Κόιντος Καικίλιος Μέτελλος Πίος

Από τη Βικιπαίδεια, την ελεύθερη εγκυκλοπαίδεια
Κόιντος Καικίλιος Μέτελλος Πίος
Γενικές πληροφορίες
Όνομα στη
μητρική γλώσσα
Quintus Caecilius Metellus Pius (Λατινικά)
Θάνατος64 π.Χ.[1]
Χώρα πολιτογράφησηςΑρχαία Ρώμη
ΘρησκείαΘρησκεία στην αρχαία Ρώμη
Εκπαίδευση και γλώσσες
Ομιλούμενες γλώσσεςλατινική γλώσσα
Πληροφορίες ασχολίας
ΙδιότηταΡωμαίος πολιτικός
Ρωμαίος στρατιωτικός
Πολιτική τοποθέτηση
Πολιτικό κόμμα/Κίνημαoptimates
Οικογένεια
ΣύζυγοςΛικινία Σεκούνδα
ΤέκναΚόιντος Καικίλιος Μέτελλος Πίος Σκιπίων
ΓονείςΚόιντος Καικίλιος Μέτελλος Νουμιδικός[2][3]
ΣυγγενείςΚόιντος Καικίλιος Μέτελλος Πίος Σκιπίων (υιοθετημένο τέκνο)[2][4]
ΟικογένειαCaecilii Metelli
Αξιώματα και βραβεύσεις
ΑξίωμαΠραίτορας
Ρωμαίος συγκλητικός (άγνωστη τιμή)[5]
Ύπατος στην αρχαία Ρώμη (80 π.Χ.)[5]
Commons page Σχετικά πολυμέσα

Ο Κόιντος Καικίλιος Μέτελλος Πίος, λατιν.: Quintus Caecilius Metellus Pius (π. 128 – 63 π.Χ.) ήταν Ρωμαίος πολιτικός και στρατηγός. Όπως και τα άλλα μέλη της σημαίνουσας οικογένειας Καικιλίων Μετέλλων, ήταν ηγέτης των Αρίστων (Optimates), της συντηρητικής φατρίας που εναντιώθηκε στους Λαϊκούς (Populares) κατά τον τελευταίο αιώνα της Ρωμαϊκής Δημοκρατίας.

Ο πατέρας του Κόιντος Κ. Μ. Νουμιδικός εξορίστηκε από τη Ρώμη μέσω των μηχανορραφιών τού Γάιου Μάριου και των Λαϊκών. Αυτός, λόγω των συνεχών και αδιάκοπων προσπαθειών του να ανακαλέσει επίσημα τον πατέρα του από την εξορία, του δόθηκε το προσωνύμιο (agnomen) Ευσεβής (Pius). [6]

Κατά τη διάρκεια των εμφυλίων πολέμων που διεξήχθησαν μεταξύ 88 και 80 π.Χ., ο Πίος τάχθηκε στο πλευρό τού Λεύκιου Κορνήλιου Σύλλα και των Αρίστων (Optimates). Διοίκησε με επιτυχία τις δυνάμεις τού Σύλλα στο βόρειο θέατρο (βόρεια Ιταλία και Εντεύθεν των Άλπεων Γαλατία). Το 81 π.Χ. έγινε pontifex maximus, κατόπιν ύπατος τον επόμενο χρόνο δίπλα στον Σύλλα. Όταν ήταν ανθύπατος ο Πίος, πολέμησε εναντίον τού Σερτόριου (πρώην υποστηρικτή τού Μάριου) στην Ιβηρική Χερσόνησο στον λεγόμενο Σερτοριανό πόλεμο. Υπηρέτησε στο πλευρό τού Πομπήιου κατατροπώνοντας αργά τους επαναστάτες από το 79 έως το 72/71 π.Χ. Για τις νίκες του κατά τη διάρκεια του Σερτοριανού Πολέμου, τού απονεμήθηκε θρίαμβος.

Πρώιμη καριέρα[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]

Νόμισμα τού Κόιντου Κ. Μ. Πίου.

