Στάδιο Βασιλιά Βαλδουίνου

Από τη Βικιπαίδεια, την ελεύθερη εγκυκλοπαίδεια

Συντεταγμένες: 50°53′44.54″N 4°20′2.70″E / 50.8957056°N 4.3340833°E / 50.8957056; 4.3340833

Στάδιο Βασιλιά Βαλδουίνου
ΙδιοκτήτηςΒρυξέλλες
Είδοςστάδιο πολλαπλών χρήσεων και στάδιο
Χωρητικότητα50.024 θεατές
Επιφάνειαγρασίδι
Έναρξη εργασιών1930[1]
Εγκαίνια23  Αυγούστου 1930
ΑρχιτέκτοναςΓιόσεφ Φαν Νεκ
Τοποθεσία
Χάρτης
ΔιεύθυνσηΠάρκο Χέιζελ
Βρυξέλλες
Βέλγιο
Φορείς εκμετάλλευσης
Εθνική Βελγίου (ποδόσφαιρο ανδρών)
Commons page Πολυμέσα

Το Στάδιο Βασιλιά Βαλδουίνου (γαλλικά: Stade Roi Baudouin‎‎, ολλανδικά: Koning Boudewijnstadion‎‎) είναι στάδιο πολλαπλών χρήσεων στις Βρυξέλλες του Βελγίου. Βρίσκεται στη βορειοδυτική συνοικία της πόλης των Βρυξελλών, χτίστηκε για να διακοσμήσει το Πάρκο Χέιζελ εν όψει της Διεθνούς Έκθεσης των Βρυξελλών το 1935. Τα εγκαίνια του έγιναν στις 23 Αυγούστου 1930, με τον διάδοχο του θρόνου, Λεοπόλδο Γ΄, να παρευρίσκεται στην τελετή έναρξης. Το στάδιο φιλοξένησε τότε 70.000 θεατές. Το όνομά του τιμά τον Βασιλιά βαλδουίνο, τον διάδοχο του Λεοπόλδου ως Βασιλιάς των Βέλγων από το 1951 έως τον θάνατό του το 1993.

Ιστορία[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]

Η πρώτη έκδοση του Σταδίου Βασιλιά Βαλδουίνου χτίστηκε το 1929–30, από τον αρχιτέκτονα Γιόσεφ Φαν Νεκ, επίσης επικεφαλής αρχιτέκτονα της Διεθνούς Έκθεσης των Βρυξελλών του 1935, σε κλασικό μοντερνιστικό στυλ. Το αρχικό του όνομα ήταν Στάδιο Εκατονταετηρίδας (γαλλικά: Stade du Centenaire‎‎, ολλανδικά: Jubelstadion‎‎) επειδή εγκαινιάστηκε στο πλαίσιο των εορτασμών της εκατονταετηρίδας της Βελγικής Επανάστασης, με έναν ανεπίσημο ποδοσφαιρικό αγώνα Βελγίου-Ολλανδίας.

Άποψη του Σταδίου Εκατονταετηρίδας το 1935

Το 1946, από το στάδιο αφαιρέθηκε ο ποδηλατικός στίβος και μετονομάστηκε σε Στάδιο Χέιζελ (γαλλικά: Stade du Heysel‎‎, ολλανδικά: Heizelstadion‎‎), από τη γειτονιά στην οποία βρίσκεται.[2] Το 1971 εγκαταστάθηκε πίστα ταρτάν που επέτρεπε τη διοργάνωση αγώνων στίβου. Τρία χρόνια αργότερα, το 1974, εγκαταστάθηκε ένα νέο σύστημα φωτισμού.

Το Στάδιο Χέιζελ φιλοξένησε τελικούς Κυπέλλου Ευρώπης το 1958, 1966, 1974 και 1985 και τελικούς Κυπέλλου Κυπελλούχων το 1964, 1976 και 1980. Η υψηλότερη προσέλευση σε ευρωπαϊκό αγώνα ήταν πάνω από 69.000 το 1958.

