Κωνσταντίνος Στεφανόπουλος

Από τη Βικιπαίδεια, την ελεύθερη εγκυκλοπαίδεια
(Ανακατεύθυνση από Κωστής Στεφανόπουλος)
Μετάβαση στην πλοήγηση Πήδηση στην αναζήτηση
Κωνσταντίνος Στεφανόπουλος
Kostis stephanopoulos.jpg
10ος Πρόεδρος της Ελληνικής Δημοκρατίας
Περίοδος
10 Μαρτίου 1995 – 12 Μαρτίου 2005
ΠρωθυπουργόςΑνδρέας Παπανδρέου
Κώστας Σημίτης
Κώστας Καραμανλής
ΠροκάτοχοςΚωνσταντίνος Καραμανλής
ΔιάδοχοςΚάρολος Παπούλιας
Υπουργός Προεδρίας της Κυβέρνησης
Περίοδος
28 Νοεμβρίου 1977 – 21 Οκτωβρίου 1981
ΠρωθυπουργόςΚωνσταντίνος Γ. Καραμανλής
Γεώργιος Ράλλης
ΠροκάτοχοςΓεώργιος Ράλλης
ΔιάδοχοςΜένιος Κουτσόγιωργας
Υπουργός Κοινωνικών Υπηρεσιών
Περίοδος
10 Σεπτεμβρίου 1976 – 28 Νοεμβρίου 1977
ΠρωθυπουργόςΚωνσταντίνος Καραμανλής
ΠροκάτοχοςΚωνσταντίνος Χρυσανθόπουλος
ΔιάδοχοςΣπυρίδων Δοξιάδης
Υπουργός Εσωτερικών
Περίοδος
21 Νοεμβρίου 1974 – 10 Σεπτεμβρίου 1976
ΠρωθυπουργόςΚωνσταντίνος Καραμανλής
ΠροκάτοχοςΠαναγιώτης Ζέπος
ΔιάδοχοςΙπποκράτης Ιορδάνογλου
Μέλος της Βουλής των Ελλήνων
Περίοδος
1974 – 1989
Προσωπικά στοιχεία
Γέννηση15 Αυγούστου 1926 (1926-08-15)
Πάτρα
Θάνατος20 Νοεμβρίου 2016 (90 ετών)
Αθήνα, Αττική, Ελλάδα
ΕθνικότηταΕλληνική
Πολιτικό κόμμαΕθνική Ριζοσπαστική Ένωση (1958-1967)
Νέα Δημοκρατία (1974-1985)
Δημοκρατική Ανανέωση (1985-1994)
ΣύζυγοςΕυγενία Στουνοπούλου
ΕπάγγελμαΔικηγόρος
ΥπογραφήKonstantinos Stefanopoulos signature.svg
δεδομένα (π • σ • ε )

Ο Κωνσταντίνος (Κωστής) Στεφανόπουλος (Πάτρα, 15 Αυγούστου 1926 – Αθήνα, 20 Νοεμβρίου 2016) ήταν Έλληνας δικηγόρος και πολιτικός που διετέλεσε Πρόεδρος της Ελληνικής Δημοκρατίας από το 1995 έως το 2005, ο 6ος κατά σειρά μετά την μεταπολίτευση και την αποκατάσταση του δημοκρατικού πολιτεύματος. Υπήρξε βουλευτής Αχαΐας με την ΕΡΕ (1964–67), τη Νέα Δημοκρατία (1974–85) και τη ΔΗΑΝΑ (1985–89), κεντροδεξιό κόμμα που ίδρυσε και του οποίου ηγήθηκε.[1] Από το 1974 μέχρι το 1981 χρημάτισε διαδοχικά υπουργός Εσωτερικών (1974–76), Κοινωνικών Υπηρεσιών (1976–77) και Προεδρίας της Κυβερνήσεως (1977–81) στις κυβερνήσεις του Κωνσταντίνου Καραμανλή και του Γεωργίου Ράλλη.