Ο Μέτελλος Πίος, μέλος τού διακεκριμένου πληβείου γένους των Καικιλίων, ήταν γιος τού Κόιντου Κ. Μ. Νουμιδικού, ο οποίος ήταν ύπατος το 109 π.Χ. Η σταδιοδρομία του ξεκίνησε την ίδια χρονιά, όταν συνόδευσε τον πατέρα του στη Νουμιδία ως contubernalis (δόκιμος) κατά τη διάρκεια τού Πολέμου τού Ιουγούρθα, επιστρέφοντας στη Ρώμη το 107 π.Χ., όταν ο πατέρας του ανακλήθηκε βίαια από τις ενέργειες τού Γάιου Μάριου. [7] Το 100 π.Χ., αφότου ο πατέρας του εξορίστηκε ως αποτέλεσμα των πολιτικών ελιγμών τού Γάιου Μάριου και τού Λούσιου Απουλήιου Σατουρνίνου, ο Μέτελλος Πίος ξεκίνησε μία εκστρατεία για να επαναφέρουν τον πατέρα του από την εξορία. Κατέθεσε μία αναφορά το 99 π.Χ. για τον σκοπό αυτό, και η συνεχής ικεσία του για το θέμα είχε ως αποτέλεσμα τον Κόιντο Καλίδιο, την τριβούνο των πληβείων τού 98 π.Χ. να ψηφίσει νόμο, που επέτρεπε στον πατέρα του να επιστρέψει. [8] Ως αποτέλεσμα της πίστης του, τού δόθηκε το προσωνύμιο «Ευσεβής» (Pius) για τη σταθερότητα και την ακαμψία, με την οποία αγωνίστηκε για την πολιτική αποκατάσταση το;y πατέρα του και την επιστροφή στη Ρώμη.

Κάποια στιγμή κατά τη διάρκεια της δεκαετίας το;y 90 π.Χ., ο Mέτελλος Πίος εξελέγη στο Κολέγιο των Ποντιφικών ως αποτέλεσμα της υπεροχής και της επιρροής της οικογένειάς του. [9] Το ξεκίνημα τού Κοινωνικού Πολέμου τον είδε να απασχολείται ως λεγάτος στα τέλη τού 89 π.Χ., υπηρετώντας πιθανώς τον ύπατο Πομπηία Στράβωνα στο βόρειο θέατρο. Κέρδισε μερικές μάχες εναντίον των Mαρσών. [10] Ως αποτέλεσμα αυτών των νικών, εξελέγη πραίτορας το επόμενο έτος (88 π.Χ.). [11] Κατά τη διάρκεια της πραιτορίας του, τού ανατέθηκε να εγγράψει τους Ιταλούς συμμάχους ως νέους Ρωμαίους πολίτες εντός εξήντα ημερών, σύμφωνα με τη Lex Plautia Papiria. [12] Μόλις ολοκληρώθηκε αυτό, ο Mέτελλος Πίος επέστρεψε στο μέτωπο, και αντικατέστησε τον λεγάτο Γάιο Κοσκόνιο στο νότιο μέτωπο. Παρενόχλησε την περιοχή γύρω από την Απουλία, κατέλαβε την πόλη της Βενουσίας και νίκησε τον ηγέτη των επαναστατών, Κόιντο Παπίριο Σίλωνα, ο οποίος απεβίωσε κατά τη διάρκεια της εισβολής στη Βενουσία. [13] Ο Κικέρων, την εποχή που ήταν νεαρός άνδρας, θυμήθηκε ότι άκουσε τον Μέτελλο να μιλά σε συναντήσεις (contiones) στη Ρώμη κατά τη διάρκεια αυτής της περιόδου, πιθανότατα κατά τη διάρκεια της πραιτορίας τού Μέτελλου. Ο Κικέρων παρατήρησε για την ικανότητα τού Μέτελλου: «αν και δεν ήταν πραγματικός ρήτορας, εντούτοις δεν ήταν χωρίς κάποια ικανότητα για δημόσιο λόγο». [14]

Το 88 π.Χ., αφού παραγκωνίστηκε από τους πολιτικούς του αντιπάλους, ο Σύλλας βάδισε τις λεγεώνες του στη Ρώμη και κατέλαβε την πρωτεύουσα. Εκδικήθηκε τους εχθρούς του και ανάγκασε τον Μάριο να εξοριστεί. Στη συνέχεια ο Σύλλας άφησε την Ιταλία, και πήγε ανατολικά για να πολεμήσει στον Α΄ Μιθριδατικό πόλεμο εναντίον τού Μιθριδάτη ΣΤ τού Πόντου. Το 87 π.Χ. η διοίκηση τού Μέτελλου Πίου παρατάθηκε, με το διορισμό του ως ιδιοκτήτη, υπεύθυνου για τη συνέχιση του πολέμου κατά τού Σάμνιου. Αργότερα το ίδιο έτος, ωστόσο, είδε μία διαμάχη μεταξύ των δύο υπάτων Λεύκιου Κορνήλιου Κίννα και Γναίου Οκτάβιου να εξελίσσεται σε πόλεμο. Ο Κίννας, που εκδιώχθηκε από τη Ρώμη, συναντήθηκε με τον εξόριστο Γάιο Μάριο και με τον σύμμαχό τους Κόιντο Σερτόριο βάδισαν στη Ρώμη και πολιόρκησαν την πόλη. Κατά την πρώιμη φάση αυτής της σύγκρουσης, η Σύγκλητος, φοβούμενη ότι μπορεί να χρειαστούν επιπλέον στρατεύματα και διοικητές, διέταξε τον Μέτελλο Πίο να διαπραγματευτεί μία ειρήνη με τους Σαμνίτες. [15]

