικά ρεύματα της εποχής και τελικά χωρίστηκαν από τους "Ορθόδοξους" Φίλους. Το 1842 έγινε δεύτερος χωρισμός μεταξύ των Ευαγγελικών Φίλων με πρωτεργάτη τον Ιωσήφ Ιωάννη Γκάρνεϊ και τους Συντηρητικούς με πρωτεργάτη τον Ιωάννη Γουίλμπορ.

Σήμερα υπάρχουν τρεις κύριες ομάδες Κουακέρων: Οι Ευαγγελικοί Φίλοι, οι Συντηρητικοί Φίλοι και οι Φιλελεύθεροι Φίλοι. Στους Ευαγγελικούς Φίλους υπάγεται η Ενωμένη Συνάντηση των Φίλων (Friends United Meeting) και η Διεθνής των Ευαγγελικών Φίλων (Evangelical Friends International), στους Φιλελεύθερους υπάγεται η Γενική Συνέλευση των Φίλων (Friends General Conference) και στους Συντηρητικούς υπάγεται η Γενικότερη Αδελφότητα των Συντηρητικών Φίλων (Wider Fellowship of Conservative Friends) και οι Αρχέγονοι ή Απλοί Κουάκεροι (Primitive / Plain Quakers). Οι Ευαγγελικοί Φίλοι έχουν ορθόδοξη Προτεσταντικά θεολογία, οι Φιλελεύθερη έχουν φιλελεύθερη θεολογία ενώ οι Συντηρητικοί παραμένουν στις αρχικές απόψεις των Κουάκερων, για αυτό και λέγονται "Συντηρητικοί". Ενώ οι Συντηρητικοί και οι Φιλελεύθεροι έχουν ελεύθερη λατρεία (unprogrammed worship) πολλοί Ευαγγελικοί Φίλοι έχουν λατρεία με πρόγραμμα (programmed worship) και το σύστημα των Παστόρων.

Διδαχή

Οι Κουάκεροι πιστεύουν ότι κάθε άνθρωπος φωτίζεται από τον Χριστό (εσωτερικός φωτισμός) και ότι αν και η Αγία Γραφή είναι Θεόπνευστη μόνο ο Χριστός είναι ο Λόγος του Θεού. Σχετικά με τον Θεό πιστεύουν σε Έναν Θεό Πατέρα, Υιό και Άγιο Πνεύμα αλλά αποφεύγουν να κάνουν περαιτέρω αναλύσεις. Πιστεύουν στην Θεότητα του Χριστού. Δέχονται μόνο πνευματικό βάπτισμα και κοινωνία (όχι με νερό, κλπ.) και είναι ειρηνιστές. Έχουν αυτό που ονομάζουν "μαρτυρίες" (testimonies). Οι "μαρτυρίες" είναι ότι ο Χριστιανός είναι ειρηνιστής, ότι πρέπει να ζούμε με απλότητα, ότι δεν πρέπει να ορκιζόμαστε καθόλου αλλά να λέμε πάντα την αλήθεια, κλπ.

Σήμερα υπάρχουν δογματικές διαφορές μεταξύ των διαφόρων ομάδων. Οι Ευαγγελικοί και Συντηρητικοί πιστεύουν στα βασικά Χριστιανικά δόγματα (Θεότητα του Χριστού, αθανασία ψυχής, κόλαση και παράδεισος, Θεοπνευστία της Βίβλου, κλπ.) ενώ οι Φιλελεύθεροι δεν θεωρούν τα δόγματα σημαντικά.

Βιβλιογραφία

The Works of George Fox, 8 Volumes, NFP 1990
Robert Barclay, Apology of the True Christian Divinity, QHP 2002
John Punshon, Portrait in Grey, Quaker Books 1999
Wilmer A. Cooper, A Living Faith, FUP 1990 / Douglas Gwyn, Apocalypse of the Word, FUP 1984
Frank S. Mead Revised by Samuel S. Hill, Handbook of Denominations in the United States, Abingdon Press

Εξωτερικοί σύνδεσμοι

Commons logo

Τα Wikimedia Commons έχουν πολυμέσα σχετικά με το θέμα
Κουάκεροι

Ιστοσελίδες των Κουάκερων

Ιστοσελίδες κριτικές στους Κουάκερους