Λεονίντ Γκόβοροφ
Ο Λεονίντ Αλεξάντροβιτς Γκόβοροφ (ρωσικά: Леони́д Алекса́ндрович Го́воров; 22 Φεβρουαρίου [Π.Η. 10 Φεβρουαρίου] 1897 – 19 Μαρτίου 1955) ήταν Σοβιετικός αξιωματικός του πυροβολικού. Κατατάχθηκε στον Κόκκινο Στρατό το 1920 και αποφοίτησε από πολλές σοβιετικές Στρατιωτικές Σχολές, συμπεριλαμβανομένης της Στρατιωτικής Ακαδημίας του Γενικού Επιτελείου του Κόκκινου Στρατού.
Συμμετείχε στον Σοβιετοφινλανδικό πόλεμο του 1939 ως ανώτερος αξιωματικός του πυροβολικού.[6] Η δράση του ήταν σημαντικότατη στον Β΄ Παγκόσμιο Πόλεμο. Τον Νοέμβριο του 1941 ήταν Διοικητής στρατιάς στη μάχη της Μόσχας. Από τον Απρίλιο του 1942 μέχρι το τέλος της σύρραξης ήταν Διοικητής του Μετώπου του Λένινγκραντ. Το 1944 έγινε Στρατάρχης της Σοβιετικής Ένωσης, ενώ του απονεμήθηκε η ύψιστη τιμητική διάκριση του Ήρωα της Σοβιετικής Ένωσης όπως και πολλά άλλα μετάλλια.[7] Υιός του ήταν ο στρατηγός Βλαντίμιρ Γκόβοροφ.
Βίος[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]
Ο Γκόβοροφ ήταν τέκνο ρωσικής αγροτικής οικογένειας από το χωριό Μπουτύρκι του Κυβερνείου της Βιάτκα (σήμερα ανήκει στο Όμπλαστ του Κίροφ).[6] Φοίτησε σε τεχνικό λύκειο στην Γιελάμπουγκα και γράφτηκε στο τμήμα ναυπηγικής του Πολυτεχνείου του Πέτρογκραντ. Τον Δεκέμβριο του 1916 επιστρατεύτηκε και στάλθηκε στη Σχολή Πυροβολικού Κονσταντινόφσκογιε, από την οποία αποφοίτησε το 1917. Έγινε αξιωματικός του πυροβολικού με το βαθμό του ανθυπολοχαγού.[6]
Ρωσική Επανάσταση και Εμφύλιος[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]
Όταν ξέσπασε η Ρωσική Επανάσταση και διαλύθηκε ο ρωσικός στρατός, ο Γκόβοροφ επέστρεψε στην πατρίδα του. Τον Οκτώβριο του 1918 επιστρατεύτηκε στη Λευκή Φρουρά του Αλεξάντρ Κολτσάκ και πολέμησε με πυροβολαρχία της 8ης Μεραρχίας Τυφεκιοφόρων της Δυτικής Στρατιάς στον ρωσικό εμφύλιο. Πολέμησε στην εαρινή επίθεση του ρωσικού στρατού, μια γενική προώθηση των δυνάμεων των Λευκών προς τα δυτικά. Λιποτάκτησε τον Νοέμβριο του 1919 και κατέφυγε στο Τομσκ, όπου συμμετείχε σε εξέγερση κατά των Λευκών. Εντάχθηκε στον Κόκκινο Στρατό τον Ιανουάριο του 1920, υπηρετώντας στην 51η Μεραρχία Τυφεκιοφόρων ως διοικητής τάγματος πυροβολικού. Με τη μεραρχία αυτή πολέμησε τον Νοέμβριο στην πολιορκία του Περεκόπ, κατά την οποία οι σοβιετικές δυνάμεις νίκησαν και στην συνέχεια εκδίωξαν τις δυνάμεις του Βράνγκελ από την Κριμαία. Ο Γκόβοροφ τραυματίστηκε δύο φορές κατά τη διάρκεια του έτους και το 1921 του απονεμήθηκε το Τάγμα του Κόκκινου Λάβαρου για τη δράση του στην Κριμαία.[6]
Μεσοπόλεμος[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]
