Ιωάννης των Αστουριών

Ιωάννης
	διάδοχος της Αραγωνίας & Καστίλης
πρίγκιπας της Ζιρόνα; πρίγκιπας των Αστουριών
Γέννηση	4 Οκτωβρίου 1478; Σεβίλη
Θάνατος	4 Οκτωβρίου 1497 (19 ετών); Σαλαμάνκα
Τόπος ταφής	Ρεάλ μοναστέριο δε Σάντο Τομάς ιν Άβιλα
Σύζυγος	Μαργαρίτα των Αψβούργων
Οίκος	Οίκος της Τραστάμαρα-Αραγωνίας
Πατέρας	Φερδινάνδος Β΄ της Αραγωνίας
Μητέρα	Ισαβέλλα Α΄ της Καστίλης
Θρησκεία	Καθολικός Χριστιανός
	Σχετικά πολυμέσα
	δεδομένα (π • σ • ε )

Ο Ιωάννης, ισπαν. Juan (30 Ιουνίου 1478 - 4 Οκτωβρίου 1497) από τον Οίκο της Τραστάμαρα ήταν διάδοχος της Αραγωνίας (με τον τίτλο πρίγκιπας της Ζιρόνα) και της Καστίλης (με τον τίτλο πρίγκιπας των Αστουριών).

Βιογραφία[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]

Ήταν ο μόνος γιος τού Φερδινάνδου Β΄ της Αραγωνίας και της Ισαβέλλας Α΄ της Καστίλης. Αδέλφια του ήταν η Ισαβέλλα, η Ιωάννα, η Μαρία και η Αικατερίνη.

Γεννήθηκε στη Σεβίλη κατά τον Πόλεμο της Διαδοχής στην Καστίλη, όταν οι γονείς του πολεμούσαν εναντίον της Ιωάννας λα Μπελτρανέχας, συζύγου τού Αλφόνσου Ε΄ της Πορτογαλίας και ανιψιάς της Ισαβέλλας Α΄. Με τη γέννησή του στερεώθηκε η θέση της Ισαβέλλας Α΄ ως βασίλισσας, καθώς ήταν νόμιμος, άρρην διάδοχος. Οι γονείς του κέρδισαν τον πόλεμο ενάντια στην Πορτογαλία. Για τη διαπραγμάτευση της συμφωνίας ειρήνης, ο Αλφόνσος έστειλε τη Βεατρίκη των Αβίς στην Ισαβέλλα Α΄. Η Βεατρίκη ήταν εξαδέλφη και νύφη επ' αδελφώ τού Αλφόνσου Ε΄. Επίσης ήταν θεία εκ μητρός της Ισαβέλλας Α΄. Οι δύο γυναίκες συναντήθηκαν το 1479 και κατέληξαν στους εξής όρους της συμφωνίας: η Ιωάννα λα Μπελτρανέχα έπρεπε να παντρευτεί τον Ιωάννη των Αστουριών ή να γίνει μοναχή ή να παραιτηθεί της αξίωσής της στον θρόνο της Καστίλης.

Παιδική ηλικία[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]

Η Ισαβέλλα ήταν πολύ προσεκτική μητέρα, αν και τόσο πολυάσχολη βασίλισσα. Ο Ιωάννης, καθώς ήταν μοναχογιός, είχε ξεχωριστή θέση στην καρδιά της και τον αποκαλούσε "ο άγγελός μου", ακόμη και όταν τον επέπληττε. Τροφός του ήταν η Μαρία ντε Γκουθμάν, μέλος του ισχυρού Οίκου των Μεντόθα. Τον 15ο αι. πίστευαν ότι αυτή που θήλαζε το μωρό μπορούσε να επηρεάσει τον χαρακτήρα του, έτσι μία υγιής, ήρεμη γυναίκα ήταν ιδανική.

Ο εκ πατρός πάππος τού Ιωάννη, ο Ιωάννης Β΄ της Αραγωνάς, ενδιαφερόταν στενά για τον νήπιο πρίγκιπα. Συμβούλευσε τον γιο του Φερδινάνδο Β΄ να μην έχει διδάσκαλο έναν επιφανή ευγενή, για να μην αποκτήσει ο ευγενής μεγάλη επιρροή στον νεαρό πρίγκιπα. Το 1492 ο Κολόμβος ανακάλυψε την Κούβα και την ονόμασε Isla Juana προς τιμή του διαδόχου Ιωάννη.

