Fairey Battle

Από τη Βικιπαίδεια, την ελεύθερη εγκυκλοπαίδεια
Fairey Battle
Fairey Battle
Fairey Battle
Περιγραφή
Αποστολή Ελαφρύ Βομβαρδιστικό
Πλήρωμα 3
Κατασκευαστής Fairey Aviation
Διαστάσεις
Μήκος 12,85 m
Εκπέτασμα 16,46 m
Ύψος 4,72 m
Επιφάνεια πτέρυγας 39,2 m²
Βάρος
Άδειο 3.015 kg
Μέγιστο 4.895 kg
Πηγή ισχύος
Κινητήρες 1× Rolls-Royce Merlin
Ισχύς 1.030 hp έκαστος
Επιδόσεις
Μέγιστη ταχύτητα 414 km/h
(257 mph)
Αυτονομία 1.600 km
Μέγιστο ύψος 7.600 m
Οπλικό φορτίο
Πυροβόλα 1× πυροβόλο Browning των .303 in (7.70 mm) στη δεξιά πτέρυγα
1× πυροβόλο Vickers K των .303 in στο οπίσθιο κόκπιτ
Βόμβες 4 βόμβες των 250 lb (110 kg) εσωτερικά
500 lb (230 kg) σε υποπτερυγικούς φορείς

Το Fairey Battle ήταν Βρετανικό, μονοκινητήριο, ελαφρύ βομβαρδιστικό, κατασκευασμένο στα τέλη της δεκαετίας του 1930 από την Fairey Aviation για λογαριασμό της Βρετανικής Βασιλικής Αεροπορίας. Το Battle έφερε τον κινητήρα Rolls-Royce Merlin ο οποίος έδωσε στο Supermarine Spitfire τις υψηλές επιδόσεις του. Συγκριτικά με το Spitfire όμως, το Battle ζύγιζε πολύ περισσότερο λόγω του τριμελούς πληρώματός του και του φορτίου βομβών που μετέφερε. Ήταν αργό, είχε περιορισμένη ακτίνα δράσης και ήταν ευάλωτο σε επιθέσεις. Κατά τη διάρκεια της μάχης της Γαλλίας το 1940, το Fairey Battle σημείωσε την πρώτη κατάρριψη της RAF στο δεύτερο παγκόσμιο πόλεμο. Παρόλη την επιτυχία αυτή, οι απώλειες υπήρξαν τρομερές και το αεροσκάφος αποσύρθηκε από την πρώτη γραμμή.

Σχεδίαση και εξέλιξη[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]

Το αρχικό Battle σχεδιάστηκε με βάση τις προδιαγραφές P.27/32 ως διθέσιο βομβαρδιστικό ημέρας με σκοπό να αντικαταστήσει τα γηραιά βομβαρδιστικά διπλάνα Hawker Hart και Hawker Hind. Το πρωτότυπο Battle πέταξε πρώτη φορά στις 10 Μαρτίου 1936. Όταν η RAF ξεκίνησε το προπολεμικό πρόγραμμα επανεξοπλισμού της, η παραγωγή του Battle θεωρήθηκε πρώτη προτεραιότητα με στόχο τα 2.419 αεροσκάφη[1] και αρχική παραγγελία παραγωγής 155 Battle υπό τις προδιαγραφές P.23/35. Το πρώτο από αυτά τα αεροσκάφη ολοκληρώθηκε τον Ιούνιο του 1937 στο εργοστάσιο της Fairey στο Στόκπορτ (Stockport) και δοκιμάστηκε στις εγκαταστάσεις της στο Μάντσεστερ.

Τα αεροσκάφη παραγωγής έφεραν κινητήρες Rolls Royce Merlin I, II, III και V και έπαιρναν τον αριθμό παρτίδας (Mark number) ανάλογα με την έκδοση του κινητήρα που έφεραν (π.χ. το Battle Mk II έφερε κινητήρα Merlin II). Το εργοστάσιο της Austin Motors (που ονομαζόταν Shadow Factory) στο Λόνγκμπριτζ κατασκεύασε 1.029 αεροσκάφη των προδιαγραφών P.32/36.

Το τυπικό φορτίο βομβών του Battle αποτελούνταν από τέσσερις βόμβες των 220 λιβρών (110 kg) σε θυρίδες στο εσωτερικό των πτερύγων ενώ 500 λίβρες βομβών μπορούσαν να μεταφερθούν σε υποπτερυγικούς φορείς. Έχοντας αντικαταστήσει τα Hawker Hart και Hind σε υπηρεσία στη RAF όταν εισήλθαν σε υπηρεσία το 1937, το Battle θεωρούνταν ήδη ξεπερασμένο καθώς η τεχνολογία των μαχητικών αεροσκαφών είχε ξεπεράσει τις μέτριες επιδόσεις και την υπεροχή του αεροσκάφους σε σχέση με τα διπλάνα που αντικαθιστούσε[2].