Το 1923 γνώρισε στην Οδησσό και αργότερα παντρεύτηκε τη Λυδία Ιζντέμπσκα. Τον επόμενο χρόνο γεννήθηκε ο υιός τους Βλαντίμιρ.[8]
Επίσης συνέχισε την στρατιωτική του εκπαίδευση, ολοκληρώνοντας τη Σχολή του Πυροβολικού το 1926 και της Ανώτερης Ακαδημίας το 1930. Το 1933 αποφοίτησε από τη Στρατιωτική Ακαδημία Φρούνζε και ήταν μεταξύ των πρώτων αξιωματικών που φοίτησαν στη νεοσύστατη Στρατιωτική Ακαδημία του Γενικού Επιτελείου του Κόκκινου Στρατού, στην οποία εισήχθη το 1936 για να αποφοιτήσει το 1938.[9]
Από το 1936 ήταν επικεφαλής του πυροβολικού στην Στρατιωτική Περιφέρεια του Κιέβου. Το 1938 διορίστηκε λέκτορας τακτικής στην Ακαδημία Πυροβολικού Ντρεζίνσκι. Το 1939 ολοκλήρωσε την πρώτη του ερευνητική δημοσίευση.[10] Αυτή ήταν η περίοδος της Μεγάλης Εκκαθάρισης και ο Γκόβοροφ παραλίγο να συλληφθεί, κάτι που εν τέλει δεν συνέβη χάρη στην παρέμβαση του Μιχαήλ Καλίνιν[11] και έτσι συνέχισε να εξελίσσεται ιεραρχικά.[7]
Σοβιετοφινλανδικός πόλεμος[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]
Το 1939 η Σοβιετική Ένωση εισέβαλε στη Φινλανδία και ο Γκόβοροφ ανέλαβε επικεφαλής του πυροβολικού της 7ης Στρατιάς, καθώς η έρευνά του κατά τη διάρκεια της φοίτησής του στην Ακαδημία Πυροβολικού Ντρεζίνσκι αφορούσε την επίθεση και τη διείσδυση σε οχυρωμένες εχθρικές θέσεις. Διηύθυνε τη μαζική επίθεση του πυροβολικού που επέτρεψε στους Σοβιετικούς να διασπάσουν τη γραμμή Μάνερχαϊμ το 1940. Για αυτό τον λόγο του απονεμήθηκε το Τάγμα του Ερυθρού Αστέρα και προήχθη στο βαθμό του Διοικητή μεραρχίας. Στη συνέχεια διορίστηκε αναπληρωτής Γενικός Επιθεωρητής του Πυροβολικού του Κόκκινου Στρατού.[10]
Β΄ Παγκόσμιος Πόλεμος[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]
Έπειτα από την εισβολή της ναζιστικής Γερμανίας στη Σοβιετική Ένωση τον Ιούνιο του 1941, ο Γκόβοροφ ανέλαβε τη διοίκηση του πυροβολικού του Δυτικού Μετώπου στη Λευκορωσία (Αύγουστος - Οκτώβριος του 1941). Κατά τη διάρκεια της Μάχης της Μόσχας διορίστηκε αρχηγός του Πυροβολικού της 5ης Στρατιάς, υπό τις διαταγές του υποστράτηγου Ντμίτρι Λελιουσένκο. Έπειτα από τον τραυματισμό του Λελιουσένκο στις 18 Οκτωβρίου, ο Γκόβοροφ ανέλαβε τη διοίκηση της Στρατιάς. Κατά τη διάρκεια των σοβιετικών αντεπιθέσεων το χειμώνα του 1941-42 η 5η Στρατιά απελευθέρωσε το Μοζάισκ. Ως αποτέλεσμα, προήχθη στο βαθμό του αντιστράτηγου του πυροβολικού.[12]
Πολιορκία του Λένινγκραντ[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]
