Νομίσματα του Πόντου
Τα νομίσματα του βασιλείου του Πόντου πιθανότατα άρχισαν κατά τη διάρκεια της βασιλείας του Μιθριδάτη Β΄ του Πόντου. Τα πρώιμα ποντιακά νομίσματα μιμούνταν τα νομίσματα με τη μορφή του Αλεξάνδρου του Μεγάλου. Τα μεταγενέστερα νομίσματα είναι γνωστά για το υψηλό δείγμα ρεαλισμού στις μορφές των βασιλέων του Πόντου, που ήταν υπερήφανοι και για την Περσική τους καταγωγή. Το σχέδιο των νομισμάτων του Πόντου αναπτύχθηκε απομονωμένα από την ευρύτερη Ελληνιστική παράδοση. Ωστόσο, ο Μιθριδάτης Ε΄ και ο γιος του Μιθριδάτης ΣΤ΄ εγκατέλειψαν εν μέρει τις ανατολικές επιρροές στη θεματολογία των νομισμάτων.
Τα νομισματοκοπεία του Πόντου πειραματίστηκαν με νέα υλικά για την κατασκευή νομισμάτων. Καθαρός χαλκός και μπρούτζος χρησιμοποιήθηκαν στα νομίσματα κατά τη διάρκεια της βασιλείας του Μιθριδάτη ΣΤ΄. Τα κέρματα από μπρούτζο είναι τα πρώτα γνωστά νομίσματα, που κατασκευάστηκαν από μπρούτζο. Η διακυβέρνησή του και οι πόλεμοί του οδήγησαν σε μεγάλη επέκταση του αριθμού των νομισματοκοπείων. Τα προηγούμενα νομίσματα του Πόντου που αποδίδονται σε προηγούμενους ηγεμόνες, είναι πολύ σπάνια.
Τα νομίσματα του Πόντου κατάφεραν να αποκτήσουν ευρεία αποδοχή στην ανατολική Μεσόγειο περιοχή.
Εξέλιξη των νομισμάτων του Πόντου
[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]Πριν από το βασίλειο της Πόντου, η περιοχή του Πόντου είχε αυτόνομες, κυρίως παράκτιες πόλεις με ελληνικό υπόβαθρο. Οι πόλεις με τα νομισματοκοπεία ήταν σχεδόν αποκλειστικά ελληνικές αποικίες.[1]
Είναι πιθανό ότι το πρώτο νόμισμα κόπηκε κατά τη διάρκεια της βασιλείας του Μιθριδάτη Β΄. Η βασιλεία του θεωρείται ότι διήρκεσε από το 255 π.Χ. έως το 220 π.Χ.. Το πρώτο νόμισμα του Πόντου μιμείτο άλλα νομίσματα με την εικόνα του Αλεξάνδρου του Μεγάλου. [2] [3] Ο Μιθριδάτης Γ΄ είχε κόψει σημαντική ποσότητα αργυρών νομισμάτων στο τέλος της βασιλείας του. Ήταν επίσης ο πρώτος κυβερνήτης του Πόντου, που είχε ένα νόμισμα με τη δικό του μορφή. [2] [3]
Πριν από τον Μιθριδάτη ΣΤ, τα νομίσματα του Πόντου είναι πολύ σπάνια. Αυτό κάνει περίπλοκη τη μελέτη του βασιλικού νομίσματος του Πόντου. [4] Ωστόσο, η χρονολογία των νομισμάτων του Πόντου είναι γνωστή από την έρευνα. [5] Για παράδειγμα, ο Μιθριδάτης ΣΤ΄ χρονολόγησε τα περισσότερα από τα νομίσματά του με το Βιθυνικό έτος και με τον μήνα. [6]
