Γιάννης Ιωαννίδης (στέλεχος ΚΚΕ): Διαφορά μεταξύ των αναθεωρήσεων

Από τη Βικιπαίδεια, την ελεύθερη εγκυκλοπαίδεια
Περιεχόμενο που διαγράφηκε Περιεχόμενο που προστέθηκε
Γραμμή 22: Γραμμή 22:
Το 1936, την περίοδο της [[Καθεστώς της 4ης Αυγούστου|μεταξικής δικτατορίας]], ο Ιωαννίδης ήταν από τα πρώτα στελέχη του [[ΚΚΕ]] που συνελήφθηκαν και εκτοπίστηκε στην [[Ακροναυπλία]]. Εκεί ήταν στην ηγεσία της καθοδήγησης (Γραμματέας Κομματικής Επιτροπής Ακροναυπλίας). Αρκετές όχι ευνοϊκές μαρτυρίες υπάρχουν για τη πολιτική καθοδήγησης του Ιωαννίδη στην Ακροναυπλία <ref>Νεφελούδης (2007), σελ. 167-168</ref><ref>Μανούσακας (1978), σελ. 117-126</ref><ref>Ιστορία της Αντίστασης 1940-45 (1979), σελ. 206-208</ref>. Τον Απρίλιο του 1941, λίγο πριν το καθεστώς παραδώσει τους πολιτικούς κρατούμενους της Ακροναυπλίας στους Γερμανούς (περίπου 600 άτομα), ο Ιωαννίδης ματαίωσε την απόδρασή τους την τελευταία στιγμή, φοβούμενος την καταστολή των Μεταξικών δεσμοφυλάκων, σε αντίθεση με τις ομαδικές αποδράσεις κομμουνιστών που έγιναν από άλλους τόπους κράτησης.<ref>Ιστορία της Αντίστασης 1940-45 (1979), σελ. 195-197 & Χαριτόπουλος (2003), σελ.38</ref> Ο Γιάννης Μανούσακας έγκλειστος τότε στην Ακροναυπλία αναφέρει: "''Καλά-καλά λοιπόν το ήξερε ο Ιωαννίδης και τα άλλα μέλη της ηγεσίας ότι ο διοικητής έλεγε ψέματα. Μα το ψέμα του διοικητή εξυπηρετούσε την απόφαση που είχανε πάρει, να παραμείνουμε εκεί μέσα. Η καθοδήγησή μας είχε μεταμορφωθεί σε μια τεράστια στρουθοκάμηλο όσο οι Γερμανοί μας ζύγωναν''".<ref>Μανούσακας (1978) σελ. 176-179</ref>
Το 1936, την περίοδο της [[Καθεστώς της 4ης Αυγούστου|μεταξικής δικτατορίας]], ο Ιωαννίδης ήταν από τα πρώτα στελέχη του [[ΚΚΕ]] που συνελήφθηκαν και εκτοπίστηκε στην [[Ακροναυπλία]]. Εκεί ήταν στην ηγεσία της καθοδήγησης (Γραμματέας Κομματικής Επιτροπής Ακροναυπλίας). Αρκετές όχι ευνοϊκές μαρτυρίες υπάρχουν για τη πολιτική καθοδήγησης του Ιωαννίδη στην Ακροναυπλία <ref>Νεφελούδης (2007), σελ. 167-168</ref><ref>Μανούσακας (1978), σελ. 117-126</ref><ref>Ιστορία της Αντίστασης 1940-45 (1979), σελ. 206-208</ref>. Τον Απρίλιο του 1941, λίγο πριν το καθεστώς παραδώσει τους πολιτικούς κρατούμενους της Ακροναυπλίας στους Γερμανούς (περίπου 600 άτομα), ο Ιωαννίδης ματαίωσε την απόδρασή τους την τελευταία στιγμή, φοβούμενος την καταστολή των Μεταξικών δεσμοφυλάκων, σε αντίθεση με τις ομαδικές αποδράσεις κομμουνιστών που έγιναν από άλλους τόπους κράτησης.<ref>Ιστορία της Αντίστασης 1940-45 (1979), σελ. 195-197 & Χαριτόπουλος (2003), σελ.38</ref> Ο Γιάννης Μανούσακας έγκλειστος τότε στην Ακροναυπλία αναφέρει: "''Καλά-καλά λοιπόν το ήξερε ο Ιωαννίδης και τα άλλα μέλη της ηγεσίας ότι ο διοικητής έλεγε ψέματα. Μα το ψέμα του διοικητή εξυπηρετούσε την απόφαση που είχανε πάρει, να παραμείνουμε εκεί μέσα. Η καθοδήγησή μας είχε μεταμορφωθεί σε μια τεράστια στρουθοκάμηλο όσο οι Γερμανοί μας ζύγωναν''".<ref>Μανούσακας (1978) σελ. 176-179</ref>


