Μάρτιν Έιμις
Ο Μάρτιν Έιμις (αγγλικά: Martin Louis Amis) (1949 - 2023) ήταν Άγγλος μυθιστοριογράφος και κριτικός. Τα έργα του αναφέρονται και σατιρίζουν τις υπερβολές και τον παραλογισμό της καπιταλιστικής δυτικής κοινωνίας. Οι συγγραφείς που τον επηρέασαν περιλαμβάνουν τους Σολ Μπέλοου, Βλαντίμιρ Ναμπόκοφ και Τζέιμς Τζόυς. Ο ίδιος επηρέασε μια σειρά από επιτυχημένους Βρετανούς συγγραφείς, συμπεριλαμβανομένων των Γουίλ Σελφ και τη Ζέιντι Σμιθ.[29]
Το 2005, το αμερικανικό περιοδικό Time επέλεξε το μυθιστόρημά του Χρήμα ως ένα από τα καλύτερα αγγλόφωνα μυθιστορήματα που εκδόθηκαν μεταξύ 1923 και 2005, και το 2008 η βρετανική εφημερίδα The Times τον κατέταξε στη λίστα με τους 50 πιο σημαντικούς Βρετανούς συγγραφείς από το 1945. Ήταν γιος του Κίνγκσλεϊ Έιμις.
Βιογραφικά στοιχεία
[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]Ο Μάρτιν Έιμις γεννήθηκε στην Οξφόρδη στις 25 Αυγούστου 1949, πέντε χρόνια πριν το μυθιστόρημα Ο τυχερός Τζιμ κάνει διάσημο τον πατέρα του Κίνγκσλεϊ Έιμις στην Αμερική και την Ευρώπη, οδηγώντας την οικογένεια για ένα χρόνο στη Βόρεια Αμερική. Στη συνέχεια έζησε με την οικογένειά του στο Κέιμπριτζ μέχρι το διαζύγιο των γονιών του το 1962. Μετά το διαζύγιο, ο ίδιος και τα δύο αδέλφια του έζησαν με τη μητέρα τους στη Μαγιόρκα της Ισπανίας. Ο πατέρας του παντρεύτηκε με τη συγγραφέα Ελίζαμπεθ Χάουαρντ και, σύμφωνα με φίλους της οικογένειας, ήταν αυτή που ενέπνευσε τον θετό της γιο Μάρτιν να ασχοληθεί σοβαρά με τη λογοτεχνία και τον ώθησε να προετοιμασθεί για τις εισαγωγικές εξετάσεις σε ένα από τα διάσημα βρετανικά πανεπιστήμια. Από το 1968 έως το 1971, ο Έιμις σπούδασε Αγγλική Φιλολογία στο κολέγιο Έξετερ του πανεπιστημίου της Οξφόρδης. Όπως και ο πατέρας του πριν από αυτόν, ο Μάρτιν Έιμις ολοκλήρωσε τις σπουδές του με άριστα.
Μόλις τρεις μήνες αργότερα προσλήφθηκε ως κριτικός λογοτεχνίας στη βρετανική εφημερίδα The Observer και από το 1974 εργάστηκε ως υπεύθυνος συντάκτης μυθοπλασίας και ποίησης στη βρετανική εφημερίδα The Times. Ταυτόχρονα έγραφε κριτικές βιβλίων για άλλες εφημερίδες και λογοτεχνικά περιοδικά. Το 1979, εγκατέλειψε τη δουλειά του ως δημοσιογράφος και άρχισε να επικεντρώνεται αποκλειστικά στη συγγραφή. Από τα μέσα της δεκαετίας του 1980, ο τύπος τον εκθείαζε συγκρίνοντάς τον με τους Γκράχαμ Γκρην, Τζον Άπνταϊκ, Σολ Μπέλοου, Κουρτ Βόνεγκατ και Γκορ Βιντάλ.[30]
Το 1984, παντρεύτηκε την Αμερικανίδα ακαδημαϊκό Αντόνια Φίλιπς και απέκτησαν δύο γιους. Το 1998 παντρεύτηκε την Αμερικανίδα συγγραφέα Ίζαμπελ Φονσέκα και απέκτησε δύο κόρες.
Από το 2007 μέχρι το 2011 ήταν καθηγητής Δημιουργικής Γραφής στο πανεπιστήμιο του Μάντσεστερ. Το 2023 αναγορεύθηκε σε ιππότη.
