Πιέρ Λοτί
Ο Πιέρ Λοτί (γαλλικά Pierre Loti) ψευδώνυμο του Λουί Μαρί-Ζυλιέν Βιώ (Louis Marie-Julien Viaud) (1850-1923) ήταν Γάλλος αξιωματικός του ναυτικού και μυθιστοριογράφος, γνωστός για τα εξωτικά του μυθιστορήματα και διηγήματα. Το έργο του περιλαμβάνει μια σειρά από σημαντικά μυθιστορήματα της γαλλικής λογοτεχνίας από τα τέλη του 19ου και τις αρχές του 20ου αιώνα.[15]
Τα μυθιστορήματά του έχουν μεταφραστεί σε πολλές γλώσσες, και στα ελληνικά.[16]
Εργοβιογραφία[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]
Ο Λοτί γεννήθηκε στο Ροσφόρ (Σαράντ-Μαριτίμ) στις 14 Ιανουαρίου 1850. Φοίτησε στη Γαλλική Ναυτική Σχολή στη Βρέστη από το 1867 και ως αξιωματικός του Ναυτικού ταξίδεψε για 42 χρόνια.
Η σταδιοδρομία του τον οδήγησε στη Μέση και Άπω Ανατολή, παρέχοντάς του έτσι το εξωτικό σκηνικό των μυθιστορημάτων και των αναμνήσεων του. Μετά τη ναυτική του εκπαίδευση άρχισε να ταξιδεύει, προήχθη σε αξιωματικό το 1881 και οι μετέπειτα προαγωγές του οδήγησαν στη θέση του καπετάνιου πλοίου από το 1906.
Μετά τη δημοσίευση του πρώτου του μυθιστορήματος, Αζιγιαντέ (1879), που διαδραματίζεται στην Κωνσταντινούπολη και αντικατοπτρίζει το πάθος του για την Ανατολή και την Οθωμανική Αυτοκρατορία, ανέπτυξε σύντομα μια παράλληλη λογοτεχνική καριέρα, κερδίζοντας την αποδοχή των κριτικών και την αφοσίωση του κοινού. Συνέχισε με το μυθιστόρημα Ραραχού (1880), που αργότερα πήρε τον τίτλο Ο γάμος του Λοτί, έργο που καθιέρωσε έναν λογοτεχνικό εξωτισμό και ιμπρεσιονισμό για τις Νότιες Θάλασσες, ιδιαίτερα για την Ταϊτή και χρησίμευσε ως βάση για την όπερα Λακμέ του Λεό Ντελίμπ και την όπερα Το Νησί του Ονείρου του Ρεϊνάλντο Αν.[17]
Το 1887 τιμήθηκε με το παράσημο και την ιδιότητα μέλους της Λεγεώνας της Τιμής ως Ιππότης, το 1921 έλαβε και τον Μεγαλόσταυρο του τάγματος.
Με επιτυχίες όπως Ο ψαράς της Ισλανδίας (1886), που αναφέρεται στη σκληρή ζωή των ψαράδων της Βρετάνης, και Μαντάμ Κρυσαντέμ (1887), που ενέπνευσε στον Πουτσίνι την όπερα Μαντάμ Μπατερφλάι, στο ενεργητικό του και με την επιδοκιμασία απαιτητικών κριτικών όπως ο Φερντινάν Μπρυνετιέρ, ο Ανατόλ Φρανς, ο Πωλ Μπουρζέ και ο Ζυλ Λεμαίτρ, το 1891, 41 ετών, έγινε δεκτός στη Γαλλική Ακαδημία.[18]
Υπήρξε πολυγραφότατος, κάθε χρόνο κυκλοφορούσε ένα νέο βιβλίο, άλλοτε μυθιστόρημα - Ραμούντσο (1897), Οι απογοητευμένες (1906) - όπου συχνά εξιστορούσε τους έρωτες με τους οποίους προσπαθούσε να ικανοποιήσει τα ονειροπολήματα και τη μελαγχολία του σε κάθε λιμάνι που έβγαινε, και μερικές φορές σχεδόν αυτοβιογραφικά -Το μυθιστόρημα ενός παιδιού (1890), Πρώτη νεότητα (1919), Ένας φτωχός νεαρός αξιωματικός (1923) - όπου αντανακλούσε την παθιασμένη φύση του.[19]
Ενώ υπηρετούσε στο Τονκίνο (βόρειο Βιετνάμ) ως αξιωματικός του ναυτικού, ο Λοτί δημοσίευσε τρία άρθρα στην εφημερίδα Le Figaro τον Σεπτέμβριο και τον Οκτώβριο του 1883 σχετικά με φρικαλεότητες που συνέβησαν κατά τη μάχη του Τουάν Αν (20 Αυγούστου 1883) σε επίθεση των Γάλλων στην βιετναμέζικη παράκτια άμυνα. Απειλήθηκε με απόταξη από την υπηρεσία για αυτή την αδιακρισία του, κέρδισε όμως ευρύτερη δημόσια φήμη.[20]
Εξαιρετικά προικισμένος παρατηρητής, στα ταξίδια του συγκέντρωνε πλούσιο απόθεμα εικόνων που τις ενσωμάτωνε σε απλή και μουσική γραφή. Έγραψε κυρίως ταξιδιωτικά και περιγραφές τοπίων, συχνά εφαρμόζοντας στην πεζογραφία ορισμένες από τις ιμπρεσιονιστικές τεχνικές των σύγχρονων ζωγράφων. Ο θάνατος και ο έρωτας βρίσκεται στο επίκεντρο του έργου του, αποκαλύπτοντας μια βαθιά απόγνωση στο πέρασμα της αισθησιακής ζωής.