Η ανάδειξή του στο ανώτατο πολιτειακό αξίωμα ήταν αποτέλεσμα ενός τακτικού ελιγμού του πρωθυπουργού Ανδρέα Παπανδρέου, ο οποίος συνήψε συμφωνία με τον τότε πρόεδρο της Πολιτικής Άνοιξης, Αντώνη Σαμαρά, για στήριξη κοινής υποψηφιότητας με στόχο την αποφυγή εκλογών, τις οποίες αποζητούσε ο τότε πρόεδρος της ΝΔ, Μιλτιάδης Έβερτ.[2][3] Κατά τη διάρκεια της προεδρικής θητείας του ο Στεφανόπουλος έχαιρε υψηλής δημοφιλίας, απόρροια της σοβαρής και διακριτικής άσκησης των καθηκόντων του, αλλά και της άμβλυνσης των πολιτικών παθών σε μια περίοδο οικονομικής ανάπτυξης και ευημερίας, που επέτρεπε στις πολιτικές δυνάμεις να προστατεύουν το κύρος των θεσμών.[4][5]

Βιογραφία[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]

Γεννήθηκε στην Πάτρα το 1926 και ήταν γιος του Δημήτριου Στεφανόπουλου,[6] δικηγόρου και πολιτικού και της Βρισηίδας Φιλοπούλου, κόρης του δημοσιογράφου Κωνσταντίνου Φιλόπουλου.[7] Ο παππούς του από την πλευρά του πατέρα του, καταγόταν από την Δρόβιανη της Βορείου Ηπείρου. Από την πλευρά της μητέρας του κατάγονταν από την παλαιά πατρινή οικογένεια Πράτσικα και ήταν ανιψιός του Χρήστου και της Κούλας Πράτσικα, καθώς και του Διονυσίου Τσερώνη, δημάρχου Πατρέων. Στα νεανικά του χρόνια ήταν αθλητής της κολύμβησης και της υδατοσφαίρισης, αρχικά στον ανεξάρτητο σύλλογο Κολυμβητικό Όμιλο Γλυφάδας και από το 1949 στον Αχιλλέα Πατρών.[8]

Φοίτησε στο Γυμνάσιο Πατρών, στη συνέχεια σπούδασε νομικά στο Πανεπιστήμιο Αθηνών και από το 1954 μέχρι το 1975 άσκησε ενεργό δικηγορία ως μέλος του Δικηγορικού Συλλόγου Πατρών.[9]

Απεβίωσε λόγω επιπλοκών πνευμονίας στο νοσοκομείο «Ερρίκος Ντυνάν» στις 20 Νοεμβρίου 2016 σε ηλικία 90 ετών. Είχε εισαχθεί 3 μέρες νωρίτερα «με εμπύρετο και σοβαρή αναπνευστική δυσχέρεια». Διαπιστώθηκε ότι έπασχε από «αμφοτερόπλευρη πνευμονία εξ εισροφήσεως» και παρά την εντατική θεραπευτική αγωγή, ο οργανισμός του δεν ανταποκρίθηκε παρουσιάζοντας ανεπάρκεια πολλαπλών οργανικών συστημάτων.[7]

Πολιτικός βίος[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]

Πολιτεύτηκε για πρώτη φορά στις εκλογές του 1958 με την Εθνική Ριζοσπαστική Ένωση (ΕΡΕ) και εξελέγη για πρώτη φορά βουλευτής Αχαΐας στις εκλογές του 1964. Μετά την πτώση της δικτατορίας συμμετείχε στην Κυβέρνηση Εθνικής Ενότητας του Κωνσταντίνου Καραμανλή ως Υφυπουργός Εμπορίου.[10] Εντάχθηκε στο νεοσύστατο κόμμα της Νέας Δημοκρατίας και εξελέγη βουλευτής Αχαΐας με τη ΝΔ στις εκλογές του 1974.[11] Στις κυβερνήσεις που σχηματίστηκαν τα επόμενα χρόνια ανέλαβε Υπουργός Εσωτερικών (Νοέμβριος 1974 – Σεπτέμβριος 1976) και Υπουργός Κοινωνικών Υπηρεσιών (Σεπτέμβριος 1976 – Νοέμβριος 1977).[9][12]

Στις εκλογές του 1977 επανεξελέγη βουλευτής Αχαΐας[11] και ανέλαβε Υπουργός Προεδρίας της κυβέρνησης από το 1977 έως το 1981, αρχικά υπό τον Καραμανλή[13] και στη συνέχεια υπό τον Γεώργιο Ράλλη.[14] Στην επόμενη εκλογική αναμέτρηση του 1981, ο Στεφανόπουλος επανεξελέγη[11] βουλευτής Αχαΐας, αλλά το κόμμα του έχασε τις εκλογές από το ανερχόμενο ΠΑΣΟΚ.[15] Η ήττα οδήγησε στην παραίτηση του Ράλλη από την αρχηγία του κόμματος. Στη Βουλή που σχηματίστηκε από τις εκλογές διετέλεσε Γραμματέας της Κοινοβουλευτικής ομάδας και κοινοβουλευτικός εκπρόσωπος.[9] Ήταν υποψήφιος στις εσωκομματικές εκλογές για την προεδρία της ΝΔ αλλά ηττήθηκε από τον Ευάγγελο Αβέρωφ.[16]

