Οίκος του Κουρτεναί
.svg)
Ο Οίκος του Κουρτεναί, Γαλλική γλώσσα : Maison de Courtenay ήταν ένας Μεσαιωνικός Οίκος ευγενών με παρακλάδια στη Γαλλία, την Αγγλία και τους Αγίους Τόπους. Γενάρχης του Οίκου ήταν ο Ατόν που καταγράφεται ως ο πρώτος λόρδος του Κουρτεναί. Ο Ατόν εκμεταλλεύτηκε τη σύγκρουση που ξέσπασε στο Δουκάτο της Βουργουνδίας ανάμεσα στον Όθων-Γουλιέλμο της Βουργουνδίας και τον Ροβέρτο Β΄ της Γαλλίας, κατέλαβε ένα τμήμα γης και έγινε κύριος του Κουρτεναί. Το όνομα του Οίκου πάρθηκε, από την πόλη που ίδρυσε και οχύρωσε, τον Ατόν διαδέχτηκε ο γιος του Ζοσλέν Α΄ του Κουρτεναί. Οι γιοι του Ζοσλέν Α΄ του Κουρτεναί ήταν ο Μιλές που έγινε επίσης λόρδος του Κουρτεναί, ο Ζοσλέν Α΄ της Έδεσσας που συμμετείχε στην Α΄ Σταυροφορία και έγινε κόμης της Έδεσσας και ο Γοδεφρείδος που πολέμησε επίσης στους Αγίους Τόπους και πέθανε εκεί.[1]
Οι Οίκοι των Κουρτεναί[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]
Τον 12ο αιώνα ο γιος του Μιλό του Κουρτεναί (πέθανε το 1127) Ρεζινάλ του Κουρτεναί (πέθανε το 1190) βρέθηκε σε σύγκρουση με τον βασιλιά της Γαλλίας Λουδοβίκο τον Νεώτερο και δραπέτευσε στην Αγγλία. Τα Γαλλικά εδάφη του Ρεζινάλ κατασχέθηκαν, τα πήρε ο μικρότερος αδελφός του Γάλλου βασιλιά Πέτρος του Κουρτεναί που παντρεύτηκε την κόρη του Ρεζινάλ Ελισσάβετ του Κουρτεναί. Ο Ζοσλέν Α΄ του Κουρτεναί έφτασε στους Αγίους Τόπους με τη Σταυροφορία του 1101, στο τρίτο κύμα και αποδείχτηκε εξαιρετικά ικανός, έγινε πρίγκιπας της Γαλιλαίας (1118) και Κόμης την Έδεσσας.[2][3] Τον διαδέχθηκε ο γιος του Ζοσλέν Β΄ της Έδεσσας (1131) αλλά η κομητεία χάθηκε (1144), ο Ζοσλέν Β΄ πέθανε στη φυλακή (1159). Ο γιος του Ζοσλέν Γ΄ της Έδεσσας είχε τον τίτλο του τιτλούχου κόμη αλλά η αδελφή του Αγνή του Κουρτεναί παντρεύτηκε τον Αμωρί Α΄ της Ιερουσαλήμ και έγινε βασίλισσα της Ιερουσαλήμ, παιδιά τους ήταν ο Βαλδουίνος Δ΄ της Ιερουσαλήμ και η Σιβύλλα της Ιερουσαλήμ.
