Το λήμμα παραθέτει τις πηγές του αόριστα, χωρίς παραπομπές.Βοηθήστε συνδέοντας το κείμενο με τις πηγές χρησιμοποιώντας παραπομπές, ώστε να είναι επαληθεύσιμο.
Το πρότυπο τοποθετήθηκε χωρίς ημερομηνία. Για τη σημερινή ημερομηνία χρησιμοποιήστε: {{χωρίς παραπομπές|22|07|2024}}
Κιστοφόρο τετράδραχμο από την Απολλωνίδα της Λυδίας, επί βασιλείας του Αριστόνικου της Περγάμου, 133–130 π.Χ. Θήκη τόξου, επάνω κεραυνός, εκατέρωθεν φίδια ελισσόμενα και κεφαλές Διός και Διονύσου, κάτω ΑΠΟΛ[ΛΟΝΙΔΕΩΝ].Κιστοφορικό τετράδραχμο, 28 π.Χ., Έφεσος. Εμπρός όψη: Αύγουστος, IMP CAESAR DIVI F[ILIUS] CO[Ν]S[UL] VI LIBERTATIS P[E]R[PETUUS] VINDEX (εκδικητής). Πίσω: Η Ειρήνη κρατά κηρύκειο, φίδι βγαίνει από τη μυστική κίστη, ΡΑΧ, όλα μέσα σε στεφάνι. 11,74 γραμ. 28 π.Χ.
Ο κιστοφόρος ήταν το κύριο εμπορικό νόμισμα της Δυτικής Μικράς Ασίας.
Εμφανίστηκε την εποχή των βασιλέων της Περγαμηνής δυναστείας και πήρε το όνομά του λόγω της απεικόνισης της ιερής βακχικής κίστης, κουτιού με ιερά φίδια. Πρωτοεμφανίστηκε στην Έφεσο λίγο πριν από το 200 π.Χ. και διαδόθηκε με ταχύ ρυθμό στις κτήσεις του Αττάλου Α' βασιλιά της Περγάμου, και έκτοτε ο κιστοφόρος έγινε πανασιατικό νόμισμα.
Κιστοφόροι είναι γνωστό ότι εκδόθηκαν σε ένδεκα περίπου νομισματοκοπεία της Μικράς Ασίας. Δηλαδή στην Πάρο, το Αδραμύττιο και την Πέργαμο της Μυσίας· στη Σμύρνη και την Έφεσο της Ιωνίας· στα Θυάτειρα, στις Σάρδεις, στις Τράλλεις και τη Νύση της Λυδίας· στην Απάμεια και τη Λαοδίκεια της Φρυγίας· τέλος στην Κρήτη.
Barclay Vincent Head (1844-1914), μετάφραση Ιωάννης Σβορώνος (1863-1923), επιμ. (1898). Ιστορία των νομισμάτων. Αθήνα: Π. Δ. Σακελλαρίου, βιβλιοπωλείο Καρόλου Μπεκ. σελίδες Τόμος Β'. Ανακτήθηκε στις 12 Οκτωβρίου 2009.
Πολυμέσα σχετικά με το θέμα Cistophorus στο Wikimedia Commons