Σκαρσέβι

Από τη Βικιπαίδεια, την ελεύθερη εγκυκλοπαίδεια

Συντεταγμένες: 54°4′2″N 18°26′45″E / 54.06722°N 18.44583°E / 54.06722; 18.44583

Σκαρσέβι

Έμβλημα
Τοποθεσία στο χάρτη
Τοποθεσία στο χάρτη
Σκαρσέβι
54°4′2″N 18°26′45″E
ΧώραΠολωνία
Διοικητική υπαγωγήΓκμίνα Σκαρσέβι
Έκταση9,43 km²
Πληθυσμός6.851 (31  Μαρτίου 2021)[1]
Ταχ. κωδ.83-250
Ζώνη ώραςUTC+01:00 (επίσημη ώρα)
UTC+02:00 (θερινή ώρα)
ΙστότοποςΕπίσημος ιστότοπος
Commons page Σχετικά πολυμέσα

Το Σκαρσέβι (πολωνικά: Skarszewy, κασουβικά: Skarszewò, γερμανικά: Schöneck in Westpreußen‎‎) είναι πόλη του Πόβιατ Σταρόγκαρντ, στο Βοεβοδάτο Πομερανίας της βόρειας Πολωνίας. Βρίσκεται μεταξύ των Κοστσιεζίνα και Ττσεφ, 40 χιλιόμετρα νότια του Γκντανσκ. Το 2005, δόθηκε στην πόλη ο τίτλος «Μαργαριτάρι της Πομερανίας». Ο πληθυσμός της πόλης είναι 7.015 κάτοικοι (2020).[2]

Η παλιά πόλη περικλείεται από ερείπια των πέτρινων τοίχων του 14ου αιώνα και μια γοτθική ενοριακή εκκλησία του Αγίου Μιχαήλ του Αρχαγγέλου, η οποία χρονολογείται από τον 14ο αιώνα, με καλοδιατηρημένα έπιπλα από την εποχή του μπαρόκ.

Στην πλατεία της πόλης βρίσκεται το σιντριβάνι Γκρίφιν Πομόρσκι με τρεις γρύπες που κρατούν το έμβλημα του Αγίου Ιωάννη Σκάρσεβ σε μια πιατέλα. Στην κορυφή τοποθετήθηκαν αναπαραγωγές τριών παλτών Σκάρσεβ: από το 1198 όταν η πόλη ανήκε στους Οσπιτάλιους Ιππότες, από το 1320 όταν το Σκαρσέβι απέκτησε πολιτικά δικαιώματα και το σημερινό οικόσημο.

Ιστορία[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]

Ξαναχτισμένα ερείπια του κάστρου των Οσπιτάλιων Ιπποτών, αργότερα δικαστήριο στο οποίο ο Γιούζεφ Βιμπίτσκι, ο συγγραφέας των στίχων του πολωνικού εθνικού ύμνου, σπούδασε νομικά

Η πόλη αναφέρθηκε για πρώτη φορά ως έδρα των Οσπιτάλιων Ιπποτών το 1198. Ήταν μέρος του μεσαιωνικού Βασιλείου της Πολωνίας μέχρι τον 14ο αιώνα. Το 1320 απέκτησε προνόμια πόλης και το 1370 πουλήθηκε από το Τάγμα του Αγίου Ιωάννη στο Τευτονικό Τάγμα. Το 1454, κατόπιν αιτήματος της αντι-Τευτονικής Πρωσικής Συνομοσπονδίας, η πόλη ενσωματώθηκε εκ νέου στο Στέμμα του Βασιλείου της Πολωνίας από τον βασιλιά Καζίμιρ Δ΄ της Πολωνίας. Κατά τον επόμενο Δεκατριετή Πόλεμο, το 1455, καταστράφηκε από τους Τεύτονες Ιππότες,[3] οι οποίοι τελικά αποκήρυξαν οποιεσδήποτε αξιώσεις στην πόλη το 1466. Και πάλι εντός της Πολωνίας, διοικητικά αποτελούσε μέρος του Βοεβοδάτου Πομερανίας (1466-1772) στην επαρχία της Βασιλικής Πρωσίας στην Επαρχία Μείζονος Πολωνίας του Πολωνικού Στέμματος.

Το 1613, το Σκαρσέβι έγινε πρωτεύουσα του Βοεβοδάτου Πομερανίας. Μεταξύ 1629 και 1655 καταστράφηκε από τους Σουηδούς. Μεγάλες πυρκαγιές τα έτη 1708, 1714, 1731 κατέστρεψαν σχεδόν όλα τα κτίρια. Το 1762–1765, ο Γιούζεφ Βιμπίτσκι, ο συγγραφέας των στίχων του εθνικού ύμνου της Πολωνίας, σπούδασε νομικά στο τοπικό δικαστήριο, που βρίσκεται στο παλιό κάστρο.[4] Το 1772 η πόλη, γνωστή στα γερμανικά ως Schöneck (Σύνεκ), προσαρτήθηκε από το Βασίλειο της Πρωσίας στον πρώτο διαμελισμό της Πολωνίας.

