Μετάβαση στο περιεχόμενο

Οίκος της Γενεύης

Από τη Βικιπαίδεια, την ελεύθερη εγκυκλοπαίδεια
Ο θυρεός του Οίκου της Γενεύης.

Ο Οίκος της Γενεύης ή Ζερολδίδες, γαλλ.: Maison de Geneve ou Géroldiens (όνομα που δόθηκε από ορισμένους γενεαλόγους λόγω του γενάρχη του Οίκου, του Ζερόλ), ήταν μία ισχυρή αρχοντική οικογένεια, που εμφανίστηκε γύρω στις αρχές του 11ου αι. και κατείχε τον τίτλο του κόμη της Γενεύης, λατιν.: comes Gebennensis. Ο Οίκος αυτός που κυριάρχησε στην κομητεία της Γενεύης, αντίπαλος του Οίκου της Σαβοΐας, εξέλιπε από άρρενα μέλη το 1394, αφού είχε δώσει 17 κόμητες.

Τίτλος και περιουσία

[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]

Η οικογένεια της Γενεύης φέρει τον τίτλο του comes Gebennensis που μεταφράζεται ως "κόμης της Γενεύης» [1]. Ωστόσο βρίσκει κανείς στην παλιά ιστοριογραφία, και συγκεκριμένα σε αυτή της Γενεύης και της Σαβοΐας, την έκφραση "κόμης του Ζενεβουά" [1]. Έτσι, η συλλογή Καταγραφές της Γενεύης (Régeste Genevois, 1866) έχει την καταχώρηση «Ζενεβουά: κόμητες -και οικογένεια- της Γενεύης". Αυτή η έκφραση χρησιμοποιείτο, ιδιαίτερα μετά την εξάλειψη των κομήτων, από τα μέλη του Οίκου της Σαβοΐας, που λάμβαναν τη Γενεύη ως πρόσοδο (appanage) [1].

Τα μέλη του πλάγιου κλάδου της Γενεύης-Λυλίν απέκτησαν θέσεις στη Γενεύη και στη συνέχεια στη διοίκηση της Σαβοΐας, μετά την αγορά της κομητείας το 1401 από τη Σαβοΐα.

Πχ ο Γκυγιώμ ντε Ζενέβ ήταν δικαστικός επιμελητής του Φωσινύ για την περίοδο από το 1459 έως το 1461 για τον κόμη της Σαβοΐας [2].

Οι κτήσεις της οικογένειας βρίσκοντο κυρίως στην επισκοπή της Γενεύης, από τη λίμνη της Γενεύης ως τη λίμνη Μπουρζέ, αλλά και στην Περιοχή του Βω, στο Ζεξ [1] και στο Γκραιζιβωντάν. Από το 1090 ο Οίκος παραχώρησε ολόκληρη την κοιλάδα του Σαμονί, που του ανήκε, στους Βενεδικτίνους μοναχούς του Σαιν-Μισέλ[3].

Η οικογένεια της Γενεύης είχε περίπου είκοσι πύργους (château)[4]. Ακολουθεί μία λίστα με αλφαβητική σειρά, όχι εξαντλητική, αυτών των ιδιοκτησιών που αναφέρονται με το κύριο όνομα ή με το φέουδο που ανήκουν (βλ. επίσης στο Κομητεία της Γενεύης το Καστελανίες της κομητείας):

  • πύργος του Ανσί, στο Ανσί, η διοικητική πρωτεύουσα [4] ;
  • πύργος του Μπαλαιζόν, στο Μπαλαιζόν
  • πύργος του Μπουργκ-ντε-Φουρ, στη Γενεύη
  • πύργος του Σαρούς, στο Πασύ [5]
  • πύργος του Κλερμόν, στο Κλερμόν, θερινή κατοικία [4]
  • πύργος του Κλε
  • πύργος του Ντυίν
  • ανάκτορο της Νήσου, στο Aννεσύ
  • πύργος του Νοβέλ, στο Aννεσύ
  • πύργος του Ρυμιγύ, στο Ρυμιγύ, που ελέγχει την εμπορική οδό μεταξύ της κομητείας της Σαβοΐας και της Γενεύης [4]
  • πύργος του Σαλάνς, στο Κορντόν (πριν από το 1370, αυτή την ημερομηνία ο Ζαν ντε Ζενέβ έγινε υποτελής στον θείο του τον «νόθο» Πιέρ ντε Ζενέβ) [6].