Αυτή η απελπισία μετριάστηκε από την τρυφερότητα και τη συμπόνια του για την ανθρώπινη κατάσταση, και βιβλία όπως Το βιβλίο της συμπόνιας και του θανάτου (1890) και Ανταύγειες στον ζοφερό δρόμο (1889) είναι παραδείγματα της τέχνης του.
Πέθανε στις 10 Ιουνίου 1923 στην Αντάιγ (Ατλαντικά Πυρηναία) και κηδεύθηκε δημοσία δαπάνη. Ενταφιάστηκε στον κήπο του εξοχικού του σπιτιού στο νησί Ολερόν. [21]
Πολλά μυθιστορήματά του έχουν διασκευασθεί για την όπερα, το θέατρο και τον κινηματογράφο. [22]
Προσωπική ζωή[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]
Στις 9 Ιουλίου 1885, σε ηλικία 35 ετών, μόλις έφτασε στο Ναγκασάκι, ο Λοτί παντρεύτηκε με ένα ανανεώσιμο συμβόλαιο διάρκειας ενός μήνα, μια νεαρή 18χρονη Γιαπωνέζα, από την οποία εμπνεύστηκε τη Μαντάμ Κρυσαντέμ (1887). Στις 12 Αυγούστου έφυγε από το Ναγκασάκι και ο γάμος έληξε. Αυτός ο γάμος, με τη συγκατάθεση των γονέων της νύφης, κανονίστηκε από έναν πράκτορα και καταχωρήθηκε στην τοπική αστυνομία. Θα ίσχυε μόνο για τη διάρκεια της διαμονής του και η νεαρή κοπέλα θα μπορούσε στη συνέχεια να παντρευτεί έναν Ιάπωνα, κάτι που συνηθίζονταν τότε στην Ιαπωνία, μια εξωπραγματική εμπειρία για τους επισκέπτες.[17]
Στις 21 Οκτωβρίου 1886, παντρεύτηκε τη Ζαν-Αμελί-Μπλανς ντε Φεριέρ (1859-1940), από μια εξέχουσα οικογένεια του Μπορντώ με την οποία το 1887 απέκτησε τον γιο του Σαμυέλ Βιώ.
Το 1894 γνώρισε τη Χουάνα Ζοζέφα Κρουθ Γκάινζα (1867-1949) από την Αντάιγ (Ατλαντικά Πυρηναία), μια νεαρή γυναίκα βασκικής καταγωγής που έγινε ερωμένη του και εγκαταστάθηκαν στο Ροσφόρ (Σαράντ-Μαριτίμ). Μαζί της απέκτησε τέσσερις εξώγαμους γιους.
Ο φίλος του Πιέρ Λε Κορ στον οποίο αναφέρεται στο Ο αδελφός μου Υβ (1883), θεωρήθηκε εραστής του από τον τύπο της εποχής.
