Μητροπολίτης Γέρων Περγάμου Ιωάννης: Διαφορά μεταξύ των αναθεωρήσεων

Από τη Βικιπαίδεια, την ελεύθερη εγκυκλοπαίδεια
Περιήγηση ιστορικού διαδραστικά
← Προηγούμενη διαφοράΕπόμενη διαφορά →
Περιεχόμενο που διαγράφηκε Περιεχόμενο που προστέθηκε
ΟπτικήΚώδικας wiki
Χωρίς σύνοψη επεξεργασίας
Χωρίς σύνοψη επεξεργασίας
Γραμμή 19: Γραμμή 19:
|κοσμικό_όνομα = Ιωάννης Ζηζιούλας
|κοσμικό_όνομα = Ιωάννης Ζηζιούλας
}}
}}
Ο '''[[Μητρόπολη Περγάμου|Μητροπολίτης Περγάμου]] Ιωάννης''' (κατά κόσμον '''''Ιωάννης Ζηζιούλας''''', [[1931]]-...) είναι από τους πιο γνωστούς σύγχρονους [[Έλληνες]] [[Ορθοδοξία|Ορθόδοξους]] [[θεολογία|θεολόγους]].
<br />


==Βιογραφία==
<br />
Ήταν μαθητής του μεγάλου [[Ρώσοι|Ρώσου]] ορθόδοξου θεολόγου π. [[Γεώργιος Φλορόφσκι|Γεωργίου Φλορόφσκι]].

Γεννήθηκε στις [[10 Ιανουαρίου]] 1931 στο [[Καταφύγιο Κοζάνης]].

Σπούδασε Θεολογία στο [[Αριστοτέλειο Πανεπιστήμιο Θεσσαλονίκης]] και στο [[Πανεπιστήμιο Αθηνών]] από όπου αποφοίτησε το 1955, στο οποίο το 1965 εκπόνησε διδακτορική διατριβή με θέμα {{Πολυτονικό|''«Ἡ ἑνότης τῆς Ἐκκλησίας ἐν τῇ Θείᾳ Εὐχαριστίᾳ καί τῷ Ἐπισκόπῳ κατά τούς τρεῖς πρώτους αἰώνας»''}} και αναγορεύθηκε διδάκτορας. Πραγματοποίησε [[Μεταπτυχιακό|μεταπτυχιακές]] σπουδές στο [[Πανεπιστήμιο Χάρβαρντ]] και αναγορεύθηκε [[Μάγιστρος]] της Θεολογίας. Έχει διατελέσει καθηγητής [[Δογματική θεολογία|δογματικής θεολογίας]] στο [[Πανεπιστήμιο του Εδιμβούργου]]<ref>{{Cite web|url=http://www.biblionet.gr/author/63231|title=.:BiblioNet : Ιωάννης Ζηζιούλας, Μητροπολίτης Περγάμου|website=www.biblionet.gr|accessdate=20-12-2016}}</ref> και [[συστηματική θεολογία|συστηματικής θεολογίας]] στα πανεπιστήμια [[Πανεπιστήμιο της Γλασκώβης|Γλασκώβης]] (1973-1987), Θεσσαλονίκης (1984-1998), [[Βασιλικό Κολλέγιο|King’s College]] του Λονδίνου, [[Πανεπιστήμιο Γρηγοριανού Ρώμης|Γρηγοριανού]] της Ρώμης και [[Πανεπιστήμιο της Γενεύης|Γενεύης]]. Χειροτονήθηκε διάκονος στις 14 Ιουνίου 1986 και Πρεσβύτερος στις 15 Ιουνίου 1986.

Στις 22 Ιουνίου 1986 εξελέγη από τη Αγία και Ιερά [[Σύνοδος (εκκλησιαστική)|Σύνοδο]] του [[Οικουμενικό Πατριαρχείο Κωνσταντινουπόλεως|Οικουμενικού Πατριαρχείου]] «Μητροπολίτης Περγάμου, υπέρτιμος και έξαρχος κόλπου Αδραμυττηνού».

