Αμεδαίος Γ΄ της Γενεύης

Από τη Βικιπαίδεια, την ελεύθερη εγκυκλοπαίδεια
Αμεδαίος Γ΄ της Γενεύης
Γενικές πληροφορίες
Γέννηση29  Μαρτίου 1311[1]
Πληροφορίες ασχολίας
Οικογένεια
ΣύζυγοςΜατθίλδη της Ωβέρνης[2][3]
ΤέκναΑμεδαίος Δ΄ της Γενεύης[2]
Αίμων Γ΄ της Γενεύης[2]
Πέτρος της Γενεύης[4][2]
Κλήμης Ζ΄[2]
Ιωάννης της Γενεύης[2]
Λευκή της Γενεύης[2]
Yolanda of Geneva[2]
Catherine de Genève[2]
Marie de Genève[5][2]
Jeanne de Genève[2]
ΓονείςΓουλιέλμος Γ΄ της Γενεύης[6] και Αγνή της Σαβοΐας[6]
ΟικογένειαΟίκος της Γενεύης[7]
Αξιώματα και βραβεύσεις
ΒραβεύσειςKnight of the Order of the Collar (1364)[8]
Θυρεός
Commons page Σχετικά πολυμέσα
δεδομένα

Ο Αμεδαίος Γ΄, ιταλ.: Amadeus III, γαλλ.: Amédée III, (29 Μαρτίου 1311 [9] – 18 Ιανουαρίου 1367) από τον Οίκο της Γενεύης ήταν κόμης της Γενεύης από το 1320 μέχρι το τέλος του. Κυβέρνησε τους κατοίκους της περιοχής της Γενεύης (Genevois), αλλά όχι την πόλη της Γενεύης, και ήταν κατά την εποχή του που ο όρος "Genevois" άρχισε να χρησιμοποιείται όπως είναι σήμερα. Ήταν ο μεγαλύτερος γιος και διάδοχος του Γουλιέλμου Γ΄ κόμη της Γενεύης και της Αγνής της Σαβοΐας, κόρης του Αμεδαίου Ε΄ κόμη της Σαβοΐας. Έπαιξε σημαντικό ρόλο στην πολιτική του Οίκου της Σαβοΐας, υπηρετώντας διαδοχικά ως επίτροπος και πρόεδρος του συμβουλίου, καθώς και στο φεουδαρχικό δικαστήριο -ένα από τα τρία δικαστήρια των Γενικών Ακροάσεων (Audiences Générales)- του δουκάτου της Αόστας.

Σύγκρουση με τη Σαβοΐα[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]

Αφού η πόλη και το κάστρο του Ανσί (Annecy) καταστράφηκαν από πυρκαγιά το 1320, ο Aμεδαίος Γ΄ μετέφερε την Αυλή του στο Λα Ρος (La Roche-sur-Foron), η οποία ήταν η έδρα των κομήτων της Γενεύης μεταξύ 1124 και 1219. Το 1325 ο Aμεδαίος Γ΄ εντάχθηκε στον συνασπισμό, που σχηματίστηκε από τον Γκιγκ Η΄ κόμη του Βιενουά εναντίον του Εδουάρδου κόμη της Σαβοΐας]. Στις 7 Αυγούστου πολέμησε στη νικηφόρα μάχη του Βαρέ (Varey) κατά της Σαβοΐας. [10] Το 1326 οι απεσταλμένοι του Καρόλου Δ΄ της Γαλλίας διαπραγματεύτηκαν μία εκεχειρία, ώστε και οι δύο κόμητες, της Γενεύης και της Σαβοΐας, να μπορέσουν να συμμετάσχουν στην εκστρατεία τού βασιλιά κατά της Φλάνδρας το 1327–28. Τον Ιανουάριο του 1329 ο νέος κόμης Αίμων της Σαβοΐας ήρθε σε συμφωνία με τον Aμεδαίο Γ΄ και οι δύο τους ίδρυσαν μία επιτροπή, για να ερευνήσει την αμφισβητούμενη περιοχή μεταξύ των Ντυέν (Duingt) και των Φαβέργκ (Faverges). Τελικά ο Aμεδαίος Γ΄ έγινε υποτελής του Aίμωνα για τουλάχιστον ένα μέρος των εδαφών του. Το 1338 ιδρύθηκε μία άλλη επιτροπή, για να ασχοληθεί με περαιτέρω ζητήματα συνόρων. Η σχέση μεταξύ των ειρηνικών και αφιλόδοξων κομήτων της Γενεύης και της Σαβοΐας ήταν, μετά το 1337, πάντα φιλική. [10]

Το 1336 ο Aμεδαίος Γ΄ δώρισε το χωριό Βεζενά (Vésenaz) στο μοναστήρι του Μπελερίβ (Bellerive).