Τον Απρίλιο του 1942 ο Γκοβόροφ ανέλαβε Διοικητής της Ομάδας Δυνάμεων του Λένινγκραντ, ενός σχηματισμού στον οποίο συνδυάζονταν τα στο Μέτωπα του Λένινγκραντ και του Βόλχοφ.[13] Τον Ιούλιο επανασυστάθηκε το Μέτωπο του Βόλχοφ ως αυτοτελής σχηματισμός και ο Γκόβοροφ έγινε επικεφαλής ολόκληρου του Μετώπου του Λένινγκραντ. Το Λένινγκραντ είχε αποκοπεί από την υπόλοιπη χώρα από τον Σεπτέμβριο του 1941 και οι σοβιετικές δυνάμεις προσπαθούσαν να άρουν την πολιορκία, η οποία προκαλούσε κολοσσιαίες ζημιές στην πόλη και δεινά στον άμαχο πληθυσμό. Ο αποκαλούμενος «Δρόμος της Ζωής», που ήταν το μοναδικό μέσο εφοδιασμού της πόλης, κόβονταν συχνά από τις τακτικές αεροπορικές επιθέσεις της Luftwaffe και της φινλανδικής αεροπορίας. Παρά τα αιτήματα των Γερμανών, ο Φινλανδός στρατάρχης Μάνερχαϊμ αποφάσισε ότι οι δυνάμεις του δεν θα επιτίθονταν στο Λένινγκραντ. Το 1942 οι Σοβιετικοί εξαπέλυσαν αρκετές επιθέσεις στην περιοχή, χωρίς όμως να καταφέρουν να άρουν την πολιορκία. Η Επιθετική Επιχείρηση Λιούμπαν είχε ως αποτέλεσμα την περικύκλωση και την καταστροφή του μεγαλύτερου μέρους της σοβιετικής 2ης Στρατιάς Κρούσης.[14] Δεδομένης της κατάστασης αυτής, το υπόβαθρο του Γκοβόροφ που ήταν άνθρωπος του πυροβολικού, θεωρήθηκε πολύτιμο καθώς η πόλη βρισκόταν υπό συνεχή βομβαρδισμό και μία από τις βασικότερες ανάγκες ήταν να μπορεί το σοβιετικό πυροβολικό να απαντά αποτελεσματικά στα πυρά του γερμανικού πυροβολικού.[12]
Μόλις έγινε διοικητής του Μετώπου του Λένινγκραντ τον Ιούλιο του 1942, ο Γκόβοροφ πραγματοποίησε τοπικές αντεπιθέσεις σε διάφορους τομείς του μετώπου, ενώ παράλληλα ξεκίνησε την προετοιμασία μιας πολύ μεγαλύτερης επίθεσης. Μαζί με το Μέτωπο του Βόλχοφ, το Μέτωπο του Λένινγκραντ θα έσπαγε τον αποκλεισμό της πόλης εξαλείφοντας τις γερμανικές θέσεις νοτίως της λίμνης Λάντογκα, περιοχής όπου μόνο 16 χιλιόμετρα χώριζαν τα δύο Μέτωπα. Η θέση αυτή ονομάστηκε «η στενωπός». Ταυτόχρονα οι γερμανικές δυνάμεις σχεδίαζαν την επιχείρηση «Βόρειο Σέλλας» (γερμανικά: Nordlicht) για να καταλάβουν την πόλη και να συνδεθούν με τις φινλανδικές δυνάμεις. Προκειμένου να το επιτύχουν αυτό έστειλαν στην περιοχή ισχυρές ενισχύσεις από τη Σεβαστούπολη, την οποία μόλις είχαν καταλάβει.[15] Τόσο όσο οι Σοβιετικοί όσο και οι Γερμανοί αγνοούσαν τις προετοιμασίες της αντίπαλης πλευράς. Αυτό είχε σαν αποτέλεσμα να αποτύχει η σοβιετική επίθεση και να αποδεκατιστεί η 2η Στρατιά Κρούσης για δεύτερη φορά μέσα σε ένα χρόνο αλλά και να υποστούν βαρύτατες απώλειες οι γερμανικές δυνάμεις με συνέπεια να ακυρώσουν την επίθεσή τους στο Λένινγκραντ.[16]