Συνολικά κατασκευάστηκαν 2.185 Fairey Battle, 1.156 από τη Fairey και 1.029 από την Austin Motor Company. Επιπλέον, 18 κατασκευάστηκαν κατόπιν αδείας από τη Βελγική Avions Fairey, για υπηρεσία με τη Βελγική Πολεμική Αεροπορία.

Επιχειρησιακή ιστορία[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]

Αεροσκάφος Fairey Battle της RAF

Η πρώτη πτέρυγα της ΡΑΦ που εξοπλίστηκε με το Battle ήταν η 63η Πτέρυγα, τον Ιούνιο του 1937. Το Battle υπήρξε το πρώτο αεροσκάφος με κινητήρα Merlin που εισήλθε σε υπηρεσία, κερδίζοντας το Hawker Hurricane για μερικούς μήνες.

Το Battle θεωρούνταν ξεπερασμένο από την αρχή του πολέμου, όμως παρέμεινε σε υπηρεσία ως βομβαρδιστικό πρώτης γραμμής λόγω έλλειψης αντικαταστάτη. Στις 2 Σεπτεμβρίου 1939, στη διάρκεια του «Ψεύτικου Πολέμου» (που αναφέρεται στα γεγονότα μετά τη Γερμανική εισβολή στην Πολωνία και πριν την εισβολή στη Γαλλία), δέκα πτέρυγες Battle μετεγκαταστάθηκαν στη Γαλλία για να δημιουργήσουν την εμπροσθοφυλακή της Προωθημένης Επιθετικής Αεροπορικής Δύναμης (Advanced Air Striking Force). Στις 20 Σεπτεμβρίου 1939 ένα Γερμανικό Messerschmitt Bf 109 καταρρίφθηκε από τον πυροβολητή ενός Battle κατά τη διάρκεια μίας περιπολίας κοντά στο Αάχεν (Aachen), σημειώνοντας την πρώτη κατάρριψη της RAF στον πόλεμο.

Παρόλα αυτά, το Battle ήταν κατώτερο των μαχητικών της Luftwaffe, καθώς ήταν σχεδόν 100 μίλια την ώρα πιο αργό από το νεότερο Bf 109. Ο αμυντικός οπλισμός του αποτελούνταν από ένα μονό αυτόματο Vickers K των .303 ιντσών, τοποθετημένο στο οπίσθιο κόκπιτ, και ένα μονό αυτόματο Browning των .303 ιντσών στη δεξιά πτέρυγα.

Όταν ξεκίνησε η Μάχη της Γαλλίας, τα Battle κλήθηκαν να εκτελέσουν τακτικές επιθέσεις χαμηλού ύψους, χωρίς συνοδεία, ενάντια στον προωθούμενο Γερμανικό στρατό. Αυτή η τακτική έθετε τα αεροσκάφη σε κίνδυνο από τα μαχητικά της Luftwaffe αλλά και εντός της εμβέλειας των ελαφρών αντιαεροπορικών όπλων του Γερμανικού στρατού. Στην πρώτη από τις δύο εξόδους που πραγματοποίησαν τα Battle, στις 10 Μαΐου 1940, τρία από τα οκτώ αεροσκάφη χάθηκαν ενώ τη δεύτερη 13 από τα 32 καταρρίφθηκαν και τα υπόλοιπα υπέστησαν ζημιές. Παρόλο που οι βομβαρδισμοί πραγματοποιούνταν από υψόμετρο ως και 250 ποδιών (76 m), οι επιθέσεις είχαν μικρό αντίκτυπο στις Γερμανικές φάλαγγες.

Στις 11 Μαΐου δεκαπέντε Battle της Βελγικής πολεμικής αεροπορίας επιτέθηκαν στις γέφυρες του καναλιού Άλμπερτ (Albert Canal) στον ποταμό Μους (Meuse), χάνοντας δέκα αεροσκάφη ενώ σε μία επίθεση της RAF, την ίδια μέρα, μόνο ένα από τα αρχικά οκτώ επέζησε. Την επόμενη ημέρα, έξι Battle της 12ης Μοίρας επιτέθηκαν στις γέφυρες και τέσσερα από τα οκτώ αεροσκάφη καταστράφηκαν. Για την επίθεση αυτή απονεμήθηκαν μετά θάνατον δύο Σταυροί της Βικτώρια, στον πιλότο Ντόναλντ Γκάρλαντ (Donald Edward Garland) και τον πλοηγό/βομβαρδιστή Τόμας Γκρέι (Thomas Gray) του Battle P2204/K, επειδή συνέχισαν την επίθεση παρά τα πυκνά αμυντικά πυρά. Το τρίτο μέλος του πληρώματος, ο οπίσθιος πυροβολητής Λώρενς Ρέινολντς (Lawrence Reynolds), δεν παρασημοφορήθηκε. Το Battle του Γκάρλαντ κατάστρεψε ένα τμήμα της γέφυρας, αν και ο Γερμανικός στρατός κατασκεύασε γρήγορα μία πλωτή γέφυρα για να την αντικαταστήσει.