Καταστροφή Μαΐου 1985[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]

Παρά το καθεστώς του ως το εθνικό στάδιο του Βελγίου, το Στάδιο Χέιζελ δεν ήταν καλά συντηρημένο. Η κακή κατάσταση του σταδίου εκδηλώθηκε στον τελικό του Κυπέλλου Πρωταθλητριών 1984-85. Για παράδειγμα, ο εξωτερικός τοίχος ήταν φτιαγμένος από τσιμεντόλιθους και οι οπαδοί που δεν είχαν εισιτήρια φάνηκαν να ανοίγουν τρύπες σε αυτόν για να μπουν μέσα.[3] Επιπλέον, η μόνη οδός διαφυγής οδηγούσε προς τα πάνω, και υπήρχαν μόνο τρεις πύλες σε κάθε μικρή πλευρά – καθόλου αρκετές για τους κοντά 22.000 ανθρώπους που στέκονταν στις άνων κερκίδες εκατέρωθεν.[4]

Οι ανεπάρκειες του γηπέδου ήταν γνωστές εδώ και καιρό. Όταν η Άρσεναλ έπαιξε εκεί στις αρχές της δεκαετίας του 1980, οι υποστηρικτές ειρωνεύτηκαν το στάδιο ως «χωματερή». Πράγματι, οι πρόεδροι των δύο φιναλίστ του Κυπέλλου Πρωταθλητριών Ευρώπης του 1985, της Γιουβέντους και της Λίβερπουλ, είχαν καταλήξει στο συμπέρασμα ότι το Στάδιο Χέιζελ δεν ήταν σε κατάσταση να φιλοξενήσει έναν Ευρωπαϊκό Τελικό, ειδικά σε έναν που συμμετείχαν δύο από τους μεγαλύτερους και ισχυρότερους συλλόγους στην Ευρώπη εκείνη την εποχή. Κάλεσαν την UEFA να μεταφέρει τον αγώνα σε άλλο γήπεδο, χωρίς αποτέλεσμα.[5][6] Αργότερα προέκυψε ότι η UEFA είχε αφιερώσει μόνο μισή ώρα επιθεωρώντας το στάδιο.[4]

Η τραγωδία του Σταδίου Χέιζελ είχε ως αποτέλεσμα τον θάνατο 39 φιλάθλων της Γιουβέντους, αφού δέχθηκαν επίθεση από οπαδούς της Λίβερπουλ πριν από τον αγώνα.[3] Παρόλα αυτά, το στάδιο συνέχισε να χρησιμοποιείται για διεθνείς αγώνες του Βελγίου από το 1986 έως το 1990, με ελάχιστες μόνο βελτιώσεις που έγιναν μετά την καταστροφή. Αυτό συνέβη εν μέρει επειδή η κυβέρνηση είχε ήδη καταρτίσει σχέδια για την αναδιαμόρφωση του σταδίου σε μια εγκατάσταση 35.000 θέσεων. Τελικά, το 1990, η UEFA επέβαλε το ζήτημα αποκλείοντας το Βέλγιο από τη διοργάνωση ενός Ευρωπαϊκού Τελικού τουλάχιστον μέχρι το 2000.[4] Συνέχισε επίσης να φιλοξενεί εκδηλώσεις στίβου και εξακολουθεί να φιλοξενεί το Memorial Van Damme κάθε χρόνο.

Εκσυγχρονισμοί[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]

Το 1995, μια δεκαετία μετά την τραγωδία, το στάδιο ανοικοδομήθηκε με κόστος 1.500 εκατομμυρίων βελγικών φράγκων (περίπου 37€/50$ εκατομμύρια το 1995) και εκείνη τη στιγμή μετονομάστηκε σε Στάδιο Βασιλιά Βαλδουίνου, από τον Βέλγο μονάρχη που είχε πεθάνει δύο χρόνια πριν. Το μόνο που απομένει από το παλιό στάδιο είναι μια ανακαινισμένη πύλη κοντά στην κεντρική είσοδο. Η νέα δομή συνδύασε το γήπεδο ποδοσφαίρου με πίστα τρεξίματος και εγκαταστάσεις για αγώνες γηπέδου. Άνοιξε ξανά στις 23 Αυγούστου 1995 ως έδρα της Εθνικής Βελγίου ανδρών και είναι το μεγαλύτερο στάδιο στο Βέλγιο, με χωρητικότητα 50.093 θεατές. Το ανακαινισμένο στάδιο φιλοξένησε τον τελικό του Κυπέλλου Κυπελλούχων Ευρώπης του 1995-96, καθώς και τον εναρκτήριο αγώνα για το Ευρωπαϊκό Πρωτάθλημα Ποδοσφαίρου του 2000.