Ο Ζοσλέν Γ΄ πέθανε τη δεκαετία του 1190 και τον διαδέχθηκαν στους τίτλους οι δυο κόρες του, την περιουσία του τελικά απέκτησε το Τευτονικό Τάγμα. Ο εγγονός του Ρεζινάλ του Κουρτεναί Ροβέρτος του Κουρτεναί (πέθανε το 1242) έγινε φεουδαρχικός βαρόνος του Ντέβον χάρη στα δικαιώματα της μητέρας του, παντρεύτηκε την κόρη του Γουλιέλμου του Ρέντβερς, 5ου κόμη του Ντέβον.[4] Ο εγγονός του Ροβέρτου Ούγος του Κουρτεναί, 5ος κόμης του Ντέβον (πέθανε το 1340) κληρονόμησε την Κομητεία του Ντέβον (1335) όταν ξεκληρίστηκε ο αρσενικός κλάδος της οικογένειας του Ρέντβερς. Ο τίτλος πέρασε στη συνέχεια στον Ούγο του Κουρτεναί, ανεψιό του πρεσβύτερου Ντεσπένσερ. Η οικογένεια είναι από τις αρχαιότερες στην Αγγλία, σημερινός της εκπρόσωπος είναι ο Κάρολος Κουρτεναί, 19ος κόμης του Ντέβον. Η κόρη του Ρεζινάλ Ελισσάβετ πήρε τα εδάφη που κατασχέθηκαν από τον πατέρα της αφού παντρεύτηκε τον Πέτρο της Γαλλίας, μικρότερο αδελφό του Γάλλου βασιλιά Λουδοβίκου του Νεώτερου, έμεινε γνωστός ως Πέτρος Α΄ του Κουρτεναί. Οι απόγονοι του Πέτρου και της Ελισσάβετ έμειναν γνωστοί σαν Οίκος των Καπετιδών του Κουρτεναί, πλάγιος κλάδος του Οίκου των Καπετιδών. Οι Καπέτιδες του Κουρτεναί απέκτησαν αργότερα με γάμους την Κομητεία του Ναμύρ και τη Λατινική Αυτοκρατορία, η αρσενική του γραμμή ξεκληρίστηκε το 1733.
Διεκδικήσεις στον Γαλλικό θρόνο[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]
Ο Οίκος των Βουρβόνων ένας άλλος πλάγιος κλάδος του Οίκου των Καπετιδών με πρώτο βασιλιά τον Ερρίκο Δ΄ (1589). Ο Σαλικός νόμος απαγόρευε σε οποιονδήποτε θηλυκό κλάδο των Καπετιδών να κληρονομήσει τον θρόνο, οποιοσδήποτε κλάδος και αν ξεκληριζόταν προπάτορας του επόμενου βασιλιά θα έπρεπε να ήταν ο Ούγος Καπέτος. Ο Οίκος των Καπετιδών του Κουρτεναί σαν αρσενικοί απόγονοι του Ούγου Καπέτου την εποχή του Λουδοβίκου ΣΤ΄ της Γαλλίας είχαν τους τίτλους "βασιλικά ξαδέλφια" και "πρίγκιπες του αίματος", είχαν συμμετοχή πάντοτε στο Βασιλικό Συμβούλιο και το Κοινοβούλιο των Παρισίων. Τον 17ο αιώνα οι κλάδοι της μεγάλης δυναστείας είχαν αδυναμία να επιβιώσουν, οι αρχαιότεροι εκείνη την εποχή ήταν οι Βουρβόνοι και οι Καπέτιδες των Κουρτεναί που είχαν μεγάλες ελπίδες να ανέβουν στον Γαλλικό θρόνο αν ο κλάδος των Βουρβόνων ξεκληριζόταν. Τρεις Γάλλοι βασιλείς από τον Οίκο των Βουρβόνων ο Ερρίκος Δ΄ της Γαλλίας, ο Λουδοβίκος ΙΓ΄ της Γαλλίας και ο Λουδοβίκος ΙΔ΄ της Γαλλίας απέρριψαν τα αιτήματα του Κουρτεναί να τους διαδεχθούν στον Γαλλικό θρόνο επειδή δεν ήταν απόγονοι του Λουδοβίκου του Αγίου. Με τη "Συνθήκη της Μονμάρτης" (1662) ορίστηκε ότι σε περίπτωση που ξεκληριστεί ο Οίκος των Βουρβόνων θα τους διαδεχθεί στον θρόνο της Γαλλίας ο Οίκος της Λωρραίνης, ξένος απέναντι στη μεγάλη Οικογένεια των Καπετιδών. Τα αιτήματα των Κουρτεναί να οριστούν οι ίδιοι διάδοχοι δεν έγιναν δεκτά ποτέ από τα βασιλικά Συμβούλια των Παρισίων.