Υπήρχε διαφορά μεταξύ βασιλικών και νομισμάτων πόλεων. Τα βασιλικά νομίσματα ήταν από χρυσό και άργυρο. Επίσης, είχαν τη μορφή και το όνομα του βασιλιά. Τα νομίσματα που παράγονταν από τις πόλεις, κατασκευάζονταν από χαλκό και είχαν το όνομα της πόλης στην αντίστροφη πλευρά του νομίσματος. [5] Τα νομίσματα που κόβονταν αυτόνομα από τις πόλεις, σταμάτησαν για κάποιο χρονικό διάστημα, καθώς οι πόλεις έχασαν την αυτονομία τους υπό την βασιλεία του Φαρνάκη Α΄. Ο Μιθριδάτης ΣΤ έφερε πίσω το προνόμιο των πόλεων να έχουν τη δική τους νομισματοκοπεία, αλλά διατήρησε κάποιον έλεγχο, όπως μπορεί να συμπεραίνει κάποιος από την τυποποίηση της τοπικής νομισματοκοπείας. [1]
Τα νομίσματα του Πόντου έχουν πολύ ωραίες μορφές των βασιλέων τους. Μόνο τα ελληνοβακτριανά νομίσματα είναι κομμένα με τέτοια ρεαλιστική λεπτομέρεια. Έλληνες χαράκτες είχαν προσληφθεί για να χαράξουν τις μήτρες, που χρησιμοποιούνταν στη διαδικασία της νομισματοκοπείας. Η κυρίαρχη δυναστεία του Πόντου ήταν πολύ υπερήφανη και για την Περσική καταγωγή της, και οι μορφές δείχνουν σαφώς τα ανατολικά χαρακτηριστικά τους. Ο Μιθριδάτης Γ΄ έκοψε ένα νόμισμα με τον Δία να κρατά έναν αετό από τη μία πλευρά, και η άλλη πλευρά απεικόνιζει τον εαυτό του ως έναν μη ιδανικό γενειοφόρο ηλικιωμένο με κοντά μαλλιά. Ήταν συνήθεια να έχουν πιο ρεαλιστικές μορφές στα νομίσματα στην ανατολή. [2] [3] Ωστόσο, τα μέλη της δυναστείας του Πόντου είχαν παντρευτεί νωρίς με μέλη από τη βασιλική δυναστεία των Σελευκιδών.[2][3][1] Το βασίλειο του Πόντου παρέμεινε πεισματάρικα ανθεκτικό στην ξένη επιρροή.[2] Παρά την από κατά ένα μέρος περσική καταγωγή της κυβερνώσης δυναστείας, το κράτος του Πόντου εθεωρείτο Ελληνιστικό κράτος. [7] Ο μεγαλύτερος αριθμός του πληθυσμού ήταν επίσης εθνοτικά Πέρσες.[2]
Οι μορφολογία των νομισμάτων του Πόντου αναπτύχθηκε εκτός της τυπικής Ελληνιστικής τέχνης.[3] Ο Μιθριδάτης Ε΄ ήταν ο πρώτος βασιλιάς, που είχε ένα σχετικά ιδανικό πορτρέτο για τον εαυτό του σε νομίσματα. Η τάση αυτή αναπτύχθηκε περαιτέρω από τον γιο του Μιθριδάτη ΣΤ΄. Η τάση μπορεί να ξεκίνησε από τις επιθυμίες του Μιθριδάτη Ε΄ να δείξει την ελληνική του πλευρά περισσότερο από το ανατολικό του υπόβαθρο. [1]
Υστεροελληνιστικά νομίσματα του Πόντου έχουν βρεθεί γύρω από τη Μεσόγειο. Αυτό μπορεί να δείχνει την κινητικότητα των ανθρώπων και των αγαθών από την τότε εποχή του βασιλείου του Πόντου. Ποντιακά νομίσματα έχουν βρεθεί σε θησαυρούς μαζί με άλλα ελληνιστικά νομίσματα. Τέτοια σύνολα νομισμάτων έχουν βρεθεί στην Εγγύς Ανατολή και τη νοτιοανατολική Μ. Ασία. Είναι πιθανό τα Ποντιακά νομίσματα να ήταν ευρέως αποδεκτά στην ανατολική περιοχή της Μεσογείου.[5] Το βασίλειο του Βοσπόρου κυβερνήθηκε, μετά την κατάκτησή του, από έναν γιο του Μιθριδάτη ΣΤ΄. Ποντιακά νομίσματα έχουν βρεθεί στις βόρειες ακτές του Εύξεινου Πόντου. [8]
Νομισματοκοπεία κατά τη βασιλεία του Μιθριδάτη ΣΤ΄