Στις 26 Μαΐου 2006, η Βελγική Ποδοσφαιρική Ομοσπονδία αποφάσισε να μην χρησιμοποιεί πλέον το Στάδιο Βασιλιά Βαλδουίνου για τους εντός έδρας αγώνες της εθνικής ομάδας και για τον τελικό του Κυπέλλου Βελγίου, επειδή οι πύλες της κερκίδας 1 ήταν πολύ στενές και το στάδιο θεωρήθηκε μη ασφαλές. Ο επόμενος αγώνας της εθνικής ομάδας διεξήχθη έτσι στο Στάδιο Κονστάν Φάντεν Στοκ. Ο Δήμος των Βρυξελλών παραπονέθηκε ότι, αντίθετα με αυτούς τους ισχυρισμούς, το γήπεδο ήταν ασφαλές, και αυτή η καταγγελία έγινε δεκτή στο δικαστήριο. Στις 6 Οκτωβρίου 2006, η Βελγική Ποδοσφαιρική Ομοσπονδία συναντήθηκε με εκπροσώπους της πόλης των Βρυξελλών και συμφώνησαν να ανανεώσουν το συμβόλαιο και να το παρατείνουν έως τις 30 Ιουνίου 2008.

Τον Μάρτιο του 2019, η Βελγική Ποδοσφαιρική Ομοσπονδία ανακοίνωσε σχέδια για μια νέα ανάπλαση του Σταδίου Βασιλιά Βαλδουίνου. Το στάδιο θα ανοικοδομηθεί με μειωμένη χωρητικότητα 40.000 θεατών και θα μετονομαστεί σε Golden Generation Arena, με πιθανή ημερομηνία ολοκλήρωσης το 2022.[7] Αυτή η ιδέα απορρίφθηκε σιωπηλά. Ποτέ δεν διορίστηκε αρχιτεκτονικό γραφείο, δεν παραγγέλθηκε περιβαλλοντική μελέτη ή αναζητήθηκε πελάτης. Από τους πολιτικούς, που στην αρχή λέγεται ότι ήταν θετικοί στην ιδέα πέρα από τις γραμμές του κόμματος, σχεδόν τίποτα δεν κινείται.[8]

Αθλητικές εκδηλώσεις[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]

Ποδόσφαιρο[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]

Μεγάλοι διεθνείς ποδοσφαιρικοί αγώνες έχουν λάβει χώρα στο Στάδιο Βασιλιά Βαλδουίνου: οι τελικοί του Κυπέλλου Πρωταθλητριών Ευρώπης το 1958, 1966, 1974 και 1985, εκείνοι του Κυπέλλου Κυπέλλων το 1964, 1976, 1980 και 1996, καθώς και εκείνος του Ευρωπαϊκού Πρωταθλήματος του 1972 μεταξύ Δυτικής Γερμανίας και ΕΣΣΔ (3–0).

Το στάδιο φιλοξένησε πέντε αγώνες του Ευρωπαϊκού Πρωταθλήματος Ποδοσφαίρου 2000, που διοργανώθηκαν από το Βέλγιο και την Ολλανδία, συμπεριλαμβανομένου του εναρκτηρίου αγώνα μεταξύ Βελγίου και Σουηδίας (2–1) στις 10 Ιουνίου, και του ημιτελικού μεταξύ Πορτογαλίας και Γαλλίας (1–2) στις 28 Ιουνίου.

Αγώνες Ευρωπαϊκού Πρωταθλήματος 2000

Ημερομηνία Ομάδα 1 Αποτέλεσμα Ομάδα 2 Γύρος
10 Ιουνίου 2000 Βέλγιο 2–1 Σουηδία Όμιλος Β
14 Ιουνίου 2000 Ιταλία 2–0 Βέλγιο
19 Ιουνίου 2000 Τουρκία
24 Ιουνίου 2000 Ιταλία 2–0 Ρουμανία Προημιτελικά
28 Ιουνίου 2000 Γαλλία 2–1

(ξαφν. θάνατος)

