Στανισουάβα Λεστσίνσκα

Από τη Βικιπαίδεια, την ελεύθερη εγκυκλοπαίδεια
Στανισουάβα Λεστσίνσκα
Γενικές πληροφορίες
Όνομα στη
μητρική γλώσσα
Stanisława Leszczyńska (Πολωνικά)
Γέννηση8  Μαΐου 1896
Λοτζ
Θάνατος11  Μαρτίου 1974
Λοτζ
Τόπος ταφήςChurch of the Assumption of the Blessed Virgin Mary in Łódź
Χώρα πολιτογράφησηςΠολωνία
Εκπαίδευση και γλώσσες
Ομιλούμενες γλώσσεςΠολωνικά[1]
Πληροφορίες ασχολίας
Ιδιότηταιατρός
μαία
φυλακισμένος[2]
Αξιώματα και βραβεύσεις
ΒραβεύσειςΣταυρός του Άουσβιτς (1985)[3]
Commons page Σχετικά πολυμέσα

Η Στανισουάβα Λεστσίνσκα (πολωνικά: Stanisława Leszczyńska, 8 Μαΐου 1896 – 11 Μαρτίου 1974) ήταν Πολωνή μαία, η οποία φυλακίστηκε στο στρατόπεδο συγκέντρωσης του Άουσβιτς κατά τη διάρκεια του Β΄ Παγκοσμίου Πολέμου, όπου βοήθησε στη γέννηση πάνω από 3.000 παιδιών.[4][5] Η διαδικασία της οσιοποίησής της άνοιξε το 2015.[5]

Βιογραφία[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]

Η Στανισουάβα Λεστσίνσκα γεννήθηκε σε μια πολωνική καθολική οικογένεια, του ξυλουργού Γιαν Ζαμπσίτσκι και της Χενρίκα, στη συνοικία Μπαούουτι του Λοτζ, στην υπό τσαρική κυριαρχία Γη του Βιστούλα. Ο πατέρας της κλήθηκε στον αυτοκρατορικό στρατό όταν ήταν παιδί και τον έστειλαν στο Ρωσικό Τουρκεστάν. Για να τα βγάλει πέρα, η μητέρα της δούλευε 12ωρες βάρδιες στο εργοστάσιο του Ποζνάνσκι. Τα κέρδη της επέτρεψαν στη Στανισουάβα να πάει σε ένα ιδιωτικό σχολείο όπου τα πολωνικά ήταν η γλώσσα διδασκαλίας.[6] Μετά την επιστροφή του πατέρα της στην Πολωνία, η οικογένεια έφυγε για τη Βραζιλία το 1908 αναζητώντας περισσότερες οικονομικές ευκαιρίες και έμεινε στο Ρίο ντε Τζανέιρο. Επέστρεψαν μετά από δύο χρόνια. Η Στανισουάβα ολοκλήρωσε το λύκειο το 1914, μόλις ξέσπασε ο Α΄ Παγκόσμιος Πόλεμος. Ο πατέρας της επιστρατεύτηκε ξανά. Έμεινε με τη μητέρα της και τα δύο μικρότερα αδέρφια της. Στις 17 Οκτωβρίου 1916, η Στανισουάβα παντρεύτηκε τον τυπογράφο Μπρονίσουαφ Λεστσίνσκι.[7]

Γέννησε τον υιό τους, Μπρονίσουαφ, το 1917 και δύο χρόνια αργότερα, την κόρη τους, Σίλβια. Το 1920 η οικογένεια μετακόμισε στη Βαρσοβία. Η Στανισουάβα γράφτηκε στο κολέγιο μαιών και ολοκλήρωσε τις σπουδές της με ένα Βραβείο Επίτευγματος Αποφοίτων το 1922. Επέστρεψαν στο Λοτζ. Έπιασε δουλειά ως μαία και την ίδια χρονιά γέννησε τον δεύτερο υιό της, Στανίσουαφ. Το 1923 γεννήθηκε ο τρίτος υιός της, Χένρικ.[7]