Το 1871, με τη Γερμανική Ενοποίηση υπό την ηγεσία της Πρωσίας, το Σύνεκ έγινε μέρος της Γερμανικής Αυτοκρατορίας. Μέχρι το 1920, η πόλη ήταν μέρος του Κράις Μπέρεντ στην πρωσική επαρχία της Δυτικής Πρωσίας στη Γερμανία. Σύμφωνα με την απογραφή του 1910, το Σύνεκ είχε πληθυσμό 3.494 κατοίκους, από τους οποίους 2.258 (64,6%) ήταν γερμανόφωνοι, 1.131 (32,4%) πολωνόφωνοι, 2 (0,1%) ήταν κασούβιοι και 102 (2,9%) ήταν δίγλωσσοι.[5] Στις αρχές του 20ου αιώνα, το Σύνεκ είχε μια προτεσταντική εκκλησία, μια καθολική εκκλησία, μια συναγωγή, ένα περιφερειακό δικαστήριο, ένα παλιό κάστρο (το οποίο εκείνη την εποχή στέγαζε το γαλακτοκομείο) και μερικές μεσαίες επιχειρήσεις.[6]

Σύμφωνα με τη Συνθήκη των Βερσαλλιών, το Σκαρσέβι επανατοποθετήθηκε στην Πολωνία, μετά την ανάκτηση της ανεξαρτησίας της χώρας. Ο Μπλε Στρατός της Πολωνίας, με διοικητή τον Στρατηγό Γιούζεφ Χάλερ, εισήλθε στο Σκαρσέβι στις 30 Ιανουαρίου 1920, δίνοντας τέλος στα 148 χρόνια πρωσικής κυριαρχίας. Ως τμήμα της Δεύτερης Πολωνικής Δημοκρατίας, διοικητικά βρισκόταν στο Βοεβοδάτο Πομερανίας (1919-1939). Αφού η πόλη έγινε μέρος της Πολωνίας, πολλοί εθνοτικοί Γερμανοί μετανάστευσαν στη Γερμανία και μέχρι το 1921, οι Γερμανοί έγιναν μειονότητα στην πόλη, αποτελώντας μόνο περίπου 1.000 (33,2%) από έναν συνολικό πληθυσμό 3.010 κατοίκων.[7]

Κατά τη διάρκεια του Β΄ Παγκοσμίου Πολέμου, από το 1939 έως το 1945 καταλήφθηκε και προσαρτήθηκε από τη Ναζιστική Γερμανία και διοικήθηκε ως τμήμα του Κράις Μπέρεντ στο Ράιχσγκαου Ντάντσιχ-Δυτικής Πρωσίας. Εκατοντάδες Πολωνοί από το Σκαρσέβι και τα γύρω χωριά φυλακίστηκαν στην πόλη και αργότερα σφαγιάστηκαν σε διάφορα μέρη κατά τη διάρκεια του Ιντελιγκέντσακτιον τον Οκτώβριο και το Νοέμβριο του 1939. Πάνω από 240 Πολωνοί, που είχαν φυλακιστεί στο παρελθόν στο Σκαρσέβι, συμπεριλαμβανομένων δασκάλων, εμπόρων, τοπικών αξιωματούχων, ιερέων, ακτιβιστών, τεχνιτών, εργατών, αγροτών, δολοφονήθηκαν στο κοντινό δάσος από τη Σούτσσταφφελ, τη Γκεστάπο και το Σέλμπστουτζ.[8] Πάνω από 100 Πολωνοί δολοφονήθηκαν στο δάσος μεταξύ Σκαρσέβι και Βιεντσκόβι.[8] Ο βούιτ της Γκμίνα Σκαρσέβι, Έμιλ Βιέτσκι, δολοφονήθηκε σε μια σφαγή που πραγματοποιήθηκε στο Μεστφινόβο.[9] Ο διευθυντής του τοπικού σχολείου ήταν μεταξύ των Πολωνών δασκάλων και διευθυντών που δολοφονήθηκαν στο στρατόπεδο συγκέντρωσης του Νταχάου.[10] Το Νοέμβριο του 1939, περίπου 1.000 Πολωνοί, κυρίως οικογένειες όσων δολοφονήθηκαν στις σφαγές, εκδιώχθηκαν στο Γενικό Κυβερνείο.[11]

Προς το τέλος του πολέμου, τα σοβιετικά αεροσκάφη βομβάρδισαν επανειλημμένα την πόλη και στις 8 Μαρτίου 1945 η επίθεση της Ανατολικής Πομερανίας του Κόκκινου Στρατού έκαψε τμήματα της πόλης, προκαλώντας την καταστροφή έως και 40% των κτιρίων στο Σκαρσέβι. Μετά τον πόλεμο, η πόλη αποκαταστάθηκε στην Πολωνία και ο υπόλοιπος γερμανικός πληθυσμός εκδιώχθηκε.