Πορτογαλία Ημιτελικοί

Στις 18 Φεβρουαρίου 2021, η Εθνική Βελγίου γυναικών έπαιξε τον πρώτο της επίσημο αγώνα εκεί. Αυτός ήταν ένας φιλικός αγώνας με την Ολλανδία (1–6), που παίχτηκε στο πλαίσιο της προώθησης της τριπλής προσφοράς για τη διοργάνωση του Παγκόσμιου Κυπέλλου Γυναικών, με τρίτη χώρα τη Γερμανία. Αυτή η επιλογή εξηγήθηκε από τις εργασίες που έγιναν στο Στάδιο Eneco (όπου συνήθως παίζει η εθνική ομάδα) κατά τη διάρκεια αυτής της περιόδου.[9]

Αντισφαίριση[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]

Στις 8 Ιουλίου 2010, το στάδιο φιλοξένησε το γκαλά του Best of Belgium, το οποίο περιλάμβανε έναν αγώνα αντισφαίρισης που αρχικά είχε προγραμματιστεί να γίνει μεταξύ της Ζυστίν Ενέν και της Κιμ Κλέιστερς. Δυστυχώς, η Ενέν αναγκάστηκε να αποχωρήσει και η Σερένα Γουίλιαμς την αντικατέστησε, καθώς ο αγώνας παιζόταν μπροστά στο μεγαλύτερο πλήθος όλων των εποχών για έναν μόνο αγώνα, ξεπερνώντας την προσέλευση στη Μάχη των Φύλων.[10]

Άλλες εκδηλώσεις[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]

Το ιρλανδικό ροκ συγκρότημα U2 εμφανίστηκε στο στάδιο τέσσερις φορές: η πρώτη ήταν στις 10 Ιουνίου 2005 κατά τη διάρκεια του Vertigo Tour, μπροστά σε ένα sold-out πλήθος 60.299 ατόμων. Η δεύτερη και η τρίτη ήταν στις 22 και 23 Σεπτεμβρίου 2010 κατά τη διάρκεια του U2 360° Tour, μπροστά σε ένα συνολικό sold-out πλήθος 144.338 ατόμων. Η παράσταση του "Mercy" από την πρώτη συναυλία του 2010 ηχογραφήθηκε για το ζωντανό EP του γκρουπ Wide Awake in Europe. Η ερμηνεία του «I Will Follow» από την ίδια συναυλία ηχογραφήθηκε για το live άλμπουμ του γκρουπ From the Ground Up: Edge's Picks from U2360°. Η τέταρτη και τελευταία τους εμφάνιση στο στάδιο ήταν την 1η Αυγούστου 2017, κατά τη διάρκεια του The Joshua Tree Tours 2017 and 2019, μπροστά σε ένα sold-out πλήθος 51.951 ατόμων.

Οι The Rolling Stones, Σελίν Ντιόν, Μαντόνα, Μυλέν Φαρμέρ, Genesis, Ρόμπι Γουίλιαμς, Bon Jovi, Μπρους Σπρίνγκστιν, Μπιγιονσέ, One Direction, Εντ Σίραν και Τζόνι Χαλιντέι έχουν δώσει επίσης συναυλίες στο στάδιο. Το 2019, οι Metallica και οι Rammstein έδωσαν μια sold-out συναυλία στο στάδιο στις 16 Ιουνίου και 10 Ιουλίου, αντίστοιχα.[11]

Οι Coldplay πραγματοποίησαν δύο sold out συναυλίες στο στάδιο στις 21 και 22 Ιουνίου 2017, στο πλαίσιο του A Head Full of Dreams Tour. Στις 26 Οκτωβρίου 2021, το συγκρότημα σημείωσε τις πιο γρήγορες πωλήσεις εισιτηρίων στην ιστορία του σταδίου, πουλώντας 150.000 εισιτήρια κατά τη διάρκεια ενός μόνο πρωινού και προσθέτοντας μια τέταρτη ημερομηνία για να υποστηρίξει την υψηλή ζήτηση. Οι παραστάσεις πραγματοποιήθηκαν στις 5, 6, 8 και 9 Αυγούστου 2022. Με αυτές τις συναυλίες, το συγκρότημα έγιναν οι πρώτοι καλλιτέχνες που έδωσαν τρεις και τέσσερις συναυλίες στο στάδιο, καθώς και οι πρώτοι καλλιτέχνες που πούλησαν πάνω από 200.000 εισιτήρια. Επιπλέον, έσπασαν το ρεκόρ για την υψηλότερη προσέλευση όλων των εποχών, με 224.719 θεατές συνολικά.[12][13][14]

Η Μπιγιονσέ πραγματοποίησε τη συναυλία της για το Renaissance World Tour στο στάδιο στις 14 Μαΐου 2023 και έγινε η πρώτη γυναίκα τραγουδίστρια που προσέλκυσε περισσότερους από 50.000 ανθρώπους στο στάδιο.

