Οδός Φωκίωνος Νέγρη

Ο πεζόδρομος της Φωκίωνος Νέγρη

Η Φωκίωνος Νέγρη είναι ονομαστός πεζόδρομος της Αθήνας στην Κυψέλη, που αρχίζει από την Πλατεία Κυψέλης και τερματίζει στην οδό Ιωάννου Δροσοπούλου. Υπήρξε ένας από τους πιο αριστοκρατικούς δρόμους των Αθηνών. Διαμορφώθηκε στη δεκαετία του 1930 πάνω στα ίχνη ενός παλαιού ρέματος, που άρχιζε από τα Τουρκοβούνια. Σήμερα, η Φωκίωνος Νέγρη είναι διαμορφωμένη στη μέση με παρτέρια και αποτελεί μια από τις πιο δημοφιλείς γειτονιές της πόλης.

Ιστορία

Ο σημερινός αυτός πεζόδρομος πήρε το όνομά του από τον Φωκίωνα Νέγρη (1846 - 1928), Αθηναίο πολιτικό και ακαδημαϊκό, πρόεδρο της Ακαδημίας Αθηνών, αμέσως μετά την ίδρυση της το 1926.

Αρχικά ο χώρος του ήταν δρόμος & πιο συγκεκριμένα είχε 2 ξεχωριστούς μονούς στις πλευρές του & πράσινο στην μέση & διαμορφώθηκε σε πεζόδρομο από τον δήμαρχο Μπέη την δεκαετία του '70.

Στις δεκαετίες του '50 και '60, η Φωκίωνος Νέγρη αποτελούσε κοσμικό κέντρο της αστικής κοινωνίας της Αθήνας, αλλά και μια από τις πιο ακριβές περιοχές της πρωτεύουσας. Είχε έντονη κοινωνική ζωή και αποτελούσε τόπο αναψυχής για εκατοντάδες Αθηναίους. Κατά μήκος του δενδρόφυτου πεζόδρομου υπήρχαν, όπως και σήμερα, καφετέριες, καφενεία, ζαχαροπλαστεία, μπυραρίες και εστιατόρια.

Η Quinta του Μουτσάτσου ήταν από τα πρώτα νυκτερινά κέντρα της Αθήνας στη Φωκίωνος Νέγρη, όπως και το Top Hat, από τα πρώτα rock club της Αθήνας, χορευτικό στέκι της «εξεγερμένης» νεολαίας της δεκαετίας του '60, γνωστό για τους χορευτικούς διαγωνισμούς αντοχής στο ροκ εντ ρολ. Η περίφημη Θράκα (που δεν υπάρχει σήμερα) ήταν το δημοφιλές εστιατόριο της ευκατάστατης αστικής κοινωνίας της περιοχής.

Η αρχοντική αυτή γειτονιά, με επίκεντρό της τον ιστορικό πεζόδρομο της Φωκίωνος Νέγρη, φιλοξένησε για πολλά χρόνια την ελίτ της ελληνικής διανόησης. Ήταν προσφιλές στέκι συγγραφέων, καλλιτεχνών, ηθοποιών και κινηματογραφιστών (Δαλιανίδης), τραγουδιστών (Μαρινέλλα, Βίκυ Μοσχολιού) ή και ποδοσφαιριστών (Αντωνιάδης, Δομάζος). Όπως χαρακτηριστικά λέει σε συνέντευξή του ο Διονύσης Ζήβας, αρχιτέκτων και ομότιμος καθηγητής του ΕΜΠ, η Φωκίωνος Νέγρη είναι ένα επίτευγμα προπολεμικό. Την αποκαλούσαν Βία Βένετο της Αθήνας.