Έτσι πολλοί κομμουνιστές κρατούμενοι της Ακροναυπλίας βρέθηκαν σε διάφορες φυλακές και πολλοί από αυτούς πέθαναν από πείνα ([[Θόδωρος Μάγγος]]<ref>Ο γηραιός Θόδωρος Μάγγος ήταν παλιό στέλεχος του ΚΚΕ, μέλος της ΚΕ το 1922-23 και πολύ αγαπητός στους συντρόφους του που τον αποκαλούσαν Μπαρμπα-Θόδωρο</ref>, Γιάννης Σιδερίδης<ref>Ο γιατρός Γιάννης Σιδερίδης ήταν άνδρας της ηρωικής Ηλέκτρας Αποστόλου που δολοφονήθηκε λίγο αργότερα</ref>) ή εκτελέστηκαν αργότερα από τους Γερμανούς και Ιταλούς ([[Βασίλης Βερβέρης]], [[Παντελής Πουλιόπουλος]], [[Ναπολέων Σουκατζίδης]], [[Στέλιος Σκλάβαινας]]) στη διάρκεια της [[Κατοχή|Κατοχής]]. Οι Ακροναυπλιώτες που εκτελέστηκαν στην κατοχή σύμφωνα με εκτιμήσεις ήταν 304.<ref>Ρούσος (1976), Μπαρτζιώτας (1982), Ιστορία της Αντίστασης 1940-45 (1979)</ref> Κατά μια άποψη ο Ιωαννίδης και η εκεί ηγεσία, αποκομμένοι για χρόνια από την πολιτική πραγματικότητα, πίστευαν ότι οι Γερμανοί θα τους απελευθέρωναν βάσει της Γερμανοσοβιετικής [[Γερμανοσοβιετικό Σύμφωνο μη Επίθεσης|συμφωνίας Ρίμπεντροπ-Μολότωφ]].<ref>Μανούσακας (1978), σελ. 184</ref>
Έτσι πολλοί κομμουνιστές κρατούμενοι της Ακροναυπλίας βρέθηκαν σε διάφορες φυλακές και πολλοί από αυτούς πέθαναν από πείνα ([[Θόδωρος Μάγγος]]<ref>Ο γηραιός Θόδωρος Μάγγος ήταν παλιό στέλεχος του ΚΚΕ, μέλος της ΚΕ το 1922-23 και πολύ αγαπητός στους συντρόφους του που τον αποκαλούσαν Μπαρμπα-Θόδωρο</ref>, Γιάννης Σιδερίδης<ref>Ο γιατρός Γιάννης Σιδερίδης ήταν άνδρας της ηρωικής Ηλέκτρας Αποστόλου που δολοφονήθηκε λίγο αργότερα</ref>) ή εκτελέστηκαν αργότερα από τους Γερμανούς και Ιταλούς ([[Βασίλης Βερβέρης]], [[Παντελής Πουλιόπουλος]], [[Ναπολέων Σουκατζίδης]], [[Στέλιος Σκλάβαινας]], κ.α) στη διάρκεια της [[Κατοχή|Κατοχής]]. Οι Ακροναυπλιώτες που εκτελέστηκαν στην κατοχή σύμφωνα με εκτιμήσεις ήταν 304.<ref>Ρούσος (1976), Μπαρτζιώτας (1982), Ιστορία της Αντίστασης 1940-45 (1979)</ref> Κατά μια άποψη ο Ιωαννίδης και η εκεί ηγεσία, αποκομμένοι για χρόνια από την πολιτική πραγματικότητα, πίστευαν ότι οι Γερμανοί θα τους απελευθέρωναν βάσει της Γερμανοσοβιετικής [[Γερμανοσοβιετικό Σύμφωνο μη Επίθεσης|συμφωνίας Ρίμπεντροπ-Μολότωφ]].<ref>Μανούσακας (1978), σελ. 184</ref>


