Γκράχαμ Γκρην

Από τη Βικιπαίδεια, την ελεύθερη εγκυκλοπαίδεια
Γκράχαμ Γκριν
Γενικές πληροφορίες
Όνομα στη
μητρική γλώσσα
Henry Green (Πολλαπλές γλώσσες)
Γέννηση2  Οκτωβρίου 1904
Μπέρχαμστεντ
Θάνατος3  Απριλίου 1991
Βεβέ
Αιτία θανάτουλευχαιμία
Συνθήκες θανάτουφυσικά αίτια
Τόπος ταφήςCorseaux
ΚατοικίαΜπέρχαμστεντ
Χώρα πολιτογράφησηςΗνωμένο Βασίλειο
ΘρησκείαΚαθολικισμός
Εκπαίδευση και γλώσσες
Ομιλούμενες γλώσσεςΑγγλικά
ΣπουδέςΚολέγιο Μπέλιολ
Berkhamsted School
Πληροφορίες ασχολίας
Ιδιότητασυγγραφέας
μυθιστοριογράφος
θεατρικός συγγραφέας
δημοσιογράφος
σεναριογράφος
αυτοβιογράφος
συγγραφέας παιδικής λογοτεχνίας
κατάσκοπος
ΕργοδότηςSecret Intelligence Service
Αξιοσημείωτο έργοΈνα όπλο για πούλημα
The Power and the Glory
The Third Man
The Quiet American
Επηρεάστηκε απόΊβλιν Γουό
Ford Madox Ford
Φρανσουά Μωριάκ
Γκίλμπερτ Κιθ Τσέστερτον
Χένρυ Ράιντερ Χάγκαρντ
Χένρι Τζέιμς
Τζόζεφ Κόνραντ
Καρλ Στερν
Μαρσέλ Προυστ
Μιγκέλ ντε Θερβάντες Σααβέδρα
Ρόμπερτ Λούις Στίβενσον
Περίοδος ακμής1925
Οικογένεια
ΣύζυγοςΒίβιεν Γκριν (1927–1991)
Τέκνα[Lucy] Caroline Greene
Francis Greene
ΓονείςCharles Henry Greene και Marion Raymond Greene
ΑδέλφιαΧιου Γκριν
Elisabeth Katherine Greene
[William] Herbert Greene
Alice Marion Greene
Raymond Greene
Αξιώματα και βραβεύσεις
Βραβεύσειςβραβείο Τζέιμς Τέιτ Μπλακ Μεμόριαλ (1948)
Hawthornden Prize (1941)
Βραβείο Grand Master (1976)
Shakespeare Prize (1968)
Dos Passos Prize (1980)
βραβείο Ιερουσαλήμ (1981)
Εταίρος της Βασιλικής Εταιρείας Λογοτεχνίας
Διοικητής του Τάγματος των Τεχνών και των Γραμμάτων (20  Οκτωβρίου 1983)
Ιστότοπος
www.grahamgreenebt.org
Commons page Σχετικά πολυμέσα

Ο Γκράχαμ Γκριν (αγγλικά: Henry Graham Greene, 2 Οκτωβρίου 1904 – 3 Απριλίου 1991) ήταν Άγγλος μυθιστοριογράφος, θεατρικός συγγραφέας και κριτικός.

Βιογραφία[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]

Γεννήθηκε στο Μπέρχαμστεντ του Χέρτφορντσιρ το 1904 και πέθανε στην Ελβετία το 1991. Οι εγκύκλιες σπουδές του ήταν στο σχολείο που διηύθυνε ο πατέρας του. Λόγω ψυχολογικών προβλημάτων υποβλήθηκε σε ψυχαναλυτική θεραπεία πριν φοιτήσει στην Οξφόρδη. Το 1926 προσχώρησε στον Ρωμαιοκαθολικισμό, η επήρεια του οποίου είναι εμφανής σε πολλά από τα έργα του. Την ίδια χρονιά προσλήφθηκε στους Times, αλλά ύστερα από δύο χρόνια, αμέσως μετά τη δημοσίευση του πρώτου του βιβλίου, παραιτήθηκε και αφοσιώθηκε στη συγγραφή και στην κριτική.

