Παλαιοξάρι Φωκίδας
Συντεταγμένες: 38°29′4.9″N 22°1′45.8″E / 38.484694°N 22.029389°E
| Παλαιοξάρι | |
|---|---|
| Διοίκηση | |
| Χώρα | Ελλάδα |
| Περιφέρεια | Στερεάς Ελλάδας |
| Περιφερειακή Ενότητα | Φωκίδας |
| Δήμος | Δωρίδος |
| Δημοτική Ενότητα | Ευπαλίου |
| Γεωγραφία | |
| Νομός | Φωκίδος |
| Υψόμετρο | 660 μέτρα |
| Πληθυσμός | |
| Μόνιμος | 127 |
| Έτος απογραφής | 2021 |
| Πληροφορίες | |
| Παλαιά ονομασία | Κάτω Παλ(α)ιοξάρι, Παλιοχσάρ |
| Ταχ. κώδικας | 330 56 |
Το Παλαιοξάρι είναι ορεινό χωριό στη Δωρίδα του Νομού Φωκίδας, σε υψόμετρο 660 μέτρα[1].
Γεωγραφικά στοιχεία - ονομασία
[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]Το Παλαιοξάρι βρίσκεται Α. από το Τείχιο στη βόρεια πλαγιά της οροσειράς Τρίκορφο, πάνω στην επαρχιακή οδό Ανάθεμας - Τειχίου, σε απόσταση 29 χλμ. ΒΑ. από τη Ναύπακτο και 54 χλμ. Δ. του Λιδωρικίου. Μέχρι το 1959 λεγόταν Κάτω Παλαιοξάρι[2]. Την περίοδο της Τουρκοκρατίας και του Αλή πασά αναφέρεται και ως «Παλιοκουστούριο»[3]. Το 1806, αναφέρεται από τον Άγγλο αξιωματικό Martin W. Leak η θέση «Χάνι Παλαιοξάρι»[4], ανάμεσα στους σημερινούς οικισμούς Παλαιοξάρι (Κάτω Παλαιοξάρι) και Ποτιδάνεια (Άνω Παλαιοξάρι), ως ένας οικισμός, ενώ ο Γάλλος περιηγητής Φρανσουά Πουκεβίλ, γύρω στα 1815, αναφέρεται ξεχωριστά στους δύο οικισμούς[3][5].
Η λέξη Παλαιοξάρι προέρχεται από τη σύνθεση της ελληνικής «παλαιός» και της τουρκικής «hisar» που σημαίνει κάστρο (Παλαιο-χισάρ = παλαιο-χσάρ = Παλαιοξάρι), δηλαδή Παλαιόκαστρο[5]. Στην περιοχή του Προφήτη Ηλία, δύο μίλια βόρεια του χωριού κοντά στην αριστερή όχθη του Μόρνου, έχουν βρεθεί κάποιοι κιστοειδείς τάφοι. Αξιοθέατο του χωριού είναι ο ενοριακός ναός των Εισοδίων της Θεοτόκου με τα δύο καμπαναριά του[5]. Οι κάτοικοι του χωριού ασχολούνται με την κτηνοτροφία.
Προσωπικότητες
[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]- Καρακατσάνης Γεώργιος, πεσών ανθυπομοίραρχος χωροφυλακής στη Μάχη της Κρήτης.
- Σταθόπουλος Δημήτριος, εφέτης, υποψήφιος ευρωβουλευτής ΚΚΕ.
Διοικητικά στοιχεία
[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]Αναφέρεται επίσημα, μετά την απελευθέρωση, ως Κάτω Παλαιοξάρι το 1912 στο ΦΕΚ 261Α - 31/08/1912 να αποσπάται από το δήμο Ποτιδανείας και να ορίζεται έδρα της ομώνυμης νεοϊδρυθείσας κοινότητας. Μετονομάστηκε το 1959 με το ΦΕΚ 48Α - 14/03/1959.[6] Σύμφωνα με την απογραφή του 2011 έχει πληθυσμό 219 κατοίκους και με την εφαρμογή του προγράμματος Καλλικράτης από το 2011 αποτελεί την Τοπική Κοινότητα Παλαιοξαρίου της Δημοτικής Ενότητας Ευπαλίου του Δήμου Δωρίδος[7].
