Μετάβαση στο περιεχόμενο

Μια τρομερή εκδίκηση

Από τη Βικιπαίδεια, την ελεύθερη εγκυκλοπαίδεια
Μια τρομερή εκδίκηση
Εικονογράφηση του 1901.
ΣυγγραφέαςΝικολάι Γκόγκολ
ΤίτλοςСтрашная чума
ΓλώσσαΡωσικά
Ημερομηνία δημοσίευσης1831
ΠροηγούμενοΝύχτα Χριστουγέννων
ΕπόμενοΟ Ιβάν Φιόντοροβιτς Σπόνκα και η θεία του
Commons page Σχετικά πολυμέσα

Μια τρομερή εκδίκηση (ρωσικός τίτλος: Страшная месть) είναι διήγημα του Ρώσου συγγραφέα Νικολάι Γκόγκολ. Γράφτηκε το 1829-1831 και περιλαμβάνεται στη συλλογή Βραδιές σε ένα αγρόκτημα κοντά στη Ντικάνκα, που εκδόθηκε το 1831.[1]

Η ιστορία διαδραματίζεται στις αρχές του 17ου αιώνα και ξεκινά στον γάμο του γιου του Κοζάκου Γκορομπέτς σε μια γειτονιά του Κιέβου. Μεταξύ των καλεσμένων είναι ο πρόσφατα παντρεμένος Κοζάκος Ντανίλο και η σύζυγός του Κατερίνα με τον ενός έτους γιο τους Ιβάν, που ζουν ακριβώς απέναντι από τον ποταμό Δνείπερο. Παρών, όμως, δεν είναι ο πατέρας της Κατερίνας, ο οποίος είχε επιστρέψει πρόσφατα μετά από απουσία 21 χρόνων σε ξένες χώρες.[2]

Κατά τη διάρκεια της γιορτής, βγάζουν δύο ιερές εικόνες, στη θέα των οποίων ένας ξένος, ντυμένος σαν Κοζάκος, σταματά τον εορταστικό αλλά χλευαστικό χορό του και μεταμορφώνεται σε μάγο, τα καστανά του μάτια γίνονται πράσινα, τα χείλη του μπλε, το πηγούνι του τρέμει, η μύτη του μακραίνει, τα δόντια του σαν χαυλιόδοντες βγαίνουν από το στόμα του, η πλάτη του καμπουριάζει. Στη θέα του σοκαρισμένου πλήθους, εξαφανίζεται.

Ο Ντανίλο και η Κατερίνα συζητούν για τον μάγο στο δρόμο προς το σπίτι τους. Καθώς περνούν από ένα νεκροταφείο, οι σταυροί τρίζουν και τα πτώματα βγαίνουν από τους τάφους, το καθένα πιο τρομακτικό από το άλλο.

Η άφιξη μάγου σε γάμο αγροτών, Βασίλι Μαξίμοφ (1875)

Το επόμενο πρωί στο σπίτι του ζευγαριού, ο πατέρας της Κατερίνας απαιτεί εξηγήσεις για την αργοπορημένη επιστροφή τους το προηγούμενο βράδυ. Στον καυγά που ακολουθεί, ο πατέρας της Κατερίνας πυροβολεί τον Ντανίλο στο χέρι πριν αυτή επέμβει και τους ηρεμήσει.[3]

Η Κατερίνα λέει στον άνδρα της ότι είδε ένα όνειρο το προηγούμενο βράδυ για έναν μάγο που θέλει να την παντρευτεί. Ο Ντανίλο ανακαλύπτει ότι ο μάγος είναι ο πατέρας της και συνειδητοποιεί ότι είναι ο Αντίχριστος. Με φίλους του Κοζάκους τον συλλαμβάνουν και τον αλυσοδένουν στο κελάρι του σπιτιού του Ντανίλο, αλλά εκείνος πείθει την Κατερίνα να τον απελευθερώσει.

Αφού δραπετεύει, ο μάγος συγκεντρώνει μια ομάδα Πολωνών και έρχονται να πάρουν τη γη του Ντανίλο, αλλά αυτός και οι φίλοι του καταφέρνουν να τους απωθήσουν. Στο τέλος της μάχης, ο μάγος πυροβολεί τον Ντανίλο και τον σκοτώνει.