Πέθανε στο σπίτι του στη Φλόριντα στις 19 Μαΐου 2023 σε ηλικία 73 ετών, την ημέρα της πρεμιέρας στο φεστιβάλ Καννών της ταινίας Ζώνη ενδιαφέροντος σε σκηνοθεσία Τζόναθαν Γκλέιζερ, βασισμένης στο προτελευταίο βιβλίο του. [31]
Λογοτεχνικό έργο
[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]Το πρώτο του μυθιστόρημα, Το ημερολόγιο της Ρέιτσελ, εκδόθηκε το 1973 και κέρδισε το βραβείο Σόμερσετ Μωμ. Αφηγείται την ιστορία ενός ευφυούς, εγωιστή εφήβου και τη σχέση με τη φίλη του τη χρονιά πριν πάει στο πανεπιστήμιο, το έργο αναγνωρίζεται ως αυτοβιογραφικό. Το Νεκρά μωρά (1975), στο οποίο ορισμένα συγγραφικά χαρακτηριστικά του Έιμις εμφανίζονται για πρώτη φορά, εξιστορεί μερικές μέρες από τη ζωή κάποιων φίλων που συγκεντρώνονται σε ένα εξοχικό σπίτι για να πάρουν ναρκωτικά: έντονο μαύρο χιούμορ, συγγραφική παρέμβαση, ένας χαρακτήρας που υποβάλλεται σε σαδιστικές χιουμοριστικές ατυχίες και ταπεινώσεις και έχει προκλητικά επιπόλαια συμπεριφορά, ανατροπές.[32]
Τα πιο γνωστά του μυθιστορήματα είναι το Χρήμα, μια σάτιρα του καταναλωτισμού της δεκαετίας του 1980, το London Fields, που περιγράφει την κατάσταση στο Λονδίνο το 1999, καθώς πλησιάζει μια κλιματική καταστροφή, και Η πληροφορία που πραγματεύεται τη σχέση δύο Βρετανών συγγραφέων εκ των οποίων ο ένας είναι θεαματικά επιτυχημένος συγγραφέας ευπώλητων βιβλίων που τον ζηλεύει ο φίλος του, ένας αποτυχημένος συγγραφέας φιλοσοφικής μυθοπλασίας. Τα τρία μυθιστορήματα συνήθως αναφέρονται συχνά ως η «Τριλογία του Λονδίνου». Αν και είναι διαφορετικά από άποψη πλοκής και αφήγησης, όλα εξετάζουν τα υπόγεια ρεύματα της ζωής στα τέλη του 20ού αιώνα στη Βρετανία. Οι Λονδρέζοι πρωταγωνιστές του Έιμις είναι αντι-ήρωες: έχουν αμφισβητήσιμη συμπεριφορά και προσπαθούν να ξεφύγουν από τη φαινομενική κοινοτοπία και τη ματαιότητα της ζωής τους.[33]
Το Νυχτερινό Τρένο (1997) αφηγείται μια ιστορία που περιστρέφεται γύρω από την αυτοκτονία μιας νεαρής, όμορφης και φαινομενικά ευτυχισμένης κοπέλας και είναι γραμμένο στον τύπο του αμερικανικού νουάρ αστυνομικού μυθιστορήματος.
Ο Έιμις ενδιαφέρθηκε για το Ολοκαύτωμα από τα νεανικά του χρόνια και έγραψε ένα μυθιστόρημα για έναν γιατρό στρατοπέδου συγκέντρωσης στο Το βέλος του χρόνου (1993). Το 2014 επανέλαβε το θέμα στο Ζώνη ενδιαφέροντος. Τα στρατόπεδα καταναγκαστικής εργασίας υπό τον Σοβιετικό ηγέτη Ιωσήφ Στάλιν είναι το θέμα του μυθιστορήματος του 2006 Ιδιωτικές συναντήσεις.