Με εντολή του Ιωαννίδη<ref>Δοκίμιο Ιστορίας του ΚΚΕ, Α΄τόμος (2012), σελ.380</ref> ο [[Ανδρέας Τσίπας]], που είχε αποφυλακιστεί τον Ιούνιο του 1941 από τις φυλακές της [[Ακροναυπλία]]ς σαν σλαβομακεδόνας<ref>Ιστορία της Αντίστασης 1940-45 (1979), σελ.202 & Μανούσακας (1978), σελ. 196-197</ref>, θα γίνει γραμματέας της Νέας Κεντρικής Επιτροπής του ΚΚΕ, τον Ιούλιο του 1941, όταν αυτή ανασυστάθηκε και στελεχώθηκε από τους πρώτους κομμουνιστές που απέδρασαν από τους τόπους κράτησής τους. Η επιλογή του Ανδρέα Τσίπα ήταν αποτυχημένη και λίγο αργότερα θα απομακρυνθεί από την ηγεσία του κόμματος. Τον Δεκέμβρη του 1941 γραμματέας της ΚΕ θα αναλάβει ο [[Γιώργης Σιάντος]].
Με εντολή του Ιωαννίδη<ref>Δοκίμιο Ιστορίας του ΚΚΕ, Α΄τόμος (2012), σελ.380</ref> ο [[Ανδρέας Τσίπας]], που είχε αποφυλακιστεί τον Ιούνιο του 1941 από τις φυλακές της [[Ακροναυπλία]]ς σαν σλαβομακεδόνας<ref>Ιστορία της Αντίστασης 1940-45 (1979), σελ.202 & Μανούσακας (1978), σελ. 196-197</ref>, θα γίνει γραμματέας της Νέας Κεντρικής Επιτροπής του ΚΚΕ, τον Ιούλιο του 1941, όταν αυτή ανασυστάθηκε και στελεχώθηκε από τους πρώτους κομμουνιστές που απέδρασαν από τους τόπους κράτησής τους. Η επιλογή του Ανδρέα Τσίπα ήταν αποτυχημένη και λίγο αργότερα θα απομακρυνθεί από την ηγεσία του κόμματος. Τον Δεκέμβρη του 1941 γραμματέας της ΚΕ θα αναλάβει ο [[Γιώργης Σιάντος]].

Έκδοση από την 20:59, 2 Απριλίου 2014

Ο Γιάννης Ιωαννίδης (1900-1967) ήταν ηγετικό στέλεχος και βουλευτής του ΚΚΕ, αντιστασιακός, μέλος της Προσωρινής Δημοκρατικής Κυβέρνησης και της ηγεσίας του ΔΣΕ.

Βιογραφικά στοιχεία

Ο Γιάννης Ιωαννίδης γεννήθηκε στις 24 Οκτωβρίου 1900 στον Πύργο της Ανατολικής Ρωμυλίας (σήμερα στη Βουλγαρία) και είχε άλλα 5 αδέλφια. Ο πατέρας του έκανε διάφορες περιστασιακές δουλειές προσπαθώντας να ζήσει την πολυμελή οικογένειά του και στο τέλος άνοιξε ένα μικρό καφενεδάκι. Στην Ελλάδα ήρθε μαζί με την οικογένειά του στις αρχές του 1907 και εγκαταστάθηκε αρχικά στο Βόλο, έπειτα στον Αλμυρό (1909) και ξαναγύρισε στο Βόλο το 1911.[1]

Στο σχολείο πήγε μέχρι την 6η Δημοτικού. Από 8 χρονών αναγκάστηκε να δουλέψει για να βοηθήσει την οικογένειά του. Δούλεψε σε μπακάλικο, σε μανάβικο, σε καπνοπωλείο και σε κουρείο όπου και καταστάλαξε 13 χρονών το 1913. Τον Ιανουάριο του 1920 έγινε μέλος του ΣΕΚΕ και του ανατέθηκε δουλειά στην νεολαία του κόμματος. Μέχρι το 1928 ήταν χαμηλόβαθμο στέλεχος του κόμματος.[2]