Μουσείο[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]
Το σπίτι του στο Ροσφόρ έχει γίνει μουσείο. Ο Λοτί πέρασε χρόνια επανασχεδιάζοντας και μεταμορφώνοντας αυτό το σπίτι - κάθε δωμάτιο είναι διακοσμημένο με το στυλ ενός τόπου ή μιας περιόδου που τον ενδιέφερε ιδιαίτερα, και κάθε δωμάτιο είναι διακοσμημένο με εκθέματα που συγκέντρωσε κατά τη διάρκεια των ταξιδιών του όλα αυτά τα χρόνια. Το σπίτι είναι ακόμη στην αρχική κατάσταση στην οποία το επίπλωσε ο συγγραφέας. [23]
Στην Κωνσταντινούπολη ένα καφέ φέρει το όνομά του, καφέ Πιερ Λοτί.
Επιλογή έργων[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]
- Aziyadé (1879) - Αζιγιαντέ
- Rarahu ou Le Mariage de Loti (1880) - Ραραχού, που αργότερα πήρε τον τίτλο Ο γάμος του Λοτί.
- Le Roman d'un Spahi (1881) - Το μυθιστόρημα ενός σπαχή. Το πρώτο μυθιστόρημα που εκδόθηκε με το ψευδώνυμο Πιέρ Λοτί. Πρόκειται για μια καταγραφή των μελαγχολικών περιπετειών ενός στρατιώτη στη Σενεγάλη.
- Fleurs d'Ennui (1882) - Άνθη ανίας
- Mon Frère Yves (1883) - Ο αδελφός μου Υβ. Μυθιστόρημα που περιγράφει τη ζωή ενός Γάλλου αξιωματικού του ναυτικού (ο ίδιος) και ενός Βρετόνου ναύτη (ο σύντροφος του Λοτί, Πιέρ Λε Κορ)
- Les Trois Dames de la Kasbah (1884) - Οι τρεις γυναίκες της κάσμπας
- Pêcheur d'Islande (1886) - Ο ψαράς της Ισλανδίας
- Madame Chrysanthème (1887) - Μαντάμ Κρυσαντέμ
- Propos d'Exil (1887) - Περί Εξορίας. Μια σειρά σύντομων μελετών για εξωτικά μέρη, στο χαρακτηριστικό ημι-αυτοβιογραφικό του ύφος.
- Japoneries d'Automne (1889) - Φθινοπωρινή Ιαπωνία
- Reflets sur la sombre route (1889) - Ανταύγειες στον ζοφερό δρόμο
- Au Maroc (1890) - Στο Μαρόκο
- Le Roman d'un Enfant (1890) - Το μυθιστόρημα ενός παιδιού. Μια κάπως συναισθηματική αφήγηση των θλιβερών και μοναχικών παιδικών του χρόνων, όπου κυριαρχούσε η μητέρα του, μια προσωπικότητα επιβλητική και επιδραστική.[17]
- Le Livre de la Pitié et de la Mort (1891) - Το βιβλίο της συμπόνιας και του θανάτου
- Fantôme d'Orient (1892) - Το φάντασμα της Ανατολής
- L'Exilée (1893) - Η εξόριστη
- Matelot (1893) - Ναύτης
- Le Désert (1895) - Η έρημος
- Jérusalem (1895) - Ιερουσαλήμ
- La Galilée (1895) - Η Γαλιλαία
- Ramuntcho (1897) - Ραμούντσο
- Figures et Choses qui passaient (1898) - Πρόσωπα και πράγματα που πέρασαν
- Les Derniers Jours de Pékin (1902) - Οι τελευταίες μέρες του Πεκίνου
- L'Inde sans les Anglais (1903) - Η Ινδία χωρίς τους Άγγλους
- Vers Ispahan (1904) - Προς το Ισπαχάν
- La Troisième Jeunesse de Madame Prune (1905)
- Les Désenchantées (1906) - Οι απογοητευμένες
- Le Château de la Belle au Bois dormant (1910) - Το Κάστρο της Ωραίας Κοιμωμένης
- Un Pèlerin d'Angkor (1912) - Ένας προσκυνητής από το Άνγκορ
- La Turquie Agonisante (1913) - Η ετοιμοθάνατη Τουρκία
- La Hyène Enragée (1916) Η λυσσασμένη ύαινα
- Quelques Aspects du Vertige Mondial (1917) - Μερικές πτυχές του παγκόσμιου ιλίγγου
- L'Horreur Allemande (1918) - Ο γερμανικός τρόμος
- Prime Jeunesse (1919) - Πρώτη νεότητα
- La Mort de Notre Chère France en Orient (1920) - Ο θάνατος της αγαπημένης μας Γαλλίας στην Ανατολή
- Suprêmes Visions d'Orient (1921), Υπέρτατα Οράματα της Ανατολής. Το έγραψε μαζί με τον γιο του Σαμυέλ Βιώ.