Το ζαχαροπλαστείο "Σελέκτ", στη γωνία Φωκίωνος Νέγρη και Επτανήσου, διάσημο για το περίφημο παγωτό Σικάγο, που λειτουργεί μέχρι σήμερα, ήταν στέκι με θαμώνες τον Νίκο Τσιφόρο, τον Αλέκο Σακελλάριο, τη Σοφία Βέμπο, τον Βασίλη Αυλωνίτη, τον Νίκο Σταυρίδη και την Άννα Καλουτά η οποία κατοικούσε επί της οδού Θήρας. Σήμερα λειτουργεί ως καφετέρια.

Αξιοθέατα

Η Δημοτική Αγορά της Κυψέλης

Η Δημοτική Αγορά της Κυψέλης, κτίσμα του 1935, που υλοποιήθηκε από το Δήμαρχο Αθηναίων Κώστα Κοτζιά, αποτελεί έξοχο αρχιτεκτόνημα του Μεσοπολέμου και χαρακτηριστικό δείγμα του αθηναϊκού μοντερνισμού. Κινδύνευσε να κατεδαφισθεί, αλλά μετά από πολλές παρεμβάσεις και έγγραφες διαμαρτυρίες αξιόλογων κατοίκων της περιοχής, όπως του συγγραφέα Μένη Κουμανταρέα (προς τιμήν του οποίου πήρε την ονομασία "Μένης Κουμανταρέας") και του επίτιμου αντιπροέδρου του ΣτΕ Μιχάλη Δεκλερή, η Δημοτική Αγορά της Κυψέλης κηρύχθηκε διατηρητέο κτίσμα το 2006. Σήμερα, μέσα στην δημοτική αγορά λειτουργούν πολλά μικρά καταστήματα και πραγματοποιούνται διάφορες πολιτιστικές δράσεις.

Η πολυκατοικία Λαναρά, που υψώνεται στη γωνία της οδού Φωκίωνος Νέγρη 23 και Επτανήσου, οικοδομήθηκε το 1938, σε σχέδια του μηχανικού Ι. Ζολώτα, και αποτελεί με τη χαρακτηριστική αισθητική της προοδευτικό δείγμα του μοντέρνου μεσοπολεμικού κινήματος.

Ο πεζόδρομος της Φωκίωνος Νέγρη κοσμείται επίσης μ' ένα ολόσωμο γυμνό άγαλμα από ορείχαλκο, την "Κόρη σε Έκσταση" (1939), έργο του γλύπτη Μιχάλη Τόμπρου (1889 - 1974), όπως και με την ορειχάλκινη προτομή του Κώστα Κοτζιά (1967), Δημάρχου Αθηναίων, φιλοτεχνημένη από τη γλύπτρια Λουκία Γεωργαντή (1919 - 2001).

Πηγές

• Μάρω Βουγιούκα, Βασίλης Μεγαρίδης, Οδωνυμικά: Η Σημασία των Ονομάτων των Οδών της Αθήνας, τόμ. Β', Δήμος Αθηναίων - Πνευματικό Κέντρο, Αθήνα, 1990.
• Ζέττα Αντωνοπούλου, Τα γλυπτά της Αθήνας, Εκδόσεις ΠΟΤΑΜΟΣ, Αθήνα, 2003.
• Εφημ. Η Καθημερινή/Επτά Ημέρες, Μ. Μπίρης: "Κυψέλη: Μια ζωντανή αστική αρχιτεκτονική", 23. 2. 2003.
• Εφημ. Η Καθημερινή: "Βιομηχανία διασκέδασης έγινε η Φωκίωνος Νέγρη" ('Εφη Χατζηιωαννίδου), 6. 1. 2007.
• Εφημ. Ελευθεροτυπία: "'Ενα κτίριο...Κυψέλη" (Χαρά Τζαναβάρα), 21.3.2009.
• ΤΟ ΠΑΡΟΝ της Κυριακής, " Φωκίωνος Νέγρη: Ο δρόμος με τις "γυάλινες παράγκες", 26.4.2009.
• ATHENS voice, "Κυψέλη: Μάνα είναι μόνο μία", 19.3.2006.
• LIFO MAG, "Κυψέλη: Τα Σύμβολα!", 22.11.2007.