Ο γάμος του Λοτί

Από τη Βικιπαίδεια, την ελεύθερη εγκυκλοπαίδεια
Ο γάμος του Λοτί
Η Ραραχού, σκίτσο του Πιέρ Λοτί
ΣυγγραφέαςΠιέρ Λοτί
ΤίτλοςLe Mariage de Loti
ΓλώσσαΓαλλικά
Μορφήμυθιστόρημα
ΘέμαΤαϊτή
LC ClassOL15690699W και OL13099036W

Ο γάμος του Λοτί (γαλλικός τίτλος: Le Mariage de Loti), γνωστό και ως Ραραχού (Rarahu) είναι ημι-αυτοβιογραφικό μυθιστόρημα του Γάλλου συγγραφέα Πιέρ Λοτί που εκδόθηκε το 1880. Ήταν το δεύτερο μυθιστόρημα του Λοτί, η πρώτη του εκδοτική επιτυχία που έκανε τον συγγραφέα ευρύτερα γνωστό. Περιγράφει τη σχέση του συγγραφέα με ένα εξωτικό κορίτσι από την Ταϊτή που ονομάζονταν Ραραχού. [1]

Διασκευάστηκε σε δύο όπερες:

Υπόθεση[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]

Ο νεαρός Άγγλος αξιωματικός του ναυτικού Χάρι Γκραντ είναι έτοιμος να μαγευτεί από την Ταϊτή πριν ακόμη το πλοίο του αγκυροβολήσει στο λιμάνι της Παπεέτε, καθώς ο αδερφός του Τζωρτζ του είχε εκθειάσει τη γοητεία της. Μόλις έφθασε, μετονομάστηκε επειδή το όνομά του ακουγόταν πολύ σκληρό για τους Μαορί. Τον ονόμασαν Λοτί, όπως ένα εκθαμβωτικό εξωτικό λουλούδι.

Η ζωή στο νησί είναι επικεντρωμένη στην παραλία, αλλά, για όσους μπαίνουν στο εσωτερικό, η Ταϊτή προσφέρει τα θαύματα του δάσους της, φαράγγια, τον καταρράκτη της Φατάουα κλ., μια χώρα μαγευτική. Κοντά στον καταρράκτη ο Χάρι συναντά τη νεαρή Ραραχού. Και, μια μέρα, η παλιά βασίλισσα Πομαρέ του προτείνει να την παντρευτεί με τον πολυνησιακό τρόπο, γάμο με ανανεώσιμο συμβόλαιο διάρκειας ενός μήνα μεταξύ ξένων και ντόπιων κοριτσιών.[2]

Ζώντας με τη Ραραχού, ο Χάρι μαθαίνει να γνωρίζει τη χώρα, τα ήθη και τους θρύλους της, να μιλάει τη γλώσσα των Μαορί, να φοβάται τους Τουπαπάχου, φαντάσματα με τατουάζ που ήταν ο τρόμος των Πολυνήσιων, να μοιράζεται τους καρπούς των δέντρων. Με την αναχώρησή του με εντολή των προϊσταμένων του, ο Χάρι υπόσχεται στην αγαπημένη του ότι θα επιστρέψει. Μάταια όμως αυτή θα περιμένει την επιστροφή του, πάντα με την ελπίδα να τον ξαναδεί μια μέρα ακόμα ζωντανό. Όταν νεαρός αξιωματικός επιστρέφει, βρίσκει μόνο έναν τάφο στον οποίο αναγράφεται: Εδώ βρίσκεται η Ραραχού, σύζυγος του Λοτί. Η ανάμνηση μιας σπαρακτικής αγάπης.[3]

Το έργο[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]

Ως νεαρό αγόρι στη Γαλλία, ο Ζυλιέν Βω (αργότερα γνωστός ως Πιέρ Λοτί) άκουγε ιστορίες για την Γαλλική Πολυνησία από τον μεγαλύτερο αδερφό του Γκυστάβ, έναν αξιωματικό του ναυτικού που διηγούνταν στο σπίτι ιστορίες από τα εξωτικά νησιά, μεταξύ των οποίων και για μια σχέση που είχε με μια γυναίκα από την Ταϊτή. Ο Ζυλιέν δεν θα ξεχνούσε ποτέ αυτές τις ιστορίες και είχε στόχο να ακολουθήσει μια μέρα το παράδειγμα του αδερφού του. Τελικά εντάχθηκε στο ναυτικό και σε ηλικία 22 ετών το 1872, το πλοίο του έκανε στάση στην Παπεετέ στην Ταϊτή, Γαλλικό προτεκτοράτο εκείνη την εποχή, για δύο μήνες. Ήταν, όπως το έλεγε, «το όνειρο της παιδικής μου ηλικίας».[4]