Οι πρώτες αναφορές στον τίτλο του κόμη της Γενεύης χρονολογούνται από το 1001-1002, [7][8], με την αναφορά σε καταστατικό κάποιου κόμη Μανασσή [9] . Αυτός ο αξιωματούχος του Ροδόλφου Γ΄ τελευταίου βασιλιά της Βουργουνδίας, αναφέρεται και πιστοποιείται στον τίτλο του "Ego in Dei nomine Manasse comes" στην κομητεία της Γενεύης [10]. Ωστόσο, εάν η εμφάνιση, σύμφωνα με τις αναφορές, του Οίκου της Γενεύης χρονολογείται στην ίδια αυτή περίοδο, [1], καμία συγγενική σχέση δεν αναφέρεται αυτού με τον Οίκο[11]. Το πρώτο μέλος της οικογένειας παραμένει κάποιος Ζερόλ (Gérold) ή Ζιρώ (Giraud), γύρω στα μέσα του 11ου αι. [1] [11] (1032 [12]). Αυτός ο Ζερόλ φαίνεται να είναι είτε ανιψιός του Ροδόλφου Γ΄ βασιλιά της Βουργουνδίας [1], είτε οπωσδήποτε απόγονος του Οίκου των Ροδολφιδών (Παλαιών Γουέλφων) μέσω θηλυγονίας [13], ωστόσο ο πατέρας του είναι άγνωστος [8]. Ο Οίκος της Γενεύης εμφανίστηκε στις αρχές του έτους 1000 σχεδόν ταυτόχρονα με τις άλλες μεγάλες οικογένειες κομήτων, στην περιοχή που οι ιστορικοί αποκαλούν τον μεσαίο Ροδανό, στο πρώην βασίλειο της Βουργουνδίας, όπως οι Ουμβερτίδες (ο μετέπειτα Οίκος της Σαβοΐας) οι Γκιγκονίδες (ή του Αλμπόν, που θα πάρουν τον τίτλο του "Δελφίνάτου"), οι Βαλένς και οι Φορέζ [8].

Η οικογένεια φαίνεται να κατάγεται από υψηλά στελέχη των Καρολιγγείων, με δικαιώματα στην πόλη της Γενεύης και στις δύο πλευρές της λίμνης της Γενεύης [11]. Οι ιδιοκτησίες της εκτείνοντο σε μία περιοχή, που περιλάμβανε το νότιο τμήμα του Ροδανού, μεταξύ της Γενεύης και της πόλης Σεϋσέλ, που βρίσκεται στα δυτικά [13]. Είναι επομένως το Σεμίν, το Αλμπαναί, οι όχθες της λίμνης Aννεσύ, η κοιλάδα Tον (οι υψηλές αλπικές κοιλάδες Mανιγκόοντ, Noμ, Μπορν), η περιοχή Λα Ρος (οροπέδιο ντε λα Μπορν ή ντε Μπορν) και η κοιλάδα Σαμονί [13]. Για ορισμένους συγγραφείς, η υπογραφή μίας συνθήκης στο Σεϋσέλ το 1124 υποδηλώνει ότι ο Οίκος είχε δικαιώματα στη χώρα του Ζεξ, οι ευγενείς της οποίας θα ήταν οι υποτελείς του[13]. Άλλα εδάφη αποκτήθηκαν κατά τους επόμενους αιώνες. Ο κόμης Ζερόλ θα είχε για αδελφό τον Κονόν Α΄ επίσκοπο του Mωριάν, και θα μπορούσε επίσης να σχετίζεται με τον επίσκοπο της Γενεύης, Ζιρώ ή Ζερόλ (απεβ. 988) [7][14].

Το 1032, ο κόμης Zερόλ φαίνεται ότι εναντιώθηκε στον βασιλιά Κορράδο Β΄ των Σαλίων, όταν ο τελευταίος επιθύμησε να αποκτήσει τα δικαιώματα του βασιλείου της Βουργουνδίας[14]. Εάν ο βασιλιάς υποστηρίχθηκε από μέρος της τοπικής αριστοκρατίας, ο κόμης της Γενεύης υπερασπίστηκε το αντίπαλο μέρος [14]. Πάντως ο βασιλιάς κέρδισε την υπόθεσή του και στέφθηκε στη Γενεύη στις 11 Αυγούστου 1034 [14]. Σύζυγος του κόμη Ζερόλ, έγινε η Τέτμπεργκε Ράινφελντεν, χήρα του Λουδοβίκου Α' του Φωσινύ [11] .