Στα 50 χρόνια της συγγραφικής του καριέρας, συνολικά έγραψε 15 μυθιστορήματα και διηγήματα. Για το αυτοβιογραφικό του βιβλίο Εμπειρία (2000), που ασχολείται σε μεγάλο βαθμό με την τεταμένη σχέση του συγγραφέα με τον πατέρα του μυθιστοριογράφο Κίνγκσλεϊ Έιμις, έλαβε το βραβείο Τζέιμς Τέιτ Μπλακ Μεμόριαλ.[34]
Επιτυχία και επικρίσεις
[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]Ο Έιμις ήταν ένας από τους πιο γνωστούς διανοούμενους του τέλους του 20ού και των αρχών του 21ού αιώνα. Ήταν συχνά καλεσμένος σε τηλεοπτικά προγράμματα και η επί δεκαετίες φιλία του με τον Κρίστοφερ Χίτσενς ήταν αναμφισβήτητα η πιο σημαντική και παραγωγική λογοτεχνική σχέση της εποχής του. Ωστόσο, από τα μέσα της δεκαετίας του 1990, η συνεχιζόμενη λογοτεχνική του επιτυχία και η πανταχού παρουσία του ως δημόσιο πρόσωπο είχαν σαν αποτέλεσμα ο Μάρτιν Έιμις να αρχίσει να αντιμετωπίζεται όλο και πιο επικριτικά από μερίδα του Τύπου, δεχόμενος την κριτική που είχε ήδη εκφράσει ο πατέρας του σε ιδιωτικές του επιστολές μια δεκαετία νωρίτερα. Οι πιο συνηθισμένες επικρίσεις ήταν η απληστία, η απιστία και η ματαιοδοξία. Σχόλια έγιναν για την αλαζονεία του, την προκαταβολή 800.000 $ για το μυθιστόρημά του Η πληροφορία, τη ρήξη με τη μακροχρόνιο λογοτεχνικό του πράκτορα, που του κόστισε τη φιλία του με τον Τζούλιαν Μπαρνς και το διαζύγιο από τη σύζυγό του. Σε τόνο ασυνήθιστο για το ύφος της εφημερίδας, οι Times σχολίασαν τον δεύτερο γάμο με το σχόλιο ότι ο Έιμις ήταν εκατομμυριούχος, παντρευόταν μια εκατομμυριούχο κληρονόμο αλλά σχεδόν κανένας φίλος δεν προσκλήθηκε στον δεύτερο γάμο, ακόμη και ότι είχε ξοδέψει 20.000 βρετανικές λίρες για να φτιάξει τα δόντια του. [35]
Ο μακροχρόνιος φίλος του Σαλμάν Ρούσντι τον υπερασπίστηκε το 1995, λέγοντας:
«Με τον Μάρτιν συνέβη κάτι που συμβαίνει τακτικά στην Αγγλία, όταν ο Τύπος πολιορκεί ξαφνικά ένα δημόσιο πρόσωπο και αρχίζει να το αποκαθηλώνει. Δεν έχει να κάνει με τα χρήματα. Είναι απλώς «Αυτός ο τύπος τα πήγαινε πολύ καλά για πάρα πολύ καιρό - ας του επιτεθούμε τώρα»
Επιλογή έργων
[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]Μυθιστορήματα
[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]- 1973 The Rachel Papers
- 1975 Dead Babies
- 1978 Success
- 1981 Other People
- Άλλοι άνθρωποι, μτφ. Σταύρος Παπασταύρου, εκδ. Καστανιώτη, 1995 [36]
- 1984 Money: A Suicide Note
- Χρήμα, Ένα σημείωμα αυτοκτονίας, μτφ. : Φωτεινή Μεγαλούδη, εκδ. Πατάκης 1999
- 1989 London Fields
- 1991 Time’s Arrow: Or the Nature of the Offense
- Το βέλος του χρόνου ή Η φύση της προβολής, μτφ. Γιάννης Π. Σκαρπέλος, εκδ. Νεφέλη, 1995
- 1995 The Information
- Η πληροφορία, μτφ: Φοίβος Στρατουδάκης, Πατάκης 1998
- 1997 Night Train
- Νυχτερινό τρένο, μτφ: Μαρία - Ρόζα Τραϊκόγλου, εκδ. Πατάκη, 1998
- Experience.
- 2003 Yellow Dog.
- 2006 House of Meetings.
- Ιδιωτικές συναντήσεις, μτφ. Σταύρος Παπασταύρου, εκδ. Μεταίχμιο, 2007
- 2010 The Pregnant Widow.
- Το καλοκαίρι του έρωτα, μτφ. Μιχάλης Μακρόπουλος, εκδ. Μεταίχμιο, 2011
- 2011 The State of England
- 2014 The Zone of Interest.
- 2020 Inside Story
Διηγήματα
[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]- 1987 Einstein’s Monsters
- 1993 Visiting Mrs Nabokov: And Other Excursions
- 1994 Two Stories
- 1995 God’s Dice
- 1998 Heavy Water, and Other Stories
- 1998 State of England: And Other Stories
- 1999 Ami’s Omnibus
- 2000 The Fiction of Martin Amis
- 2004 Vintage Amis
Παραπομπές
[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]- ↑ 1,0 1,1 (Αγγλικά) SNAC. w6z90vg7. Ανακτήθηκε στις 9 Οκτωβρίου 2017.