Το 2012, τα όρια της πόλης του Σκαρσέβι επεκτάθηκαν, περιλαμβάνοντας τον οικισμό Πούλκο.

Αξιοσημείωτα πρόσωπα[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]

  • Γιούζεφ Βιμπίτσκι (1747–1822), Πολωνός ευγενής, νομικός, ποιητής, πολιτικός ακτιβιστής, συγγραφέας των στίχων του εθνικού ύμνου της Πολωνίας[4]

Διεθνείς σχέσεις[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]

Το Σκαρσέβι είναι αδελφοποιημένο με τις:

Το Σκαρσέβι αδελφοποιήθηκε με το Σάντι στο Μπέντφορντσιρ της Αγγλίας το 1996. Κάθε χρόνο το καλοκαίρι, μαθητές από διάφορα σχολεία του Σάντι επισκέπτονται το Σκαρσέβι για δώδεκα ημέρες για να διδάξουν αγγλικά σε κάποια μέλη της νεότερης γενιάς της πόλης.

Παραπομπές[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]

  1. bdl.stat.gov.pl/api/v1/data/localities/by-unit/042214213094-0934754?var-id=1639616&format=jsonapi. Ανακτήθηκε στις 6  Οκτωβρίου 2022.
  2. «Najwieksze miasta w Polsce pod wzgledem liczby ludnosci» [Οι μεγαλύτερες πόλεις της Πολωνίας από άποψη πληθυσμού]. polskawliczbach.pl (στα Πολωνικά). 
  3. Μάριαν Μπίσκουπ, Trzynastoletnia wojna z Zakonem Krzyżackim 1454-1466, Βαρσοβία 1967, σελ. 327 (πολωνικά)
  4. 4,0 4,1 «90 lat Mazurka Dąbrowskiego. Autor Hymnu Narodowego mieszkał w Skarszewach». Kociewiak.pl (στα Πολωνικά). Ανακτήθηκε στις 28 Ιουνίου 2020. 
  5. Landesamt, Prussia (Kingdom) Statistisches (1912). Gemeindelexikon für die regierungsbezirke Allenstein, Danzig, Marienwerder, Posen, Bromberg und Oppeln: Auf grund der ergebnisse der volkszählung vom. 1. Dezember 1910 und anderer amtlicher quellen bearbeitet vom Königlich Preussischen Statistischen Landesamte (στα Γερμανικά). verlag des Königlichen Statistischen Landesamts. 
  6. Zeno. «Meyers Großes Konversations-Lexikon. meyers-1905-018-0001». www.zeno.org (στα Γερμανικά). Ανακτήθηκε στις 29 Ιουνίου 2021. 
  7. «Der Große Brockhaus. 16. Aufl., Band IX (Pas-Rein) Verlag F. A. Brockhaus, Wiesbaden 1956. Preis in Ganzleinen DM 42.—, in Halbleder DM 49.—». Fette, Seifen, Anstrichmittel 58 (9): 808. 1956. doi:10.1002/lipi.19560580931. ISSN 0015-038X. http://dx.doi.org/10.1002/lipi.19560580931. 
  8. 8,0 8,1 Μάρια Βαρντζίνσκα, Był rok 1939. Operacja niemieckiej policji bezpieczeństwa w Polsce. Intelligenzaktion, Ινστιτούτο Εθνικής Μνήμης, Βαρσοβία, 2009, σελ. 153, 183 (πολωνικά)
  9. Μάρια Βαρντζίνσκα, Był rok 1939. Operacja niemieckiej policji bezpieczeństwa w Polsce. Intelligenzaktion, σελ. 154-155
  10. Μάρια Βαρντζίνσκα, Był rok 1939. Operacja niemieckiej policji bezpieczeństwa w Polsce. Intelligenzaktion, σελ. 181
  11. Μάρια Βαρντζίνσκα, Wysiedlenia ludności polskiej z okupowanych ziem polskich włączonych do III Rzeszy w latach 1939-1945, Ινστιτούτο Εθνικής Μνήμης, Βαρσοβία, 2017, σελ. 49 (πολωνικά)
  12. «Archived copy». Αρχειοθετήθηκε από το πρωτότυπο στις 4 Μαρτίου 2016. Ανακτήθηκε στις 4 Σεπτεμβρίου 2015. 

Εξωτερικοί σύνδεσμοι[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]