Ο Γκράχαμ Γκριν προσελήφθη για κάποιο διάστημα σαν μυστικός πράκτορας της βρετανικής MI6, αφού στρατολογήθηκε από την αδερφή του Ελισάβετ, η οποία ήταν ήδη πράκτορας, και κατά τη διάρκεια του Β΄ παγκοσμίου πολέμου τοποθετήθηκε στη Σιέρα Λεόνε.[1]

Συγγραφικό έργο[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]

Τα πρώτα του τρία μυθιστορήματα που γράφτηκαν στο διάστημα από το 1929 έως το 1931 (Man Within (1929), The Name of Action (1930), Rumour at Nightfall (1931)), δεν επιδοκιμάστηκαν από το κοινό και τους κριτικούς και ίσως γι' αυτό ο Γκριν τα αποκήρυξε, αρνούμενος οποιαδήποτε ανατύπωσή τους. Με το πέρασμα του χρόνου η γνώμη του άλλαξε για το Man Within (ελλ. τίτλος Ο προδότης). Αυτό το μυθιστόρημα είναι και το πρώτο στο οποίο διαφαίνεται ο ενθουσιασμός για τον Καθολικισμό αλλά και η συγγραφική του ικανότητα.[2] Σε αυτό το βιβλίο όπως και και στα Μπράιτον Ροκ και The Power and the Glory, η θρησκεία δίνει την έμπνευση της γραφής.

Ο προδότης γυρίστηκε ταινία το 1947.Το διήγημά του The Basement Room που γράφτηκε το 1936 γυρίστηκε ταινία από τον Κάρολ Ριντ που κυκλοφόρησε το 1948, σε σενάριο του ίδιου του συγγραφέα και με τίτλο Η πτώση ενός ειδώλου. Ο ίδιος ο Γκριν γράφει για την κινηματογραφική του μεταφορά:

«Η ιστορία άλλαξε σιωπηρά, κι έτσι η πλοκή έπαψε ν' αφορά ένα αγοράκι που άθελά του πρόδωσε τον καλύτερό του φίλο στην αστυνομία, αλλά αντίθετα καταπιάστηκε μ' ένα αγοράκι που πίστεψε πως ο φίλος του ήταν δολοφόνος και σχεδόν προκάλεσε τη σύλληψή του λέγοντας ψέματα για να τον υπερασπιστεί. Νομίζω ότι αυτό, ειδικά με τους χειρισμούς του Ριντ, ήταν ένα καλό θέμα, αλλά ο αναγνώστης δεν πρέπει να εκπλαγεί μη βρίσκοντάς το στο επίκεντρο της αρχικής ιστορίας».[3]

Το μυθιστόρημά του Η δύναμις και η δόξα θεωρείται το καλύτερό του και είναι αυτό που τον καθιέρωσε στον λογοτεχνικό κόσμο. "Θεωρείται κατά γενική ομολογία το αριστούργημά του, το βιβλίο του Γκριν που χαίρει της μεγαλύτερης εκτίμησης τόσο από το κοινό όσο και από τους κριτικούς" έγραψε ο Τζον Άπνταϊκ.[4] Το έργο μάλιστα μεταφέρθηκε και στον κινηματογράφο το 1964 από τον Τζον Φορντ με πρωταγωνιστή τον Χένρι Φόντα.[5] Επίσης, κέρδισε το βραβείο Hawthornden Prize για το 1941.

Το επόμενο μυθιστόρημά του, Το υπουργείο του φόβου, μεταφέρθηκε και αυτό στον κινηματογράφο από τον Φριτς Λανγκ το 1944 και θεωρείται πλέον ένα κλασικό φιλμ νουάρ, ενώ το μυθιστόρημα The Heart of the Matter (ελλ. τίτλος Ουσία και βάθος) τιμήθηκε το 1948 με το αγγλικό βραβείο James Tait Black Memorial Prize. Το επόμενο μυθιστόρημά του, το γνωστότερο ίσως, Ο τρίτος άνθρωπος, μεταφέρθηκε στον κινηματογράφο σχεδόν αμέσως μετά την έκδοσή του από τον Κάρολ Ριντ και μάλιστα τιμήθηκε με τον Χρυσό Φοίνικα του Φεστιβάλ Καννών το 1949.