Η προτελευταία επιχείρηση των Fairey Battle περιελάμβανε μία κατά μέτωπο επίθεση εναντίον των Γερμανικών πλωτών γεφυρών στις 30 Μαΐου 1940. Τα ελαφρά βομβαρδιστικά ήρθα αντιμέτωπα με τα αντίπαλα μαχητικά και τα περισσότερα καταστράφηκαν. Από την αρχική επιθετική δύναμη των 71 Battle, τα 40 καταστράφηκαν. Συνέπεια αυτών των άκαρπων επιθέσεων τα Battle αποσύρθηκαν από την πρώτη γραμμή στη Γαλλία.

Παρόμοια κατάσταση αντιμετώπισε και η Γερμανική Luftwaffe τις πρώτες μέρες της Μάχης της Αγγλίας, όταν τα βομβαρδιστικά καθέτου εφορμήσεως Ju 87 Stuka υπέστησαν ανάλογες απώλειες. Με την εξαίρεση των επιτυχημένων de Havilland Mosquito, Bristol Beaufighter και Douglas A-20, οι επιθετικές αποστολές χαμηλού ύψους πέρασαν στα μονοκινητήρια μαχητικά πολλαπλών ρόλων, όπως τα Hawker Hurricane, Hawker Typhoon και P-47 Thunderbolt.

Καθώς τα λιγοστά εναπομείναντα Fairey Battle αποσύρονταν από τη Γαλλία, για ένα μικρό χρονικό διάστημα, η RAF συνέχισε να βασίζεται στο ελαφρύ βομβαρδιστικό. Ανασχηματίζοντας την 1η Πτέρυγα και αργότερα εξοπλίζοντας κάποιες Πολωνικές μοίρες, ο τύπος συνέχισε να χρησιμοποιείται σε επιχειρήσεις στην άλλη πλευρά του Στενού της Μάγχης. Η τελευταία επιχειρησιακή έξοδος έλαβε χώρα τη νύχτα τις 15ης / 16ης Οκτωβρίου 1940 από την 301η Πολωνική Μοίρα με μία επίθεση στη Βουλώνη (Boulogne) και τις 12η και 142η Μοίρες που βομβάρδισαν το Καλαί. Μετά από μικρό διάστημα όλες οι μοίρες των Battle επανεξοπλίστηκαν με τα πιο ικανά βομβαρδιστικά Vickers Wellington[3].

Επιπρόσθετοι ρόλοι[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]

Αεροσκάφος Fairey Battle στο αεροπορικό μουσείο των Βρυξελλών

Αν και το Fairey Battle δεν χρησιμοποιήθηκε μετά τη Γαλλία ως στρατιωτικό αεροσκάφος, τα πτητικά χαρακτηριστικά του το κατέστησαν ιδανική πλατφόρμα για δοκιμές κινητήρων και χρησιμοποιήθηκε σε αυτό το ρόλο για την αξιολόγηση κινητήρων μέχρι 2000 ίππους. Το Fairey Battle TT (έκδοση με διπλά χειριστήρια ελέγχου) υπηρέτησε ως εκπαιδευτικό, ενώ τα εξοπλισμένα με βίντσι Fairey Battle TT χρησιμοποιήθηκαν για τη ρυμούλκηση στόχων. Το Battle υπηρέτησε ως εκπαιδευτικό στη Βασιλική Αυστραλιανή Πολεμική Αεροπορία, Βασιλική Καναδική Πολεμική Αεροπορία και τη Νοτιοαφρικανική Πολεμική Αεροπορία. Από τον Αύγουστο του 1939, 739 Battle μετεγκαταστάθηκαν στον Καναδά ως εκπαιδευτικά, στα πλαίσια του Κοινοπολιτειακού Προγράμματος Αεροπορικής Εκπαίδευσης. Τα περισσότερα χρησιμοποιήθηκαν για εκπαίδευση βομβαρδισμού και χρήσης πυροβόλων και ένας μικρός αριθμός ως ρυμουκλά στόχων. Σε κάποια αεροσκάφη το οπίσθιο κόκπιτ αντικαταστάθηκε με πυργίσκο πυροβόλων Bristol για εκπαίδευση των πυροβολητών των πυργίσκων των μεγαλύτερων βομβαρδιστικών.