Σαν κουρέας δούλεψε για 15 χρόνια μέχρι το 1928, όταν η ΚΕ του ΚΚΕ τον τοποθέτησε στην καθοδήγηση της Κομματικής Οργάνωσης Ανατολικής Μακεδονίας και Θράκης. Από τότε πέρασε ολοκληρωτικά στην υπηρεσία του κόμματος.[3] Το 1928 νοσηλεύτηκε στη Σοβιετική Ένωση για θεραπεία από τη φυματίωση που έπασχε.[4]

Στην ηγεσία του ΚΚΕ

Στη θέση του καθοδηγητή της Κ.Ο Ανατολικής Μακεδονίας και Θράκης θα παραμείνει μέχρι τον Μάρτιο του 1931. Την περίοδο 1929-31 το ΚΚΕ ταλανιζόταν από την φραξιονιστική πάλη χωρίς αρχές με αντιμαχόμενες ομάδες την Δεξιά πτέρυγα με επικεφαλής τον τότε Γραμματέα του ΚΚΕ, Ανδρόνικο Χαϊτά και Ευτυχιάδη και την Αριστερή με επικεφαλής τους συνδικαλιστές Σιάντο-Θέο. Στα τέλη Μάρτη του 1931 πήγε στη Θεσσαλονίκη αντιπρόσωπος της Κομμουνιστικής Διεθνούς (ΚΔ), για να δει την κατάσταση του κόμματος, καθαίρεσε την περιφερειακή Επιτροπή και διόρισε άλλη με Γραμματέα τον Ιωαννίδη.[5]

Επίσης τον Μάρτιο του 1931 ο Νίκος Ζαχαριάδης από τη Μόσχα, με εντολή της Κ.Δ, ζήτησε από τον Ιωαννίδη να συντάξει λίστα με τα άτομα που συμμετείχαν στην φραξιονιστική πάλη χωρίς αρχές. Αν και ο ίδιος συμμετείχε ενεργά στην φραξιονιστική πάλη[6] συνέταξε τη λίστα των 38 ατόμων που πήγαν στη Μόσχα για να λογοδοτήσουν, αφήνοντας τον εαυτό του απέξω. Αμέσως μετά κατεβαίνει στην Αθήνα και γίνεται μέλος της Κ.Ε και του Πολιτικού Γραφείου του ΚΚΕ, που είχε διοριστεί από την Κομμουνιστική Διεθνή με επικεφαλής το Νίκο Ζαχαριάδη. Μαζί με τον Πέτρο Ρούσο θα αποτελέσουν την πλέον έμπιστη ομάδα του Ζαχαριάδη, που θα καθορίζει τη γραμμή του κόμματος. Θα σπουδάσει στις κομματικές σχολές ΚUΤV[7] στη Μόσχα και θα γίνει μέλος του μπολσεβίκικου κόμματος, του ΚΚΣΕ. Το κομματικό του ψευδώνυμο ήταν «μπάκακας».[8]

Τον Ιούνιο του 1932 θα παντρευτεί την Δόμνα Παπάζογλου, μέλος του ΚΚΕ και γυναίκα του Γιώργου Κολοζώφ, πρώην γραμματέα της ΟΚΝΕ και μέλος της Κ.Ε του ΚΚΕ, που το 1931 είχε αποδράσει από τις φυλακές Συγγρού και είχε καταφύγει στη Σοβιετική Ένωση. Ο Κολοζώφ δεν θα ξαναγυρίσει στην Ελλάδα και η τύχη του θα παραμείνει άγνωστη τα επόμενα χρόνια.

Ο Γιάννης Ιωαννίδης θα εκλεγεί βουλευτής του ΚΚΕ το 1932 με το Ενιαίο Μέτωπο Εργατών Αγροτών και το 1936 με το Παλλαϊκό Μέτωπο στην εκλογική περιφέρεια της Λάρισας και τις δύο φορές.