Το 1993<ref>{{Cite web|url=http://www.academyofathens.gr/Ordinary-Members|title=Τακτικά μέλη της Ακαδημίας Αθηνών κατά σειρά εκλογής|website=www.academyofathens.gr|accessdate=20-12-2016}}</ref> εξελέγη μέλος της [[Ακαδημία Αθηνών|Ακαδημίας Αθηνών]] και το 2002<ref>{{Cite web|url=http://www.academyofathens.gr/el/presidents|title=Πρόεδροι της Ακαδημίας Αθηνών από την ίδρυσή της|website=www.academyofathens.gr|accessdate=20-12-2016}}</ref> διετέλεσε Πρόεδρός της, όντας ο πρώτος Πρόεδρος Κληρικός<ref name="ygeiaonline">{{Cite web|url=http://www.ygeiaonline.gr/component/k2/item/24619-ivannhs|title=Ιωάννης|website=www.ygeiaonline.gr|accessdate=20-12-2016}}</ref>.

Είναι αντιπρόεδρος της επιτροπής Διαλόγου μεταξύ των [[Ορθόδοξη Εκκλησία|Ορθόδοξων Εκκλησιών]] και της [[Ρωμαιοκαθολική Εκκλησία|Ρωμαιοκαθολικής Εκκλησίας]], καθώς και Διευθυντής του Γραφείου Εκπροσωπήσεως του Οικουμενικού Πατριαρχείου στην [[Αθήνα]]. Εκπροσώπησε το Οικουμενικό Πατριαρχείο σε αρκετές διεθνείς συνελεύσεις.<ref name="ygeiaonline" />

Υπήρξε ακόμη μέλος της Κεντρικής Επιτροπής και της Επιτροπής Πίστεως και Τάξεως του [[Παγκόσμιο Συμβούλιο Εκκλησιών|Παγκοσμίου Συμβουλίου Εκκλησιών]].<ref name="patriarxeio">{{Cite web|url=http://www.ec-patr.org/hierarchs/show.php?lang=gr&id=39|title=Οικουμενικόν Πατριαρχείον - Μητροπολίτης Γέρων Περγάμου, υπέρτιμος και έξαρχος Κόλπου Αδραμυττηνού, κ. Ιωάννης|website=www.ec-patr.org|publisher=Οικουμενικό Πατριαρχείο|accessdate=20-12-2016}}</ref><ref name="akadhmia">{{Cite web|url=http://www.academyofathens.gr/zizioulas|title=Ζηζιούλας Iωάννης|website=www.academyofathens.gr|accessdate=20-12-2016}}</ref>

==Το έργο του==
[[Εικόνα:Ιωάννης Ζηζιούλας της Περγάμου.jpg|thumb|150px|Ο Μητροπολίτης Περγάμου Ιωάννης]]
Η συμβολή του επικεντρώνεται κυρίως στη θεολογία του προσώπου.

Στα έργα του ασχολείται μεταξύ άλλων με την έννοια του προσώπου στη [[φιλοσοφία]] και στους [[Πατρολογία|Πατέρες της Εκκλησίας]] και υποστηρίζει ότι το πρόσωπο είναι η κεντρική έννοια της [[χριστιανισμός|χριστιανικής]] [[οντολογία]]ς, ενώ αναλύει με τον ίδιο τρόπο και την έννοια του τριαδικού Θεού: μία ουσία, τρία πρόσωπα. Κατά την οντολογία που αναπτύσσει με βάση τους [[Καππαδόκες]] Πατέρες, η ύπαρξη προϋποθέτει τη σχέση μεταξύ προσώπων και δε νοείται χωρίς αυτήν.

Εξαίρεση δεν αποτελεί ούτε ο [[Θεός]], ως πρόσωπο του Πατέρα στην [[Αγία Τριάδα]], ο οποίος υπάρχει αφ’ εαυτού. Η μεγάλη συμβολή των Καππαδοκών Πατέρων κατά τον Περγάμου Ιωάννη ήταν ότι ταύτισαν τον όρο ''υπόσταση'' με τον όρο ''πρόσωπο'', ο οποίος μέχρι τότε σήμαινε προσωπείο.{{Πηγή|σχόλιο=20-12-2016}}