Παρόλο που το Fairey Battle αποσύρθηκε από την ενεργό υπηρεσία στον Καναδά το 1945, παρέμεινε σε υπηρεσία με τη RAF έως το 1949, σε δευτερεύοντες ρόλους.

Το Fairey Battle σε Ελληνική υπηρεσία[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]

Η Ελληνική Πολεμική Αεροπορία παρέλαβε 11 Fairey Battle τον Μάρτιο του 1940, από μία αρχική παρτίδα δώδεκα αεροσκάφων, καθώς το δωδέκατο αεροσκάφος χάθηκε μαζί με το πλοίο που το μετέφερε όταν αυτό βυθίστηκε από τορπίλη. Τα Battle παραχωρήθηκαν από τους Βρετανούς ως αντάλλαγμα των 12 Blenheim IV που κατασχέθηκαν με την έκρηξη του πολέμου. Τα Battle χρησιμοποιήθηκαν από την 33η Μοίρα Βομβαρδισμού κατά τη διάρκεια του Ελληνοϊταλικού πολέμου στο θέατρο της Αλβανίας. Χαρακτηριστική στιγμή της επιχειρησιακής τους ιστορίας αποτελεί ο βομβαρδισμός του αεροδρομίου του Αργυρόκαστρου στις 14 Νοεμβρίου του 1940, όπου καταστράφηκαν 12 Ιταλικά αεροσκάφη. Αν και για τους Βρετανούς το Battle, στη μάχη της Γαλλίας δεν είχε τα επιθυμητά αποτελέσματα και θεωρούνταν ξεπερασμένο και ευάλωτο στα Γερμανικά μαχητικά, σε Ελληνική υπηρεσία αποδείχθηκε ικανό και τεχνολογικά ανώτερο από τα γηραιά Bre XIX και Potez 25 τα οποία αντικατέστησε σε ρόλους ελαφρού βομβαρδισμού. Όλα τα Battle καταστράφηκαν με τη Γερμανική εισβολή στον αέρα και το έδαφος.

Εκδόσεις[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]

Fairey Day Bomber
Πρωτότυπο (K4303).
Battle Mk I
Τριθέσια έκδοση ελαφρού βομβαρδισμού. Υπήρξε η πρώτη έκδοση παραγωγής και έφερε κινητήρα Rolls-Royce Merlin I (ισχύος 1.030 ίππων).
Battle Mk II
Τριθέσια έκδοση ελαφρού βομβαρδισμού. Έφερε κινητήρα Rolls-Royce Merlin II (ισχύος 1.030 ίππων).
Battle Mk V
Τριθέσια έκδοση ελαφρού βομβαρδισμού. Έφερε κινητήρα Rolls-Royce Merlin V.
Battle T
Τροποποιημένα Battle Mk I, II και V σε εκπαιδευτικά, μετά το 1940.
Battle IT
Τροποποιημένα Battle Mk I, II και V σε εκπαιδευτικά, μετά το 1940, με εγκατεστημένο οπίσθιο πυργίσκο πυροβόλου.
Battle TT
Τροποποιημένα Battle Mk I, II και V σε σε ρυμουλκά στόχων, μετά το 1940.
Battle TT.Mk I
Έκδοση ρυμούλκησης στόχων.

Χρήστες[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]

Αυστραλία
Βέλγιο Βέλγιο
Καναδάς Καναδάς
 Ιρλανδία
Ελλάδα Ελλάδα
Πολωνία
(Αναφέρεται στις εξόριστες Πολωνικές δυνάμεις σε Βρετανία και Γαλλία)
Νότια Αφρική
 Τουρκία
Ηνωμένο Βασίλειο Ηνωμένο Βασίλειο

Παρόμοια αεροσκάφη[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]

Συγκρίσιμα αεροσκάφη[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]

Πηγές[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]

Βιβλιογραφία
  • Moyes, Philip, J.R. "The Fairey Battle." Aircraft in Profile Volume 2. Windsor, Berkshire, UK: Profile Publications, 1971. ISBN 0-85383-011-8.
  • RAF Timeline: 20 Sep 1939. Royal Air Force. RAF Timeline Access date: 28 January 2007.
  • Taylor, John W. R. "Fairey Battle." Combat Aircraft of the World from 1909 to the present. New York: G.P. Putnam's Sons, 1969. ISBN 0-425-03633-2.
Σημειώσεις
  1. Moyes 1971, p.120.
  2. Taylor 1969, p. 358.
  3. Moyes 1971, p. 115.

Εξωτερικοί σύνδεσμοι[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]