Ο Αβέρωφ παραιτήθηκε τον Αύγουστο του 1984, ως συνέπεια της ήττας της Νέας Δημοκρατίας στις ευρωεκλογές του Ιουνίου 1984,[17] και στις εσωκομματικές εκλογές που ακολούθησαν ο Στεφανόπουλος διεκδίκησε για άλλη μια φορά χωρίς επιτυχία την ηγεσία της Νέας Δημοκρατίας, ηττημένος αυτή τη φορά από τον Κωνσταντίνο Μητσοτάκη. Ύστερα από τις βουλευτικές εκλογές του 1985 και την επανεκλογή[11] του ως βουλευτής Αχαΐας αποχώρησε από το κόμμα μαζί με 9 άλλους βουλευτές[18] και στις 6 Σεπτεμβρίου 1985 ίδρυσε τη Δημοκρατική Ανανέωση (ΔΗΑΝΑ). Ο Στεφανόπουλος εξελέγη βουλευτής Α΄ Αθηνών στις εκλογές του Ιουνίου 1989,[11] ενώ παρέμεινε πρόεδρος του κόμματος αυτού μέχρι τον Ιούνιο του 1994, όταν και η ΔΗΑΝΑ ανέστειλε τη δράση της καθώς δεν κατόρθωσε να εκπροσωπηθεί στο Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο.[9]

Προεδρία της Δημοκρατίας[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]

Ενόψει των προεδρικών εκλογών του 1995, ο Στεφανόπουλος προτάθηκε ως υποψήφιος Πρόεδρος της Δημοκρατίας από το κόμμα της Πολιτικής Άνοιξης. Με τη στήριξη και του ΠΑΣΟΚ εξελέγη στις 8 Μαρτίου 1995, κατά την τρίτη ψηφοφορία, με 181 ψήφους, ως ο πέμπτος Πρόεδρος Δημοκρατίας μετά τη μεταπολίτευση του 1974 και την αποκατάσταση του δημοκρατικού πολιτεύματος.[19]

Ο Στεφανόπουλος με τον Κλίντον στην Αθήνα το 1999

Ο Στεφανόπουλος διαδέχθηκε τον Κωνσταντίνο Καραμανλή στις 10 Μαρτίου 1995. Διετέλεσε Πρόεδρος της Ελληνικής Δημοκρατίας για δύο συνεχόμενες θητείες από το 1995 έως το 2005, οπότε και τον διαδέχθηκε ο Κάρολος Παπούλιας. Κατά τη διάρκεια της θητείας του κατάφερε να προσδώσει νέα αίγλη στο θεσμό του Προέδρου και να συγκεντρώσει πολύ μεγάλη δημοτικότητα από τον ελληνικό λαό. Διατήρησε το σεβασμό πολλών πολιτών και μετά το τέλος της Προεδρίας του.[20] Ιδιαίτερα χαρακτηριστική ήταν η πατριωτική στάση του και οι επικριτικές δηλώσεις στις οποίες προέβη έναντι του τότε προέδρου των ΗΠΑ, Μπιλ Κλίντον, κατά την επίσκεψη του τελευταίου στην Ελλάδα το 1999.[21]

Έτυχε διαφόρων τιμητικών διακρίσεων και των ανωτάτων παρασήμων ξένων κρατών και ήταν επίτιμος δημότης πολλών Δήμων και Κοινοτήτων της Ελλάδας.

Έκανε επανεμφάνιση στο πολιτικό προσκήνιο το Δεκέμβριο του 2011, ύστερα από πολλά έτη αποχής, με δηλώσεις στήριξης του υπηρεσιακού πρωθυπουργού Λουκά Παπαδήμου, όταν υπεραμύνθηκε της ανάγκης εξάντλησης της τετραετίας και της μη διενέργειας εκλογών.[22]

Τιμές και Βραβεία[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]