===Συγγραφικό έργο===
{{refbegin|30em}}
*{{Πολυτονικό|''Ἡ ἑνότης τῆς Ἐκκλησίας ἐν τῇ Θείᾳ Εὐχαριστίᾳ καί τῷ Ἐπισκόπῳ κατά τούς τρεῖς πρώτους αἰώνας''}}, Α΄ έκδ. 1965, Β΄ έκδ. Εκδόσεις Γρηγόρη 1990 ISBN 960-222-303-0.
*{{Πολυτονικό|''Ἀπό τό προσωπεῖον εἰς τό πρόσωπον: Ἡ συμβολή τῆς πατερικῆς θεολογίας εἰς τήν ἔννοιαν τοῦ προσώπου''}}, (1976) (ανατύπωση στο ''Η ιδιοπροσωπεία του Νέου Ελληνισμού'', Ίδρυμα Γουλανδρή-Χορν, τ. Β΄ 1983, σ. 300 κ.εξ.)
*''Eλληνισμός και Xριστιανισμός, η συνάντηση των δύο κόσμων'', Αποστολική Διακονία της Εκκλησίας της Ελλάδος, 2002, ISBN 960-315-500-4 (ανάτυπο από τον Τόμο ΣΤ΄ της ''Ιστορίας του Ελληνικού Έθνους'').
*''L'être ecclésial'', Labor & Fides, Genève 1980, ISBN 2-8309-0180-0.
*''Being as Communion'', St. Vladimir's Seminary Press, Crestwood, NY, 1985, ISBN 0-88141-029-2.
*''H κτίση ως Eυχαριστία, Θεολογική προσέγγιση στο πρόβλημα της οικολογίας'', Εκδόσεις Ακρίτα, 1992, ISBN 960-7006-98-4.
*''Ο Άγιος Σιλουανός της οικουμένης'', Εκδόσεις Ακρίτα, 2001, ISBN 960-328-155-7.
*''Ορθοδοξία και σύγχρονος κόσμος'', Λευκωσία, Κέντρο Μελετών Ιεράς Μονής Κύκκου, 2006
*''Ευχαριστίας εξεμπλάριον'', Εκδόσεις Ευεργέτις, 2006, ISBN 960-86289-4-6
{{refend}}

== Διακρίσεις ==
[[Αρχείο:John Zizioulas presents the encyclical Laudato si' at the press conference in Rome.webm|μικρογραφία]]
Έχει αναγορευθεί επίτιμος διδάκτορας πολλών εκπαιδευτικών ιδρυμάτων, μεταξύ των οποίων του [[Καθολικό Ινστιτούτο Παρισιού|Καθολικού Ινστιτούτου Παρισιού]], της [[Ορθόδοξη Θεολογική Σχολή του Βελιγραδίου|Ορθόδοξης Θεολογικής Σχολής του Βελιγραδίου]], του [[Ινστιτούτο Ορθόδοξης Θεολογίας «Άγιος Σέργιος»|Ινστιτούτου Ορθόδοξης Θεολογίας «Άγιος Σέργιος»]] του Παρισιού, του [[Πανεπιστήμιο Κλουζ-Ναπόκα|Πανεπιστημίου Κλουζ-Ναπόκα]] και του [[Πανεπιστήμιο του Μύνστερ|Πανεπιστημίου του Μύνστερ]].

Το 1973 εξελέγη μέλος της [[Διεθνής Ακαδημία Θρησκευτικών Επιστημών|Διεθνούς Ακαδημίας Θρησκευτικών Επιστημών]] των Βρυξελλών.

Το 2003 ο Πρόεδρος της Ελληνικής Δημοκρατίας [[Κωστής Στεφανόπουλος]] του απένειμε το παράσημο του Ανώτερου Ταξιάρχη του [[Τάγμα του Φοίνικος|Τάγματος του Φοίνικος]], προς αναγνώριση του έργου του. Το 2007 του απονεμήθηκε ο Σταυρός του Lambeth.<ref name="patriarxeio" /><ref name="akadhmia" />

== Παραπομπές ==
<references />

==Βιβλιογραφία==
*[[Χρήστος Γιανναράς]], ''Ορθοδοξία και Δύση στη νεώτερη Ελλάδα'', εκδ. Δόμος, Αθήνα, σελ. 454-462
*Συλλογικό, ''Η θεολογία του Ιωάννη Ζηζιούλα. Πρόσωπο, εκκλησία και ελευθερία'', εκδ. Εκδόσεις Degiorgio, 2009
*[[Γεώργιος Μαρτζέλος]], [http://ejournals.lib.auth.gr/synthesis/index «Η εκκλησιολογική σκέψη του Μητροπολίτη Περγάμου Ιωάννη Ζηζιούλα στο πλαίσιο του Οικουμενικού Διαχριστιανικού διαλόγου»], Σύνθεσις-Ηλεκτρονικό περιοδικό του Τμήματος Θεολογίας Α.Π.Θ., τομ. 1 (2012), σσ. 25-37