Το Κάστρο του Σαμπερύ (Chambéry), όπου φαίνεται το Άγιο Παρεκκλήσιο (Sainte-Chapelle) όπου ο Aμεδαίος Γ΄ έγινε ο ανάδοχος στη βάπτιση του εξαδέλφου του. Εκεί αργότερα αργότερα, κατά τη διάρκεια που ήταν επίτροπος της κομητείας της Σαβοΐας.

Επίτροπος της Σαβοΐας[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]

Στις 11 Ιανουαρίου 1334 ο Aμεδαίος Γ΄ έγινε ανάδοχος του πρώτου του εξαδέλφου του Aμεδαίου ΣΤ΄ κόμη της Σαβοΐας στο Σαιν-Σαπέλ, τότε υπό κατασκευή, στο Σαμπερύ. [11] Αυτός και ο Λουδοβίκος Β΄ κύριος του Βωντ είχαν οριστεί από τον Αίμωνα ως επίτροποι του νεαρού Αμεδαίου ΣΤ΄, θέσεις που ανέλαβαν μετά το τέλος του Αίμωνα στις 22 Ιουνίου 1343. Στις 26 Ιουνίου, μετά την κηδεία του Aίμωνα, ο νεαρός Aμεδαίος ΣΤ΄ στέφθηκε κόμης της Σαβοΐας και ο Aμεδαίος Γ΄ της Γενεύης ήταν ο πρώτος, που ορκίστηκε πίστη. Ο κόμης της Γενεύης και ο κύριος του Βωντ μετακόμισαν στο κάστρο του Σαμπερύ και υπέγραψαν μία γραπτή συμφωνία, που διατηρείται ακόμη, σύμφωνα με την οποία κανένας δεν μπορούσε να ενεργήσει χωρίς τη συγκατάθεση του άλλου, και όλες οι πράξεις έπρεπε να υποβάλλονται γραπτώς για λόγους εξέτασης. [12] Στις λεπτομέρειες αυτής της συμφωνίας μπορεί να δει κάποιος μία αμοιβαία καχυποψία. Ο κύριος του Βωντ ήταν ο ανώτερος πολιτικός τού Οίκου της Σαβοΐας, ενώ ο Aμεδαίος Γ΄ ήταν ο επικεφαλής τού κύριου αντιπάλου του.

Το πρώτο μέλημα των επιτρόπων της Σαβοΐας μετά το 1343 ήταν η εξασφάλιση της διαδοχής έναντι των αξιώσεων της Ιωάννας, κόρης του Εδουάρδου της Σαβοΐας, η οποία απεβίωσε στις 29 Ιουνίου 1344, αφού όμως παραχώρησε τις αξιώσεις της στον Φίλιππο των Βαλουά δούκα της Ορλεάνης. Ο Αμεδαίος Γ΄ και ο Λουδοβίκος Β΄ έστειλαν πρεσβεία στον πάπα Κλήμη ΣΤ΄, ζητώντας την υποστήριξή του ενάντια στην Ιωάννα και τον Φίλιππο. Το 1345 ο Φίλιππος υπέγραψε μία συνθήκη, με την οποία παραιτήθηκε από τις αξιώσεις του, με αντάλλαγμα μία ετήσια αποζημίωση 5.000 λιβρών της Τουρ (livres Tournois). Η συνθήκη οριστικοποιήθηκε στο Παρίσι και επικυρώθηκε στο Σαμπερύ στις 25 Φεβρουαρίου 1346 [13]

Πρόεδρος του συμβουλίου της Σαβοΐας[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]