Μετά τη γερμανική εισβολή στην Πολωνία κατά την έναρξη του Β΄ Παγκοσμίου Πολέμου, η οικογένεια Λεστσίνσκι αναγκάστηκε να εγκατασταθεί στην οδό Βσπούλνα 3 όταν δημιουργήθηκε το Γκέτο του Λοτζ για τους Εβραίους από τη ναζιστική κατοχική διοίκηση. Η οδός Ζουράβια, όπου ζούσαν, έγινε μέρος της περιοχής του γκέτο. Οι Λεστσίνσκι άρχισαν να βοηθούν τους Εβραίους του γκέτο, παραδίδοντας τους τρόφιμα και πλαστά έγγραφα.[8][9][10][11] Ωστόσο, η Στανισουάβα πιάστηκε στα χέρια και μεταφέρθηκε στη Γκεστάπο στις 18 Φεβρουαρίου 1943. Τα μικρότερα παιδιά της, Σίλβια, Στανίσουαφ και Χένρικ, συνελήφθησαν επίσης. Ο σύζυγος και ο υιός της, Μπρονίσουαφ, κατάφεραν να αποφύγουν τη σύλληψη και έφυγαν από την πόλη. Οι Ναζί έστειλαν τα δύο αγόρια για καταναγκαστική εργασία στα λατομεία πέτρας του στρατοπέδου συγκέντρωσης Μαουτχάουζεν-Γκούζεν.[4] Η Λεστσίνσκα δεν είδε ποτέ ξανά τον άντρα της. Πέθανε στην Εξέγερση της Βαρσοβίας.[7]

Στρατόπεδο συγκέντρωσης Άουσβιτς[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]

Μετά από ανάκριση από την Γκεστάπο, η Στανισουάβα Λεστσίνσκα και η 24χρονη κόρη της, Σίλβια, μεταφέρθηκαν στο στρατόπεδο συγκέντρωσης του Άουσβιτς στις 17 Απριλίου 1943 και τους έκαναν τατουάζ τους αριθμούς του στρατοπέδου 41335 και 41336, αντίστοιχα. Η Στανισουάβα τοποθετήθηκε στο ιατρείο του γυναικείου στρατοπέδου μαζί με την κόρη της, η οποία ήταν φοιτήτρια ιατρικής πριν ξεσπάσει ο πόλεμος.[12] Η Στανισουάβα συνάντησε τον Γιόζεφ Μένγκελε[7] και του ζήτησαν να γράψει αναφορές σχετικά με προβλήματα γέννησης και ασθένειες στο κρεβάτι της γέννας.[13]

Χρόνια αργότερα, περιέγραψε πώς έθεσε τη ζωή της σε κίνδυνο για να σώσει νεογέννητα σε ένα έργο που ονομάζεται Report położnej z Oświęcimia (Αναφορά μιας μαίας από το Οσφιέντσιμ).[7] Σε αυτό αναφέρει τη συνάντηση με τον Μένγκελε, ο οποίος της ζήτησε μια αναφορά σχετικά με κρούσματα παιδικού πυρετού και περιπτώσεις θανάτου κατά τη διάρκεια των τοκετών. Περιέγραψε επίσης πώς τα νεογέννητα αρπάζονταν, μεταφέρονταν σε άλλο δωμάτιο και τα πνίγονταν σε ένα βαρέλι από την Schwester Κλάρα, η οποία φυλακίστηκε στο Άουσβιτς για βρεφοκτονία, και τον βοηθό της, Schwester Πφάνι.[14] Από τα 3.000 που γέννησε, περίπου 2.500 νεογέννητα πέθαναν.[4] Μερικές εκατοντάδα άλλα με μπλε μάτια στάλθηκαν μακριά για να γερμανοποιηθούν. Μόνο περίπου 30 βρέφη επέζησαν υπό τη φροντίδα των μητέρων τους. Οι μέλλουσες μητέρες δεν συνειδητοποιούσαν τι επρόκειτο να συμβεί στα μωρά τους και πολλές αντάλλαξαν τις πενιχρές μερίδες τους με ύφασμα για να χρησιμοποιηθούν για πάνες μετά τη γέννα.[13] Η Στανισουάβα παρέμεινε η μαία του στρατοπέδου έως ότου απελευθερώθηκε στις 26 Ιανουαρίου 1945.[7]