Στην Ακροναυπλία

Το 1936, την περίοδο της μεταξικής δικτατορίας, ο Ιωαννίδης ήταν από τα πρώτα στελέχη του ΚΚΕ που συνελήφθηκαν και εκτοπίστηκε στην Ακροναυπλία. Εκεί ήταν στην ηγεσία της καθοδήγησης (Γραμματέας Κομματικής Επιτροπής Ακροναυπλίας). Αρκετές όχι ευνοϊκές μαρτυρίες υπάρχουν για τη πολιτική καθοδήγησης του Ιωαννίδη στην Ακροναυπλία [9][10][11]. Τον Απρίλιο του 1941, λίγο πριν το καθεστώς παραδώσει τους πολιτικούς κρατούμενους της Ακροναυπλίας στους Γερμανούς (περίπου 600 άτομα), ο Ιωαννίδης ματαίωσε την απόδρασή τους την τελευταία στιγμή, φοβούμενος την καταστολή των Μεταξικών δεσμοφυλάκων, σε αντίθεση με τις ομαδικές αποδράσεις κομμουνιστών που έγιναν από άλλους τόπους κράτησης.[12] Ο Γιάννης Μανούσακας έγκλειστος τότε στην Ακροναυπλία αναφέρει: "Καλά-καλά λοιπόν το ήξερε ο Ιωαννίδης και τα άλλα μέλη της ηγεσίας ότι ο διοικητής έλεγε ψέματα. Μα το ψέμα του διοικητή εξυπηρετούσε την απόφαση που είχανε πάρει, να παραμείνουμε εκεί μέσα. Η καθοδήγησή μας είχε μεταμορφωθεί σε μια τεράστια στρουθοκάμηλο όσο οι Γερμανοί μας ζύγωναν".[13]

Έτσι πολλοί κομμουνιστές κρατούμενοι της Ακροναυπλίας βρέθηκαν σε διάφορες φυλακές και πολλοί από αυτούς πέθαναν από πείνα (Θόδωρος Μάγγος[14], Γιάννης Σιδερίδης[15]) ή εκτελέστηκαν αργότερα από τους Γερμανούς και Ιταλούς (Βασίλης Βερβέρης, Παντελής Πουλιόπουλος, Ναπολέων Σουκατζίδης, Στέλιος Σκλάβαινας, κ.α) στη διάρκεια της Κατοχής. Οι Ακροναυπλιώτες που εκτελέστηκαν στην κατοχή σύμφωνα με εκτιμήσεις ήταν 304.[16] Κατά μια άποψη ο Ιωαννίδης και η εκεί ηγεσία, αποκομμένοι για χρόνια από την πολιτική πραγματικότητα, πίστευαν ότι οι Γερμανοί θα τους απελευθέρωναν βάσει της Γερμανοσοβιετικής συμφωνίας Ρίμπεντροπ-Μολότωφ.[17]

Με εντολή του Ιωαννίδη[18] ο Ανδρέας Τσίπας, που είχε αποφυλακιστεί τον Ιούνιο του 1941 από τις φυλακές της Ακροναυπλίας σαν σλαβομακεδόνας[19], θα γίνει γραμματέας της Νέας Κεντρικής Επιτροπής του ΚΚΕ, τον Ιούλιο του 1941, όταν αυτή ανασυστάθηκε και στελεχώθηκε από τους πρώτους κομμουνιστές που απέδρασαν από τους τόπους κράτησής τους. Η επιλογή του Ανδρέα Τσίπα ήταν αποτυχημένη και λίγο αργότερα θα απομακρυνθεί από την ηγεσία του κόμματος. Τον Δεκέμβρη του 1941 γραμματέας της ΚΕ θα αναλάβει ο Γιώργης Σιάντος.

Κατοχή - Αντίσταση - Δεκεμβριανά

Το 1942 ο Ιωαννίδης μαζί με 17 άλλους φυματικούς από την Ακροναυπλία μεταφέρθηκε στο σανατόριο της Πέτρας στον Όλυμπο για νοσηλεία.[20] Ο Ιωαννίδης φεύγοντας από την Ακροναυπλία θα χρίσει στην ηγεσία της εκεί καθοδήγησης τον Βασίλη Μπαρτζιώτα. Στην Πέτρα Πιερίας τον Ιούλιο του 1942, στην περίοδο της γερμανικής κατοχής, ο Ιωαννίδης θα αποδράσει από το σανατόριο με τη βοήθεια της οργάνωσης του ΕΑΜ Κατερίνης. Μετά την απόδραση θα κατέβει στην Αθήνα, θα μπει στη Νέα Κεντρική Επιτροπή και στο Πολιτικό Γραφείο του ΚΚΕ και θα αποτελέσει μαζί με τον Γιώργη Σιάντο το ηγετικό δίδυμο του κόμματος. Ο Ιωαννίδης θα συγκεντρώσει στα χέρια του μεγάλες εξουσίες και θα γίνει ο πανίσχυρος οργανωτικός Γραμματέας του ΚΚΕ. Σύμφωνα με το Θανάση Χατζή "Ο πολύ στενός κύκλος γύρω από τον Ιωαννίδη κυριαρχεί στο κόμμα από τα μέσα του 1943".[21]