Στην Ταϊτή ξεκίνησε η μεταμόρφωση του Ζυλιέν Βω σε Πιέρ Λοτί, μια μεταμόρφωση που θα χαρακτηρίσει το μελλοντικό λογοτεχνικό έργο του και τη ζωή του. «Έγινε ιθαγενής»: έζησε ανάμεσα στους ντόπιους, έμαθε τη γλώσσα, φόρεσε τοπικές ενδυμασίες, υιοθέτησε τα έθιμά τους, αγάπησε ντόπιες γυναίκες και υιοθέτησε ακόμη και το νέο ψευδώνυμο «Λοτί» (ένα τροπικό λουλούδι) που του έδωσαν οι ντόπιοι ιθαγενείς - διατηρώντας ταυτόχρονα τα στρατιωτικά του καθήκοντα και κρατώντας ένα λεπτομερές ημερολόγιο που έγινε η πηγή για το μυθιστόρημά του. Η συναναστροφή με ντόπιους ενώ βρισκόταν σε ενεργό υπηρεσία μπορεί να φαίνεται ασυνήθιστη, αλλά η γαλλική στρατιωτική συνήθεια δεν εμπόδιζε γενικά τους αξιωματικούς της να συναναστρέφονται με άλλες τάξεις, σε αντίθεση με τους Άγγλους αξιωματικούς, επομένως ήταν εύκολο για τον Λοτί να μοιράσει την προσοχή και τα καθήκοντά του μεταξύ του ναυτικού και την τοπική ζωή. Επιπλέον, ο ναύαρχος του στόλου είχε προσωπικό ενδιαφέρον για την ιστορία και την ανθρωπολογία της Ταϊτής και ενθάρρυνε τον Λοτί να μάθει περισσότερα.

Ο γάμος του Λοτί μπορεί να θεωρηθεί τόσο ως μια αυτοβιογραφική αφήγηση των εμπειριών της πραγματικής ζωής του Λοτί, όσο και ως λογοτεχνικό έργο. Οι περισσότεροι από τους βασικούς χαρακτήρες ήταν πραγματικά πρόσωπα, ωστόσο η ίδια η Ραραχού δεν ήταν. Ο συγγραφέας παραδέχτηκε σε μια επιστολή του το 1879 ότι ήταν μια σύνθεση πολλών γυναικών με τις οποίες είχε σχέσεις κατά τη διάρκεια των δύο μηνών στην Ταϊτή. Ο ίδιος ο Λοτί στο μυθιστόρημα ονομάζεται Χάρυ Γκραντ και είναι Άγγλος αξιωματικός του ναυτικού για να κρύψει την πραγματική του ταυτότητα (αυτό συνέβη πριν καταλάβει το κοινό ο Πιέρ Λοτί/Χάρυ Γκραντ ήταν στην πραγματικότητα ο Ζυλιέν Βω, το πρώτο του μυθιστόρημα Αζιγιαντέ (1879) το είχε δημοσιεύσει ανώνυμα). Η πλοκή ακολουθεί σωστά γνωστά στοιχεία για τη ζωή του Λοτί και γενικά αντιστοιχεί στα ημερολόγιά του. Πολλές από τις λεπτομέρειες, όπως οι διάλογοι και συγκεκριμένα γεγονότα, προστέθηκαν για δραματικό αποτέλεσμα.[5]

Ο γάμος του Λοτί εκδόθηκε για πρώτη φορά το 1880 με τον τίτλο Ραραχού και μεταγενέστερες εκδόσεις με τον νέο τίτλο. Είχε μεγάλη επιτυχία και κέρδισε την αποδοχή τόσο των κριτικών όσο και του αναγνωστικού κοινού. Η Le Figaro το περιέγραψε ως «ένα από τα πιο γοητευτικά έργα που έχουν εμφανιστεί για μεγάλο χρονικό διάστημα» και η Le Temps το βρήκε «γοητευτικό, νέο, χωρίς υπερβολές, πρωτότυπο χωρίς προσποίηση». Το κοινό ενθουσιάστηκε με την εξωτική και λυρική γραφή του, το δέχθηκε ως ευπρόσδεκτη αντίθεση στη σύγχρονη γαλλική λογοτεχνική σκηνή όπου κυριαρχούσαν οι νατουραλιστές συγγραφείς όπως ο Εμίλ Ζολά.

Κριτική[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]

Το μυθιστόρημα αντανακλά την κυρίαρχη ιμπεριαλιστική στάση απέναντι στις αποικίες, αντιμετωπίζοντας τους ντόπιους ως αθώα και άγρια ​​παιδιά του δάσους που έχουν εκτεθεί στον τρομακτικό και παλιό ευρωπαϊκό πολιτισμό. Αυτό συνέβη σε μια περίοδο (δεκαετία 1880-1900) όπου ο ευρωπαϊκός ιμπεριαλισμός είχε φτάσει στο απόγειό του και το είδος του «ρομαντικού εξωτισμού», του οποίου το έργο αυτό είναι ένα από τα κλασικά παραδείγματα, είχε μεγάλη επιτυχία. Σε μια μετα-αποικιοκρατική προσέγγιση, το έργο θεωρείται σε μεγάλο βαθμό ως ρατσιστικό και ιμπεριαλιστικό. Όπως αναφέρει η Λέσλι Μπλαντς, Βρεττανή συγγραφέας σύζυγος του Ρομέν Γκαρί, «τα έργα του Λοτί βοηθούν στη διατήρηση της ευχάριστης εικόνας της πολιτιστικής ανωτερότητας μεταξύ των Ευρωπαίων αναγνωστών του. Το να απολαμβάνεις την ανάγνωση Λοτί σημαίνει να απολαμβάνεις την προσωπική και πολιτιστική αυταρέσκεια στην οποία στηρίχθηκε το αποικιακό εγχείρημα.» Ο πολιτισμός της Ευρώπης δεν μπορεί παρά να βλάψει τους ιθαγενείς, τους σκοτώνει.[6]

Ωστόσο, η λυρική γραφή και η ζωντανή περιγραφή των νησιών της Πολυνησίας είναι καλλιτεχνικά άρτιες και το τραγικό τέλος, καθώς ο Λοτί αναγνωρίζει το λάθος του και υποφέρει, προσθέτει μια πιο ανθρώπινη και παγκόσμια διάσταση στην αυστηρά αποικιακή ερμηνεία.[7]

Παραπομπές[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]