Σχέδια γάμου[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]

Κατά τα πρώτα έτη του, μία πιθανή σύζυγος ήταν η Αικατερίνη της Υόρκης, κόρη του Εδοάρδου Δ΄ της Αγγλίας. Αργότερα οι γονείς τού Ιωάννη μαζί με τον εξάδελφό τους Φραγίσκο Β΄ δούκα της Βρετάνης σχεδίασαν συμμαχία του Ιωάννη και της Άννας της Βρετάνης, αλλά δεν έγινε αυτή, ίσως λόγω της εύθραυστης υγείας του.

Τότε οι γονείς του σχεδίασαν τον γάμο δύο παιδιών τους με δύο παιδιά του Μαξιμιλιανού Α΄ της Γερμανίας: τον Φίλιππο τον Όμορφο και τη Μαργαρίτα της Αυστρίας. Την εποχή αυτή ο Κάρολος Η΄ της Γαλλίας εισέβαλε στην Ιταλία και βάδιζε για τη Νάπολη, βασίλειο των Τραστάμαρα. Ο Φερδινάνδος Β΄ και ο Μαξιμιλιανός Α΄ εξοργίστηκαν με τους Γάλλους, και επισφράγισαν τη συμμαχία τους με τους δύο αυτούς γάμους: στις 20 Ιανουαρίου 1495 στην Αμβέρσα συμφωνήθηκε συμμαχία, με γάμο της Ιωάννας της Καστίλης με τον Φίλιππο τον Όμορφο και του Ιωάννη με τη Μαργαρίτα της Αυστρίας.

Εκπαίδευση[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]

Επειδή ο Ιωάννης ήταν ο διάδοχος, οι γονείς του έδωσαν ιδιαίτερη προσοχή στη μόρφωσή του. Πρώτος διδάσκαλός του ήταν ο δομινικανός φράι Ντιέγκο Ντέθα, θεολόγος στο Πανεπιστήμιο της Σαλαμάνκα. Ο Ντέθα έγινε αργότερα ο μεγάλος ιεροεξεταστής της Ισπανίας. Καθώς δεν ήταν ανθρωπιστής της Αναγέννησης, δίδαξε θεολογία στον νεαρό πρίγκιπα. Στα τέλη του 1480 η Ισαβέλλα ζήτησε από τον Ιταλό ανθρωπιστή Πέτρο της Ανγκιέρα να έλθει για να διευρύνει την εκπαίδευση του πρίγκιπα.

Η Ισαβέλλα ανησύχησε ότι καθώς του έλειπαν οι συνομήλικοί του, ο Ιωάννης θα γινόταν χαϊδεμένος και πρόθυμος. Έτσι κάλεσε τους γιους των αριστοκρατών να ζήσουν στην Αυλή. Κάλεσε και μία ομάδα μεγαλύτερων νέων, για να θελήσει ο Ιωάννης να τους μοιάσει. Μερικοί από αυτούς αργότερα έγιναν διάσημοι: ο νικολάς ντε Οβάδο υ Κάθερες κυβερνήτης των Ινδιών, ο γκονθάλο Φερνάντεθ ντε Οβιέδο υ Βάλδες ιστορικός των Ινδιών. Μέρος της εκαπίδευσης τού Ιωάννη και των συντρόφων του ήταν η ιππασία και το ακόντιο, το κυνήγι και τα γεράκια, το σκάκι και τα χαρτιά, το τραγούδι και η απαγγελία ποίησης. Ο Ιωάννης εκ φύσεως είχε ταλέντο στη μουσική και έπαιζε φάουτο, βιολί και κλαβίχορδο με μεγάλη δεξιοτεχνία. Καλλιέργησε φωνή τενόρου και συχνά τραγουδουύσε με τα αδέλφια του και τους αδελφούς του στην Αυλή.