Το 1347–48 ο Αμεδαίος Γ΄ πέρασε μία μακρά παραμονή στην Αυλή της Αβινιόν του Κλήμη ΣΤ΄, ο οποίος ασχολείτο τότε με την επίλυση διαφορών στο Πιεμόντε και τη Λομβαρδία. [14] Στις 4 Ιανουαρίου 1348 ο κόμης της Σαβοΐας ενηλικιώθηκε και η επιτροπεία έληξε, συνεχίστηκε όμως στην πράξη, καθώς ο Aμεδαίος ΣΤ΄ ήταν μόλις 14 ετών. Αργότερα το ίδιο έτος ο κύριος του Βωντ απεβίωσε και ο Aμεδαίος Γ΄ έμεινε ως μοναδικός επίτροπος, επιβλέποντας το "συμβούλιο της Σαβοΐας" ή "συμβούλιο του κόμη", όπως έγινε τότε γνωστό το πρώην συμβούλιο της επιτροπείας. [15] Οι ιστορικοί της Σαβοΐας Ζεάν Σερβιόν και Ζαν Καμπαρέ ντ'Ορονβίλ αναφέρουν, ότι το συμβούλιο εξέλεξε ένα από τα μέλη του, τον Γκυγιώμ ντε λα Μπωμ, για να συγκυβερνήσει με τον κόμη της Γενεύης, τον οποίο ακόμη δεν εμπιστεύονταν οι κάτοικοι της Σαβοΐας. Η εκλογή του Γκυγιόμ μπορεί να οφείλεται σε Γαλλική επιρροή. [15]

Το 1348 ο Aλαμάντ ντε Σαιν-Ζεουάρ, επίσκοπος της Γενεύης, έθεσε δύο από τα κάστρα του υπό την προστασία του δελφίνου Καρόλου (Ε΄), μελλοντικού βασιλιά της Γαλλίας, σε μία προσπάθεια να ανακόψει την επιρροή των κομήτων τόσο της Γενεύης όσο και της Σαβοΐας. Οι αξιωματούχοι του Aμεδαίου Γ΄ ανέλαβαν αντίποινα κατά της επισκοπής, καταρρίπτοντας την καταδίκη του Κλήμη ΣΤ΄, ο οποίος ωστόσο διατήρησε τις καλές του σχέσεις με τους κόμητες. Ο Aμεδαίος Γ΄ δεν πτοήθηκε. Άρπαξε τα δύο κάστρα και αφαίρεσε τα λάβαρα του δελφίνου, αντικαθιστώντας τα με τα δικά του. [15] Στις 8 Οκτωβρίου 1349 σφραγίστηκε μία συμμαχία στο Σιριέ (Cirié|) μεταξύ του Aμεδαίου Γ΄ της Γενεύης, του Aμεδαίου ΣΤ΄ της Σαβοΐας, του Γκαλεάτσο Β΄ του Μιλάνου και του Ιακώβου του Πιεμόντε. Αυτή η συμμαχία επισφραγίστηκε με το γάμο της Λευκής, αδελφής του κόμη της Σαβοΐας, με τον Γκαλεάτσο Β΄ στις 28 Σεπτεμβρίου 1350. Ακολούθησε η δημιουργία του Τάγματος του Μαύρου Κύκνου, του οποίου ο Aμεδαίος Γ΄ της Γενεύης ονομάστηκε ένας από τους τρεις μεγάλους Κυρίους (grans Seignours), μαζί με τον κόμη της Σαβοΐας και τον Γκαλεάτσο Β΄. [16]

Μέχρι τις 9 Ιουλίου 1351 ο Αμεδαίος Γ΄ είχε διαφωνήσει με το υπόλοιπο συμβούλιο της Σαβοΐας και την αντι-Γαλλική πολιτική του. Εκείνη την ημέρα, προεδρεύοντας μίας συνεδρίασης του συμβουλίου στο Σαιν-Ζενί (Saint-Genix), διέταξε να καταγραφεί η αντίθεσή του στην ακρόαση ορισμένων πρεσβευτών τού Εδουάρδου Γ΄ της Αγγλίας. [17] Ο Aμεδαίος Γ΄ και ο καγκελάριος της Σαβοΐας, Ζωρζ ντε Σολεριό, ήταν σε μεγάλο βαθμό υπεύθυνοι για την επακόλουθη συνθήκη, που υπογράφηκε με τη Γαλλία στις 27 Οκτωβρίου στην Αβινιόν.