== Εξωτερικοί σύνδεσμοι ==
*[http://www.oodegr.com/oode/dogmat1/perieh.htm Παραδόσεις Δογματικής του Περγάμου Ιωάννου από την εποχή που δίδασκε στο ΑΠΘ].
*[http://www.oodegr.com/oode/biblia/episkopos1/perieh.htm ''Η Ενότης της Εκκλησίας εν τη Θεία Ευχαριστία και εν τω Επισκόπω κατά τους τρεις πρώτους αιώνας'' (μεταγλωττ.)].
*Ακαδημία Θεολογικών Σπουδών Βόλου, [http://intv.gr/index.php?option=com_zoo&task=item&item_id=259&category_id=14&Itemid=85 «Ο Μητροπολίτης Περγάμου Ιωάννης Ζηζιούλας: Πρόσωπο, Ευχαριστία και Βασιλεία του Θεού σε ορθόδοξη και οικουμενική προοπτική»] - Πρακτικά Συνεδρίου
* Μ. Φαράντου Η Κρίση της Θεολογίας του Ιωαν. Ζηζιούλα[http://antifono.gr/portal/%CE%BA%CE%B1%CF%84%CE%B7%CE%B3%CE%BF%CF%81%CE%AF%CE%B5%CF%82/%CE%B8%CE%B5%CE%BF%CE%BB%CE%BF%CE%B3%CE%AF%CE%B1-%CE%B8%CF%81%CE%B7%CF%83%CE%BA%CE%B5%CE%B9%CE%BF%CE%BB%CE%BF%CE%B3%CE%AF%CE%B1/%CE%B3%CF%81%CE%B1%CF%80%CF%84%CF%8C%CF%82-%CE%BB%CF%8C%CE%B3%CE%BF%CF%82/115-%CE%9F%CE%B9%CE%BA%CE%BF%CF%85%CE%BC%CE%B5%CE%BD%CE%B9%CF%83%CE%BC%CF%8C%CF%82-%CE%AE-%CE%9F%CF%81%CE%B8%CE%BF%CE%B4%CE%BF%CE%BE%CE%AF%CE%B1-3b.html]
{{Authority control}}


*
{{DEFAULTSORT:Ιωαννης}}
{{DEFAULTSORT:Ιωαννης}}
[[Κατηγορία:Έλληνες θεολόγοι]]
[[Κατηγορία:Έλληνες θεολόγοι]]

Έκδοση από την 17:16, 4 Μαρτίου 2019

Η Αυτού Σεβασμιότης
Ιωάννης
Μητροπολίτης Γέρων Περγάμου
Από22 Ιουνίου 1986
Προσωπικά στοιχεία
Κοσμικό ΌνομαΙωάννης Ζηζιούλας
Γέννηση10 Ιανουαρίου 1931 (1931-01-10) (93 ετών)
Καταφύγιο Κοζάνης, Ελλάδα
ΕθνικότηταΕλληνική
ΔόγμαΧριστιανός Ορθόδοξος

Ο Μητροπολίτης Περγάμου Ιωάννης (κατά κόσμον Ιωάννης Ζηζιούλας, 1931-...) είναι από τους πιο γνωστούς σύγχρονους Έλληνες Ορθόδοξους θεολόγους.

Βιογραφία

Ήταν μαθητής του μεγάλου Ρώσου ορθόδοξου θεολόγου π. Γεωργίου Φλορόφσκι.

Γεννήθηκε στις 10 Ιανουαρίου 1931 στο Καταφύγιο Κοζάνης.