Απογραφές πληθυσμού
[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]| Απογραφή | 1951 | 1961 | 1971 | 1981 | 1991 | 2001 | 2011 | 2021 |
|---|---|---|---|---|---|---|---|---|
| Πληθυσμός | ?? [8] | 294[9] | 180[10] | 240[11] | 194[12] | 195[13] | 219 | 127 |
Παραπομπές
[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]- ↑ Εγκυκλοπαίδεια Νέα Δομή. Αθήνα: Τεγόπουλος - Μανιατέας. 1996. σελ. 263, τομ. 26.
- ↑ «Πανδέκτης: Kato Palaioxari -- Palaioxarion». pandektis.ekt.gr. Ανακτήθηκε στις 16 Σεπτεμβρίου 2017.
- ↑ 3,0 3,1 «Παλαιοξάρι». klepanafpaktias.blogspot.gr. Ανακτήθηκε στις 16 Σεπτεμβρίου 2017.
- ↑ «13 Φεβρουαρίου 1806. Ύστερα από μια κοπιαστική ανάβαση φτάνουμε στο Χάνι Παλαιοξάρι, που πήρε το όνομά του από το χωριό που βρίσκεται πιο κάτω, κοντά του και που τα καλλιεργημένα εδάφη του κατεβαίνουν κλιμακωτά στην όχθη του Μόρνου» -
- ↑ 5,0 5,1 5,2 «Παλαιοξάρι | Δήμος ΔωρίδοςMunicipality of Dorida». www.dorida.gr. Αρχειοθετήθηκε από το πρωτότυπο στις 23 Αυγούστου 2017. Ανακτήθηκε στις 16 Σεπτεμβρίου 2017.
- ↑ «Διοικητικές Μεταβολές Οικισμών». ΕΕΤΑΑ. Ανακτήθηκε στις 31 Οκτωβρίου 2020.
- ↑ «ΦΕΚ αποτελεσμάτων ΜΟΝΙΜΟΥ πληθυσμού απογραφής 2011», σελ. 10669 (σελ. 195 του pdf)
- ↑ Πληθυσμός της Ελλάδος κατά την απογραφήν της 7ης Μαρτίου 1951, σελ. 180 του pdf. Αρχειοθετήθηκε από το πρωτότυπο στις 2013-05-14. https://web.archive.org/web/20130514080510/http://www.eetaa.gr/metaboles/apografes/apografi_1951_1.pdf.
- ↑ Πληθυσμός της Ελλάδος κατά την απογραφήν της 19ης Μαρτίου 1961, σελ. 173 του pdf. https://www.eetaa.gr/metaboles/apografes/apografi_1961_1.pdf.
- ↑ Πληθυσμός της Ελλάδος κατά την απογραφήν της 14ης Μαρτίου 1971, σελ. 170 του pdf. https://www.eetaa.gr/metaboles/apografes/apografi_1971_1.pdf.
- ↑ Πραγματικός πληθυσμός της Ελλάδος κατά την απογραφή της 5 Απριλίου 1981, σελ. 181 του pdf. https://www.eetaa.gr/metaboles/apografes/apografi_1981_1.pdf.
- ↑ Πραγματικός πληθυσμός της Ελλάδος κατά την απογραφή της 17 Μαρτίου 1991, σελ. 227 του pdf. https://www.eetaa.gr/metaboles/apografes/apografi_1991_1.pdf.
- ↑ Πραγματικός πληθυσμός της Ελλάδος - Απογραφή 2001, σελ. 225 του pdf. https://www.eetaa.gr/metaboles/apografes/apografi_2001_1.pdf.