[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]Έχει προτεθεί ότι η πολιτική του Μιθριδάτη ΣΤ΄, επέτρεψε σε πιο απομονωμένες πόλεις του βασιλείου από την περιοχή της κεντρικής Εύξεινου Πόντου να κερδίζουν από το εμπόριο. Ο στόχος του μπορεί να ήταν να φέρει μια αίσθηση ενότητας σε αυτές τις πόλεις.[5] Επιτρεπόταν στις πιο σημαντικές πόλεις να έχουν τα δικά τους νομίσματα από χαλκό. Η Αμάσεια έγινε κατ' εξαίρεση, για μια σύντομη χρονική περίοδο, η μόνη πόλη που της επετράπη να κόβει τα δικά της νομίσματα από άργυρο και χρυσό. Ο Μιθριδάτης ΣΤ΄ επέτρεψε αυτό ως ανταμοιβή για την υπηρεσία της πόλης γι' αυτόν. Επίσης ενθάρρυνε τα νομισματοκοπεία που διοικούνταν από ναούς. [7]
Ο Μιθριδάτης ΣΤ΄ μιμήθηκε τον Αλέξανδρο τον Μεγάλο στη μορφολογία των νομισμάτων.[7] Οι μορφές του σε νομίσματα τον απεικονίζουν ως νεαρό άνδρα με τα μαλλιά του να κυματίζουν, με μακρές φαβορίτες, έντονη μύτη και στενό μέτωπο. Τα μαλλιά και τα μάτια του είναι σε ένα στυλ παρόμοιο με τις απεικονίσεις του Αλεξάνδρου. Η νομισματοκοπία του δείχνει το ύστερο Ποντιακό ύφος, που έχει εγκαταλείψει την ανατολική παράδοση μη εξιδανικευμένων απεικονίσεων βασιλέων. Το νέο στυλ είναι πιο κοντά στα κοινά ελληνιστική νομίσματα. [1]
Η πιο κοινή εικόνα στα νομίσματά του, σε διάφορες αξίες, ήταν ένα ζώο που βόσκει, μαζί με έναν ήλιο και μία σελήνη. Επίσης, περιλαμβάνονται σε αυτό το σημείο φύλλα και σταφύλια. Ο πήγασος και το ελάφι είναι δύο ζώα, που εμφανίζονται στα νομίσματά του. Έχει θεωρηθεί ότι αφότου το βασίλειο του Πόντου επεκτάθηκε δυτικά υπό την βασιλεία του, ο πήγασος εγκαταλείφθηκε, και άρχισαν να εμφανίζονται νομίσματα με έναν λαγό. Αυτή η αλλαγή θα είχε πολιτικό κίνητρο, καθώς ο πήγασος είχε πολύ στενή σχέση με τον Περσέα (την Περσία). Ο Μιθριδάτης ΣΤ΄ περιέλαβε σε ορισμένα νομίσματα σκηνές σχετικά με τον μύθο του Περσέα, για να τονίσει την διπλή καταγωγή του από την Ελλάδα και την Περσία. Ο Αππιανός ισχυρίζεται ότι ο Περσεύς ήταν πρόγονος του Αλεξάνδρου του Μεγάλου, ενώ ο Ηροδότος πίστευε ότι ο Περσεύς ήταν Πέρσης.[1]
Ο Α΄ Μιθριδατικός και ο Β΄ Μιθριδατικός Πόλεμος προηγήθηκαν από κοπές μεγάλων ποσοτήτων. Ωστόσο, μετά τον Β΄ Πόλεμο όλες οι κοπές σταμάτησαν.[1] Κατά τη διάρκεια των πολέμων μεταξύ Ρώμης και Πόντου, ο Μιθριδάτης ΣΤ΄ χρηματοδότησε τις στρατιωτικές του εκστρατείες, εισάγοντας νέα υλικά για την κατασκευή νομισμάτων. Τα νομίσματα από χαλκό και μπρούτζο εμφανίστηκαν ως νέες οικονομικές πηγές για το κράτος του Πόντου. Οι Ρωμαίοι αργότερα εκμεταλλεύτηκαν, κατά τη διάρκεια των νομισματικών μεταρρυθμίσεων του Αυγούστου το 23 π.Χ., την ευρεία κυκλοφορία αυτών των νέων μορφών νομίσματος. [7] Και τα δύο υλικά είναι χρήσιμα για την κοπή νομισμάτων με ονομαστική αξία μεγαλύτερη αυτής του μετάλλου. Τα καθαρά χάλκινα νομίσματα μπορεί να προορίζονταν εν μέρει για να αντικαταστήσουν τα αργυρά νομίσματα. Είναι επίσης πιθανό ότι τα χάλκινα νομίσματα προορίζονταν για χρήση στην περιοχή του Κιμμερίου Βοσπόρου.[9]