Το 1351 η αγρότες του Βαλαί επαναστάτησαν ενάντια στην εξουσία του επισκόπου της Σιόν, δηλ. του Γκυσάρ Ταβέλ από μία οικογένειας της Γενεύης και συμμάχου της Σαβοΐας. [18] Στις 7 Ιανουαρίου 1352 οι επαναστάτες αφορίστηκαν από τον Κλήμη ΣΤ΄. Τον Μάρτιο ένας στρατός με επικεφαλής τον Αμεδαίο ΣΤ΄ της Σαβοΐας, τον Αμεδαίο Γ΄ της Γενεύης, τον Ιωάννη Β΄ Παλαιολόγο μαρκήσιο του Μομφερράτου και τον Πέτρο Δ΄ του Γκυγιέρ συγκεντρώθηκε στο Σαιν-Μορίς (Saint-Maurice) για να συντρίψουν τους επαναστάτες. Όμως οι κάτοικοι του Βαλαί τρομοκρατήθηκαν τόσο πολύ, που παραδόθηκαν χωρίς μάχη. [19]

Διαφωνίες με τη Σαβοΐα[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]

Τον Μάιο του 1352 ο Aμεδαίος ΣΤ΄ κόμης της Σαβοΐας ακύρωσε τη συνθήκη της Αβινιόν, που είχε διαπραγματευτεί ο Aμεδαίος Γ΄, με σκοπό (πιθανώς χωρίς βάση) να αποσπάσει μέρος των εδαφών της Γενεύης. Τον Ιούλιο ο Αμεδαίος Γ΄ αποσύρθηκε επισήμως από το συμβούλιο της Σαβοΐας και προκάλεσε σε πόλεμο τους κυρίους του Λα Μπωμ (La Baume), τους οποίους θεωρούσε κυριότερους εχθρούς του στην Αυλή της Σαβοΐας. [20] Το 1355 μετά την ολοκλήρωση ενός πολέμου μεταξύ του κόμη της Σαβοΐας και του δελφίνου Καρόλου, ο Αμεδαίος Γ΄ αρνήθηκε να υποβάλει όρκο υποτέλειας στον εξάδελφό του για εκείνα τα φέουδα που ήταν υποτελή του Καρόλου. Ο Aμεδαίος Γ΄ παρενέβη επίσης στην προσπάθεια τού κόμη της Σαβοΐας να καταλάβει στρατιωτικά τη βαρονία του Φωσινύ (Faucigny) εκείνο το έτος, αν και δεν παρενέβη ενεργά. [21] Παρά τις προσπάθειές του δεν μπόρεσε να παρακινήσει τον Ιωάννη Β΄ της Γαλλίας να παρέμβει υπέρ των κατοίκων του Φωσινύ. [22] Στις 20 Ιουλίου στο μοναστήρι των Φραγκισκανών στη Γενεύη, ο Αμεδαίος Γ΄ υπέβαλε όρκο υποτέλειας στον πρώην επιτροπευόμενό του, τον κόμη της Σαβοΐας. [23] Τα επίμαχα ζητήματα είχαν ήδη τεθεί ενώπιον του αυτοκράτορα Κάρολου Δ΄ της Γερμανίας, κυρίου ολόκληρης της περιοχής. Στις 21 Αυγούστου ο Κάρολος Δ΄ διέταξε τον κόμη της Σαβοΐας να μην αναμειχθεί στο Φωσινύ ή στην κομητεία της Σαβοΐας και έθεσε και τα δύο υπό την άμεση προστασία του εν αναμονή της έρευνας. [24]

Το Παλαί ντε λ'Ιλ (Palais de l'Isle) στο Ανσί, κάποτε έδρα του κόμη της Γενεύης, έγινε νομισματοκοπείο υπό τον Aμεδαίο Γ΄.

