Βοεβοδάτα της Πολωνίας

Από τη Βικιπαίδεια, την ελεύθερη εγκυκλοπαίδεια
(Ανακατεύθυνση από Βοϊβοδάτα της Πολωνίας)
Χάρτης της Πολωνίας με τις σημαίες των βοεβοδάτων.

Τα Βοεβοδάτα ή Βοϊβοδάτα ή Επαρχίες της Πολωνίας αποτελούν ανώτερου επιπέδου διοικητική υποδιαίρεση, αντίστοιχες με τις ελληνικές περιφέρειες. Στα πολωνικά ονομάζονται województwo, ενώ η ιστορία του όρου αυτού είναι πολύ παλιά καθώς αυτό το μοντέλο υποδιαίρεσης χρησιμοποιείται στην Πολωνία από τον 14ο αιώνα. Η λέξη στα ελληνικά μπορεί να μεταφραστεί και ως Δουκάτο, για ιστορικούς λόγους, αλλά και ως Επαρχία.

Σήμερα τα βοεβοδάτα αριθμούνται σε 16. Πριν τον Ιανουάριο του 1999 και από το 1975 τα βοεβοδάτα ήταν 49. Οι τωρινές περιφέρειες είναι χωρισμένες με βάση κυρίως τις ιστορικές περιοχές της Πολωνίας.

Η διοικητική εξουσία σε αυτό το επίπεδο αυτοδιοίκησης είναι μοιρασμένη μεταξύ του Διοικητή ή Βοεβόδα (wojewoda, «βογιεβόντα»), ο οποίος διορίζεται από την κυβέρνηση, μιας Εκλεγμένης Συνέλευσης (sejmik, «σέιμικ»), και του Διοικητικού Συμβουλίου της Περιφέρειας (ή Διοικητικό Συμβούλιο του Βοεβοδάτου) (zarząd województwa, «ζάζοντ βογιεβούντζτβα»). Ο επί κεφαλής αυτού του Συμβουλίου ονομάζεται marszałek województwa. Τα βοεβοδάτα διαιρούνται περαιτέρω σε Πόβιατ (powiat) και σε Γκμίνα (gmina).

Διοικητικές εξουσίες[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]

Οι αρμοδιότητες και οι εξουσίες μοιράζονται μεταξύ του «wojewoda» (διοικητής), της «sejmik» (περιφερειακή συνέλευση) και του «zarząd województwa» (διοικητικό συμβούλιο). Στις περισσότερες περιπτώσεις τα εν λόγω διοικητικά σώματα εδρεύουν σε μία πόλη, εξαίρεση αποτελούν τα Βοεβοδάτα Κουγιαβίας-Πομερανίας και Λούμπους, στα οποία τα γραφεία του Διοικητή βρίσκονται σε διαφορετική πόλη από εκείνα των άλλων διοικητικών σωμάτων.

Ο Διοικητής διορίζεται από τον Πρωθυπουργό και αποτελεί τον τοπικό εκπρόσωπο της κεντρικής διοίκησης. Ο Διοικητής ενεργεί ως επί κεφαλής των κεντρικών κυβερνητικών θεσμών σε περιφερειακό επίπεδο (όπως η αστυνομία και η πυροσβεστική υπηρεσία, τα γραφεία έκδοσης διαβατηρίων, καθώς και διάφορες επιθεωρήσεις), επιβλέπει τη λειτουργία της τοπικής αυτοδιοίκησης, συντονίζει τις δράσεις στον τομέα της δημόσιας ασφάλειας και της προστασίας του περιβάλλοντος.

Η Περιφερειακή Συνέλευση εκλέγεται κάθε τέσσερα χρόνια, μαζί με την εκλογή τοπικού διοικητή στα Πόβιατ και στα Γκμίνα. Είναι υπεύθυνη για την ανάπτυξη και τον προϋπολογισμό του Βοεβοδάτου. Εκλέγει επίσης τον marszałek, τον επικεφαλής του Διοικητικού Συμβουλίου.

Το Διοικητικό Συμβούλιο, με επικεφαλής τον marszałek, θέτει σε εφαρμογή τα ψηφίσματα του σέιμικ, διαχειρίζεται τα οικονομικά του βοεβοδάτου και ασχολείται με πολλές πτυχές της περιφερειακής πολιτικής, συμπεριλαμβανομένης της διαχείρισης της χρηματοδότησης από την Ευρωπαϊκή Ένωση.

Χάρτης και κατάλογος των περιφερειών[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]

Στα Βοεβοδάτα Λούμπους και Κουγιαβίας-Πομερανίας παρουσιάζονται δύο πόλεις ως πρωτεύουσες των Βοεβοδάτων, η πρώτη πόλη αποτελεί έδρα του Διοικητή, ενώ η δεύτερη της Εκλεγμένης Συνέλευσης και του Διοικητικού Συμβουλίου.

Συντομογραφία Βοεβοδάτο Πολωνικό Όνομα Έκταση
(σε km²)
Πληθυσμός (2003) Πρωτεύουσα
Χάρτης
ZP Δυτική Πομεράνια zachodniopomorskie (ζαχοντνιοπομόρσκιε) 23.032 1.697.500 Στσέτσιν
PM Πομερανία pomorskie (πομόρσκιε) 18.293 2.183.600 Γκντανσκ
LB Λούμπους lubuskie (λουμπούσκιε) 13.985 1.008.400 Γκόζουφ Βιελκοπόλσκι,
Ζιελόνα Γκούρα
DS Κάτω Σιλεσία dolnośląskie (ντολνοσλόνσκιε) 19.948 2.904.700 Βρότσουαφ
OP Οπόλε opolskie (οπόλσκιε) 9.412 1.061.000 Οπόλε
SL Σιλεσία sląskie (σλόνσκιε) 12.294 4.731.500 Κατοβίτσε
WP Μείζων Πολωνία wielkopolskie (βιελκοπόλσκιε) 29.942 3.355.300 Πόζναν
KP Κουγιαβία-Πομερανία kujawsko-pomorskie (κουγιάφσκο-πομόρσκιε) 17.970 2.069.200 Μπίντγκοστς
Τόρουν
LD Λοτζ łódzkie (γούντσκιε) 18.223 2.607.400 Λοτζ
WN Βαρμία-Μαζουρία warmińsko-mazurskie (βαρμίνσκο-μαζούρσκιε) 24.202 1.428.400 Όλστιν
MZ Μασοβία mazowieckie (μαζοβιέτσκιε) 37.715 5.128.600 Βαρσοβία
PD Ποντλάσκιε podlaskie (ποντλάσκιε) 20.180 1.207.700 Μπιαουίστοκ
SK Τιμίου Σταυρού swiętokrzyskie (σφιεντοκσίσκιε) 11.672 1.295.900 Κίελτσε
LU Λούμπλιν lubelskie (λουμπέλσκιε) 25.115 2.197.000 Λούμπλιν
MA Ελάσσων Πολωνία małopolskie (μαουοπόλσκιε) 15.141 3.245.600 Κρακοβία
PK Κάτω Καρπάθια podkarpackie (ποντκαρπάτσκιε) 17.890 2.096.700 Ζέσουφ

Δείτε επίσης[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]

Παραπομπές[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]


Εξωτερικοί σύνδεσμοι[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]

Πηγές[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]

  • Παγκόσμιος Γεωγραφικός Άτλαντας, εκδ. ΔΟΜΗ, 2007, τόμος 3