Ο Σιάντος μαζί με τον Ιωαννίδη θα οργανώσουν το ΚΚΕ και θα καθοδηγήσουν το ΕΑΜ σε όλη την υπόλοιπη κατοχική περίοδο μέχρι και τον Μάη του 1945. Το φθινόπωρο του 1943 θα εγκατασταθεί μαζί με τον Σιάντο στην ορεινή κεντρική Ελλάδα για να έχουν υπό την άμεση εποπτεία τους τον ΕΛΑΣ. Την άνοιξη του 1944 το ηγετικό δίδυμο Σιάντος-Ιωαννίδης θα αποφασίσει να στείλει τον αρχικαπετάνιο του ΕΛΑΣ Άρη Βελουχιώτη στην Πελοπόννησο, για να οργανώσει το εκεί αντάρτικο και θα τον κρατήσουν μακριά από τη Ρούμελη και την Αθήνα μέχρι την απελευθέρωση, τον Οκτώβριο του 1944. Οι σχέσεις του Ιωαννίδη με τον Άρη Βελουχιώτη δεν ήταν καλές και μάλιστα στις "Αναμνήσεις" του εκφράζεται για τον Άρη απαξιωτικά με προσβλητικούς χαρακτηρισμούς.

Ο Ιωαννίδης θα αποφασίσει μαζί με τον Σιάντο την ένοπλη σύγκρουση του Δεκέμβρη στη συνεδρίαση του Πολιτικού Γραφείου του ΚΚΕ στις 28 Νοεμβρίου του 1944[22] και μάλιστα το δύσκολο αυτό εγχείρημα να το φέρει σε πέρας ο εφεδρικός ΕΛΑΣ Αθήνας, που ήταν ελαφρά οπλισμένος και δεν θα επιτρέψουν στις εμπειροπόλεμες δυνάμεις του ΕΛΑΣ υπό τους Βελουχιώτη-Σαράφη να εμπλακούν στη Μάχη της Αθήνας το Δεκέμβρη του 44. Το Πολιτικό Γραφείο της ΚΕ του ΚΚΕ, επικεφαλής του οποίου ήταν ουσιαστικά ο Ιωαννίδης, θα αργήσει να καταλάβει ότι η σύγκρουση δεν περιορίζεται μόνο με τις κυβερνητικές δυνάμεις, αλλά και τους Άγγλους. Πίστευαν ότι η σύγκρουση είναι "εσωτερική υπόθεση" και "οι σύμμαχοί μας οι Άγγλοι θα μείνουν ουδέτεροι χωρίς να επέμβουν".[23]

Κατά τη διάρκεια των Δεκεμβριανών ο Ιωαννίδης ήταν άρρωστος (εκτεταμένη δοθιήνωση) και νοσηλευόταν στο νοσοκομείο Αρεταίειον[24] οπότε δεν ήταν στην πρώτη γραμμή των γεγονότων, την πρωτοβουλία της δράσης εκ μέρους του ΚΚΕ την είχε ο Σιάντος. Παρόλα αυτά θα χρεωθεί μαζί με τον Σιάντο την ήττα του Δεκέμβρη και τη μοιραία συμφωνία της Βάρκιζας και από τότε θα περάσει στη δεύτερη γραμμή της ηγεσίας του ΚΚΕ. Τον Μάιο του 1945 θα παραδώσει μαζί με τον Σιάντο την ηγεσία του κόμματος στον Ζαχαριάδη, που μόλις είχε επιστρέψει από το Νταχάου, και θα προσπαθήσει να ξαναμπεί στο στενό κύκλο του.

Η περίοδος του εμφυλίου πολέμου

Στην περίοδο του εμφυλίου πολέμου θα γίνει μέλος της Προσωρινής Δημοκρατικής κυβέρνησης με πρόεδρο τον Μάρκο Βαφειάδη. Ήταν αντιπρόεδρος της κυβέρνησης και υπουργός εσωτερικών.