  • Πολωνία: Τάγμα του Λευκού Αετού (1996)
  • Κροατία Μεγάλο παράσημο του βασιλιά Tomislav (1998)
  • Σλοβακία: Μεγαλόσταυρος του Τάγματος του Λευκού διπλού Σταυρού (2000)
  • Ιταλία: Ιππότης Μεγαλόσταυρου με το μεγάλο κορδόνι του Τάγματος της Αξίας της Ιταλικής Δημοκρατίας (2001)
  • Λουξεμβούργο: Ιππότης του Τάγματος του Χρυσού Λέοντα του Οίκου του Νασσάου (2001)
  • Νορβηγία: Μεγαλόσταυρος του Τάγματος του Αγίου Όλαφ (2004)
  • Εσθονία: Περιδέραιο του Τάγματος του Σταυρού της Terra Mariana (1999)
  • Λετονία: Τάγμα των Τριών Αστέρων, 1η τάξη
  • Ρουμανία: Φύλλο του Τάγματος του Αστέρα της Ρουμανίας (1999)
  • Αλβανία: Ελήφθη ένα αντίγραφο του κλειδιού της πόλης των Τιράνων, με την ευκαιρία της επίσκεψης του στην Αλβανία

Παραπομπές[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]

  1. ↑ «Κοινοβουλευτική θητεία Κωνσταντίνου Στεφανόπουλου». Βουλή των Ελλήνων. Ανακτήθηκε στις 19 Νοεμβρίου 2016. 
  2. ↑ Τζιοβάρας, Γρηγόρης (26 Ιουλίου 2009). «Τα παρασκήνια των προεδρικών εκλογών». Το Βήμα. Ανακτήθηκε στις 20 Νοεμβρίου 2016. 
  3. ↑ Δεληγιάννης, Ανδρέας (29 Ιουλίου 2014). «Σαμαράς - Ντόρα: Μια θυελλώδης σχέση». The TOC. Ανακτήθηκε στις 20 Νοεμβρίου 2016. 
  4. ↑ «Οι επιθέσεις από τα μέσα του Γιάννη Αλαφούζου στον Προκόπη Παυλόπουλο». Παραπολιτικά. 27 Ιουνίου 2016. Αρχειοθετήθηκε από το πρωτότυπο στις 5 Αυγούστου 2016. Ανακτήθηκε στις 20 Νοεμβρίου 2016. 
  5. ↑ Σώκος, Πάνος (29 Ιουνίου 2009). «Το τερπνόν μετά του (κομματικού) ωφελίμου». Ελευθεροτυπία. Ανακτήθηκε στις 20 Νοεμβρίου 2016. 
  6. ↑ Τριανταφύλλου, Κώστας (1995). Ιστορικόν Λεξικόν των Πατρών. Β΄. Πάτρα: Τυπογραφείο Πέτρου Χρ. Κούλη. σελ. [Χρειάζεται σελίδα]. 
  7. ↑ 7,0 7,1 Ζούλας, Κωνσταντίνος (2016-11-20). «Οι σταθμοί της ζωής του Κωστή Στεφανόπουλου». Η Καθημερινή. http://www.kathimerini.gr/884384/article/epikairothta/ellada/pe8ane-o-prwhn-proedros-ths-dhmokratias-kwsths-stefanopoylos. Ανακτήθηκε στις 2016-11-20. 
  8. ↑ «Αφιέρωμα - Τμήμα Υδατοσφαίρισης Αχιλλέα Πατρών». Αθλητικά Νέα (Δημοτική Βιβλιοθήκη Πατρών). 1975-05-07. 
  9. ↑ 9,0 9,1 9,2 9,3 «Διατελέσαντες Πρόεδροι - Κωνσταντίνος Στεφανόπουλος». www.presidency.gr. Προεδρία της Ελληνικής Δημοκρατίας. Αρχειοθετήθηκε από το πρωτότυπο στις 1 Δεκεμβρίου 2016. Ανακτήθηκε στις 31 Ιουλίου 2016. 
  10. ↑ «Γενική Γραμματεία της Κυβέρνησης | Κυβέρνηση ΚΑΡΑΜΑΝΛΗ Γ. ΚΩΝΣΤΑΝΤΙΝΟΥ (Ιούλιος 1974)». www.ggk.gov.gr. Ανακτήθηκε στις 31 Ιουλίου 2016. 
  11. ↑ 11,0 11,1 11,2 11,3 11,4 «Κοινοβουλευτική Θητεία Βουλευτών Από Τη Μεταπολίτευση Ως Σήμερα - Στεφανόπουλος Δημητρίου Κωνσταντίνος». www.hellenicparliament.gr. Ανακτήθηκε στις 31 Ιουλίου 2016. 
