Ρομανικές γλώσσες

Ρομανικές γλώσσες (επίσης λατινογενείς ή νεολατινικές γλώσσες) ονομάζονται οι γλώσσες που είναι απόγονοι της λατινικής. Οι γλώσσες αυτές πήραν μορφή σταδιακά μετά την αποσύνθεση της Ρωμαϊκής Αυτοκρατορίας και προήλθαν από την ομιλουμένη λατινική. Ορισμένες λατινογενείς γλώσσες συγκαταλέγονται σε αυτές με τους περισσότερους ομιλητές παγκοσμίως: (ισπανική, πορτογαλική, γαλλική).

Πάνω από 1.2 δισεκατομμύρια άνθρωποι ομιλούν σήμερα κάποια ρομανική γλώσσα και αυτοί βρίσκονται κυρίως στην Ευρώπη, την Αμερική και την Αφρική, καθώς και σε διάφορες διάσπαρτες περιοχές ανά την υφήλιο.

Οι ρομανικές γλώσσες προέρχονται από τη δημώδη λατινική, δηλαδή τη γλώσσα που μιλούσαν οι στρατιώτες, οι άποικοι και οι δούλοι της Ρωμαϊκής αυτοκρατορίας. Η δημώδης λατινική διέφερε σημαντικά από τα κλασικά λατινικά των λογίων. Μεταξύ του 200 π.Χ. και 100 μ.Χ., η επέκταση της Ρωμαϊκής αυτοκρατορίας, συνεπικουρούμενη και από την πολιτική που ακολουθούσε σε θέματα δημόσιας διοίκησης και εκπαίδευσης, είχε ως αποτέλεσμα να γίνει η "δημώδης" λατινική κυρίαρχη διάλεκτος από την Ιβηρική χερσόνησο έως τις δυτικές ακτές της Μαύρης θάλασσας. Κατά τη διάρκεια της παρακμής και της διάσπασης της αυτοκρατορίας, η "δημώδης" λατινική εξελίχθηκε κατά τόπους και ανεξάρτητα. Αυτό είχε ως συνέπεια να εμφανιστούν δεκάδες διακριτές ρομανικές διάλεκτοι. Οι υπερπόντιες αυτοκρατορίες που ιδρύθηκαν από την Ισπανία, την Πορτογαλία και τη Γαλλία μετά τον 15ο αιώνα διέδωσαν τις ρομανικές γλώσσες και στις άλλες ηπείρους, σε σημείο που τα 2/3 των ομιλούντων ρομανική γλώσσα να βρίσκονται εκτός των τότε ορίων της Ρωμαϊκής αυτοκρατορίας.

Παρά τις πολλαπλές επιρροές που υπήρξαν από παλαιότερες τοπικές διαλέκτους τού υποστρώματος αλλά και από μεταγενέστερες εισβολές λαών με διαφορετική γλώσσα, η φωνολογία, η μορφολογία, το λεξικό και το συντακτικό όλων των ρομανικών γλωσσών προέρχεται κατά κύριο λόγο από τη "δημώδη" λατινική γλώσσα .

Διαχωρισμός

Ο διαχωρισμός των ρομανικών γλωσσών δεν είναι αρκετά σαφής, καθώς υπάρχουν διάφορα πρότυπα διαχωρισμού.

Οι προτεινόμενοι διαχωρισμοί είναι οι εξής:

• Ιταλοδυτικές - ανατολικές - νότιες -- (σύμφωνα με τον οργανισμό Ethnologue)
• Δυτικές - ανατολικές
• "Συντηρητικές" - "καινοτόμες" -- (με την έννοια του κατά πόσο έχουν αλλάξει κατά τη διάρκεια της ιστορίας)

Σύμφωνα με τον οργανισμό Ethnologue, οι ρομανικές γλώσσες διαιρούνται σε τρεις υποομάδες:

• τις νότιες ρομανικές γλώσσες, που περιλαμβάνουν τη σαρδηνιακή και την κορσικανική.
• τις ιταλοδυτικές γλώσσες, που περιλαμβάνουν την ιταλική, την ισπανική, την πορτογαλική και τη γαλλική.
• τις ανατολικές ρομανικές γλώσσες, που περιλαμβάνουν τη ρουμανική, τη βλάχικη (ή αρωμουνική) και τη μογλενίτικη.

Σχετικά άρθρα

• Λατινική γλώσσα
• Λαϊκή Λατινική γλώσσα