Χλωριούχος άργυρος

Από τη Βικιπαίδεια, την ελεύθερη εγκυκλοπαίδεια
Χλωριούχος άργυρος
Ονόματα
Ονοματολογία IUPAC
Άργυρος(Ι) χλωρίδιο
Άλλα ονόματα
Χλωριούχος άργυρος
κεραργυρίτης
χλωραργυρίτης
Αναγνωριστικά
7783-90-6 YesY
ChEBI CHEBI:30341 YesY
ChemSpider 22967 YesY
Jmol 3Δ Πρότυπο Image
PubChem 24561
Αριθμός RTECS VW3563000
UNII MWB0804EO7
Ιδιότητες
AgCl
Μοριακή μάζα 143,32 g·mol−1
Εμφάνιση Λευκό στερεό
Πυκνότητα 5,56 g cm−3
Σημείο τήξης 455 °C (851 °F; 728 K)
Σημείο βρασμού 1,547 °C (2,817 °F; 1,820 K)
Διαλυτότητα στο νερό 520 µg/100 g στους 50 °C
Διαλυτότητα διαλυτό σε NH3, πυκνό HCl, πυκνό H2SO4, κυανιούχο άλκαλι, NH4CO3?, KBr, Na2S2O3;

αδιάλυτο σε αλκοόλη, αραιό οξέα.

−49,0·10−6 cm3/mol
2,071
Δομή
Δομή αλίτη
Θερμοχημεία
96 J·mol−1·K−1[1]
−127 kJ·mol−1[1]
Κίνδυνοι
Δελτίο δεδομένων ασφάλειας Fischer Scientific, Salt Lake Metals
NFPA 704
NFPA 704 four-colored diamondΑναφλεξιμότητα κωδικός 0: Δεν θα καεί. Π.χ., νερόΥγεία κωδικός 2: Έντονο ή παρατεταμένο, αλλά όχι χρόνια έκθεση μπορεί να προκαλέσει προσωρινή ανικανότητα ή ενδεχόμενη παραμένουσα βλάβη. Π.χ., το χλωροφόρμιοΔραστικότητα κωδικός 0: Κανονικά σταθερό, ακόμα και κάτω από συνθήκες έκθεσης σε φωτιά και δεν είναι δραστικό με το νερό. Π.χ., το υγρό άζωτοΕιδικοί κίνδυνοι (λευκό): χωρίς κωδικό
0
2
0
Σχετικές ενώσεις
Φθοριούχος άργυρος, βρωμιούχος άργυρος, ιωδιούχος άργυρος
Εκτός αν σημειώνεται διαφορετικά, τα δεδομένα αφορούν υλικά υπό κανονικές συνθήκες (25°C, 100 kPa).
 N (verify) Τι είναι YesY/N?)
Infobox references

Ο χλωριούχος άργυρος είναι μια χημική ένωση με τον χημικό τύπο AgCl. Αυτό το λευκό κρυσταλλικό στερεό είναι γνωστό για τη χαμηλή διαλυτότητα του στο νερό (αυτή η συμπεριφορά είναι όμοια με τα χλωρίδια του Tl+ και του Pb2+). Με φωτισμό ή θέρμανση, ο χλωριούχος άργυρος μετατρέπεται σε άργυρο (και χλώριο), που φαίνεται σε κάποια δείγματα από το γκριζωπό ή ιώδη χρωματισμό. Ο AgCl εμφανίζεται στη φύση ως ορυκτός χλωραργυρίτης.

Παρασκευή[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]

Ο χλωριούχος άργυρος συντίθεται εύκολα από υδατικά διαλύματα νιτρικού αργύρου και χλωριούχου νατρίου.

Δομή και αντιδράσεις[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]

Πυραμιδικοί κρύσταλλοι του AgCl

Το στερεό αποκτά την εδροκεντρωμένη κεντρική δομή του NaCl, στην οποία κάθε ιόν Ag+ περιβάλλεται από ένα οκτάεδρο με έξι υποκαταστάτες χλωρίου. Παρόμοια κρυσταλλώνονται και οι φθοριούχος άργυρος και βρωμιούχος άργυρος.[2] Όμως, η κρυσταλλογραφία εξαρτάται από τις συνθήκες κρυστάλλωσης, κυρίως τη συγκέντρωση του ελεύθερου ιόντος αργύρου, όπως φαίνεται από την αριστερή εικόνα (η γκρίζα απόχρωση και η μεταλλικό στιλπνότητα οφείλονται σε μερική αναγωγή του αργύρου). Ο AgCl διαλύεται σε διαλύματα που περιέχουν υποκαταστάτες όπως χλωριούχα, κυανιούχα, τριφαινυλφωσφίνη, θειοθειικών, θειοκυανικών και αμμωνία. Ο χλωριούχος άργυρος αντιδρά με αυτούς τους υποκαταστάτες σύμφωνα με τις παρακάτω αντιδράσεις:

AgCl(s) + Cl(aq) → AgCl2(aq)
AgCl(s) + 2S2O32−(aq) → [Ag(S2O3)2]3−(aq) + Cl(aq)
AgCl(s) + 2NH3(aq) → [Ag(NH3)2]+(aq) + Cl(aq)

Ο χλωριούχος άργυρος δεν αντιδρά με νιτρικό οξύ. Τα περισσότερα σύμπλοκα που παράγονται από AgCl είναι δι-, τρι- και σε σπάνιες περιπτώσεις τετρα- δοτικά αποκτώντας γραμμική, επίπεδη τριγωνική και τετραεδρική γεωμετρία ένταξης, αντίστοιχα.