Γενεαλογία του Οίκου του Κουρτεναί[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]
| Ατόν ΟΙΚΟΣ ΚΟΥΡΤΕΝΑΙ | |||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
| Ζοσλέν κύριος του Κουρτεναί | Λουδοβίκος ΣΤ΄ βασ. της Γαλλίας 1108 - 1137 ΟΙΚΟΣ ΚΑΠΕΤΙΔΩΝ | ||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
| Ζοσλέν Α΄ κόμης της Έδεσσας | Μιλές κύριος του Κουρτεναί | Λουδοβίκος Ζ΄ βασ. της Γαλλίας 1137 - 1180 | |||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
| Ζοσλέν Β΄ κόμης της Έδεσσας | Ρενώ Α΄ σύζ. Μωντ του Όουκαμπτον | Ελισάβετ κυρία του Κουρτεναί | Πέτρος Α΄ κύριος του Κουρτεναί ΚΛΑΔΟΣ ΚΑΠΕΤΙΔΩΝ-ΚΟΥΡΤΕΝΑΙ | ||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
| Ζοσλέν Γ΄ κόμης της Έδεσσας | Ρενώ Β΄ βαρόνος του Όουκαμπτον | Πέτρος Β΄ κύριος του Κουρτεναί 1216 - 1217 σύζ. Γιολάντα της Φλάνδρας Λατίνα αυτ. της Κωνσταντινούπολης | Ροβέρτος ∞ Ματθίλδη του Μεύν-συρ-Υβέρ | ||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
| Ροβέρτος βαρόνος του Όυοκαμπτον σύζ. Μέιρυ του Ντέβον | Φίλιππος Β΄ μάργραβος του Ναμύρ 1212 - 1226 | Ροβέρτος Λατίνος αυτ. της Κωνσταντινούπολης 1221 - 1228 | Ερρίκος Β΄ μάργραβος του Ναμύρ 1226 - 1229 | Βαλδουίνος Β΄ Λατίνος αυτ. της Κωνσταντινούπολης 1228 - 1261 | Ραούλ/Ροδόλφος κύριος του κόμης του Κιέτι | ||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
| Ιωάννης βαρόνος του Όουκαμπτον | Φίλιππος τιτουλ. Λατ. αυτ. της ΚΠολης σύζ. Βεατρίκη της Σικελίας | Ματθίλδη ∞ Φίλιππος ΟΙΚΟΣ ΦΛΑΝΔΡΑΣ | |||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
| Ούγος βαρόνος του Όουκαμπτον σύζ. Ελεονόρα Ντεσπένσερ | Αικατερίνη Α΄ των Κουρτεναί τιτουλ. Λατ. αυτ. της ΚΠολης σύζ. Κάρολος κόμης του Βαλουά ΟΙΚΟΣ ΒΑΛΟΥΑ | ||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
| Ούγος 1ος/9ος κόμης του Ντέβον | Αικατερίνη Β΄ των Βαλουά τιτουλ. Λατ. αυτ. της ΚΠολης σύζ.: Φίλιππος Α΄ πρίγκιπας του Τάραντα ΟΙΚΟΣ ΚΑΠΕΤΙΔΩΝ-ΑΝΖΟΥ | ||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
| Ούγος 2ος/10ος κόμης του Ντέβον | Θωμάς ιππότης | ||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
| Ούγος διάδοχος του Ντέβον | Εδουάρδος | Γουλιέλμος αρχιεπίσκοπος του Καντέρμπουρυ | Φίλιππος κύριος του Πάουντερχαμ | Πέτρος καγκελάριος | |||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
| Ούγος διάδοχος του Ντέβον | Εδουάρδος 3ος/11ος κόμης του Ντέβον | Ριχάρδος πρωθιερέας | |||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
| Ούγος 4ος/12ος κόμης του Ντέβον | |||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
| Θωμάς 5ος/13ος κόμης του Ντέβον | Μαργαρίτα Λάνκαστερ-Μπωφόρ | ||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
| Θωμάς 6ος/14ος κόμης του Ντέβον | Ιωάννης 7ος/15ος κόμης του Ντέβον | ||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
Παραπομπές[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]
Πηγές[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]
- Cleaveland, Ezra. A Genealogical History of the Noble and Illustrious Family of Courtenay, Exeter, 1735
- Runciman, Steven (1951) A History of the Crusades: Vols. I-II. Cambridge University Press
- Sanders, I.J. (1960) English Baronies. Oxford
- Kenneth Setton (1969) A History of the Crusades. Univ. Wisconsin