- ↑ 2,0 2,1 (Αγγλικά) ISFDB. 563. Ανακτήθηκε στις 9 Οκτωβρίου 2017.
- ↑ 3,0 3,1 «Encyclopædia Britannica» (Αγγλικά) biography/Martin-Amis. Ανακτήθηκε στις 9 Οκτωβρίου 2017.
- ↑ 4,0 4,1 Τσεχική Εθνική Βάση Δεδομένων Καθιερωμένων Όρων. jn19990009489. Ανακτήθηκε στις 22 Μαΐου 2023.
- ↑ «Martin Amis, Acclaimed Author of Bleakly Comic Novels, Dies at 73». (Αγγλικά) The New York Times. 20 Μαΐου 2023. Ανακτήθηκε στις 21 Μαΐου 2023.
- ↑ Boyd Tonkin: «Martin Amis obituary». (Αγγλικά) The Guardian. Guardian Media Group. Ηνωμένο Βασίλειο. 20 Μαΐου 2023. Ανακτήθηκε στις 22 Μαΐου 2023.
- ↑ «Martin Amis : la mort d’un écrivain surdoué au verbe haut en couleur». Le Monde. 21 Μαΐου 2023.
- ↑ «Martin Amis, Acclaimed Author of Bleakly Comic Novels, Dies at 73». The New York Times. 20 Μαΐου 2023.
- ↑ 9,0 9,1 «È morto Martin Amis». (Ιταλικά) il Post. 20 Μαΐου 2023. Αρχειοθετήθηκε από το πρωτότυπο στις 20 Μαΐου 2023. Ανακτήθηκε στις 20 Μαΐου 2023.
- ↑ www
.independent .co .uk /arts-entertainment /books /news /martin-amis-knighthood-posthumous-king-b2358880 .html. - ↑ LIBRIS. 30 Ιανουαρίου 2004. libris
.kb .se /katalogisering /b8nqsdtv04hj5k7. Ανακτήθηκε στις 24 Αυγούστου 2018. - ↑ Εθνική Βιβλιοθήκη της Γαλλίας: (Γαλλικά) καθιερωμένοι όροι της Εθνικής Βιβλιοθήκης της Γαλλίας. data
.bnf .fr /ark: /12148 /cb118886854. Ανακτήθηκε στις 10 Οκτωβρίου 2015. - ↑ Τσεχική Εθνική Βάση Δεδομένων Καθιερωμένων Όρων. jn19990009489. Ανακτήθηκε στις 1 Μαρτίου 2022.
- ↑ CONOR.SI. 31590243.
- ↑ 15,0 15,1 15,2 15,3 Τσεχική Εθνική Βάση Δεδομένων Καθιερωμένων Όρων. jn19990009489. Ανακτήθηκε στις 15 Δεκεμβρίου 2022.
- ↑ 7218.
- ↑ 978-0-676-97787-5. ISBN-13 978-0-676-97787-5.
- ↑ 3378854.
- ↑ 978-0-09-926759-1. ISBN-13 978-0-09-926759-1.
- ↑ 38634.
- ↑ 978-0-679-73573-1. ISBN-13 978-0-679-73573-1.
- ↑ 1155582.
- ↑ 372622.
- ↑ 10074.
- ↑ 25,0 25,1 p45311.htm#i453107. Ανακτήθηκε στις 7 Αυγούστου 2020.
- ↑ 26,00 26,01 26,02 26,03 26,04 26,05 26,06 26,07 26,08 26,09 26,10 26,11 26,12 26,13 «Kindred Britain»
- ↑ 27,0 27,1 27,2 27,3 27,4 27,5 27,6 27,7 27,8 Darryl Roger Lundy: (Αγγλικά) The Peerage.
- ↑ «Granta’s Best of Young British Novelists – meet the class of 23». TheGuardian.com.
- ↑ . «studysmarter.co.uk/explanations/english-literature/american-literature/martin-amis/».
- ↑ . «literature.britishcouncil.org/writer/martin-amis».
- ↑ . «lifo.gr/stiles/daily/martin-eimis-o-thanatos-einai-kallitehnis-den-einai-dianooymenos».
- ↑ . «britannica.com/biography/Martin-Amis».
- ↑ . «naftemporiki.gr/culture/books/pethane-o-vretanos-syggrafeas-martin-eimis/».
- ↑ . «connellguides.com/blogs/news/head-to-head-kingsley-amis-and-martin-amis».
- ↑ . «theguardian.com/books/2023/may/20/martin-amis-he-stamped-his-style-over-a-generation-of-writers-and-readers».
- ↑ . «biblionet.gr/Μάρτιν Έιμις».