Στα τέλη Νοεμβρίου 1942 ο Γκόβοροφ άρχισε να σχεδιάζει την επόμενη επιχείρηση για να σπάσει τον αποκλεισμό του Λένινγκραντ. Τον Δεκέμβριο το σχέδιό του εγκρίθηκε από την Ανώτατη Διοίκηση έλαβε την κωδική ονομασία «Επιχείρηση Ίσκρα» . [17] Η Ίσκρα ξεκίνησε στις 13 Ιανουαρίου 1943 και στις 18 Ιανουαρίου οι σοβιετικές δυνάμεις κατάφεραν να συνδεθούν, σπάζοντας τον αποκλεισμό. Μέχρι τις 22 Ιανουαρίου η γραμμή του μετώπου σταθεροποιήθηκε. Η επιχείρηση άνοιξε με επιτυχία έναν χερσαίο διάδρομο πλάτους 8-10 χιλιομέτρων προς την πόλη. Μέσω του διαδρόμου κατασκευάστηκε γρήγορα ένας σιδηρόδρομος χάρη στον οποίο ήταν δυνατό να φτάνουν στην πόλη πολύ περισσότερες προμήθειες από ό,τι πριν, εξαλείφοντας έτσι την πιθανότητα κατάληψης του Λένινγκραντ από τις γερμανο-φινλανδικές δυνάμεις.[18] Ο Γκοβόροφ προήχθη στις 15 Ιανουαρίου και του απονεμήθηκε το Τάγμα του Σουβόροφ 1ης τάξης στις 28 Ιανουαρίου.[19]
Τα Μέτωπα του Λένινγκραντ και του Βόλχοφ προετοίμασαν μια πολύ πιο φιλόδοξη επιθετική επιχείρηση που ονομάστηκε «Πολικός Αστέρας» και είχε ως στόχο την αποφασιστική ήττα της γερμανικής Ομάδας Στρατιών «Βορράς», αλλά εν τέλει δεν είχε αξιωσημείωτη επιτυχία.[20] Ο Γκόβοροφ οργάνωσε και άλλες επιθέσεις στην περιοχή το 1943, διευρύνοντας σταδιακά το διάδρομο προς το Λένινγκραντ και σημειώνοντας άλλα μικρά εδαφικά κέρδη.[21] Τον Νοέμβριο του 1943 άρχισε να σχεδιάζει την Επιθετική Επιχείρηση Λένινγκραντ-Νόβγκοροντ, η οποία αποσκοπούσε να εκδιώξει τις γερμανικές δυνάμεις από την περιοχή του Λένινγκραντ.[22] Στις 17 Νοεμβρίου προήχθη σε στρατηγό.[6]
Σοβιετική αντεπίθεση[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]
Η σοβιετική αντεπίθεση ξεκίνησε στις 14 Ιανουαρίου 1944. Μέχρι την 1η Μαρτίου το 2ο Μέτωπο της Βαλτικής μαζί με τα Μέτωπα του Λένινγκραντ και του Βόλχοφ είχαν απωθήσει την Ομάδα Στρατιών «Βορράς» μέχρι και 300 χιλιόμετρα σε ένα μέτωπο εύρους 400 χιλιομέτρων, απελευθερώνοντας τη νότια περιοχή του Λένινγκραντ και μέρος της περιοχής του Καλίνιν.[23] Οι ενισχυμένες γερμανικές δυνάμεις είχαν αποτραβηχτεί στη «Γραμμή Πάνθηρα», που εκτεινόταν από τη Νάρβα μέχρι το Πσκοφ, χρησιμοποιώντας τη λίμνη Πέιπους ως φυσικό κόλλημα. Εκεί η επίθεση ανακόπηκε έπειτα από αρκετές σκληρές μάχες γύρω από τη Νάρβα.[23] Στις 18 Απριλίου οι σοβιετικές πέρασαν στην άμυνα και συγκροτήθηκε το 3ο Μέτωπο της Βαλτικής προκειμένου να συντονίσει τις επιχειρήσεις κοντά στη Νάρβα ενώ το Μέτωπο του Λένινγκραντ υπό τον Γκόβοροφ στράφηκε στο βορρά.[24] Τον Ιούνιο του 1944, κατά τη διάρκεια της Επιθετικής Επιχείρησης Βίμποργκ-Πετροζαβόντσκ ανακαταλήφθηκε το Βίμποργκ από τους Σοβιετικούς και ο Γκόβοροφ έγινε Στρατάρχης της Σοβιετικής Ένωσης. Αργότερα οι δυνάμεις του απελευθέρωσαν τις χώρες της Βαλτικής και το Φθινόπωρο του 1944 οι δυνάμεις του περικύκλωσαν την Ομάδα Στρατιών «Βορράς» σχηματίζοντας έτσι τον Θύλακο της Κουρλάνδης. Στις 27 Ιανουαρίου 1945 ο Γκόβοροφ έλαβε την ύψιστη τιμητική διάκριση του Ήρωα της Σοβιετικής Ένωσης.[6]