Η Στανισουάβα επέστρεψε στο Λοτζ και τα παιδιά της έφτασαν επίσης εκεί από τα στρατόπεδα καταναγκαστικής εργασίας. Εγκαταστάθηκε σε ένα διαμέρισμα στην οδό Ζγκιέρσκα 99 και συνέχισε να εργάζεται ως μαία στην περιοχή. Ενθυμούμενη το Άουσβιτς, προσευχόταν για κάθε παιδί που γέννησε. Στις 27 Ιανουαρίου 1970, η Στανισουάβα παρακολούθησε έναν επίσημο εορτασμό στη Βαρσοβία, όπου συνάντησε τις γυναίκες κρατούμενες του Άουσβιτς και τα ενήλικα παιδιά τους που είχαν γεννηθεί στο στρατόπεδο.[7] Πέθανε τέσσερα χρόνια αργότερα.[13]

Μνήμη[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]

Πολλά νοσοκομεία και οργανισμοί στην Πολωνία έχουν πάρει το όνομά τους από την Στανισουάβα. Ο κεντρικός δρόμος στο Μουσείο Άουσβιτς - Μπίρκεναου πήρε το όνομά της, καθώς και ένας δρόμος στο Λοτζ.[7] Το 1983, η Σχολή Μαιευτικής στην Κρακοβία ονομάστηκε προς τιμήν της.[4]

Δημοσιευμένα έργα[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]

  • Στανισουάβα Λεστσίνσκα, Raport położnej z Oświęcimia (Αναφορά μιας μαίας από το Οσφιέντσιμ), Przegląd Lekarski, Nr 1, 1965.[13]

Παραπομπές[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]

  1. Τσεχική Εθνική Βάση Δεδομένων Καθιερωμένων Όρων. xx0251382. Ανακτήθηκε στις 1  Μαρτίου 2022.
  2. Τσεχική Εθνική Βάση Δεδομένων Καθιερωμένων Όρων. xx0251382. Ανακτήθηκε στις 19  Δεκεμβρίου 2022.
  3. Ανακτήθηκε στις 14  Μαρτίου 2023.
  4. 4,0 4,1 4,2 4,3 Matthew M. Anger (4 Ιανουαρίου 2005). «Midwife at Auschwitz: The Story of Stanislawa Leszczynska». Seattle Catholic. Ανακτήθηκε στις 21 Ιουνίου 2015. 
  5. 5,0 5,1 Simon Caldwell (2015). «The Polish midwife, Stanisława Leszczyńska. Cause for canonisation introduced in the Diocese of Łódź». Ten Catholic heroes of the Holocaust (8). CatholicHerald.co.uk. As International Holocaust Remembrance Day approaches, Simon Caldwell tells the remarkable stories of 10 lesser-known heroes. Ανακτήθηκε στις 1 Ιουλίου 2015. 
  6. Aleksandra Murzańska (Μαΐου 2012). «Stanisława Leszczyńska – "Położna z Auschwitz"» [Stanisława Leszczyńska – The Midwife of Auschwitz]. Interpolonika.com. 
  7. 7,0 7,1 7,2 7,3 7,4 7,5 7,6 7,7 Paweł Kłys. «Stanisława Leszczyńska (1896–1974)». Sługa Boża. Archidiecezja Łódzka.pl. Ανακτήθηκε στις 20 Ιουνίου 2015. 
  8. «Stanisława Leszczyńska». www.mp.pl. 
  9. «Did You Know: The Polish Catholic midwife of Auschwitz». Sydney Jewish Museum. 7 Μαΐου 2018. 
  10. «Stanisława Leszczyńska». www3.archidiecezja.lodz.pl. 
  11. Kazimierz Gabryel (1989). Stanisława Leszczyńska: 1896-1974. Diecezjalne Wydawn. Łodzkie. σελ. 30. ISBN 978-83-85022-04-6. Dom przy ul. Wspólnej 3, gdzie obecnie zamieszkali Leszczyńscy, stał się miejscem skąd bez przerwy płynęła pomoc dla Żydów" (The House at Wspólna 3 street, where currently Leszczyńscy lived, became a place from which aid constantly reached out to the Jews 
  12. Aleksander Lasik (2000). Auschwitz 1940–1945: Central issues in the history of the camp. The establishment and organization of the camp. 1. Auschwitz-Birkenau State Museum. 
  13. 13,0 13,1 13,2 13,3 Maria Żmijewska, Stanisława Leszczyńska, 1896–1974. Wirtualne Muzeum Pielegniarstwa Polskiego. Source: IMPULS, Nr 6/1994.
  14. Michael Berkowitz (2007). The Crime of My Very Existence: Nazism and the Myth of Jewish Criminality. University of California Press. ISBN 978-0-520-94068-0. Ανακτήθηκε στις 21 Ιουνίου 2015.