Χημεία[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]

Ο χλωριούχος άργυρος αποσυντίθεται με τον χρόνο με έκθεση σε υπεριώδες φως

Σε μια από τις πιο διάσημες αντιδράσεις στη χημεία, η προσθήκη άχρωμου υδατικού νιτρικού αργύρου στο επίσης άχρωμο διάλυμα χλωριούχου νατρίου παράγει ένα αδιαφανές λευκό ίζημα :[3]

Ag+(aq) + Cl(aq) → AgCl(s)

Αυτή η μετατροπή είναι μια συνηθισμένη δοκιμή για την παρουσία χλωρίου στο διάλυμα. Λόγω της προφανότητάς της χρησιμοποιείται εύκολα στην τιτλοδότηση, που δίνει την τυπική περίπτωση της αργυρομετρίας.

Το γινόμενο διαλυτότητας, Ksp, για τον AgCl στο νερό είναι 1,77·10-10 σε θερμοκρασία δωματίου, που δείχνει ότι μόνο 1,9 mg (δηλαδή, 1,77·10-10 moles) από AgCl διαλύονται σε κάθε λίτρο νερού. Το περιεχόμενο χλώριο υδατικού διαλύματος μπορεί να προσδιοριστεί ποσοτικά ζυγίζοντας το ίζημα του AgCl, που είναι μη υγροσκοπικό, επειδή ο AgCl είναι ένα από τα λίγα χλωριούχα μέταλλα μετάπτωσης που είναι αδρανές ως προς το νερό. Τα ιόντα που εμπλέκονται σε αυτήν τη δοκιμή είναι τα βρωμιούχα και τα ιωδιούχα, καθώς και διάφοροι υποκαταστάτες. Για τον AgBr και τον AgI, οι τιμές Ksp είναι 5,2 x 10−13 και 8,3 x 10−17, αντίστοιχα. Ο βρωμιούχος άργυρος (ελαφρά κιτρινίζον λευκό) και ο ιωδιούχος άργυρος (αχνό κίτρινο) είναι επίσης σημαντικά πιο φωτοευαίσθητοι από τον AgCl.

Ο AgCl σκουραίνει γρήγορα κατά την έκθεση στο φως αποσυντιθέμενος σε στοιχειακό χλώριο και μεταλλικό άργυρο. Αυτή η αντίδραση χρησιμοποιείται στην φωτογραφία και τα φιλμ.

Χρήσεις[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]

  • Το ηλεκτρόδιο χλωριούχου αργύρου είναι συνηθισμένο ηλεκτρόδιο αναφοράς στην ηλεκτροχημεία.
  • Η χαμηλή διαλυτότητα του χλωριούχου αργύρου το καθιστά χρήσιμη προσθήκη στο γυάλισμα των κεραμικών.
  • Ο χλωριούχος άργυρος έχει χρησιμοποιηθεί ως αντίδοτο στην υδραργυρική δηλητηρίαση (mercury poisoning), βοηθώντας στην εξάλειψη του υδραργύρου.
  • Ο χλωριούχος άργυρος χρησιμοποιείται:
    • για την παρασκευή φωτογραφικού χαρτιού επειδή αντιδρά με φωτόνια και σχηματίζει λανθάνουσα εικόνα (latent image) μέσω φωτοαναγωγής
    • σε φωτοχρωμικούς φακούς, επωφελούμενο από την αντιστρεπτή σε μεταλλικό Ag
    • σε προϊόντα επιδέσμου και επούλωσης τραυμάτων
    • για να παρασκευάσει κίτρινες, κεχριμπαρένιες και καφετιές σκιές στην κατασκευή υαλογραφημάτων (stained glass)
    • ως υπέρυθρο μεταβιβαστικό οπτικό συστατικό, επειδή μπορεί να θερμοπιεστεί σε σχήματα παραθύρου και φακών[4]
    • ως αντιμικροβιακός παράγοντας:
      • σε κάποια προσωπικά προϊόντα αποσμητικών
      • για μακροπρόθεσμη διατήρηση πόσιμου νερού σε δεξαμενές νερού

Παραπομπές[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]

  1. 1,0 1,1 Zumdahl, Steven S. (2009). Chemical Principles 6th Ed. Houghton Mifflin Company. σελ. A23. ISBN 0-618-94690-X. 
  2. Wells, A.F. (1984) Structural Inorganic Chemistry, Oxford: Clarendon Press. (ISBN 0-19-855370-6).
  3. More info on Chlorine test Αρχειοθετήθηκε December 3, 2007, στο Wayback Machine.
  4. «Crystran Data Sheet and Application». Αρχειοθετήθηκε από το πρωτότυπο στις 5 Σεπτεμβρίου 2012. Ανακτήθηκε στις 14 Ιουλίου 2017.