  12. ↑ «Γενική Γραμματεία της Κυβέρνησης | Κυβέρνηση ΚΑΡΑΜΑΝΛΗ Γ. ΚΩΝΣΤΑΝΤΙΝΟΥ (Νοέμβριος 1974)». www.ggk.gov.gr. Ανακτήθηκε στις 31 Ιουλίου 2016. 
  13. ↑ «Γενική Γραμματεία της Κυβέρνησης | Κυβέρνηση ΚΑΡΑΜΑΝΛΗ Γ. ΚΩΝΣΤΑΝΤΙΝΟΥ (1977)». www.ggk.gov.gr. Ανακτήθηκε στις 31 Ιουλίου 2016. 
  14. ↑ «Γενική Γραμματεία της Κυβέρνησης | Κυβέρνηση ΡΑΛΛΗ Ι. ΓΕΩΡΓΙΟΥ (1980)». www.ggk.gov.gr. Ανακτήθηκε στις 31 Ιουλίου 2016. 
  15. ↑ «Εκλογικά Αποτελέσματα - Ελληνικές βουλευτικές εκλογές 1981». www.hellenicparliament.gr. Ανακτήθηκε στις 31 Ιουλίου 2016. 
  16. ↑ «Η ιστορία της Νέας Δημοκρατίας». ΣανΣήμερα.gr. Ανακτήθηκε στις 31 Ιουλίου 2016. 
  17. ↑ «Ευρωεκλογές: Οι αναμετρήσεις στην Ελλάδα». www.sansimera.gr. Ανακτήθηκε στις 31 Ιουλίου 2016. 
  18. ↑ Μαντέλας, Γιώργος (2009-11-08). «Ύστερα από κάθε ήττα ζητείται αρχηγός». Η Καθημερινή. http://www.kathimerini.gr/375633/article/epikairothta/politikh/ystera-apo-ka8e-htta-zhteitai-arxhgos. Ανακτήθηκε στις 2016-07-31. 
  19. ↑ «Εκλογή Προέδρου Δημοκρατίας: Αποστολή εξετελέσθη». Ριζοσπάστης. 1995-03-05. http://www.rizospastis.gr/story.do?id=3690713&textCriteriaClause=%2B%CE%9A%CE%A9%CE%A3%CE%A4%CE%97%CE%A3+%2B%CE%A3%CE%A4%CE%95%CE%A6%CE%91%CE%9D%CE%9F%CE%A0%CE%9F%CE%A5%CE%9B%CE%9F%CE%A3. 
  20. ↑ Μπίστικα, Ελένη (2012-10-24). «Παρουσία του συνετού πρώην Προέδρου της Δημοκρατίας παρουσιάστηκε στην κατάμεστη αίθουσα της Παλαιάς Βουλής, το βιβλίο της Νίτσας Λουλέ «Κωστής Στεφανόπουλος, ο μοναχικός Πρόεδρος»». Η Καθημερινή. http://www.kathimerini.gr/732398/opinion/epikairothta/arxeio-monimes-sthles/paroysia-toy-synetoy-prwhn-proedroy-ths-dhmokratias-paroysiasthke-sthn-katamesth-ai8oysa-ths-palaias-voylhs-to-vivlio-ths-nitsas-loyle-kwsths-stefanopoylos-o-monaxikos-proedros. 
  21. ↑ «Κ. Στεφανόπουλος: Αιχμές κατά Κλίντον». Ριζοσπάστης. 1999-03-26. http://www.rizospastis.gr/wwwengine/story.do?id=3766358&textCriteriaClause=%2B%CE%A3%CE%A4%CE%95%CE%A6%CE%91%CE%9D%CE%9F%CE%A0%CE%9F%CE%A5%CE%9B%CE%9F%CE%A3+%2B%CE%9A%CE%9B%CE%99%CE%9D%CE%A4%CE%9F%CE%9D. 
  22. ↑ «ANT1 ONLine / News / Κ. Στεφανόπουλος: Η χώρα δε χρειάζεται εκλογές». www.ant1online.com. 11 Δεκεμβρίου 2011. Αρχειοθετήθηκε από το πρωτότυπο στις 18 Φεβρουαρίου 2012. Ανακτήθηκε στις 31 Ιουλίου 2016. 

Εξωτερικοί σύνδεσμοι[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]

π • σ • ε Πρόεδροι της Ελληνικής Δημοκρατίας
1924 - 1935
1973 - 1974
1974 - σήμερα
  • 1 Δικτατορικό καθεστώς
  • 2 Προσωρινός Πρόεδρος
    • Σύνδεσμοι σε καταλόγους καθιερωμένων όρων
    Ανακτήθηκε από "https://el.wikipedia.org/w/index.php?title=Κωνσταντίνος_Στεφανόπουλος&oldid=7911730"