Τέταρτο (μουσική)

Από τη Βικιπαίδεια, την ελεύθερη εγκυκλοπαίδεια
Ένα τέταρτο με την ουρίτσα προς τα πάνω, ένα τέταρτο με την ουρίτσα προς τα κάτω και μία παύση τετάρτου
Τέσσερα τέταρτα. Τα τέταρτα είναι οι μικρότερες αξίες που δε συνδέονται μεταξύ τους με οριζόντια γραμμή.
ΟλόκληροΜισόΤέταρτοΌγδοοΔέκατο έκτοΤριακοστό δεύτερο
Σύγκριση διπλών αξιών (𝅝 = 2×𝅗𝅥 κτλ.) π  σ  ε

Ένα τέταρτο είναι μια μουσική νότα που διαρκεί το ένα τέταρτο του χρόνου ενός ολόκληρου. Τα τέταρτα συμβολίζονται με ένα μαύρο ωοειδές κεφάλι και μία ίσια ουρίτσα χωρίς αγκύλη. Η ουρίτσα συνήθως δείχνει προς τα πάνω αν βρίσκεται κάτω από τη μεσαία γραμμή του πενταγράμμου και προς τα κάτω αν ακουμπά στη μεσαία γραμμή ή βρίσκεται πάνω από αυτήν. Μία ουρίτσα προς τα πάνω τοποθετείται στη δεξιά πλευρά του κεφαλιού της νότας, ενώ μία ουρίτσα προς τα κάτω τοποθετείται στα αριστερά (βλ. εικόνα). Το αντίστοιχο σύμβολο Unicode είναι U+2669 ().

Μία παύση τετάρτου υποδηλώνει μία σιωπή που έχει την ίδια διάρκεια με ένα τέταρτο. Συνήθως εμφανίζεται με το σύμβολο ή περιστασιακά, με το παλαιότερο σύμβολο . [α] [1]

Ιστορία[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]

Η νότα προέρχεται από τη semiminima ('αξία με μισό χρόνο από το μισό') που χρησιμοποιούνταν στη μεσαιωνική σημειογραφία. Η αντίστοιχη λέξη για το τέταρτο που χρησιμοποιείται στα βρετανικά αγγλικά ("crotchet") προέρχεται από την παλαιά γαλλική crochet, που σημαίνει «μικρός γάντζος», υποκοριστικό του croc (= γάντζος), λόγω του γάντζου που περιλάμβανε η νότα στη μεσαιωνική σημειογραφία όταν γραφόταν με μαύρο χρώμα.

Το τέταρτο διαρκεί τον μισό χρόνο από ένα μισό και τον διπλάσιο από ένα όγδοο. Αποτελεί κάθε χρόνο του μέτρου 4/4. Ο αντίστοιχος αμερικανικός αγγλικός όρος "quarter note" είναι μεταφραστικό δάνειο του γερμανικού Viertelnote. Τα ονόματα αυτής της νότας (και της αντίστοιχης παύσης) σε πολλές άλλες γλώσσες αποτελούν μεταφραστικά δάνεια από την ίδια ρίζα· οι ρομανικές γλώσσες χρησιμοποιούν συνήθως έναν όρο που προέρχεται από το λατινικό negra που σημαίνει "μαύρη".

Οι καταλανικές, γαλλικές, γαλικιανές και ισπανικές ονομασίες της νότας (όλα σημαίνουν «μαύρο») προέρχονται από το γεγονός ότι η semiminima ήταν η μεγαλύτερη σε αξία νότα που ήταν χρωματισμένη στη μεσαιωνική σημειογραφία όταν χρησιμοποιούνταν άσπρο χρώμα για τις μη χρωματισμένες, κάτι που ισχύει και για τη σύγχρονη μορφή.

Τα αντίστοιχα βουλγαρικά, κινεζικά, κροατικά, τσεχικά, ιαπωνικά, κορεατικά, νορβηγικά, πολωνικά, ρωσικά, σερβικά και σλοβακικά ονόματα σημαίνουν «τέταρτο» (για τη νότα) και «παύση τετάρτου».

Δείτε επίσης[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]

Σημειώσεις[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]

  1. Παραδείγματα του παλαιότερου συμβόλου υπάρχουν στην αγγλική μουσική μέχρι τα τέλη του 19ου αιώνα ή στο Ρέκβιεμ του Β. Α. Μότσαρτ, φωνητική παρτιτούρα εκδ. Γ. Τ. Μπεστ, δημοσιευμένο στο Λονδίνο: Novello & Co. Ltd. 1879.

Παραπομπές[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]

  1. Rudiments and Theory of Music Associated Board of the Royal Schools of Music, Λονδίνο 1958. I,33 and III,25. Η πρώτη ενότητα δείχνει και τις δύο μορφές χωρίς διάκριση, η δεύτερη μόνο την "παλιά" μορφή. Το βιβλίο ήταν το επίσημο εγχειρίδιο θεωρίας ABRSM στο Ηνωμένο Βασίλειο μέχρι τουλάχιστον το 1975. Η «παλιά» μορφή θεωρούνταν παραλλαγή της έντυπης μορφής που χρησιμοποιούνταν στα χειρόγραφα.