Σπούδασε Θεολογία στο Αριστοτέλειο Πανεπιστήμιο Θεσσαλονίκης και στο Πανεπιστήμιο Αθηνών από όπου αποφοίτησε το 1955, στο οποίο το 1965 εκπόνησε διδακτορική διατριβή με θέμα «Ἡ ἑνότης τῆς Ἐκκλησίας ἐν τῇ Θείᾳ Εὐχαριστίᾳ καί τῷ Ἐπισκόπῳ κατά τούς τρεῖς πρώτους αἰώνας» και αναγορεύθηκε διδάκτορας. Πραγματοποίησε μεταπτυχιακές σπουδές στο Πανεπιστήμιο Χάρβαρντ και αναγορεύθηκε Μάγιστρος της Θεολογίας. Έχει διατελέσει καθηγητής δογματικής θεολογίας στο Πανεπιστήμιο του Εδιμβούργου[1] και συστηματικής θεολογίας στα πανεπιστήμια Γλασκώβης (1973-1987), Θεσσαλονίκης (1984-1998), King’s College του Λονδίνου, Γρηγοριανού της Ρώμης και Γενεύης. Χειροτονήθηκε διάκονος στις 14 Ιουνίου 1986 και Πρεσβύτερος στις 15 Ιουνίου 1986.

Στις 22 Ιουνίου 1986 εξελέγη από τη Αγία και Ιερά Σύνοδο του Οικουμενικού Πατριαρχείου «Μητροπολίτης Περγάμου, υπέρτιμος και έξαρχος κόλπου Αδραμυττηνού».

Το 1993[2] εξελέγη μέλος της Ακαδημίας Αθηνών και το 2002[3] διετέλεσε Πρόεδρός της, όντας ο πρώτος Πρόεδρος Κληρικός[4].

Είναι αντιπρόεδρος της επιτροπής Διαλόγου μεταξύ των Ορθόδοξων Εκκλησιών και της Ρωμαιοκαθολικής Εκκλησίας, καθώς και Διευθυντής του Γραφείου Εκπροσωπήσεως του Οικουμενικού Πατριαρχείου στην Αθήνα. Εκπροσώπησε το Οικουμενικό Πατριαρχείο σε αρκετές διεθνείς συνελεύσεις.[4]

Υπήρξε ακόμη μέλος της Κεντρικής Επιτροπής και της Επιτροπής Πίστεως και Τάξεως του Παγκοσμίου Συμβουλίου Εκκλησιών.[5][6]

Το έργο του

Ο Μητροπολίτης Περγάμου Ιωάννης

Η συμβολή του επικεντρώνεται κυρίως στη θεολογία του προσώπου.

Στα έργα του ασχολείται μεταξύ άλλων με την έννοια του προσώπου στη φιλοσοφία και στους Πατέρες της Εκκλησίας και υποστηρίζει ότι το πρόσωπο είναι η κεντρική έννοια της χριστιανικής οντολογίας, ενώ αναλύει με τον ίδιο τρόπο και την έννοια του τριαδικού Θεού: μία ουσία, τρία πρόσωπα. Κατά την οντολογία που αναπτύσσει με βάση τους Καππαδόκες Πατέρες, η ύπαρξη προϋποθέτει τη σχέση μεταξύ προσώπων και δε νοείται χωρίς αυτήν.

Εξαίρεση δεν αποτελεί ούτε ο Θεός, ως πρόσωπο του Πατέρα στην Αγία Τριάδα, ο οποίος υπάρχει αφ’ εαυτού. Η μεγάλη συμβολή των Καππαδοκών Πατέρων κατά τον Περγάμου Ιωάννη ήταν ότι ταύτισαν τον όρο υπόσταση με τον όρο πρόσωπο, ο οποίος μέχρι τότε σήμαινε προσωπείο.[εκκρεμεί παραπομπή]