Ο μάγος εμφανίζεται στα όνειρα της Κατερίνας τη νύχτα και την απειλεί ότι θα μαχαιρώσει τον εγγονό του αν η νεαρή χήρα αντιστέκεται στον γάμο μαζί του από εδώ και στο εξής, αλλά αυτή παραμένει σταθερή. Η Κατερίνα βλέπει ένα όνειρο να σκοτώνεται ο γιος της, ξυπνά από τον εφιάλτη και βρίσκει το παιδί νεκρό στην κούνια του. Ο μάγος έχει πραγματοποιήσει την απειλή του.

Μετά τον θάνατο του παιδιού της, η Κατερίνα τρελαίνεται μέχρι που ένας ταξιδιώτης σταματά στο σπίτι της μια μέρα και φαίνεται να την επαναφέρει στα λογικά της. Όταν όμως ισχυρίζεται ότι ο Ντανίλο του είπε κάποτε να την παντρευτεί αν ο ίδιος έχει πεθάνει, η Κατερίνα τον αναγνωρίζει ως τον μάγο-πατέρα της και προσπαθεί να τον μαχαιρώσει, αλλά εκείνος πιάνει το μαχαίρι, τη σκοτώνει και φεύγει έφιππος.[4]

Μετά τη φυγή, ο μάγος σε ένα βουνό συναντά έναν ιππότη συνοδευόμενο από ένα αγόρι έφιππο. Στη συνέχεια, ο μάγος φτάνει στη Λαύρα των Σπηλαίων του Κιέβου. Εκεί, παρακαλεί έναν πνευματικό γέροντα να τον βοηθήσει, αλλά ο γέροντας αρνείται γιατί ο μάγος είναι ήδη καταδικασμένος, οπότε ο μάγος τον δολοφονεί. Ο ιππότης προλαβαίνει τον μάγο και τον ρίχνει σε μια άβυσσο όπου τα πτώματα των προγόνων του περιμένουν να τον ροκανίσουν στην αιωνιότητα.

Στο τέλος της ιστορίας, γίνεται γνωστό ότι ο θάνατος του Ντανίλο, της Κατερίνας και του παιδιού τους ήταν προδιαγεγραμμένος. Πριν από πολύ καιρό ζούσαν δύο αδέρφια Κοζάκοι, ο Ιβάν και ο Πέτρος. Ο βασιλιάς Στέφανος Μπάτορυ πρόσφερε μεγάλη ανταμοιβή για τη σύλληψη ενός τρομερού Τούρκου πασά και ο Ιβάν τον συνέλαβε, έλαβε την ανταμοιβή του σε γη και τη μοιράστηκε γενναιόδωρα με τον Πέτρο. Ο Πέτρος από φθόνο του κράτησε κακία. Τα δύο αδέλφια ξεκίνησαν για τα εδάφη που παραχώρησε ο βασιλιάς και σε ένα ορεινό μονοπάτι στα Καρπάθια, ο Πέτρος έσπρωξε τον Ιβάν μαζί με το άλογό του στην άβυσσο. Ο Ιβάν έπιασε ένα κλαδί και προσπάθησε να σώσει τον γιο του που είχε μαζί του, αλλά ο Πέτρος τους έσπρωξε και τους δύο στην άβυσσο.

Όταν ο Ιβάν στάθηκε μπροστά στο δικαστήριο του Θεού, του επιτράπηκε να καθορίσει την τιμωρία του αδελφού-δολοφόνου του και ο Ιβάν για να τον εκδικηθεί επέλεξε να εξοντωθούν όλοι οι απόγονοι του Πέτρου.[5]

Μια 20λεπτη διασκευή κινουμένων σχεδίων της ιστορίας έγινε το 1987 (με τον ίδιο τίτλο) σε σκηνοθεσία Μιχαήλ Τίτοφ. Η ταινία διατηρεί τον αρχικό σκοτεινό τόνο, αν και δίνεται περισσότερη έμφαση στα σουρεαλιστικά στοιχεία.[6]