Το τέλος μιας σχέσης, εν μέρει αυτοβιογραφικό βιβλίο, "ένα από τα πιο αληθινά και συγκινητικά μυθιστορήματα της παγκόσμιας λογοτεχνίας" σύμφωνα με τον Ουίλιαμ Φόκνερ, μεταφέρθηκε στον κινηματογράφο και μάλιστα δύο φορές, το 1955 και το 1999.[6]

Ο τάφος του συγγραφέα στην Ελβετία

Το μυθιστόρημά του Ο ήσυχος Αμερικανός που λαμβάνει χώρα στο Βιετνάμ τη δεκαετία του 1950, μεταφέρθηκε επίσης στον κινηματογράφο, την πρώτη φορά το 1958 και τη δεύτερη το 2001. Επειδή μάλιστα η δεύτερη φορά συνέπεσε με το χτύπημα στους Δίδυμους Πύργους στη Νέα Υόρκη το 2001, η ταινία προκάλεσε πολλές αντιδράσεις.[7] Ο άνθρωπός μας στην Αβάνα μεταφέρθηκε στον κινηματογράφο από τον Κάρολ Ριντ το 1959, με πρωταγωνιστή τον Άλεκ Γκίνες.


Εργογραφία[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]

Μυθιστορήματα[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]

Από το τρέιλερ της κινηματογραφικής ταινίας του Κάρολ Ριντ Ο τρίτος άνθρωπος

* 1929: The Man Within μτφ. Ελένη Δεληγιάννη («Ο προδότης», εκδ. "Ζαχαρόπουλος Σ.Ι.", 1990)

  • 1932: Stamboul Train μτφ. Γιάννα Μυράτ («Οριάν Εξπρές», εκδ. "Νεφέλη", 1987)
  • 1934: It's a Battlefield
  • 1935: England Made Me
  • 1936: A Gun for Sale (Ένα όπλο για πούλημα) μτφ. Ελένη Μαύρου (εκδ. "Νεφέλη", 1986)
  • 1936: The Basement Room, διήγημα μτφ. Άννα Παπασταύρου (Η πτώση ενός ειδώλου, εκδ. "Άγρα", 2011. Ο ελληνικός τίτλος οφείλεται σ’ αυτόν της κινηματογραφικής μεταφοράς του έργου από τον Κάρολ Ριντ The Fallen Idol
  • 1938: Brighton Rock (Μπράιτον Ροκ) μτφ. Ελένη Δεληγιάννη (με τον τίτλο «Ανήλικος δολοφόνος», εκδ. "Ζαχαρόπουλος Σ.Ι.", 1988), μτφ Γιάννη Πίσση (με τον τίτλο «Ο χορός του Θανάτου», εκδ. ΒΙΠΕΡ. Πάπυρος 1972, μτφ. Ελένη Μαύρου (εκδ. "Σμίλη", 1990)
  • 1939: The Confidential Agent (Ο έμπιστος πράκτορας), μτφ. Ελένη Δεληγιάννη (Ο πράκτορας, εκδ. "Ζαχαρόπουλος Σ.Ι.", 1989)
  • 1940: The Power and the Glory (Η δύναμις και η δόξα), μτφ. Μερόπη Οικονόμου ("Εκδόσεις των Φίλων", 1965), μτφ. Λένα Σακελλαρίου (εκδ. Πάπυρος-ΒΙΠΕΡ, 1972), μτφ. Ελένη Δεληγιάννη (εκδ. " Σ.Ι. Ζαχαρόπουλος", 1989), μτφ. Μαργαρίτα Ζαχαριάδου (εκδ. "Πόλις", 2015)
  • 1943: The Ministry of Fear (Το υπουργείο του φόβου), μτφ. Δημήτρης Καρέλλας και Στέλλα Μακρή (εκδ. "Ερατώ", 1998)
  • 1948: The Heart of the Matter, μτφ. Μαργαρίτα Ζαχαριάδου («Η καρδιά των πραγμάτων», εκδ. "Πόλις", 2017), μτφ. Βαγγέλης Κατσάνης («Ουσία και βάθος», εκδ. "Ψυχογιός", 1983)
  • 1949: The Third Man (Ο τρίτος άνθρωπος), μτφ. Ελένη Μαύρου (εκδ. "Αιγόκερως", 1987), μτφ. Δήμητρα Τσουκαλά (εκδ. "Άγκυρα", 1998)
  • 1951: The End of the Affair, μτφ. Τρισεύγενη Παπαϊωάννου (Το τέλος μιας σχέσης, εκδ. "Μεταίχμιο', α΄ έκδ. 2009), μτφ. Μαρλένα Γεωργιάδη («Το τέλος μιας υπόθεσης», "Εκδόσεις των Φίλων", 1980)
  • 1955: The Quiet American (Ο ήσυχος Αμερικανός), μτφ. Γιώργος Τσακνιάς (εκδ. "Πόλις", α΄ έκδ. 2003)
  • 1955: Loser Takes All
  • 1956: The Potting Shed
  • 1958: Our Man in Havana (Ο άνθρωπός μας στην Αβάνα), μτφ. Γ. Βιτιβίλιας (εκδ. "Φέξης", 1959), μτφ. Αντώνης Ιωάννου (εκδ. "Πόλις", α΄ έκδ. 2004)
  • 1960: A Burnt-Out Case (Μια χαμένη υπόθεση), μτφ. Γιώργος Παπουτσάκης (εκδ. "Φέξης", 1962 και εκδ. "Καρανάσης", 1979)
  • 1966: The Comedians (Οι θεατρίνοι), μτφ. Βαγγέλης Κατσάνης (εκδ. "Ψυχογιός", 1984), μτφ. Κλαίρη Παπαμιχαήλ (εκδ. "Πόλις", 2014)
  • 1967: Can We Borrow Your Husband? And Other Comedies of the Sexual Life (Μπορείς να μας δανείσεις τον άντρα σου; Και άλλες ιστορίες της σεξουαλικής ζωής), συλλογή 12 διηγημάτων, μτφ. Τερέζα Βεκιαρέλλη (εκδ. "Μεταίχμιο", 2003)
  • 1969: Travels with My Aunt (Ταξίδια με τη θεία μου), μτφ. Βόδας Κοραής (εκδ. "ΦΛΙΠΠΕΡ", 1973), μτφ. Τρισεύγενη Παπαϊωάννου (εκδ. "Μεταίχμιο", 2006)
  • 1973: The Honorary Consul (Ο επίτιμος πρόξενος), μτφ. Λουκάς Θεοδωρακόπουλος (εκδ. "Νεφέλη", 1988)
  • 1978: The Human Factor (Ο ανθρώπινος παράγοντας), μτφ. Μάριος Βερέττας (εκδ. "Ψυχογιός", 1989), μτφ. Αχιλλέας Κυριακίδης (εκδ. "Πόλις", 2020)
  • 1980: Doctor Fischer of Geneva or The Bomb Party
  • 1982: Monsignor Quixote (Μονσινιόρ Κιχώτης), μτφ. Γιάννης Κωστόπουλος (εκδ. "Ψυχογιός", 1983)
  • 1985: The Tenth Man (Ο δέκατος άνθρωπος), μτφ. Γιάννης Κωστόπουλος (εκδ. "Ψυχογιός", 1985)
  • 1988: The Captain and the Enemy (Ο καπετάνιος κι ο εχθρός), μτφ. Μαρία Χριστοφόρου (εκδ. "Ψυχογιός", 1991)