Τον Μάιο του 1358 ο αυτοκράτορας απάλλαξε τον Αμεδαίο Γ΄ από τη δικαιοδοσία της Σαβοΐας και του παραχώρησε το δικαίωμα να προσφεύγει στον αυτοκράτορα για όλες τις αποφάσεις οποιουδήποτε δικαστηρίου, Γαλλικού ή της Σαβοΐας. Ο Aμεδαίος Γ΄, αλλά όχι οι διάδοχοί του, είχε το δικαίωμα να κόβει νομίσματα (στο Ανάκτορο της Νήσου, Palais de l'Isle), να νομιμοποιεί νόθα τέκνα και να ορίζει συμβολαιογράφους. [25] Ο επίσκοπος της Γενεύης αντιτάχθηκε αμέσως -για το δικαίωμα νομισματοκοπίας του κόμη- στον πάπα. Ο Aμεδαίος ΣΤ΄ κόμης της Σαβοΐας διέταξε τον Aμεδαίο Γ΄ να ανανεώσει τον όρκο υποτέλειάς του (homage), αλλά ο τελευταίος ζήτησε τη διαιτησία του Ζαν ντε Μπερτράν αρχιεπισκόπου του Ταρανταίζ (Τarentaise). [25] Στις 2 Αυγούστου ο αρχιεπίσκοπος αποφάσισε ότι ο Aμεδαίος Γ΄ είχε το δικαίωμα να κόβει νομίσματα, αλλά όχι να αρνηθεί να ανανεώσει τον όρκο υποτέλειας, ούτε να προσφεύγει έξω από τα δικαστήρια του κόμη της Σαβοΐας. Ο κόμης της Γενεύης αρνήθηκε να δεχτεί το αποτέλεσμα, κατηγορώντας τον αρχιεπίσκοπο για μία «άδικη και άνομη» απόφαση και υποσχόμενος να προσφύγει στον αυτοκράτορα προσωπικά (viva voce). [25] Οι δύο κατηγορίες συμβιβάστηκαν μέχρι τις 21 Δεκεμβρίου. Ο Aμεδαίος Γ΄ συμφώνησε να αποδώσει φόρο υποτέλειας στη Γενεύη για τα φέουδα του Ντυεν, Ανσί, Λα Ρος, Κλερμόν, Τον (Thônes), Γκρυφύ (Gruffy), Aρλό (Arlod), Σατέλ (Châtel-Saint-Denis), Λα Μπατί (La Bâtie) και Γκαγιάρ (Gaillard) και για τα «υπο-φέουδα» των δικών του υποτελών Tομάς ντε Μεντόν. Γκυγιώμ ντε Κομπέ και Aιμόν ντε Ποντβέρ. [25] Σε αντάλλαγμα ο Aμεδαίος ΣΤ΄ κήρυξε άκυρη την αρχιεπισκοπική απόφαση.

Το "Τάγμα του Περιλαίμιου" και η σταυροφορία[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]

Τον Ιανουάριο του 1364 ο Aμεδαίος Γ΄ ονομάστηκε δεύτερος ιππότης του νεοϊδρυθέντος Τάγματος του Περιλαιμίου. [26] Ο σχηματισμός του Τάγματος είχε συνδεθεί με την έναρξη της σταυροφορίας του Aμεδαίου ΣΤ΄. Ο Aμεδαίος Γ΄ δεν συνόδευσε τους σταυροφόρους, αλλά έστειλε τον μεγαλύτερο γιο του, Aίμωνα Γ΄, στη θέση του. Ο ίδιος απεβίωσε λίγους μήνες μετά την αναχώρηση των σταυροφόρων, γεγονός που υποδηλώνει ότι ήταν σε κακή υγεία εκείνη την εποχή. [27]

Οικογένεια[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]

Νυμφεύτηκε το 1334 τη Ματθίλδη/Μαώ του Ωβέρν (d'Auvergne), που ονομαζόταν επίσης "του Μπουλόν" (de Boulogne), με την οποία απέκτησε πολλούς απογόνους, τέσσερις από τους οποίους ήταν κόμητες της Γενεύης διαδοχικά:

  • Aίμων Γ΄ απεβ. 1367, κόμης της Γενεύης.
  • Αμεδαίος Δ΄ απεβ. 1369, κόμης της Γενεύης.
  • Ιωάννης, κόμης της Γενεύης.
  • Πέτρος απεβ. 1392, κόμης της Γενεύης.
  • Ροβέρτος, κόμης της Γενεύης· είναι ο μετέπειτα αντίπαπας Κλήμης Ζ΄.
  • Μαρία, παντρεύτηκε πρώτα (1361) τον Ιωάννη Β΄ του Σαλόν-Αρλαί (απεβ. 1362), μετά (1366) τον Ουμβέρτο Ζ΄ του Τουάρ, στον γιο του οποίου:
    • Ουμβέρτο Η΄ του Τουάρ (απεβ. 1400), περιήλθε η κομητεία της Γενεύης μετά το τέλος του Ροβέρτου.
  • Ιωάννα (απεβ. 1389), παντρεύτηκε (1358) τον Ραϋμόνδο Ε΄ των Μπω, πρίγκιπα της Οράγγης.
  • Λευκή (απεβ. 1420), κυρία του Φροντεναί (Frontenay), παντρεύτηκε (1363) τον Ούγο Β΄ του Σαλόν-Αρλαί.
  • Αικατερίνη (απεβ. 1407), παντρεύτηκε (1380) τον Aμεδαίο του Οίκου της Σαβοΐας πρίγκιπα της Αχαΐας.
  • Γιολάντα, παντρεύτηκε τον Αιμερύ ΣΤ΄ του Ναρμπόν.
  • Αγνή, έγινε μοναχή.
  • Λουίζα, παντρεύτηκε τον Γκυγιώμ Γ΄ τον Σοφό, κύριο του Σαιν-Ζωρζ.

Σημειώσεις[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]

  1. ↑ 1,0 1,1 Bernard Gagnebin: «Le livre d'heures d'Agnès de Savoie, comtesse de Genève». (Γαλλικά) Le livre d'heures d'Agnès de Savoie, comtesse de Genève. 1963. Ανακτήθηκε στις 22  Ιουνίου 2018.
  2. ↑ 2,00 2,01 2,02 2,03 2,04 2,05 2,06 2,07 2,08 2,09 2,10 books.google.fr/books?id=AESUcVqOZz8C&pg=PA302.
  3. ↑ 019515.
  4. ↑ Charles Cawley: «Medieval Lands». (Αγγλικά) Charles Cawley, "Medieval Lands", 2006-2020. Ανακτήθηκε στις 10  Φεβρουαρίου 2016.
  5. ↑ Charles Cawley: «Medieval Lands». (Αγγλικά) Charles Cawley, "Medieval Lands", 2006-2020.
  6. ↑ 6,0 6,1 6,2 6,3 books.google.fr/books?id=AESUcVqOZz8C&pg=PA270.
  7. ↑ books.google.fr/books?id=AESUcVqOZz8C.
  8. ↑ gallica.bnf.fr/ark:/12148/bpt6k5420950h/f13.item.
  9. ↑ Amadeus' date of birth is indicated in an inscription appearing in the book of hours of his mother, Agnes of Savoy : Gagnebin, Bernard (1963). «Le livre d'heures d'Agnès de Savoie, comtesse de Genève» (στα γαλλικά). Genava : revue d'histoire de l'art et d'archéologie 11: 318-319. doi:10.5169/seals-727980. 
  10. ↑ 10,0 10,1 Eugene L. Cox (1967), The Green Count of Savoy: Amadeus VI and Transalpine Savoy in the Fourteenth Century (Princeton, New Jersey: Princeton University Press), 37–38.
  11. ↑ Cox, 13.
  12. ↑ Cf. Cox, 34–36, for the details of the regency council laid down in Aymon's will.
  13. ↑ Cox, 55–56. The royal treasury records Philip's receipt of the first payment on 19 November.
  14. ↑ Cox, 68.
  15. ↑ 15,0 15,1 15,2 Cox, 76–77.
  16. ↑ Cox, 78–79.
  17. ↑ Cox, 80. Edward III was then at war with France, the so-called Edwardian War.
  18. ↑ For the causes and background of the rebellion, cf. Cox, 88–91.
  19. ↑ Cox, 91–92.
  20. ↑ Cox, 94.
  21. ↑ Cox, 107–08.
  22. ↑ Cox, 112.
  23. ↑ Cox, 114.
  24. ↑ Cox, 121.
  25. ↑ 25,0 25,1 25,2 25,3 Cox, 129–31.
  26. ↑ The date comes from Cox, 180–81, who cites Jean Servion as the only source for the original membership of the order.
  27. ↑ Cox, 184 and 207–08.


 

Ανακτήθηκε από "https://el.wikipedia.org/w/index.php?title=Αμεδαίος_Γ΄_της_Γενεύης&oldid=9637722"