Μετάβαση στο περιεχόμενο

Τσάι με βούτυρο

Από τη Βικιπαίδεια, την ελεύθερη εγκυκλοπαίδεια
Τσάι με βούτυρο
Προέλευση
Άλλη ονομασίαΜπόε τσα, τσα σούμα, γκουρ γκουρ τσα, τσα σουσκάν
Τόπος προέλευσηςΚεντρική Ασία, Θιβέτ, Κίνα
ΠεριοχήΝότια/Κεντρική/Ανατολική Ασία και Καραϊβική
Πληροφορίες
ΕίδοςΡόφημα
Κύρια συστατικάφύλλα τσαγιού, βούτυρο γιακ, αλάτι
Commons page Σχετικά πολυμέσα
δεδομένα (π)

Το τσάι με βούτυρο, επίσης γνωστό ως μπο τζα (Θιβετιανά: བོད་ཇ་Γουίλι: bod ja, "θιβετιανό τσάι"), τσα σούμα (Θιβετιανά: ཇ་སྲུབ་མ་Γουίλι: ja srub ma, "χτυπητό τσάι", μανδαρίνικα κινέζικα: sūyóu chá (), σου τζα (Θιβετιανά: སུ་ཇΓουίλι: Suja, "χτυπητό τσάι") στα τζονγκά, γκουρ γκουρ τσα στη γλώσσα λαντάχ και σου τσιά στη γλώσσα σέρπα, είναι ένα ρόφημα των λαών στις περιοχές των Ιμαλαΐων στις χώρες του Νεπάλ, του Μπουτάν, της Ινδίας, του Πακιστάν, ειδικά στην Χέμπερ Παχτούνχουα και στο Γκιλγκίτ-Μπαλτιστάν, του Αφγανιστάν, του Καζακστάν, του Τατζικιστάν, του Ανατολικού Τουρκεστάν, του Θιβέτ και των δυτικών περιοχών της σύγχρονης Κίνας και Κεντρικής Ασίας. Παραδοσιακά, φτιάχνεται από φύλλα τσαγιού, βούτυρο γιακ και αλάτι, αν και ολοένα και περισσότερο χρησιμοποιείται βούτυρο από αγρλαδινό γάλα, δεδομένης της μεγαλύτερης διαθεσιμότητάς του και του χαμηλότερου κόστους του.

Η ιστορία του τσαγιού στο Θιβέτ χρονολογείται από τον 7ο αιώνα κατά τη διάρκεια της δυναστείας των Τανγκ. Ωστόσο, το τσάι με βούτυρο έγινε δημοφιλές στο Θιβέτ μόλις τον 13ο αιώνα, την εποχή της δυναστείας Φαγμοντρούπα.

Σύμφωνα με τον θρύλο, μια Κινέζα πριγκίπισσα παντρεύτηκε έναν βασιλιά του Θιβέτ, που αργότερα βοήθησε στη δημιουργία εμπορικών οδών μεταξύ Κίνας και Θιβέτ. Αυτοί οι εμπορικοί δρόμοι εισήγαγαν το τσάι στο Θιβέτ από την Κίνα. Αργότερα, προστέθηκε βούτυρο στο προερχόμενο από την Κίνα τσάι, καθώς το βούτυρο αποτελούσε και αποτελεί ακόμα βασική τροφή στη θιβετιανή κουζίνα.

Τον 8ο αιώνα, ήταν συνηθισμένο να πίνουν τσάι στο Θιβέτ. Τον 13ο αιώνα, το τσάι χρησιμοποιούνταν σε θιβετιανές θρησκευτικές τελετές.

Σήμερα, το τσάι με βούτυρο εξακολουθεί να επικρατεί στο Θιβέτ και οι Θιβετιανοί πίνουν έως και 60 μικρά φλιτζάνια τσάι κάθε μέρα. [1]

Wooden butter tea churns, with carrying strap and golden metal barrel bands
Αναδευτήρες τσαγιού με βούτυρο, Μοναστήρι Σέρα, Θιβέτ
Brick of pu-erh tea with Chinese characters pressed into the top
Τούβλο τσαγιού που-ερ με κινέζικους χαρακτήρες πάνω

Η υψηλότερη ποιότητα τσαγιού βουτύρου παρασκευάζεται με το βράσιμο των φύλλων τσαγιού που-ερ σε νερό για μισή ημέρα, ώστε να επιτευχθεί ένα σκούρο καφέ χρώμα. Στη συνέχεια ξαφρίζεται και χύνεται σε έναν κύλινδρο με φρέσκο βούτυρο γιακ και αλάτι, που στη συνέχεια ανακινείται. Το αποτέλεσμα είναι ένα υγρό με πάχος περίπου όσο[2] παχύρρευστο λάδι. Στη συνέχεια χύνεται σε τσαγιέρες ή βάζα. [3]