Μπρούτζινα νομίσματα
[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]Ο μπρούτζος είναι ένα κράμα, που χρησιμοποιείτο σχετικά σπάνια την αρχαία εποχή. Η Φρυγία είναι η μόνη περιοχή, στην οποία καταγράφεται η τακτική χρήση μπρούτζου από την αρχαιότητα. Προηγουμένως εθεωρείτο ότι οι Ρωμαίοι ήταν οι πρώτοι, που έφτιαξαν μπρούτζινα νομίσματα: γνωρίζουμε δείγματα της εποχής του Ιούλιου Καίσαρα και του Αυγούστου. Όμως έρευνες που διεξήχθησαν τη δεκαετία του 1970, αποκάλυψαν ότι ο μπρούτζος χρησιμοποιήθηκε μισόν αιώνα νωρίτερα, από ό,τι νομίζαμε. Η Φρυγία και η Βιθυνία είναι γνωστά μέρη εύρεσης νομισμάτων από μπρούτζο από τον Πόντο.[9] Τα ποντιακά μπρούτζινα νομίσματα κόπηκαν κατά τη διάρκεια της βασιλείας του Μιθριδάτη ΣΤ΄,[9] και μπορεί να θεωρηθεί ο πρώτος ηγεμόνας, που χρησιμοποίησε μπρούτζο. Οι σύγχρονες αναλύσεις έχουν αποκαλύψει, ότι μερικά από τα μπορύτζινα νομίσματά του είναι στην πραγματικότητα κατασκευασμένα από ορείχαλκο. [6]
Μια μελέτη που ανέλυσε τα Ποντικά και Κελτικά μπρούτζινα νομίσματα, διαπίστωσε ότι το σελήνιο είναι μια σημαντική ακαθαρσία του μετάλλου των νομισμάτων, και μπορεί να χρησιμοποιηθεί για να εντοπιστούν οι πηγές μεταλλεύματος από τα ανατολικά μέρη του κλασικού κόσμου. Η χρήση του μπρούτζου εξαπλώθηκε σταδιακά προς τα δυτικά.[10]
Νομισματοκοπεία
[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]Υπήρχαν νομισματοκοπεία στις πόλεις Αμισό, Φαρνάκεια, Τραπεζούντα και Σινώπη. Την εποχή του Μιθριδάτη ΣΤ΄ ο αριθμός των πόλεων που έκοβαν νομίσματα αυξήθηκε δραστικά. Πόλεις όπως η Αμάσεια, η Αβονουθείχος, τα Κάβειρα, η Χαβακτά, τα Κόμανα, τα Γαζίουρα, η Λαοδίκεια και τα Ταύλαρα. Από αυτές τις πόλεις μόνο τα Γαζίουρα είχαν κόψει νομίσματα στο παρελθόν.[1]
Βλέπε επίσης
[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]- Νομίσματα της Σίδης
- Νομίσματα των Αχαιμενιδών
- Νομίσματα της Βιθυνίας
- Νομίσματα των Πτολεμαίων
- Νομίσματα των Σελευκιδών
Αναφορές
[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]- ↑ 1,0 1,1 1,2 1,3 1,4 1,5 1,6 1,7 D. Burcu Arıkan Erciyas (2001). «Studies In The Archaeology Of Hellenistic Pontus: The Settlements, Monuments, And Coinage of Mithridates VI And His Predecessors». University of Cincinnati. Αρχειοθετήθηκε από το πρωτότυπο στις 25 Δεκεμβρίου 2017. Ανακτήθηκε στις 24 Δεκεμβρίου 2017.