Μεταπολεμική περίοδος[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]
Mεταπολεμικά ο Γκόβοροφ έγινε Διοικητής της Στρατιωτικής Περιφέρειας του Λένινγκραντ και στη συνέχεια Γενικός Επιθεωρητής των χερσαίων δυνάμεων. Το 1948 ανέλαβε Διοικητής των Σοβιετικών Δυνάμεων Αεράμυνας και το 1952 έγινε επίσης αναπληρωτής Υπουργός Άμυνας. Στις θέσεις αυτές επέβλεψε τον εκσυγχρονισμό του σοβιετικού συστήματος αεράμυνας την περίοδο κατά την οποία αναπτύχθηκαν τα πυρηνικά όπλα και η αεροναυτική έμπαινε στην εποχή των αεριωθουμένων. Εκείνα τα χρόνια ο Γκόβοροφ ήταν πλέον καρδιοπαθής και απεβίωσε τον Μάρτιο του 1955. Η τέφρα του τοποθετήθηκε στο τείχος του Κρεμλίνου. Ένας δρόμος στην Αγία Πετρούπολη φέρει το όνομά του.[6]
Μετάλλια και τιμητικές διακρίσεις[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]
ΕΣΣΔ[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]
|
Ήρωας της Σοβιετικής Ένωσης (27 Ιανουαρίου 1945)[25] |
|
Τάγμα της Νίκης (31η Μαΐου 1945) |
|
Τάγμα του Λένιν (πέντε φορές, στις 10 Νοεμβρίου 1941, 2 Ιανουαρίου 1942, 27 Ιανουαρίου 1945, 21 Φεβρουαρίου 1945 και 21 Φεβρουαρίου 1947) |
|
Τάγμα του Κόκκινου Λαβάρου (τρεις φορές, το 1921, στις 3 Νοεμβρίου 1944 και 15 Νοεμβρίου 1950) |
|
Τάγμα του Σουβόροφ 1ης τάξης (δύο φορές, στις 28 Ιανουαρίου 1943 και την 21η Φεβρουαρίου 1944) |
|
Τάγμα του Κουτούζοφ 1ης τάξης (στις 29 Ιουλίου 1944) |
|
Τάγμα του Ερυθρού Αστέρα (στις 15 Ιανουαρίου 1940) |
|
Μετάλλιο «Για την Άμυνα του Λένινγκραντ» |
|
Μετάλλιο «Για την Άμυνα της Μόσχας» |
|
Μετάλλιο «Για τη Νίκη ενάντια στην Γερμανία στον Μεγάλο Πατριωτικό Πόλεμο 1941–1945» |
|
Μετάλλιο Ιωβηλαίου «XX Έτη του Κόκκινου Στρατού των Εργατών και των Αγροτών» |
|
Μετάλλιο Ιωβηλαίου «30 Έτη του Σοβιετικού Στρατού και Ναυτικού» |
|
Μετάλλιο «Για τον Εορτασμό της 800ης επετείου της Μόσχας» |
Άλλες χώρες[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]
| Τάγμα της Δημοκρατίας (Λαϊκή Δημοκρατία της Ταννού Τιβά, 3 Μαρτίου 1942) | |
|
Λεγεώνα της Τιμής (ΗΠΑ) |
|
Λεγεώνα της Τιμής (Γαλλία) |
|
Πολεμικός Σταυρός 1939-45 (Γαλλία) |
Παραπομπές[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]
- ↑ 1,0 1,1 1,2 (Αγγλικά) Find A Grave. 11930571. Ανακτήθηκε στις 9 Οκτωβρίου 2017.