Μια άλλη μέθοδος είναι το βράσιμο νερού και η προσθήκη τσαγιού στο νερό, το οποίο μένει να βράσει μέχρι να μαυρίσει σχεδόν. Στη συνέχεια προστίθεται αλάτι, μαζί με λίγη σόδα. Στη συνέχεια, το τσάι στραγγίζεται μέσα από ένα σουρωτήρι από τρίχες αλόγου ή καλάμια σε έναν ξύλινο αναδευτήρα και προστίθεται ένα μεγάλο κομμάτι βουτύρου. Στη συνέχεια αναδεύεται, μέχρι το τσάι να αποκτήσει τη σωστή σύσταση, και μεταφέρεται σε χάλκινα δοχεία πάνω σε μαγκάλι για να διατηρούνται ζεστά. Όταν δεν υπάρχει αναδευτήρας, αρκεί ένα ξύλινο μπολ και γρήγορο ανακάτεμα. [3]

Κάθε τσαγιέρα και φλιτζάνι συμβολίζουν το βιοτικό επίπεδο κάθε οικογένειας. Ένα κεραμικό δοχείο είναι το πιο ευρέως χρησιμοποιούμενο, ενώ τα κατασκευασμένα από χαλκό ή μπρούτζο χρησιμοποιούνται από οικογένειες με υψηλότερο βιοτικό επίπεδο.

Στις μέρες μας, όταν τα φύλλα τσαγιού, το βούτυρο γιακ και ταοι ξύλινοι αναδευτήρες βουτύρου δεν είναι διαθέσιμα, ο κόσμος συχνά φτιάχνει τσάι με βούτυρο χρησιμοποιώντας φακελάκια τσαγιού, διάφορα είδη βουτύρου που διατίθενται στην αγορά και ένα μπλέντερ για ανάδευση. [4]

Μοναχός με δοχείο με τσάι βουτύρου σε μοναστήρι στην Ινδία

Η κατανάλωση τσαγιού βουτύρου είναι ένα τακτικό κομμάτι της ζωής στο Θιβέτ. Δεδομένου ότι το βούτυρο είναι το κύριο συστατικό, το τσάι με βούτυρο παρέχει άφθονη θερμιδική ενέργεια και είναι ιδιαίτερα κατάλληλο για μεγάλα υψόμετρα. Το βούτυρο μπορεί επίσης να βοηθήσει στην πρόληψη των σκασμένων χειλιών.

Σύμφωνα με το θιβετιανό έθιμο, το τσάι βουτύρου πίνεται σε ξεχωριστές γουλιές και μετά από κάθε γουλιά, ο οικοδεσπότης ξαναγεμίζει το μπολ μέχρι το χείλος. Έτσι, ο επισκέπτης δεν στραγγίζει ποτέ το μπολ του, συμπληρώνεται συνεχώς. Αν ο επισκέπτης δεν επιθυμεί να πιει, το καλύτερο που έχει να κάνει είναι να αφήσει το τσάι ανέγγιχτο μέχρι να έρθει η ώρα να φύγει και μετά να στραγγίξει το μπολ. Με αυτόν τον τρόπο τηρείται η εθιμοτυπία και δεν θα προσβληθεί ο οικοδεσπότης.

Monk in red robes pouring butter tea into a bowl in the ground from a large silver-colored tea pot
Μοναχός από το Τασιλχούνπο που σερβίρει τσάι βουτύρου

Ένα άλλο έθιμο που αναγνωρίζουν οι Θιβετιανοί είναι να γιορτάζουν τη γέννηση των παιδιών τους λίγες μέρες μετά τη γέννηση του παιδιού, προκειμένου να διαλύσουν την κακή τύχη που φέρνει το παιδί από την κοιλιά της μητέρας του. Συνήθως στη γιορτή παρευρίσκονται οι φίλοι και οι συγγενείς των γονιών, οι οποίοι φέρνουν στο παιδί δώρα, συμπεριλαμβανομένου τσαγιού με βούτυρο γιακ.