Σχέσεις με την πόλη της Γενεύης

[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]

Ο Αίμων Α΄ κόμης της Γενεύης, εγγονός του Ζερόλ, κυριαρχούσε στην κομητεία της Γενεύης κατά τη διάρκεια της διακυβέρνησής του, αλλά η εξουσία του επάνω στην πόλη της Γενεύης αμφισβητήθηκε [11] , [15]. Πράγματι, η εξουσία της κομητείας εκείνη την εποχή ανταγωνιζόταν την Εκκλησία για θρησκευτικούς διορισμούς [15]. Ο κόμης της Γενεύης στη συνέχεια αντιτάχθηκε στον επίσκοπο της πόλης Ουμπέρ ντε Γκραμόν [11] , [15]. Ο τελευταίος κατέληξε να αφορίσει τον κόμη και να του επιβάλλει τη συνθήκη του Σεϋσέλ το 1124 [11] [15]. Αυτή η συνθήκη προέβλεπε την εγκατάλειψη των διαχρονικών διεκδικήσεων του κόμη στην πόλη της Γενεύης προς όφελος του επισκόπου [11] , [15]: ο κόμης διατήρησε μόνο το κάστρο του Μπουργκ-ντε-Φουρr [15] και πήρε ως αντάλλαγμα ορισμένα δικαιώματα και ιδιοκτησίες του επισκόπου στην κομητεία [15].

Εξαφάνιση του Οίκου της Γενεύης

[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]

Η οικογένεια της Γενεύης εξέλιπε με το τέλος του Ροβέρτου, 16 septembre 1394, τελευταίου κόμη και γνωστού ως αντίπαπας Κλήμης Ζ΄ [16] . Μεταξύ 1401-1402 και 1424, ο Αμεδαίος Η΄ κόμης της Σαβοΐας εξαγόρασε τα δικαιώματα στην κληρονομιά της Γενεύης από όλους τους διεκδικητές [1] , [16]. Από τότε η κομητεία της Γενεύης δινόταν ως πρόσοδος (appanage) στον δευτερότοκο γιο του ηγέτη του Οίκου της Σαβοΐας [1] .

Γενεαλογία του Οίκου της Γενεύης

[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]
Ζερόλ
κόμης της Γενεύης
Αίμων Α΄
κόμης της Γενεύης
Αμεδαίος Α΄
κόμης της Γενεύης
Γουλιέλμος Α΄
κόμης της Γενεύης
Γουλιέλμος Β΄
κόμης της Γενεύης
Ροδόλφος
κόμης της Γενεύης
Αίμων Β΄
κόμης της Γενεύης
Αμεδαίος Β΄
κόμης της Γενεύης
Γουλιέλμος Γ΄
κόμης της Γενεύης
Αμεδαίος Γ΄
κόμης της Γενεύης
Αίμων Γ΄
κόμης της Γενεύης
Αμεδαίος Δ΄
κόμης της Γενεύης
Πέτρος
κόμης της Γενεύης
Κλήμης Ζ΄
αντιπάπας

Το μοναστήρι της Σαιν-Κατρίν ντυ Μον (Sainte-Catherine du Mont), κοντά στο Aννεσύ, θεωρείται ο συνήθης τόπος ταφής των κομήτων του Οίκου της Γενεύης, από την ίδρυση του θρησκευτικού αυτού ιδρύματος [17] . Ο χώρος της νεκρόπολης για τα μέλη της οικογένειας της Γενεύης μοιράζεται με τα μέλη της Καρθουσιανής μονής του Πομιέ.

Ο παλαιός θυρεός των κομήτων της Γενεύης, που χρησιμοποιήθηκε από τον Αμεδαίο Α΄ ως τον Ροδόλφο.
O μετέπειτα θυρεός των κομήτων της Γενεύης, που χρησιμοποιήθηκε από τον Αίμωνα Β΄ ως τον Πέτρο και τον Κλήμη Ζ΄.

Ο παλαιός θυρεός έχει ως εξής: επί αργυρού πεδίου, διαγώνια ταινία κυανή, με δύο λέοντες χρώματος ιδίου της ταινίας, εναλλάξ αυτής (D'argent à la bande d'azur accompagnée de deux lions du même).

Ο μετέπειτα θυρεός είναι: επί χρυσού πεδίου τέσσερα ίσα κυανά τετράγωνα (D'or à quatre points équipolés d'azur).