Ο Ιωαννίδης ήταν μαζί με τον Πέτρο Ρούσο επικεφαλής του κλιμακίου της ΚΕ του ΚΚΕ στο Βελιγράδι την περίοδο 1945-1948. Μετέβαινε τακτικά στο στρατόπεδο Μπούλκες [25] στην Γιουγκοσλαβία για την κομματική καθοδήγηση της ελληνικής κοινότητας. Ο κομματικός καθοδηγητής και πρόεδρος της εκεί κοινότητας ήταν ο Μιχάλης Πεχτασίδης ανηψιός της γυναίκας του Ιωαννίδη, Δόμνας Παπάζογλου. Για τις δολοφονίες πολλών "διαφωνούντων" στο Μπούλκες που εκτελέστηκαν με εντολή του Πεχτασίδη, όπως τελικά και του ίδιου του Πεχτασίδη, έχει κατηγορηθεί από πολλές πλευρές ο Ιωαννίδης.[26][27][28]

Στην 5η Ολομέλεια της ΚΕ του ΚΚΕ[29] στις 30-31 Γενάρη του 1949 στο Γράμμο, που διέγραψε το Μ. Βαφειάδη, θα γίνει μέλος του Πολεμικού Συμβουλίου του ΔΣΕ με πρόεδρο τον Ζαχαριάδη. Στην τελευταία φάση του εμφυλίου πολέμου ήταν και πάλι στον πολύ στενό κύκλο του Ζαχαριάδη. Μετά την ήττα του ΔΣΕ, τον Αύγουστο του 1949, θα καταφύγει μαζί με την ηγεσία του ΚΚΕ στις ανατολικές χώρες.

Μετά τον εμφύλιο

Το Νοέμβριο του 1952 η 3η Ευρεία Ολομέλεια της Κεντρικής Επιτροπής του ΚΚΕ θα καθαιρέσει τον Ιωαννίδη από την ηγεσία του κόμματος και θα τον στείλουν στην Τασκένδη «για δουλειά στη βάση». Από τότε θα περάσει στην αφάνεια.

Σε απολογητικό του κείμενο που γράφτηκε στις ανατολικές χώρες, τον Ιούλιο του 1951, ο Γιάννης Ιωαννίδης κάνοντας την αυτοκριτική του γράφει[30]:

«Βασικά κύρια και πρωταρχική αιτία όλων των αδυναμιών, ελλείψεων και λαθών που παρουσίασα στη δουλειά μου σ' όλη την περίοδο της πρώτης κατοχής είναι η σοβαρή ανεπάρκεια μου στην θεωρητική μαρξιστική - λενινιστική κατάρτιση.

Ένας απαράδεκτος πρακτικισμός κυριαρχούσε στη δουλειά μου. Δεν μπόρεσα να επιβληθώ στον εαυτό μου πάνω στο ζήτημα αυτό. Δεν μπόρεσα να καταλάβω πόσο τρομερές συνέπειες θα είχε στην έκβαση της επανάστασης η ανεπάρκεια μου αυτή.

Αν κάνω τώρα ένα χοντρικό απολογισμό όλης της κομματικής μου δουλειάς ιδιαίτερα στα χρόνια που βρίσκομαι στην καθοδήγηση του Κόμματος πρέπει να καταλήξω στο συμπέρασμα ότι δεν μπόρεσα να δώσω στο κόμμα μου όλο εκείνο που θα μπορούσα να δώσω και όλο εκείνο που περίμενε αυτό από μένα να του δώσω».

Ο Γιάννης Ιωαννίδης πέθανε αγνοημένος από τους συντρόφους του και το ΚΚΕ, άρρωστος, στην Βουδαπέστη τον Αύγουστο το 1967.