- Un Jeune Officier Pauvre (1923, μεταθανάτια έκδοση) - Ένας φτωχός νεαρός αξιωματικός
- Lettres à Juliette Adam (1924, μεταθανάτια έκδοση) - Γράμματα στη Ζυλιέτ Αντάμ
- Journal Intime (1878-1881) - Ημερολόγιο. Δημοσιεύθηκε το 1925 από τον γιο του Σαμυέλ.
- Journal Intime (1882-1885) - Ημερολόγιο. Δημοσιεύθηκε το 1929 από τον γιο του Σαμυέλ.
- Correspondence Inédite (1865-1904) - Αδημοσίευτη αλληλογραφία
Παραπομπές[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]
- ↑ 1,0 1,1 1,2 Εθνική Βιβλιοθήκη της Γερμανίας: (Γερμανικά) Gemeinsame Normdatei. Ανακτήθηκε στις 27 Απριλίου 2014.
- ↑ 2,0 2,1 2,2 Εθνική Βιβλιοθήκη της Γαλλίας: (Γαλλικά) καθιερωμένοι όροι της Εθνικής Βιβλιοθήκης της Γαλλίας. data
.bnf .fr /ark: /12148 /cb11913405m. Ανακτήθηκε στις 10 Οκτωβρίου 2015. - ↑ 3,0 3,1 (Γαλλικά) Βάση δεδομένων Léonore. Υπουργείο Πολιτισμού της Γαλλίας. LH//2705/91. Ανακτήθηκε στις 9 Οκτωβρίου 2017.
- ↑ 4,0 4,1 Ιστορικό Αρχείο Ρικόρντι. 15637. Ανακτήθηκε στις 3 Δεκεμβρίου 2020.
- ↑ «Encyclopædia Britannica» (Αγγλικά) biography/Pierre-Loti. Ανακτήθηκε στις 9 Οκτωβρίου 2017.
- ↑ Εθνική Βιβλιοθήκη της Γερμανίας: (Γερμανικά) Gemeinsame Normdatei. Ανακτήθηκε στις 31 Δεκεμβρίου 2014.
- ↑ Εθνική Βιβλιοθήκη της Γαλλίας: (Γαλλικά) καθιερωμένοι όροι της Εθνικής Βιβλιοθήκης της Γαλλίας. data
.bnf .fr /ark: /12148 /cb11913405m. Ανακτήθηκε στις 10 Οκτωβρίου 2015. - ↑ CONOR.SI. 26534755.
- ↑ Ανακτήθηκε στις 10 Ιουλίου 2019.
- ↑ The Fine Art Archive. cs
.isabart .org /person /143975. Ανακτήθηκε στις 1 Απριλίου 2021. - ↑ «Library of the World's Best Literature». Library of the World's Best Literature. 1897.
- ↑ (Αγγλικά) Union List of Artist Names. 8 Αυγούστου 2021. 500199874. Ανακτήθηκε στις 7 Φεβρουαρίου 2024.
- ↑ 13,0 13,1 13,2 (Ολλανδικά) RKDartists. rkd
.nl /explore /artists /304755. Ανακτήθηκε στις 18 Σεπτεμβρίου 2022. - ↑ (Γαλλικά) Γαλλική Ακαδημία. www
.academie-francaise .fr /les-immortels /pierre-loti?fauteuil=13&election=21-05-1891. Ανακτήθηκε στις 2 Ιουνίου 2022. - ↑ . «britannica.com/biography/Pierre-Loti».
- ↑ . «biblionet.gr/Πιερ Λοτί».
- ↑ 17,0 17,1 17,2 . «museeprotestant.org/en/notice/pierre-loti-1850-1923».
- ↑ . «academie-francaise.fr/les-immortels/pierre-loti».
- ↑ . «babelio.com/auteur/Pierre-Loti/».
- ↑ . «cdi-garches.com/art/pierre-loti-lhomme-aux-deux-visages/».
- ↑ . «linternaute.fr/biographie/litterature/pierre-loti-biographie-courte-dates-citations/».
- ↑ . «imdb.com/name/Pierre Loti (1850–1923)».
- ↑ . «maisondepierreloti.fr/».