Ο The Weeknd εμφανίστηκε στο στάδιο στις 11 Ιουλίου και 12 Ιουλίου 2023 ως μέρος του After Hours til Dawn Tour.

Αργυρό Νόμισμα Σταδίου Χέιζελ[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]

Για τον εορτασμό της 75ης επετείου του σταδίου, το βελγικό κράτος κυκλοφόρησε ένα αναμνηστικό νόμισμα: το αναμνηστικό νόμισμα των 10 ευρώ για τα 75 χρόνια του Σταδίου Χέιζελ. Στον εμπροσθότυπο απεικονίζεται η εικόνα ενός ποδοσφαιριστή με φόντο το γήπεδο. Οι σημαίες του Βελγίου και της Ολλανδίας διακρίνονται στην κορυφή του σταδίου, καθώς και το έτος κατασκευής του σταδίου.

Παραπομπές[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]

  1. Ανακτήθηκε στις 28  Ιουνίου 2019.
  2. «Stade Roi Baudouin, anciennement stade du Centenaire – Inventaire du patrimoine architectural». monument.heritage.brussels (στα Γαλλικά). Ανακτήθηκε στις 25 Μαρτίου 2021. 
  3. 3,0 3,1 Evans, Tony (5 April 2005). «Our day of shame». The Times (Λονδίνο). http://www.timesonline.co.uk/article/0,,762-1554603,00.html. Ανακτήθηκε στις 24 May 2006. 
  4. 4,0 4,1 4,2 «The Heysel Stadium Disaster». Βασιλική Βελγική Ποδοσφαιρική Ομοσπονδία. Ανακτήθηκε στις 16 Δεκεμβρίου 2018. 
  5. «LFC Story 1985». Liverpool Official Website. Αρχειοθετήθηκε από το πρωτότυπο στις 20 Μαΐου 2006. Ανακτήθηκε στις 24 Μαΐου 2006. 
  6. Enrico Sisti (28 May 2010). «Il calcio cambiò per sempre» (στα it). La Repubblica. Αρχειοθετήθηκε από το πρωτότυπο στις 22 March 2014. https://web.archive.org/web/20140322225627/http://www.saladellamemoriaheysel.it/Intervista_a_Ian_Rush.html. Ανακτήθηκε στις 22 March 2014. 
  7. «Golden Generation Arena – An arena at the height of our golden generation». belgianfootball.be. Βασιλική Βελγική Ποδοσφαιρική Ομοσπονδία. 19 Μαρτίου 2019. 
  8. «Golden Generation Arena stort al in elkaar». 25 Μαΐου 2022. 
  9. «Royal Belgian FA». www.rbfa.be. Ανακτήθηκε στις 18 Σεπτεμβρίου 2023. 
  10. «Clijsters to play Henin at 40,000-capacity stadium». 
  11. «Events – Metallica.com». metallica.com. 
  12. «Koop Tickets Voor Coldplay: Music of the Spheres World Tour» [Buy Tickets For Coldplay: Music of the Spheres World Tour]. Live Nation Belgium (στα Ολλανδικά). 26 Οκτωβρίου 2021. Αρχειοθετήθηκε από το πρωτότυπο στις 2 Ιουνίου 2022. Ανακτήθηκε στις 2 Ιουνίου 2022. 
  13. «Coldplay, le groupe de tous les records arrive à Bruxelles». Le Soir (στα Γαλλικά). 1 Αυγούστου 2022. Ανακτήθηκε στις 27 Ιανουαρίου 2023. 
  14. «Music of the Spheres Tour (2022)». Touring Data (στα Αγγλικά). 19 Απριλίου 2022. Ανακτήθηκε στις 27 Ιανουαρίου 2023. 

Εξωτερικοί σύνδεσμοι[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]