Δείτε επίσης

Παραπομπές

  1. Ιωαννίδης (1979), σελ. 25-27
  2. Ιωαννίδης (1979), σελ. 27-31
  3. Ιωαννίδης (1979), σελ. 27
  4. Κούσουλας (1971), σελ. 235
  5. Ιωαννίδης (1979), σελ. 50-55
  6. Νεφελούδης (2007), σελ. 167-168
  7. Ελεφάντης (1976), σελ. 140
  8. Νεφελούδης (2007), σελ. 167-168
  9. Νεφελούδης (2007), σελ. 167-168
  10. Μανούσακας (1978), σελ. 117-126
  11. Ιστορία της Αντίστασης 1940-45 (1979), σελ. 206-208
  12. Ιστορία της Αντίστασης 1940-45 (1979), σελ. 195-197 & Χαριτόπουλος (2003), σελ.38
  13. Μανούσακας (1978) σελ. 176-179
  14. Ο γηραιός Θόδωρος Μάγγος ήταν παλιό στέλεχος του ΚΚΕ, μέλος της ΚΕ το 1922-23 και πολύ αγαπητός στους συντρόφους του που τον αποκαλούσαν Μπαρμπα-Θόδωρο
  15. Ο γιατρός Γιάννης Σιδερίδης ήταν άνδρας της ηρωικής Ηλέκτρας Αποστόλου που δολοφονήθηκε λίγο αργότερα
  16. Ρούσος (1976), Μπαρτζιώτας (1982), Ιστορία της Αντίστασης 1940-45 (1979)
  17. Μανούσακας (1978), σελ. 184
  18. Δοκίμιο Ιστορίας του ΚΚΕ, Α΄τόμος (2012), σελ.380
  19. Ιστορία της Αντίστασης 1940-45 (1979), σελ.202 & Μανούσακας (1978), σελ. 196-197
  20. Μανούσακας (1978), σελ. 211-212
  21. Χατζής (1983), σελ. 190
  22. Ιστορία του Ελληνικού Έθνους, τόμος ΙΣΤ (2000), σελ. 103
  23. Χατζής (1983),σελ. 195-197
  24. Χατζής (1983), σελ. 190
  25. Μπούλκες
  26. http://www.marxists.org/ellinika/odmaaa/apokatastasi_170588.htm.
  27. D. Eudes, (1976), σελ.322-324
  28. Δρίτσιος, (1983), σελ.45-47
  29. Δοκίμιο Ιστορίας του ΚΚΕ, Α' τόμος, (2012), σελ.603-607
  30. Ιωαννίδης (1979)

Πηγές

  • Δοκίμιο Ιστορίας του ΚΚΕ (2012), Α' τόμος 1919-1949, εκδόσεις Σύγχρονη Εποχή, Αθήνα.
  • Ελεφάντης Άγγελος (1976), Η Επαγγελία της Αδύνατης Επανάστασης, εκδόσεις Θεμέλιο, Αθήνα.
  • Ιωαννίδης Γιάννης (1979), Αναμνήσεις, εκδόσεις Θεμέλιο, Αθήνα.
  • Ιστορία της Αντίστασης 1940-45 (1979), Εκδόσεις Αυλός, Αθήνα.
  • Ιστορία του Ελληνικού Έθνους (2000), τόμος ΙΣΤ, Εκδοτική Αθηνών, Αθήνα.
  • Κούσουλας Δημ. Γ. (1971), "Επανάστασις και Ήττα", Η Ιστορία του Κ.Κ.Ε. 1918-1949, Εκδόσεις Καμπανά, Αθήναι.
  • Μανούσακας Γιάννης (1978), Ακροναυπλία (θρύλος και πραγματικότητα), εκδόσεις ΔΩΡΙΚΟΣ, Αθήνα.
  • Μπαρτζιώτας Βασίλης (1982), Και άστραψε φως η Ακροναυπλία, εκδόσεις Σύγχρονη Εποχή, Αθήνα.
  • Νεφελούδης Βασίλης (2007), Ακτίνα Θ΄, εκδόσεις Εστίας, Αθήνα.
  • Ρούσος Πέτρος (1976), Η Μεγάλη Πενταετία, εκδόσεις Σύγχρονη Εποχή, Αθήνα.
  • Χαριτόπουλος Διονύσης (2003), Άρης ο αρχηγός των ατάκτων, Εκδ. Ελληνικά Γράμματα, Αθήνα.
  • Χατζής Θανάσης (1983), Η νικηφόρα επανάσταση που χάθηκε, εκδόσεις ΔΩΡΙΚΟΣ, Αθήνα.
  • Δρίτσιος Θωμάς (1983), Γιατί με σκοτώνεις σύντροφε, εκδόσεις Γλάρος, Αθήνα.
  • Eudes Dominique (1975), Οι Καπετάνιοι, εκδόσεις Εξάντας.