Θεατρικά[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]

  • 1953: The Living Room. Το έργο έχει μεταφραστεί στα ελληνικά από τον Νίκο Γκάτσο.

Παραπομπές[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]

  1. «Αρχειοθετημένο αντίγραφο». Αρχειοθετήθηκε από το πρωτότυπο στις 13 Απριλίου 2016. Ανακτήθηκε στις 28 Αυγούστου 2017. 
  2. «Αρχειοθετημένο αντίγραφο». Αρχειοθετήθηκε από το πρωτότυπο στις 12 Φεβρουαρίου 2016. Ανακτήθηκε στις 28 Αυγούστου 2017. 
  3. http://www.enet.gr/?i=issue.el.home&date=12/06/2011&id=283091
  4. «ΤΙΤΛΟΣ – Βιβλιοnet» (στα Αγγλικά). Ανακτήθηκε στις 6 Ιουνίου 2023. 
  5. «· BookWorm ·». Ανακτήθηκε στις 6 Ιουνίου 2023. 
  6. Γκίκα, Ελένη (10 Ιουνίου 2015). «O άνθρωπος έχει στην καρδιά του μέρη που δεν υπάρχουν ακόμη και όπου εισέρχεται ο πόνος για να μπορέσουν να υπάρξουν». fractalart.gr. 
  7. «Το τίμημα της ουδετερότητας». Ανακτήθηκε στις 6 Ιουνίου 2023.