Γ´ Μιθριδατικός πόλεμος

Ο Γ´ Μιθριδατικός πόλεμος (73–63 BC), ήταν ο τελευταίος και ο μεγαλύτερος από τους Μιθριδατικούς πολέμους, ανάμεσα στη Ρωμαϊκή Αυτοκρατορία και τον Μιθριδάτη ΣΤ΄, βασιλειά του Πόντου. Και τα δύο εμπλεκόμενα μέρη, είχαν μαζί τους μεγάλο αριθμό συμμάχων, μετατρέποντας ολόκληρη την Βορειοανατολική Μεσόγειο και μεγάλα μέρη της Ασίας (Μικρά Ασία, μεγαλύτερη Αρμενία, βόρεια Μεσοποταμία και βόρεια Μέση Ανατολή) σε εμπόλεμες ζώνες. Η διαμάχη τελείωσε με ήττα του Μιθριδάτη και των συμμάχων του, έχοντας ως αποτέλεσμα την υποταγή του βασιλείου του Πόντου και της αυτοκρατορίας των Σελευκιδών στην Ρωμαϊκή Αυτοκρτορία καθώς επίσης και την εδραίωση ενός αρμένικου κράτους εξαρτημένου από την Ρώμη.

Την ηγεσία του Ρωμαϊκού στρατού είχε ο Λεύκιος Λικίνιος Λούκουλος. Κατά τον πόλεμο αυτό ο βασιλιάς του Πόντου υπέστη διαδοχικές ήττες από τους Ρωμαίους, οι οποίοι κατέλαβαν τις σημαντικότερες πόλεις του κράτους του στην Ασία (71-70). Ο ίδιος ο Μιθριδάτης αναγκάστηκε να καταφύγει στο σύμμαχό του Τιγράνη, ενώ ο γιος του Μαχάρης, που είχε διοριστεί από τον πατέρα του βασιλιάς του κράτους του Κιμμερίου Βοσπόρου, προσχώρησε στους Ρωμαίους. Σημαντικές επιτυχίες είχε επίσης ο Λούκουλλος και στον πόλεμο κατά του Τιγράνη (68-67). Ωστόσο, οι αντίπαλοι του Ρωμαίου στρατηγού στη Ρώμη υπέσκαψαν το κύρος του στο στρατό, οι λεγεώνες του αρνήθηκαν να τον υπακούουν και ο ίδιος ανακλήθηκε στη Ρώμη.

Τότε ο Μιθριδάτης βρήκε την ευκαιρία ν΄ ανακαταλάβει το μεγαλύτερο μέρος της επικράτειάς του και ακόμη να εισβάλει στη Βιθυνία και την Καππαδοκία (67). Παρά τις επιτυχίες του αυτές, κατά τη δεύτερη φάση του τρίτου πολέμου, ο αντίπαλός του Γναίος Πομπήιος με το αναμφισβήτητο κύρος του στο στρατό, με στόλο που δέσποζε - μετά την εξόντωση των πειρατών από την Φοινίκη ως το Βόσπορο - και αφού είχε αναγκάσει τον Τιγράνη να δηλώσει υποταγή στη Ρώμη, ζήτησε από τον Μιθριδάτη να παραδοθεί άνευ όρων.^[1]