Ο θιβετιανός βουδισμός είναι μια κοινή πρακτική και λόγω τέτοιων πεποιθήσεων το βούτυρο γιακ, που χρησιμοποιείται στο τσάι, χαίρει εκτίμησης. Οι Θιβετιανοί μοναχοί κατανάλωναν το τσάι με βούτυρο δύο φορές την ημέρα και περιστασιακά απολάμβαναν το ρόφημα με πακσούμα, έναν ιδιαίτερο χυλό ρυζιού.[5]

Το τσάι με βούτυρο χρησιμοποιείται επίσης για την κατανάλωση τσάμπα: περιχύνεται πάνω του ή βουτιέται το τσάμπα μέσα στο τσάι.

Το συμπύκνωμα, που παράγεται από επανειλημμένο βράσιμο φύλλων τσαγιού, διατηρείται για αρκετές ημέρες και χρησιμοποιείται συνήθως στις πόλεις. Το τσάι στη συνέχεια συνδυάζεται με αλάτι και βούτυρο σε ένα ειδικό αναδευτήρα τσαγιού (Θιβετιανά : མདོང་མོ་, γουίλι: mdong mo) και αναδεύεται έντονα πριν σερβιριστεί ζεστό. Πλέον χρησιμοποιείται συχνά ηλεκτρικό μπλέντερ.

Αν και δεν υπάρχει επίσημη τελετή για την παρασκευή του τσαγιού, το τσάι βουτύρου πίνεται σε διάφορες θιβετιανές τελετές. Κατά τη διάρκεια μιας κατάλληλης τελετής κηδείας Σέρπα, είναι έθιμο για τους συγγενείς του νεκρού να καλούν τους καλεσμένους στο σπίτι τους με ένα φλιτζάνι τσάι βουτύρου. Κατά τη διάρκεια της Θιβετιανής Πρωτοχρονιάς, οι τελετές διαρκούν τρεις ημέρες στα μοναστήρια. Πριν από τις μεγάλες προσευχές τους το απόγευμα, οι μοναχοί ξεκινούν το πρωί με τσάι από βούτυρο και γλυκό ρύζι. [6]

Το τσάι με βούτυρο στην κουλτούρα του Μπουτάν πίνεται επίσης σε ειδικές περιστάσεις.[7]

Τσάι βουτύρου στη λαϊκή κουλτούρα

[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]

Το τσάι με βούτυρο χρησιμοποιείται στον τίτλο ενός βιβλίου με ποιήματα του εξόριστου Θιβετιανού Τεν Πουν. Γεννήθηκε στη Λάσα του Θιβέτ, αν και η ημέρα γέννησής του δεν είναι διαθέσιμη. Το βιβλίο του «Γλυκό τσάι βουτύρου: Βιβλίο Ποιημάτων» περιέχει ποιήματα για την παιδική του ηλικία[8]. Αυτό ήταν το πρώτο του βιβλίο με ποιήματα που δημοσίευσε στα αγγλικά. Εξαιτίας αυτού, πολλοί από τους φίλους του στη Νταραμσάλα της Ινδίας του έδωσαν το παρατσούκλι «Γλυκό Τσάι Βουτύρου». Η πόλη Νταραμσάλα είναι το μέρος όπου διαμένει αυτήν τη στιγμή.

  1. «Tibetan Tea-Tibetan's Tea Custom and Culture». 
  2. Chapman, F. Spencer. (1940). Lhasa the Holy City, pp. 52-53. Readers Union Ltd., London. (ISBN 978-0836967128)
  3. 3,0 3,1 Kawaguchi, Ekai. (1909). Three Years in Tibet, pp. 325-326. Reprint: Book. Faith India (1995), Delhi, (ISBN 81-7303-036-7).
  4. Yak Butter Tea: Tibetan Tea Traditional Drink. (2017, March 18). Retrieved October 15, 2020, from https://ilovebuttercoffee.com/yak-butter-tea/
  5. Samdup, Gekoe, Lobsang. (1996). "Tea and Porridge for 2,500." In B. Harris & H. Wardle (Eds.), Tibetan voices: a traditional memoir (p. 65). Pomegranate Artbooks. (ISBN 9780764900044).
  6. Tashi Namgyal, G. (1996). "Nine Bowls." In B. Harris & H. Wardle (Eds.), Tibetan voices: a traditional memoir (p. 65). Pomegranate Artbooks. (ISBN 9780764900044).
  7. tasteofbhutan (7 Αυγούστου 2021). «The traditional Bhutanese tea, the yak butter tea». Taste of Bhutan (στα Αγγλικά). Ανακτήθηκε στις 10 Φεβρουαρίου 2023. 
  8. Phun, Ten (1996). Sweet Butter Tea: A Book of Poems. Square One. ISBN 978-0757004476. 

Εξωτερικοί σύνδεσμοι

[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]