Συγγραφικό έργο

  • Ἡ ἑνότης τῆς Ἐκκλησίας ἐν τῇ Θείᾳ Εὐχαριστίᾳ καί τῷ Ἐπισκόπῳ κατά τούς τρεῖς πρώτους αἰώνας, Α΄ έκδ. 1965, Β΄ έκδ. Εκδόσεις Γρηγόρη 1990 ISBN 960-222-303-0.
  • Ἀπό τό προσωπεῖον εἰς τό πρόσωπον: Ἡ συμβολή τῆς πατερικῆς θεολογίας εἰς τήν ἔννοιαν τοῦ προσώπου, (1976) (ανατύπωση στο Η ιδιοπροσωπεία του Νέου Ελληνισμού, Ίδρυμα Γουλανδρή-Χορν, τ. Β΄ 1983, σ. 300 κ.εξ.)
  • Eλληνισμός και Xριστιανισμός, η συνάντηση των δύο κόσμων, Αποστολική Διακονία της Εκκλησίας της Ελλάδος, 2002, ISBN 960-315-500-4 (ανάτυπο από τον Τόμο ΣΤ΄ της Ιστορίας του Ελληνικού Έθνους).
  • L'être ecclésial, Labor & Fides, Genève 1980, ISBN 2-8309-0180-0.
  • Being as Communion, St. Vladimir's Seminary Press, Crestwood, NY, 1985, ISBN 0-88141-029-2.
  • H κτίση ως Eυχαριστία, Θεολογική προσέγγιση στο πρόβλημα της οικολογίας, Εκδόσεις Ακρίτα, 1992, ISBN 960-7006-98-4.
  • Ο Άγιος Σιλουανός της οικουμένης, Εκδόσεις Ακρίτα, 2001, ISBN 960-328-155-7.
  • Ορθοδοξία και σύγχρονος κόσμος, Λευκωσία, Κέντρο Μελετών Ιεράς Μονής Κύκκου, 2006
  • Ευχαριστίας εξεμπλάριον, Εκδόσεις Ευεργέτις, 2006, ISBN 960-86289-4-6

Διακρίσεις

Έχει αναγορευθεί επίτιμος διδάκτορας πολλών εκπαιδευτικών ιδρυμάτων, μεταξύ των οποίων του Καθολικού Ινστιτούτου Παρισιού, της Ορθόδοξης Θεολογικής Σχολής του Βελιγραδίου, του Ινστιτούτου Ορθόδοξης Θεολογίας «Άγιος Σέργιος» του Παρισιού, του Πανεπιστημίου Κλουζ-Ναπόκα και του Πανεπιστημίου του Μύνστερ.

Το 1973 εξελέγη μέλος της Διεθνούς Ακαδημίας Θρησκευτικών Επιστημών των Βρυξελλών.

Το 2003 ο Πρόεδρος της Ελληνικής Δημοκρατίας Κωστής Στεφανόπουλος του απένειμε το παράσημο του Ανώτερου Ταξιάρχη του Τάγματος του Φοίνικος, προς αναγνώριση του έργου του. Το 2007 του απονεμήθηκε ο Σταυρός του Lambeth.[5][6]

Παραπομπές

  1. ↑ «.:BiblioNet : Ιωάννης Ζηζιούλας, Μητροπολίτης Περγάμου». www.biblionet.gr. Ανακτήθηκε στις 20-12-2016.  Ελέγξτε τις τιμές ημερομηνίας στο: |accessdate= (βοήθεια)
  2. ↑ «Τακτικά μέλη της Ακαδημίας Αθηνών κατά σειρά εκλογής». www.academyofathens.gr. Ανακτήθηκε στις 20-12-2016.  Ελέγξτε τις τιμές ημερομηνίας στο: |accessdate= (βοήθεια)
  3. ↑ «Πρόεδροι της Ακαδημίας Αθηνών από την ίδρυσή της». www.academyofathens.gr. Ανακτήθηκε στις 20-12-2016.  Ελέγξτε τις τιμές ημερομηνίας στο: |accessdate= (βοήθεια)
  4. ↑ 4,0 4,1 «Ιωάννης». www.ygeiaonline.gr. Ανακτήθηκε στις 20-12-2016.  Ελέγξτε τις τιμές ημερομηνίας στο: |accessdate= (βοήθεια)
  5. ↑ 5,0 5,1 «Οικουμενικόν Πατριαρχείον - Μητροπολίτης Γέρων Περγάμου, υπέρτιμος και έξαρχος Κόλπου Αδραμυττηνού, κ. Ιωάννης». www.ec-patr.org. Οικουμενικό Πατριαρχείο. Ανακτήθηκε στις 20-12-2016.  Ελέγξτε τις τιμές ημερομηνίας στο: |accessdate= (βοήθεια)
  6. ↑ 6,0 6,1 «Ζηζιούλας Iωάννης». www.academyofathens.gr. Ανακτήθηκε στις 20-12-2016.  Ελέγξτε τις τιμές ημερομηνίας στο: |accessdate= (βοήθεια)

Βιβλιογραφία

Εξωτερικοί σύνδεσμοι

Καθιερωμένοι όροι
Ανακτήθηκε από "https://el.wikipedia.org/w/index.php?title=Μητροπολίτης_Γέρων_Περγάμου_Ιωάννης&oldid=7442746"