Νεκρές ψυχές

Από τη Βικιπαίδεια, την ελεύθερη εγκυκλοπαίδεια
Νεκρές ψυχές
ΣυγγραφέαςΝικολάι Γκόγκολ
ΤίτλοςМёртвые души
死せる魂[1][2][3]
ΓλώσσαΡωσικά
Ημερομηνία δημιουργίας1835
Ημερομηνία δημοσίευσης1842
Μορφήμυθιστόρημα
ΧαρακτήρεςPlyushkin, Sobakevich και Pavel Ivanovich Chichikov
Commons page Σχετικά πολυμέσα

Οι Νεκρές ψυχές (ρωσ.: «Мёртвые души» Μόρτβιε Ντούσι) είναι το μοναδικό μυθιστόρημα που συνέγραψε ο Ρώσος συγγραφέας Νικολάι Γκόγκολ, αλλά θεωρείται ένα από τα κορυφαία έργα του. Πρωτοδημοσιεύθηκε το 1842 και θεωρείται ευρύτατα ως υπόδειγμα της ρωσικής λογοτεχνίας του 19ου αιώνα. Το έργο περιγράφει τα ταξίδια και τις περιπέτειες του Πάβελ Ιβάνοβιτς Τσιτσίκοφ (ρωσ. П.И. Чичиков), και τους ανθρώπους που συναντά. Αυτοί οι άνθρωποι είναι τυπικό δείγμα της ρωσικής μεσαίας τάξεως της εποχής. Ο ίδιος ο Γκόγκολ δεν χαρακτήρισε το βιβλίο ως μυθιστόρημα, αλλά ως «επικό ποίημα σε πεζό λόγο», αν και μέσα στο ίδιο το έργο το αποκαλεί «μυθιστόρημα σε στίχο». Παρά το ότι μεταγενέστερα απεφάσισε να το καταστήσει το πρώτο μέρος μιας τριλογίας και είχε σχεδόν τελειώσει το δεύτερο μέρος, ο Γκόγκολ κατέστρεψε αυτή τη συνέχεια στις «Νεκρές ψυχές» λίγο πριν από τον θάνατό του. Παρά το ότι το μυθιστόρημα τελειώνει με μια ημιτελή φράση, θεωρείται από μερικούς ως πλήρες στην υπάρχουσα μορφή του.

Ο τίτλος[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]

Ο αρχικός τίτλος, όπως υπήρχε στο εξώφυλλο της πρώτης εκδόσως, ήταν Οι περιπλανήσεις του Τσιτσικόφ, ή Νεκρές ψυχές. «Ποίημα», ο οποίος συντομεύθηκε σε «Νεκρές ψυχές». Στη Ρωσική Αυτοκρατορία, πριν από την απελευθέρωση των δουλοπαροίκων το 1861, οι γαιοκτήμονες κατείχαν νόμιμα δουλοπάροικους για να καλλιεργούν τη γη τους. Σε γενικές γραμμές οι δουλοπάροικοι θεωρούνταν ατομική ιδιοκτησία του γαιοκτήμονα, που μπορούσε να τους αγοράσει, να τους πουλήσει ή να τους υποθηκεύσει, όπως οποιοδήποτε άλλο περιουσιακό στοιχείο. Για τη μέτρησή του αριθμού τους χρησιμοποιούσαν τον όρο «ψυχή»: π.χ. «14 ψυχές δουλοπάροικων». Η υπόθεση του μυθιστορήματος βασίζεται σε «νεκρές ψυχές» (δηλαδή νεκρούς δουλοπάροικους), οι οποίοι εξακολουθούν να καταγράφονται σε περιουσιολόγια γαιοκτημόνων. Σε ένα άλλο επίπεδο, ο τίτλος αναφέρεται στις «νεκρές ψυχές» των προσώπων του έργου, καθώς όλοι αντιπροσωπεύουν διαφορετικές εκφάνσεις ηθικού και πνευματικού τέλματος, με αποχρώσεις αστικής υποκρισίας και αγραμματοσύνης.

Οι Νεκρές ψυχές έχουν περιγραφεί επίσης ως πικαρέσκο μυθιστόρημα, ένα είδος σχεδόν ανύπαρκτο στη ρωσική λογοτεχνία της εποχής εκείνης.[4]

Ελληνικές εκδόσεις[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]

  • Μετάφραση Αβροτέλης Π. Ελευθερόπουλος, εκδ. «Χρυσαυγή», 1954
  • Μετάφραση Σπύρος Σκιαδαρέσης, εκδ. «Παπαδημητρίου», 1954
  • Μετάφραση Αντώνης Μοσχοβάκης, εκδ. «Γαλαξίας», 1965
  • Μετάφραση Αντρέας Σαραντόπουλος, εκδ. «Ζαχαρόπουλος», 1993


Παραπομπές[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]

  1. 47034829.
  2. 000207/card24382.
  3. 000207/card42217.
  4. «Остап Бендер», Radio Liberty, ομιλία από τον κύκλο «Ήρωες του καιρού»

Πηγές[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]

  • Fusso, Susanne: Designing Dead Souls: Anatomy of Disorder in Gogol, Stanford Univ. Press, Stanford 1993, ISBN 978-0-8047-2049-6
  • Kolchin, Peter: Unfree Labor: American Slavery and Russian Serfdom, Harvard Univ. Press, 1990

Εξωτερικοί σύνδεσμοι[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]