Το μετέπειτα οικόσημο υιοθετήθηκε από τον Αμεδαίο Β΄ γύρω στο 1280. Ο κόμης του Φορά, ωστόσο, διευκρινίζει στην ανάλυσή του ότι « οι κόμητες της Γενεύης φορούσαν αρχικά έναν μπλε σταυρό με τετράγωνο άνοιγμα στο κέντρο του, επί χρυσού πεδίου και όχι ίσα τετράγωνα, μπλε-χρυσά εναλλάξ, που είναι εξέλιξη του αρχικού σχεδίου και υιοθετήθηκε μετά το 1394 ».

Επιγραφή: APTE NOT ARCTE (“Ακριβώς, όχι στενά”) για τον κλάδο Γενεύης-Λυλίν[18].

Σημειώσεις και παραπομπές

[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]
  1. 1,0 1,1 1,2 1,3 1,4 1,5 1,6 1,7 1,8 de Genève στα γερμανικά, γαλλικά και ιταλικά στο διαδικτυακό Ιστορικό Λεξικό της Ελβετίας..
  2. Jean-Marie Lavorel (1888). «Cluses et le Faucigny». Mémoires & documents publiés par l'Académie salésienne (11): 213-216. https://gallica.bnf.fr/ark:/12148/bpt6k5438437p/f221.image.r. Ανακτήθηκε στις 2018-05-01. 
  3. Dominique Dilphy (2009). Les châteaux et maisons fortes du Pays du Mont-Blanc (στα Γαλλικά). Sallanches: Les Chats-Huants de Charousse. σελ. 7. 
  4. 4,0 4,1 4,2 4,3 Bernard Demotz (1980). «Les fortifications de pierre dans le Comté de Savoie». L'Histoire en Savoie : revue de culture et d'information historique: 119-134. Demotz 1980. https://gallica.bnf.fr/ark:/12148/bpt6k9627136z/f121.image.r. .
  5. Dominique Dilphy (2009). Les châteaux et maisons fortes du Pays du Mont-Blanc (στα Γαλλικά). Sallanches: Les Chats-Huants de Charousse. σελ. 24. .
  6. Dominique Dilphy, op. cit., σ. 47.
  7. 7,0 7,1 Duparc, 1978.
  8. 8,0 8,1 8,2 Laurent Ripart, « Le diocèse de Belley comme foyer de la principauté savoyarde » dans Le Bugey, 102 (2015), p. 51-64 (Lire en ligne sur www.academia.edu).
  9. Régeste genevois, 1866.
  10. Le Jan, Régine (1998). La Royauté et les élites dans l'Europe carolingienne. Histoire et littérature régionales (στα Γαλλικά). 17. Centre d'Histoire de l'Europe du Nord-Ouest. σελ. 403. ISBN 978-2-905637-22-2. .
  11. 11,0 11,1 11,2 11,3 11,4 11,5 11,6 11,7 Histoire des communes savoyardes 1981.
  12. Laurent Rippart, « La tradition d’Adélaïde dans la maison de Savoie », in Adélaïde de Bourgogne, genèse et représentations d’une sainteté impériale (Actes du colloque international du Centre d’études médiévales, Auxerre, 10-11 décembre 1999), a cura di P. Corbet - M. Goullet - D. Iogna-Prat, Dijon 2002, pp. 55-77 (Lire en ligne).
  13. 13,0 13,1 13,2 13,3 Histoire de Savoie, 1984.
  14. 14,0 14,1 14,2 14,3 Henri Baud· Louis Binz (1985). Le diocèse de Genève-Annecy. Histoire des diocèses de France (στα Γαλλικά). Éditions Beauchesne. σελ. 30. ISBN 978-2-7010-1112-7. Ανακτήθηκε στις 9 Νοεμβρίου 2015. 
  15. 15,0 15,1 15,2 15,3 15,4 15,5 15,6 Histoire de Savoie, 1984.
  16. 16,0 16,1 Abel Jacquet (1980). Sur le versant du Salève : la chartreuse de Pomier. D'après le manuscrit d'André Folliet (στα Γαλλικά). Annecy: Académie salésienne. σελ. 6. Ανακτήθηκε στις 27 Ιουνίου 2016. 
  17. Jules Vuy (1867). «Une charte inédite du Πρότυπο:S- et un article du Régeste genevois». Revue savoisienne (4): 33-34. https://books.google.fr/books?id=WapCAQAAMAAJ&pg=RA2-PA36. Ανακτήθηκε στις 2016-06-27. .
  18. Foras, p. 72 (lire en ligne).

Eξωτερικοί σύνδεσμοι

[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]