- ↑ 2,0 2,1 2,2 2,3 2,4 2,5 «(46) Pontos, Mithradates III». www2.lawrence.edu. Ανακτήθηκε στις 24 Δεκεμβρίου 2017.
- ↑ 3,0 3,1 3,2 3,3 3,4 Otto Mørkholm (31 Μαΐου 1991). Early Hellenistic Coinage from the Accession of Alexander to the Peace of Apamaea (336-188 BC). Cambridge University Press. σελ. 131. ISBN 978-0-521-39504-5.
- ↑ de Callataÿ, François. «The First Royal Coinages of Pontos (from Mithridates III to Mithridates V)» (PDF). σελίδες 63–94. Αρχειοθετήθηκε από το πρωτότυπο (PDF) στις 29 Σεπτεμβρίου 2018. Ανακτήθηκε στις 24 Δεκεμβρίου 2017.
- ↑ 5,0 5,1 5,2 5,3 Deniz Burcu Erciyas (2006). Wealth, Aristocracy And Royal Propaganda Under the Hellenistic Kingdom of the Mithradatids in the Central Black Sea Region of Turkey. BRILL. σελ. 7. ISBN 90-04-14609-1.Deniz Burcu Erciyas (2006). Wealth, Aristocracy And Royal Propaganda Under the Hellenistic Kingdom of the Mithradatids in the Central Black Sea Region of Turkey. BRILL. p. 7. ISBN 90-04-14609-1.
- ↑ 6,0 6,1 William E. Metcalf (5 Ιανουαρίου 2016). The Oxford Handbook of Greek and Roman Coinage. Oxford University Press. σελίδες 187–188. ISBN 978-0-19-937218-8.
- ↑ 7,0 7,1 7,2 7,3 Christodoulou, Stavros. «The Pontic Kingdom Under Mithridates VI» (PDF). Αρχειοθετήθηκε από το πρωτότυπο (PDF) στις 10 Φεβρουαρίου 2017. Ανακτήθηκε στις 24 Δεκεμβρίου 2017.
- ↑ Gavrilov, Alexander V. «Coin Finds from the Kuru Baš Fortified Settlement and Some Questions Concerning the History of Theodosia in the Late 2nd and 1st Centuries BC» (PDF). σελίδες 329–352. Αρχειοθετήθηκε από το πρωτότυπο (PDF) στις 29 Σεπτεμβρίου 2018. Ανακτήθηκε στις 24 Δεκεμβρίου 2017.
- ↑ 9,0 9,1 9,2 Smekalova, Tat'jana N. «The Earliest Application of Brass and "Pure" Copper in the Hellenistic Coinages of Asia Minor and the Northern Black Sea Coast» (PDF). σελίδες 233–248. Αρχειοθετήθηκε από το πρωτότυπο (PDF) στις 29 Σεπτεμβρίου 2018. Ανακτήθηκε στις 24 Δεκεμβρίου 2017.
- ↑ Šmit, Žiga (2015). «Metal Analysis With Ion-Beam Methods». Archeometriai Műhely (University of Ljubljana) XII (4): 257. ISSN 1786-271X. http://epa.oszk.hu/00800/00846/00042/pdf/EPA00846_archeometriai_muhely_2015_04_255-262.pdf. Ανακτήθηκε στις 26 December 2017.