- ↑ 2,0 2,1 2,2 TracesOfWar. 28196.
- ↑ 3,0 3,1 «Proleksis enciklopedija» (Κροατικά) 24090.
- ↑ «Большая советская энциклопедия» (Ρωσικά) Η Μεγάλη Ρωσική Εγκυκλοπαίδεια. Μόσχα. 1969. Ανακτήθηκε στις 27 Σεπτεμβρίου 2015.
- ↑ «Большая советская энциклопедия» (Ρωσικά) Η Μεγάλη Ρωσική Εγκυκλοπαίδεια. Μόσχα. 1969. Ανακτήθηκε στις 28 Σεπτεμβρίου 2015.
- ↑ 6,0 6,1 6,2 6,3 6,4 6,5 6,6 «Λεονίντ Γκόβοροφ». warheroes.ru (στα Ρωσικά). Ανακτήθηκε στις 21 Μαΐου 2017.
- ↑ 7,0 7,1 Glantz p. 214
- ↑ (uk)В. Орлов Лідія Іздебська: одеська дружина відомого маршала, Одесситка, 23.06.2022
- ↑ Glantz, p 214
- ↑ 10,0 10,1 Kiselev p. 115
- ↑ John Erickson, The Road to Stalingrad: Stalin's War with Germany, Vol. 1 (Yale University Press, 1999: (ISBN 0-300-07812-9)), p. 6.
- ↑ 12,0 12,1 Glantz, p. 214
- ↑ Glantz (2002), p. 182
- ↑ Isayev p. 134
- ↑ Glantz (2002), p. 213–214
- ↑ Glantz, p.230
- ↑ Glantz p. 265
- ↑ Glantz p. 284–285
- ↑ Kiselev p. 140
- ↑ Glantz p. 284
- ↑ Glantz p. 323
- ↑ Glantz p. 333
- ↑ 23,0 23,1 Glantz p. 410
- ↑ Glantz p. 409–410
- ↑ «Говоров Леонид Александрович». warheroes.ru.
Βιβλιογραφία[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]
- Glantz, David M. (2002). The Battle for Leningrad 1941–1944. Kansas University Press. ISBN 0-7006-1208-4.
- Glantz, David M.· House, Jonathan (1995). When Titans Clashed: How the Red Army Stopped Hitler. Kansas University Press. ISBN 0-7006-0899-0.
- Kiselev, A.N. (1971). Полководцы и военачальники Великой Отечественной (στα Ρωσικά). Molodaya Gvardiya.
- «Говоров Л. А.» [Govorov L. A.]. warheroes.ru hosts data about all persons awarded the Hero of Soviet Union or Hero of Russia titles. Ανακτήθηκε στις 3 Δεκεμβρίου 2010.
- Isayev, Alexei (2006). Когда внезапности уже не было. История ВОВ, которую мы не знали (στα Ρωσικά). Moscow: Yauza, Eksmo. ISBN 5-699-11949-3.
Εξωτερικοί σύνδεσμοι[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]
Πολυμέσα σχετικά με το θέμα Leonid Govorov στο Wikimedia Commons
|