Βαδίζοντας προς τη Ρώμη, στρατοπέδευσε στους Αλβανούς λόφους, συνοδευόμενος από τον Πόπλιο Λικίνιο Κράσσο. Εδώ συναντήθηκε με τον Γναίο Οκτάβιο, ο οποίος είχε εγκαταλείψει τη Ρώμη, αλλά και οι δύο άνδρες σύντομα διαφώνησαν μεταξύ τους, εξαιτίας των στρατευμάτων τού Μέτελλου Πίου που απαιτούσαν από τον διοικητή τους να αναλάβει τη γενική διοίκηση από τον Γναίο Οκτάβιο. Στη συνέχεια η Σύγκλητος τού ζήτησε να διαπραγματευτεί με τον Κίννα για λογαριασμό τους, κατά την οποία αναγνώρισε τον Κίννα ως νόμιμο ύπατο. [16] Ωστόσο, με την κατάληψη της Ρώμης από τον Κίννα και τις εκτελέσεις που ξεκίνησε ο Γάιος Μάριος, ο Μέτελλος Πίος αποφάσισε να εγκαταλείψει τη Ρώμη και να κατευθυνθεί στη Βόρεια Αφρική. [17]

Υποστηρικτής του Σύλλα[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]

Φανταστικό πορτρέτο του Mέτελλου Πίου από το Promptuarii Iconum Insigniorum τού Γκιγιώμ Ρουγιέ.

Σερτοριανός πόλεμος[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]

Italica[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]

Sucro και Saguntum[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]

Τα τελευταία χρόνια[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]

Μετέπειτα σταδιοδρομία[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]

Οικογενειακές σχέσεις[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]

Στη μυθοπλασία[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]

Σημειώσεις[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]

  1. «Digital Prosopography of the Roman Republic» (Αγγλικά) 1889. Ανακτήθηκε στις 29  Ιουνίου 2021.
  2. 2,0 2,1 2,2 «Digital Prosopography of the Roman Republic» (Αγγλικά) 1889. Ανακτήθηκε στις 10  Ιουνίου 2021.
  3. 3,0 3,1 «Digital Prosopography of the Roman Republic» (Αγγλικά) 1693. Ανακτήθηκε στις 10  Ιουνίου 2021.
  4. «Digital Prosopography of the Roman Republic» (Αγγλικά) 2347. Ανακτήθηκε στις 10  Ιουνίου 2021.
  5. 5,0 5,1 Thomas Robert Shannon Broughton: «The Magistrates of the Roman Republic» (Αγγλικά) Αμερικανική Φιλολογική Εταιρεία. 1951. ISBN-10 0-89130-812-1.
  6. Cic. P. Red. 37; Ad Quir. 6; Arch. 6; Vell. II 15, 3
  7. Sall. Iug. 64, 4; Plut. Mar. 8, 4
  8. Broughton II, pg. 5
  9. Broughton II, pg. 37
  10. Brennan, p. 377; Philip Matyszak, Cataclysm 90 BC, p. 108.
  11. Brennan, p. 378; Broughton III, P. 41
  12. Brennan, pp 377-378
  13. Broughton II, p. 42; Brennan, p. 378; Diod. XXXVII 2, 9—11; App. BC I 53; Auc. Vir. Ill. 63, 1.
  14. Cic. Brut. 305
  15. Broughton II, p. 47
  16. Lovano, p. 44; Broughton II, p. 47
  17. Brennan, p. 379; Broughton II, p. 47

Βιβλιογραφικές αναφορές[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]

  • Brennan, T. Corey, The Praetorship in the Roman Republic, Vol. 2 (2000)
  • Broughton, T. Robert S., The Magistrates of the Roman Republic, Vol II (1952)
  • Broughton, T. Robert S., The Magistrates of the Roman Republic, Vol III (1986)
  • Gruen, Erich S., The Last Generation of the Roman Republic (1995)
  • 0-8078-2139-Χ
  • Lovano, Michael, The Age of Cinna: Crucible of Late Republican Rome (2002)
  • Münzer, Friedrich, "Caecilius 98", Realencyclopädie der classischen Altertumswissenschaft (RE, PW), volume III.1, columns 1221–1224 (Stuttgart, 1897).
  • Smith, William, Dictionary of Greek and Roman Biography and Mythology, Vol II (1867)
  • Matyszak, Philip, Sertorius and the Struggle of Spain (2013)