Γάμος[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]

Ο αδελφή του Ιωάννα άφησε την Ισπανία για να παντρευτεί τον Φίλιππο τον Όμορφο στα τέλη του 1496. Η αδελφή τού Φιλίππου, η 16χρονη Μαργαρίτα της Αυστρίας, παντρεύτηκε τον Ιωάννη στις 3 Απριλίου του 1497 στον καθεδρικό του Μπούργκος. Ήταν ένας καλός γάμος και ο Ιωάννης ήταν αφοσιωμένος στη Μαργαρίτα. Όλα τα παιδιά της Ισαβέλλας είχαν έντονο χαρακτήρα κα, αν και ο γάμος ήταν μία πολιτική συμμαχία, το ζεύγος ήταν βαθιά ερωτευμένο. Ο χρόνος που περνούσαν στο κρεβάτι ανησύχησε τους ιατρούς της Αυλής για την υγεία του πρίγκιπα. Ο πόθος που ένοιωθε για τη γυναίκα του ενοχλούσε τον Ιωάννη, αλλά ο εξομολογητής του τού είπε ότι ήταν φυσιολογικό. Η πριγκίπισσα της Αυστρίας ήταν εύκολο να αγαπηθεί, καθώς της άρεσαν τα αστεία και είχε αίσθηση του χιούμορ. Ο προηγούμενος αρραβώνας της με τον Κάρολο Η΄ έληξε, όταν εκείνος την επέπληξε. Όταν αρραβωνιάστηκε τον Ιωάννη και ταξίδευε στον Βισκαϊκό κόλπο, το πλοίο έπεσε σε καταιγίδα και η Μαργαρίτα φοβήθηκε ότι δεν θα ζήσει. Έγραψε ένα επίγραμμα: "εδώ βρίσκεται η Μαργαρίτα, δύο φορές αρραβωνιασμένη, αλλά απεβίωσε παρθένος".

Το τέλος του[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]

Ο τάφος του πρίγκιπα Ιωάννη στο βασιλικό μοναστήρι του Σάντο Τομάς στην Άβιλα.

Στις 4 Οκτωβρίου 1497 ένας αγγελιοφόρος ενημέρωσε τους γονείς τού Ιωάννη ότι ο γιος τους ήταν σοβαρά ασθενής στη Σαλαμάνκα. Ο Ιωάννης και η σύζυγός του είχε φθάσει εκεί πριν μία εβδομάδα, για τον γάμο της μεγαλύτερης αδελφής του στην Πορτογαλία. Ο Φερδινάνδος Β΄ έσπευσε στον μονάκριβο γιο του και ήταν μαζί του όταν ο Ιωάννης απεβίωσε στην αγκαλιά του πρώην διδασκάλου του φράι Ντιέγκο Ντέθα.

Μάλλον απεβίωσε από φυματίωση, αλλά κυκλοφόρησαν φήμες ότι απεβίωσε από υπερβολική ερωτική προσπάθεια, σε ηλικία 18 ετών. Οσκύλος του Μπρούτο έκλαιγε καθώς πέθαινε και έμεινε δίπλα στο φέρετρο σε όλη την αγρυπνία στην κεντρική εκκλησία της Σαλαμάνκα. Η Ισαέλλα κράτησε τον σκύλο δίπλα τη, σαν ανάμνηση του αγαπημένου της γιού. Δύο μήνες αργότερα (8 Δεκεμβρίου) η Μαργαρίτα γέννησε ένα θνησιγενές κορίτσι.

Συνέπειες[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]

Το τέλος του Ιωάννη ακολούθησε σύντομα εκείνο της αδελφής του Ισαβέλλας το 1498. Το μόνο τέκνο της, ο Μιγκουέλ ντα Παζ, απεβίωσε το 1500. Έτσι τα δύο βασίλεια περιήλθαν στην αδελφή του Ιωάννα και τον σύζυγό της Φίλιππο το Όμορφο και τους απογόνους τους Αψβούργους. Ο Φίλιππος δήλωνε τον εαυτό του και την Ιωάννα ως "πρίγκιπες της Καστίλης", το οποίο οι γονείς της έβλεπαν ως ασέβεια προς τον αποβιώσαντα (κουνιάδο του) Ιωάννη.

Οικογένεια[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]

Νυμφεύτηκε το 1497 τη Μαργαρίτα των Αψβούργων, κόρη τού Μαξιμιλιανού Α΄ αρχιδούκα της Αυστρίας και βασιλιά της Γερμανίας. Ο Ιωάννης δεν πρόλαβε να αποκτήσει απογόνους, καθώς απεβίωσε 6 μήνες μετά.